အင်တာနက်ပေါ်မှာ ပထမဆုံးအကြိမ်ကျင်းပပြုလုပ်တဲ့ ကမ္ဘာ့စစ်တုရင်အဖွဲ့ချုပ်ရဲ့ ( ၄၄)ကြိမ်မြောက် အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲရဲ့ အခြေခံအဆင့် ပွဲစဉ်တွေမှာ မြန်မာအသင်းက ၃ရက် ဆက်တိုက် အနိုင်ရနေပါတယ်။
COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကျဆင်းမှုက ပြည်တွင်းမှာရှိတဲ့ အထည်လိပ်နဲ့ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းတွေက အလုပ်သမား ၈ သိန်းလောက်ကို ထိခိုက်လာနိုင်ပါတယ်။
ယှဉ်ပြိုင်မယ့်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း အမည်စာရင်းတွေထွက်ပေါ်လာနေချိန်မှာ အလုပ်သမား၊ လယ်သမားအရေးအကျိုးဆောင်ဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ယှဉ်ပြိုင်မယ့်သူတွေလည်း ပါဝင်လာပါတယ်။
Global Witness အဖွဲ့ရဲ့အစီရင်ခံစာမှာတော့ကုမ္ပဏီအများအပြားဟာ အချက်အလက်တင်ပြမှုတွေလုံးဝမလုပ်တာတွေရှိသလိုသတ်မှတ်ရက်ထက်နောက်ကျတင်ပြတာတွေ ရှိခဲ့တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတွေကို ထိခိုက်လာနေချိန်မှာ ပြည်ပတင်ပို့မှုအပေါ် အဓိက မှီခိုနေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက အထည်ချုပ် လုပ်ငန်းတွေ အထိနာနေပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ပြည်နယ်အများစုမှာ မိုးသည်းပြီး ရေကြီးရေလျှံဖြစ်နေလို့ ဒုက္ခသည်တွေနေတဲ့ Cox’s Bazar ဒုက္ခသည်စခန်းမှာလည်း ရေကြီးတဲ့ဒဏ်ကို ခံစားနေရပါတယ်။
ရခိုင်မှာAAရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အပေါ်စစ်ဆင်ရေးလုပ်နေတဲ့အကြောင်းတပ်မတော်ကကြေညာလိုက်တဲ့အပေါ် ပြည်တွင်းပြည်ပလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေစိုးရိမ်နေတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။
ကျောက်မဲမြို့ပစ်ခတ်မှုမှာ အရပ်သားသေဆုံးခဲ့တာကို စုံစမ်းဖို့လွှတ်လိုက်တဲ့အဖွဲ့ကို ရှမ်းလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့က ပစ်ခတ်ခဲ့တဲ့သတင်းကို ပြောပြပါမယ်။
ကပ်ဘေးဒဏ်နဲ့ ရာသီဥတုဒဏ်ခံနေရတဲ့ အိမ်နီးချင်း အိန္ဒိယနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတွေကို မြန်မာနိုင်ငံက စိုက်ပျိုးထုတ်ကုန်တွေ တင်ပို့နိုင်မယ့် အလားအလာအေပေါ် စီးပွားရေးကျွမ်းကျင်သူတွေရဲ့ ခန့်မှန်းချက်ကို ပြောပြပေးပါမယ်။
COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နယ်စပ်ဂိတ်တွေကို တရုတ်ဘက်က၂ လကြာ ပိတ်ထားဖို့ ကြေညာထားတာ ဒီရက်ပိုင်းပြည့်တော့မှာဖြစ်ပေမဲ့ ပြန်ဖွင့်ဖို့ မရေရာသေးတဲ့အတွက် ကုန်သွယ်ရေးမှာ အခက်တွေ့နေရပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက မကြာသေးခင်က ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ လူကုန်ကူးမှုဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာမှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေဟာ တိုးတက်မှု အနိမ့်ဆုံးအဆင့်မှာ ရှိနေဆဲဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့တဲ့အပေါ် မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက တုန့်ပြန်လိုက်တဲ့အကြောင်း တင်ပြပေးမှာပါ။
