Lithium-ion ဘက်ထရီတီထွင်ခဲ့ကြတဲ့ သိပ္ပံပညာရှင် ၃ ယောက်ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွက် ဓါတုဗေဒဆိုင်ရာ Nobel ဆုပေးဖို့ ရွေးချယ်လိုက်ပါတယ်။ အမေရိကန်ပညာရှင် John B. Goodenough၊ ဗြိတိန်ပညာရှင် M. Stanley Whittingham၊ ဂျပန်ပညာရှင် Akira Yoshino တို့ကို ဆုပေးဖို့ သိပ္ပံဆိုင်ရာRoyal Swedish Academy ကဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်လို့ ဒီကနေ့ ကြေညာလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။
အသက် ၉၇ နှစ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ John Goodenough ဟာ Nobel ဆုရသူတွေထဲမှာ အသက်အကြီးဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနဲ့ ပြန်လည် အားဖြည့်နိုင်တဲ့ Lithium-ion ဘက်ထရီတွေကို လက်ကိုင်ဖုန်းတွေ၊ Laptop computer တွေကနေ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားနဲ့ မောင်းတဲ့ မော်တော်ကားတွေမှာအထိ အသုံးပြုနေတာဖြစ်ပါတယ်။
နေစွမ်းအင်၊ လေစွမ်းအင်တွေကနေရတဲ့ ဓါတ်အားအများကြီးကိုလည်း Lithium-ion ဘက်ထရီတွေထဲမှာ သိမ်းထားနိုင်တဲ့အတွက် လေထုညစ်ငြမ်းစေတဲ့ မြေတွင်းလောင်စာတွေကို သုံးစရာမလိုတဲ့ အခြေအနေကိုလည်း ဖန်တီးလာနိုင်တယ်လို့ ဆုရွေးချယ်တဲ့ ဂျူရီအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
Lithium ဘက်ထရီတွေဟာ ၁၉၉၁ ခုနှစ်မှာစပြီး ဈေးကွက်ထဲရောက်လာချိန်ထဲက လူတွေရဲ့နေထိုင်မှုဘဝတွေကို လုံးဝပြောင်းလဲသွားစေခဲ့ကြောင်းနဲ့ ဒီတီထွင်မှုဟာ လူသားထုအတွက် အကျိုးအမြတ်အကြီးမားဆုံး တီထွင်မှုဖြစ်တယ်လို့ ဆုရွေးချယ်ရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေညာချက်ထဲမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဓါတုဗေဒဆိုင်ရာ Nobel ဆုအတွက် ဆုကြေး ဒေါ်လာ ၉ သိန်း၊ ၂ သောင်းနီးပါးကို ဆုရသူ ၃ ယောက် ခွဲဝေရကြမှာဖြစ်ပါတယ်။
.....................
{Unicode}
Lithium-ion ဘကျထရီတီထှငျသူ သုံးဦး ဓါတုဗဒေနိုဗယျဆု ရရှိ
Lithium-ion ဘကျထရီတီထှငျခဲ့ကွတဲ့ သိပ်ပံပညာရှငျ ၃ ယောကျကို ၂၀၁၉ ခုနှဈအတှကျ ဓါတုဗဒေဆိုငျရာ Nobel ဆုပေးဖို့ ရှေးခယြျလိုကျပါတယျ။ အမရေိကနျပညာရှငျ John B. Goodenough၊ ဗွိတိနျပညာရှငျ M. Stanley Whittingham၊ ဂပြနျပညာရှငျ Akira Yoshino တို့ကို ဆုပေးဖို့ သိပ်ပံဆိုငျရာRoyal Swedish Academy ကဆုံးဖွတျခဲ့တယျလို့ ဒီကနေ့ ကွညောလိုကျတာဖွဈပါတယျ။
အသကျ ၉၇ နှဈရှိပွီဖွဈတဲ့ John Goodenough ဟာ Nobel ဆုရသူတှထေဲမှာ အသကျအကွီးဆုံးဖွဈပါတယျ။ ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနဲ့ ပွနျလညျ အားဖွည့ျနိုငျတဲ့ Lithium-ion ဘကျထရီတှကေို လကျကိုငျဖုနျးတှေ၊ Laptop computer တှကေနေ လြှပျစဈဓါတျအားနဲ့ မောငျးတဲ့ မောျတောျကားတှမှောအထိ အသုံးပွုနတောဖွဈပါတယျ။
နစှေမျးအငျ၊ လစှေမျးအငျတှကေနရေတဲ့ ဓါတျအားအမြားကွီးကိုလညျး Lithium-ion ဘကျထရီတှထေဲမှာ သိမျးထားနိုငျတဲ့အတှကျ လထေုညဈငွမျးစတေဲ့ မွတှေငျးလောငျစာတှကေို သုံးစရာမလိုတဲ့ အခွအေနကေိုလညျး ဖနျတီးလာနိုငျတယျလို့ ဆုရှေးခယြျတဲ့ ဂြူရီအဖှဲ့က ပွောပါတယျ။
Lithium ဘကျထရီတှဟော ၁၉၉၁ ခုနှဈမှာစပွီး ဈေးကှကျထဲရောကျလာခြိနျထဲက လူတှရေဲ့နထေိုငျမှုဘဝတှကေို လုံးဝပွောငျးလဲသှားစခေဲ့ကွောငျးနဲ့ ဒီတီထှငျမှုဟာ လူသားထုအတှကျ အကြိုးအမွတျအကွီးမားဆုံး တီထှငျမှုဖွဈတယျလို့ ဆုရှေးခယြျရေးအဖှဲ့က ထုတျပွနျတဲ့ ကွညောခကြျထဲမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ ဓါတုဗဒေဆိုငျရာ Nobel ဆုအတှကျ ဆုကွေး ဒေါျလာ ၉ သိနျး၊ ၂ သောငျးနီးပါးကို ဆုရသူ ၃ ယောကျ ခှဲဝရေကွမှာဖွဈပါတယျ။
