"၂၀၁၅ ခုနှစ် အလွန်ကာလမှာ ပေါ်ထွက်လာမယ့် အာဆီယံအသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲ့ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ရမယ့် ကိစ္စတွေဟာလည်း စိန်ခေါ်မှုများအဖြစ် ကျန်ရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်" သမ္မတဦးသိန်းစိန်
"ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တည်ငြိမ်ရေးဟာ အာဆီယံနိုင်ငံအားလုံးအတွက် အကျိုးစီးပွား ဖြစ်ပါတယ်။ ရေကြောင်းလုံခြုံစိတ်ချမှု ရှိစေရေးကို တနိုင်ငံချင်းစီက တာဝန်ရှိစွာနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်" အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ် Le Luong Minh
တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးအတွက် Code of Conduct ပေါ်ပေါက်ရေး၊ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်နျူကလီယားကင်းမဲ့ဇုန်ဖြစ်ရေးတွေကို (၂၅) ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီးစည်းဝေးပွဲမှာ ဆုံးဖြတ်နိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ကြောင်း ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး ဦးရဲထွဋ်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
"ဘယ်လိုသဘောထားလဲဆိုတော့ ဒါဟာတွေ့ဆုံပွဲ တခုလို့ပဲ၊ ဒီလိုပဲ ကျမသဘောထားပါတယ်။ ဒါက တကယ့်သိပ်ပြီးတော့ ထိရောက်တဲ့ ဆွေးနွေးပွဲတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ သို့သော်ငြားလည်း ဘာပဲပြောပြော တွေ့ဆုံပွဲဆိုတာလည်း မတွေ့ဆုံပွဲထက်တော့ ပိုကောင်းတယ်လို့ပဲ ပြောရမှာပဲ"
နိုဝင်ဘာ ၂၊ ၂၀၁၄ - မြန်မာ့ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး တိုးတက်မှုရှိမရှိ၊ အခြေအနေ၊ အလားအလာတွေကို မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး Derek Mitchell ကို တွေ့ဆုံမေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
အခုလို နိုင်ငံရဲ့ အရေးကြီးတဲ့ ထိပ်တန်းပုဂ္ဂိုလ်တွေတွေ့ဆုံကြမယ် ဆိုတာကြားရလို့ အားတက်မိပါတယ်။ ပြည်သူလူထုကလည်း ဒီလို အရေးကြီး ပုဂ္ဂိုလ်တွေတွေ့ ဆုံဆွေးနွေးပြီး အသွင်ကူးပြောင်းရေး ရှေ့ရှု ကြတာကို မြင်ချင်နေကြတယ်လို့ယူဆပါတယ်။"
မူဝါဒပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအတွက် ချေးငွေပမာဏကတော့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၆၀၀ နီးပါးဖြစ်ပါတယ်။ ADB က မြန်မာနိုင်ငံအတွက် တနှစ်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာသန်း ၁၅၀ ထုတ်ချေးနိုင်ဖို့ လျာထားတာရှိပါတယ်။ နည်းပညာအထောက်အပံ့အဖြစ်ကတော့နှစ်စဉ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀ သန်းပံ့ပိုးဖို့ရှှိပါတယ်။
အောက်တိုဘာ ၂၆၊ ၂၀၁၄ - ပြောင်းလဲနေတဲ့ အာရှ နဲ့ အရှေ့တောင်အာရှမှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အရေးပါမှု၊ အမေရိကန်နဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု ဘယ်လောက်အရေးကြီးသလဲဆိုတဲ့ အကြောင်းတွေကို East-West Center ညွှန်ကြားရေးမှူး Dr. Limaye တွေ့ဆုံမေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
စက်တင်ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၄ - သမ္မတအိုဘားမား မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးစဉ်မတိုင်မှီ အကြံပြုချက်စာတမ်း တင်သွင်းနိုင်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံကို ရောက်ရှိခဲ့တဲ့ New American Foundation ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဝင် Priscilla Clapp ကို ဒေါ်ခင်စိုးဝင်းက သီးသန့်တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။
ဆင်းရဲမွဲတေမှုတိုက်ဖျက်ရေး အစီအစဉ်အရ အခြေခံလူထုရဲ့ လိုအပ်ချက်ကိုဗဟိုပြုတဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်းပေါင်း ၃၅၀ ကျော်ကို ချင်း၊ ရှမ်းနဲ့ တနင်္သာရီ တိုင်းက ကျေးရွာလူထု ၂၄၅,၀၀၀ အတွက် ကမ္ဘာ့ဘဏ်အကူအညီနဲ့ အကောင်အထည်ဖော်နေကြောင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ် ဌာနေကိုယ်စားလှယ် က ပြောပါတယ်။
