မြန်မာစစ်တပ်က ရွေဘိုမြို့နယ်အတွင်းက ကျားရွာ၊ ကျောက်မြင့်ရွာနဲ့ တင့်တယ်ရွာတို့ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက်နေ့ကစပြီး ၃ ရက်အတွင်း နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်ပြီး မီးရှို့နေတာကြောင့် အိမ်ခြေ ၁,၆၀၀ ကျော် မီးလောင်သွားပြီး ဒေသခံတွေဟာလည်း တောထဲကို ထွက်ပြေးနေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
ဒီကနေ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း အသက် ၁၀၈ နှစ်ပြည့် မွေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် နိုင်ငံတဝန်းက ဒေသတချို့မှာ စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြကြတယ်လို့ စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုတွေက ပြောပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ယင်းမာပင်နဲ့ ဆားလင်းကြီး မြို့နယ်တွေမှာ မီးဘေးသင့်နေတဲ့ ကျေးရွာပေါင်း ၃၀ ဝန်းကျင်လောက် ရှိတယ်လို့ ကူညီနေသူတွေက ပြောပါတယ်။ မီးဘေးသင့် ရွာတွေအတွက် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကူညီပေးတာတွေ ရှိနေပြီး၊ စစ်ကောင်စီအဖွဲ့တွေနဲ့ အနီးတဝိုက်မှာ ရှိနေတဲ့ ရွာတွေကိုတော့ ကူညီပေးနိုင်ဖို့က အခက်တွေ့နေပါတယ်။
တနင်္သာရီတိုင်း၊ ထားဝယ်ခရိုင်၊ ရေဖြူမြို့နယ်မှာ မော်တော်ယာဉ်တစီးပစ်ခတ်ခံရလို့ ကားပေါ်ပါလာတဲ့ ဆရာတော်တပါးနဲ့ အမျိုးသမီးတဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ကလေးငယ်တွေ အပါအဝင် ကျန်တဲ့ ၆ ဦးလည်း ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ ကူညီပေးခဲ့သူတွေက ပြောပါတယ်။
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထားတဲ့ကာလ ၂နှစ်ပြည့်တဲ့အချိန်မှာ တနိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ ပြည်သူတွေက နေအိမ်အပြင်မထွက်ဘဲနေတဲ့ အသံတိတ်ဆန္ဒပြမှု Silence Strike ကို တညီတညွတ်တည်း လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြတယ်လို့ စည်ကားတဲ့ မြို့ကြီးတွေမှာရှိတဲ့ ဒေသခံတချို့က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းမှု ၂ နှစ် ပြည့်ချိန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းက စစ်ဒဏ်သင့်ဒေသတွေက စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေဟာ အခက်အခဲ မျိုးစုံကြုံတွေ့နေကြရပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဟာ အာဏာသိမ်း မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ထိတွေတိုက်ပွဲ ပြင်းထန်တာနဲ့အမျှ၊ ကျေးရွာတွေ မီးရှို့ခံရသလို ဒေသခံအများအပြားဟာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာပြေးနေကြရတာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းနှစ်ပတ်လည်နေ့ မှာ ကိုရီးယားလွှတ်တော်ဝင်းထဲမှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အပြီးတိုင်ချုပ်ငြိမ်းရေး ကိုရီးယားအစိုးရနဲ့ နိုင်ငံတကာကို တိုက်တွန်းတောင်းဆိုကြမယ်လို့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံက အမျိူးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ ကိုယ်စားလှယ်က ပြောပါတယ်။ မဆုမွန်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မြန်မာပြည်သူပြည်သားတွေ တခဲနက် မဲဆန္ဒပေးခဲ့ကြတဲ့ 2020 ရွေးကောက်ပွဲအလွန်ကာလ၊ မဲမသမာမှုတွေရှိခဲ့တဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်ပြီး ဒုသမ္မတဦးမြင့်ဆွေကနေတဆင့် စစ်အာဏာသိမ်းလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း ဝက်လက်မြို့နယ်ထဲကို မြန်မာစစ်တပ်က စစ်ကြောင်းထိုးဝင်ရောက်ပြီး ကျေးရွာတွေကို မီးရှို့နေတာကြောင့် နေအိမ်အတော်များများ မီးလောင်ဆုံးရှုံးခဲ့သလို၊ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်တွေနဲ့ ထိတွေ့တိုက်ပွဲတွေလည်းဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ရန်ကုန်-မန္တလေး အမြန်လမ်းမှာ မြန်မာစစ်တပ်က စစ်ကြောရေးတာဝန်ခံ ဗိုလ်မှူးတဦး၊ တပ်ကြပ်ကြီးတဦးနဲ့ အတူလိုက်ပါလာသူတွေကို ပစ်ခတ်ခတ်ရှင်းလင်းခဲ့တယ်လို့ Bago Region PDF က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို ပစ်ခတ်ရှင်းလင်းခံရတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ ဘာမှပြောစရာမရှိကြောင်း ဆိုပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဒုက္ခသည်စခန်းတွေထဲက ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေကို ကာကွယ်ဖို့ တာဝန်ပေးထားတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အထူးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ဒုက္ခသည်တွေကို ဖမ်းဆီး၊ ငွေညှစ်မှုတွေနဲ့ ညှင်းပမ်းနှိပ်စက်နေတယ်လို့ HRW လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ကြီးက ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ မဆုမွန် ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးဖို့ တာဝန်ပေးထားတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အထူးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ဒုက္ခသည်တွေကို ဖမ်းဆီး၊ ငွေညှစ်မှုတွေနဲ့ ညှင်းပမ်းနှိပ်စက်နေတယ်လို့ HRW လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ကြီးက ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း ကောလင်းမြို့နယ်မှာ ဇန်နဝါရီ ၈ ရက်နေ့ကစပြီး စစ်ကောင်စီ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လူဦးရေစာရင်းကောက်တာတွေကို စတင်လုပ်နေကြပါတယ်။ ကောလင်းမြို့ပေါ်တခုမှာသာ စစ်ကောင်စီက လုံခြုံရေးအင်အားအပြည့်အစုံနဲ့ လူဦးရေစာရင်းကောက်နိုင်တာဖြစ်ပြီး ကျန်တဲ့ ကျေးရွာတွေမှာတော့ မကောက်နိုင်ကြဘူးလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်
နှစ်နှစ်နီးပါး စစ်မက်ပဋိပက္ခတွေကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကြုံတွေ့ခံစားနေရတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း ဒေသခံတွေဟာ နေအိမ်တွေစွန့်ခွာရပြီး နေထိုင်စားသောက်မှု အခက်အခဲတွေပိုရှိလာပေမယ့်လို့ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို ဆန့်ကျင်မှုတွေကတော့ ရှိနေဆဲပါ။
နေ့စဉ်နီးပါး ဒုက္ခသည်စခန်းတွေထဲ သေဆုံးထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်နေရတဲ့ လုံခြုံမှုကင်းမဲ့နေတဲ့ အနေအထားအပေါ် ရိုဟင်ဂျာတို့ စိုးရိမ်ချက်တွေကို စုစည်းပြီး မဆုမွန် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဒီဇင်ဘာလဆန်းပိုင်းက ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ ကချင်နှစ်ခြင်းအသင်းတော်(KBC) ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း သိက္ခာတော်ရ ဆရာတော် ဒေါက်တာခလမ်ဆမ်ဆွန်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရုံးထုတ်စစ်ဆေးပါတယ်။ သူ့ကို မတရားအသင်းဆက်သွယ်မှုပုဒ်မ ၁၇(၁)၊ နဲ့ တပ်မတော်ကြည်ညိုပျက်ပြားအောင်လုပ်ဆောင်မှု ၅၀၅-က နဲ့ တရားရုံးတင်စွဲဆိုထားတယ်လို့သိရပါတယ်။
ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း၊ မိုးဗြဲမြို့၊ ပွဲကုန်း(၁)ရပ်ကွက်မှာ မနေ့ညက လက်နက်ကြီးကျလို့ အရပ်သားတစ်ဦး သေဆုံးသွားတယ်လို့ မြို့ခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ညောင်ဝိုင်ရပ်ကွက်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီဖက်က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ တောက်လျှောက်ပစ်ခတ်လာတာမို့ အရပ်သားထိခိုက်သေဆုံးရတာလို့ ဆိုပါတယ်။
နေရပ်ကနေ စွန့်ခွာထွက်ပြေးဖို့ ကြိုးစားနေချိန် လမ်းခရီးမှာ အစုလိုက်အပြုံလိုက် အဖမ်းခံရတာ တရားစွဲဆို ထောင်ချခံရတာ နောက်ဆုံး အသတ်ခံရတဲ့အထိ ကြုံရတဲ့အထိ အန္တရာယ်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့လည်း ရိုဟင်ဂျာတွေက ပြောပါတယ်။ အကြောင်းစုံကို မဆုမွန် ဆက်သွယ်မေးမြန်း တင်ပြထားပါတယ်။
“၄ ရက်နေ့မနက် ၅ နာရီခွဲမှာပစ်တာ တနေကုန်ပဲ ဒီနေ့တော့ မပစ်တော့ဘူး။ ဟို… လက်နက်ငယ် ပေါက် ပေါက် ပေါက် တချက် နှစ်ချက် ကြားတယ်။ ကြားပြီးတော့ လေယာဉ်တက်လာတယ်။ လေယာဉ်လာဝဲနေတယ်။ ဝဲပြီးတော့ လေယာဉ်က ဘာမပစ်ဘဲနဲ့ ပြန်သွားတယ်။ အခု အခု လက်နက်ကြီးတလုံး ပစ်ထုတ်သံကြားတယ်။” (ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့ခံ)
“လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုကြောင့် အမျိုးသမီးတဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ဒီးမော့ဆို အရှေ့ဘက်ခြမ်းကိုလည်း လက်နက်ကြီးပစ်ပါတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့မှာလည်း အသက် ၇၀ အမျိုးသားတဦးဒဏ်ရာရတယ်လု့ိသိရတယ်။ တိုက်ပွဲတွေမရှိဘဲနဲ့ အရပ်သားပြည်သူတွေကို ဒါ ပစ်မှတ်ထားပြီးတော့ တိုက်ခိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။”(KNDF ဗဟို ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ)
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
