အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ဒီနေ့ ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့ဟာ ကျွန်စနစ် လုံးဝအဆုံးသတ်ခဲ့တာကို အထိမ်းအမှတ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ Juneteenth နေ့ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းစစ်ပြီးဆုံးပြီး ၄ နှစ်အကြာ ၁၈၆၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့ကျမှ တက္ကဆက်ပြည်နယ်က ၂ သိန်း ခွဲလောက်ရှိတဲ့ ကျွန်တွေကို ကျွန်အဖြစ်က လွတ်ပြီလို့ အသိပေးကြေညာခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတဘိုင်ဒန်ဟာ မြောက်အတ္တလန်တိတ် စစ်ရေးမဟာမိတ် (NATO) အဖွဲ့အကြီးကဲ Jens Stoltenberg ကို အိမ်ဖြူတော်မှာ မနေ့က ဇွန် ၁၇ ရက်နေ့က လက်ခံတွေ့ဆုံပါတယ်။ ဒီလိုတွေ့ဆုံစဥ်မှာ ယူကရိန်းကို ရေရှည် ဘယ်လိုဆော်ကထောက်ပံ့သွားမလဲဆိုတာကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြတာပါ။
အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် Benjamin Netanyahu ကသူ့ရဲ့ ဂါဇာ စစ်ကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့ကို တနင်္လာနေ့မှာ ဖျက်သိမ်းလိုက်တယ်လို့ အစ္စရေးအရာရှိတဦးက ပြောပါတယ်။ ဗဟိုဝါဒီတဦးဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း Benny Gantz ပြီးခဲ့တဲ့သီတင်းပတ်မှာ နုတ်ထွက်သွားပြီးတဲ့နောက် ဒါဟာ မျှော်လင့်ထားပြီးသား ဆုံးဖြတ်ချက်တခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံက ရိုဟင်ဂျာမူဆလင်တွေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ ဝီဂါဒေသက မူဆလင်တွေလို ကမ္ဘာတဝှမ်း ဖိနှိပ်ခံနေရတဲ့ မူဆလင်အသိုင်းအဝန်းရဲ့ အခွင့်အရေးအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဆက်လက်အားပေးသွားမှာ ဖြစ်တဲ့အကြောင်း သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်က အစ္စလမ်ဘာသာဝင်တွေရဲ့ Eid al-Adha အထိမ်းအမှတ် ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတတွေရဲ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်ခွင့်က ၈ နှစ်ဖြစ်တာကြောင့် နိုဝင်ဘာသမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှာ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်နဲ့ သမ္မတဟောင်း Donald Trump တို့ ဘယ်သူပဲနိုင်နိုင် သူတို့နှစ်ဦးစလုံးအတွက် နောက်ဆုံးသမ္မတသက်တမ်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း သမ္မတဟောင်း Trump ကတော့ တတိယသက်တမ်းပဲ ရှိတော့မလို ပြောဆိုနေပါတယ်။
ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံမှာ ကျင်းပနေတဲ့ ယူကရိန်း ငြိမ်းချမ်းရေး နိုင်ငံတကာညီလာခံရဲ့ ဒီကနေ့ တနင်္ဂနွေနေ့ ဆွေးနွေးမှုတွေမှာ စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံရေး၊ နျူကလီးယား ကပ်ဘေးကို ရှောင်ရှားနိုင်ရေး၊ ယူကရိန်းကနေ ခေါ်သွားတဲ့ ကလေးတွေ ရုရှားထံက ပြန်လည်ရရှိရေး ကိစ္စတွေကို အဓိက ဆွေးနွေးဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။
ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အပစ်ရပ်ဖို့အတွက် ရုရှားသမ္မတ Vladimir Putin ဘက်က တောင်းဆိုတဲ့အချက်တွေကို အမေရိကန်၊ ယူကရိန်း၊ NATO မဟာမိတ်အဖွဲ့ကြီးက ပယ်ချလိုက်ပါတယ်။
အခု အရေးယူမှုဟာ ဖေဖေါ်ဝါရီလတုန်းက သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့တဲ့ သမ္မတ အမိန့်အာဏာအရ အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ အစွန်းရောက် အစ္စရေးအခြေချသူတွေအပေါ် အရေးယူခွင့်အရ ဒဏ်ခတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်နဲ့ တခြား G7 စက်မှုထိပ်သီး ၇ နိုင်ငံက ယူကရိန်းကို ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ၅၀ ချေးငွေချပေးမှာဖြစ်ကြောင်း ကြာသပတေးနေ့ G7 ထိပ်သီးညီလာခံမှာ ကြေညာခဲ့ပြီး ဒီချေးငွေအတွက် အနောက်နိုင်ငံတွေက ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ရုရှားပိုင်ဆိုင်မှုတွေကရတဲ့အတိုးငွေနဲ့ ယူကရိန်းက ပြန်ဆပ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးကို နှစ်ပေါင်းများစွာ မပြတ်ထောက်ခံလာခဲ့တဲ့ အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော် ရီပတ်ဘလစ်ကင် ခေါင်းဆောင် Mitch McConnell ကို ဇွန်လ ၁၃ ရက်မှာ ကမ္ဘာတဝန်း ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားမှုတွေကို အားပေးကူညီနေတဲ့ NED အဖွဲ့ကြီးက ၂၀၂၄ ဒီမိုကရေစီ ပံ့ပိုးကူညီမှု ဂုဏ်ထူးဆောင်တံဆိပ်ချီးမြှင့်လိုက်ပါတယ်။
ဂါဇာကမ်းမြောင်မှာ အပစ်ရပ်ရေးသဘောတူညီချက်အတွက် ဟာမတ်စ်ဘက်က “အပြောင်းအလဲအများအပြား” နဲ့ ပြန်လည် အဆိုပြုထားပြီး အဲဒီထဲကတချို့မှာ အလုပ်ဖြစ်နိုင်ပေမယ့် တချို့ကတော့ အဆင်မပြေနိုင်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်ထိုနီ ဘလင်ကန်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ပြောပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကိုဖြေရှင်းရာမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရဲ့ ခိုင်မာတဲ့မိတ်ဖက်အဖြစ် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဆက်ရှိနေမယ်လို့ အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူတဦးက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပြောပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကမ္ဘာတဝန်း ဖွံ့ဖြိုးမှုစီမံကိန်းများအတွက် အသုံးစရိတ်သည် ဒီရာစုနှစ် စတင်ကတည်းက ဒေါ်လာ ၁ ထရီလီယံခန့် တိုးလာခဲ့ပြီး ကမ္ဘာမှာ ဘဏ္ဍာငွေအများဆုံး ထောက်ပံ့တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်လာပါသည်။