“မြန်မာ့နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေကို ပြဌာန်းနိုင်ခဲ့တာဟာ အစကောင်းတယ်လို့ ပြောရမှာပါ။ ဒါပေမဲ့ လုပ်စရာတွေ အများကြီး လိုနေပါသေးတယ်။ နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီတွေ တကယ် အလုပ်လုပ်နိုင်အောင် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေ အားကောင်းဖို့ လိုပါတယ်"
အနှစ် ၃၀ ကျော်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်ကောက်ယူခဲ့တဲ့ သန်ကောင်စာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူဦးရေ ၅၁.၄ သန်းရှိတဲ့အနက် ရန်ကုန်တိုင်းမှာ လူဦးရေအများဆုံးဖြစ်ပြီး လူဦးရေအနည်းဆုံးကတော့ ကယားပြည်နယ်ဖြစ်ပါတယ်။
“မြန်မာလူငယ်တွေ စွမ်းရည်မြင့်မားဖို့အတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နဲ့ Caterpillar company တို့က တာဝန်ကိုယ်စီ ယူနေကြပါပြီ။ ဒီလို တာဝန်ယူတာမျိုးကို ကျနော်တို့က အထူးအလေးထား ဆောင်ရွက်နေတာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် အခုလို လေ့ကျင့်သင်တန်းတွေပေးတာ။ ပညာသင်ပေးတာတွေကို ဂုဏ်ယူစွာနဲ့ ပံ့ပိုးပေးပါနေပါပြီ။"
"USAID နဲ့ အမေရိကန်-အာဆီယံ Business Council တို့ ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာနိုင်ငံရှိ SMEs လို့ခေါ်တဲ့ အငယ်စားနဲ့ အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို Global Supply Chain ကမ္ဘာ့ကုန်ပစ္စည်းထောက်ပို့ရေး၊ စီးဆင်းမှုကွင်းဆက်ထဲ ချိတ်ဆက်နိုင်အောင် ပံ့ပိုးကူညီတဲ့အနေနဲ့ ပဏာမ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတရပ် ကျင်းပနိုင်ခဲ့တယ်လို့"
အာဆီယံဒေသတွင်း နျူကလီယားလက်နက် လုံးဝဖျက်သိမ်းနိုင်ဖို့ နျူကလီယားလက်နက်ပိုင်ဆိုင်တဲ့ နိုင်ငံတွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံဖို့ လိုအပ်သလို နျူကလီယားလက်နက်မပြန့်ပွားရေးစာချုပ်ကိုလည်း လေးစားလိုက်နာဖို့ လိုတယ်လို့အာဆီယံ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
သြဂုတ် ၁၀၊ ၂၀၁၄ - မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု အရှိန်အဟုန် လျော့ကျနေပြီး နောက်ပြန်လှည့်ဖို့ အလားအလာတွေ ရှိနေပြီလို့ ပြောဆိုချက်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမျိုးသားလွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင်မြင့် အမြင်သဘောထားကို တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဟာ အရေးကြီးတဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကို ဖော်ဆောင်နေပြီး အချိန်ယူဖြေရှင်းရမယ့် စိန်ခေါ်မှုတွေရှိနေကြောင်းနဲ့ အမေရိကန်က မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ အလားအလာတွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးမှာဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျွန်ကယ်ရီက ပြောလိုက်ပါတယ်။
"စီမံကိန်းကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ငွေကြေး လိုအပ်ချက်များစွာရှိတဲ့အတွက် အစိုးရအချင်းချင်း ဖြစ်စေ နိုင်ငံတကာ ဘဏ္ဍာရေး အဖွဲ့အစည်းများမှဖြစ်စေ ရရှိအောင် ကြိုးပမ်းကြရမှာဖြစ်ပြီး ပြည်သူပိုင်ကဏ္ဍနဲ့ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကနေ ငွေကြေးရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပြီး ဦးစားပေးအကောင်အထည်ဖော်သွားကြရမှာဖြစ်ပါတယ်"
"အခြေခံဥပဒေ ပြင်ရမှာပေါ့။ အခြေခံဥပဒေပြင်မယ်ဆိုရင် ၄၃၆ ပြင်ရမှာပဲ။ ဒီလိုလူထုနဲ့ တောင်းဆိုစရာ မလိုပါဘူး။ ၄၃၆က ပြင်မှ ဒီငြိမ်းချမ်းရေး Process ကြီးက လုပ်လို့ရမှာပဲလေ။" အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင်မြင့်
"အသွင်ကူးပြောင်းရေးဟာ အရှိန်တန့်နေတယ်။ နောက်ကြောင်းပြန်လှည့်မလား ဆိုတဲ့ဟာက speculation တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့သွားနေတဲ့ အရှိန်အဟုန်ကိုကြည့်လို့ရှိရင် အခုအချိန်မှာ third wave ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး third wave ကို အရှိန်မြှင့်တင်ပြီးသွားနေတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီဥစ္စာက ရပ်တန့်နေတယ်လို့ ပြောလို့မရပါဘူး"
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