တရုတ်နိုင်ငံတဝန်းမှာ ပညာသင်ပြီးဆုံးသွားပြီး နေရပ်ပြန်ဖို့ အခက်အခဲဖြစ်နေတဲ့ မြန်မာပညာတော်သင် ကျောင်းသား ၇၀ လောက်ကို ဒီတပတ်ထဲမှာပဲ နေရပ်ပြန်နိုင်ဖို့ မြန်မာသံရုံးက စီစဉ်နေတဲ့အကြောင်း ပြောပြချင်ပါတယ်။
မကြာသေးခင်ကစလို့ အမေရိကန် ဒေါ်လာနဲ့ မြန်မာကျပ်ငွေလဲနှုန်း ကျဆင်းလာနေတဲ့အတွက် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေမှာ ထိခိုက်လာမှာ စိုးရိမ်မှုတွေ ထွက်ပေါ်လာနေတဲ့အကြောင်း တင်ပြချင်ပါတယ်။
ပြည်တွင်းက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေဟာ တဦးချင်းစီရပ်တည်လို့မရဘဲ နောက်က အားပေးကူညီမှုတွေရှိလို့သာ ရပ်တည်နိုင်တာလို့ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ရုရှားရုပ်သံသတင်းဌာနကို ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန်ဒေါ်လာနဲ့ မြန်မာကျပ်ငွေလဲလှယ်နှုန်းက နေ့စဉ်ရက်ဆက်ဆိုသလို ကျဆင်းလာနေတာကြောင့် ဈေးကွက်တည်ငြိမ်ရေးအတွက် ငွေလဲလှယ်နှုန်း ‘ရည်ညွှန်းတန်ဖိုး’ တခုကို နေ့စဉ်ထုတ်ပြန်ပေးနေတဲ့ ဗဟိုဘဏ်က ဒေါ်လာငွေကို ဝယ်ယူပြီးတော့လည်း ကျားကန်ပေးနေပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ပါတီ KSPP ဒုဥက္ကဋ္ဌ (၂) ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်း ကတော့ ထိရောက်တဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေဖြစ်ဖို့ အစိုးရထဲမှာ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေး အင်အားစုတွေ ပါဝင်ခွင့်ရဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
၂၀၁၅ နိုင်ငံရေးပါတီ ကျင့်ဝတ်စည်းမျဉ်းတွေ Code of Conduct - CoC ကို နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ကော်မတီဖွဲ့ ပြန်လည်ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီး ပါတီအများစုသဘောတူညီမှုနဲ့ အတည်ပြုလက်မှတ်ရေးထိုးပွဲ ဒီကနေ့ ရန်ကုန်မြို့ Melia ဟိုတယ်မှာ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာ့စီးပွားရေးဟာ ၂၀၁၈-၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ GDP ဖွံ့ဖြိုးမှု ၆.၄ ရာခိုင်နှုန်းရှိရာကနေ အခုလာမယ့် ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ COVID ကပ်ရောဂါကြောင့် ဝ.၅ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သွားလိမ့်မယ်လို့ ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ဒီကနေ့ ဇွန်လ ၂၅ ရက်မှာ ခန့်မှန်းသတိပေးပါတယ်။
“ ချေးငွေတွေ ထပ်ထုတ်ပေးသွားဖို့ရှိပါတယ်။ ထပ်ထုတ်ပေးမယ့် အပိုင်းမှာလည်း အတိုးနှုန်းလည်း မပြောင်းပါဘူး။၁ % နဲ့ပဲ ဆက်ထုတ်ပေးသွားပါမယ်။ နောက်ချေးငွေ လျှောက်လွှာအသစ်တွေလည်း ခေါ်ယူဖို့ရှိတယ်။ ရက်အတိအကျ မဆုံးဖြတ်ရသေးတော့ ပြောလို့မရဘူး။ မကြာခင် ရက်ပိုင်းအတွင်းမှာ ထုတ်ပြန်ပေးပါမယ်။”
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် Cox's Bazar ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ COVID-19 ရောဂါစစ်ဆေးမှု ၄၇၅ ခုလုပ်ခဲ့ပြီး လူ ၄၆ ယောက်မှာ ရောဂါပိုး တွေ့ရှိထားတယ်လို့ အင်္ဂလန်အခြေစိုက် ရိုဟင်ဂျာအဖွဲ့အစည်း တခုက ပြောပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်းမှာ လူ ၁ ယောက် ထပ်သေဆုံးခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း သေဆုံးသူ ၅ ယောက်ရှိလာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်