လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်က ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ပြဌာန်းတဲ့ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေပါ ပြဌာန်းချက်တွေကို စတင် အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ စီစဉ်နေကြောင်း သိရပါတယ်။ အဂတိလိုက်စားမှုဆန့်ကျင်ရေး ကုလသမဂ္ဂသဘောတူချက် UN Convention against Corruption ကို မြန်မာအစိုးရက အတည်ပြုထားတာမို့ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ဖို့ တာဝန်ရှိလာ ပါတယ်။ ကောင်းမွန်သန့်ရှင်းမှု၊ သိက္ခာရှိမှု၊ တာဝန်ယူမှုနဲ့ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုကို အလေးပေးထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဂတိ လိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးအတွက် လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာရှိသူတွေ ပိုင်ဆိုင်တဲ့ ဓနဥစ္စာကို တရားဝင်ကြေညာဖို့ကိစ္စမှာ အခက်အခဲရှိနေပါတယ်။
အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေကြမ်းကို လွှတ်တော်ကအတည်ပြုပြီး ဥပဒေအဖြစ်ပြဌာန်းဖို့ သမ္မတထံ ပေးပို့ခဲ့စဉ် က လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာရှိသူပိုင်ဆိုင်တဲ့ ပစ္စည်းစာရင်းကိုကြေညာဖို့ ပြဌာန်းပါတယ်။ ဒါကို အခြေခံဥပဒေနဲ့ မညီတဲ့အတွက် ပယ်ဖျက်ဖို့ သမ္မတက ကန့်ကွက်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စကို လွှတ်တော်မှာ မဲခွဲတဲ့အခါ သမ္မတဘက်က ရှုံးနိမ့်သွားတဲ့အတွက် ငွေကြေးနဲ့ ပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်မှုစာရင်းတင်ပြဖို့ ဥပဒေမှာပါလာပါတယ်။ ဒါကြောင့် သမ္မတနဲ့ လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌနှစ်ဦးတို့က ငါးဦး စီရွေးချယ်ထားတဲ့ ၁၅ ဦး ကော်မရှင်ရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုစာရင်းကို သမ္မတထံတင်ပြဖို့ ဥပဒေမှာ ပြဌာန်းထားပါတယ်။
အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေး အာဏာပိုင်အဖွဲ့ဟာ ရိုးသားဖြောင့်မတ်ကြောင်း၊ သိမြင်နိုင်မှုနဲ့ တာဝန်ခံမှုရှိကြောင်း ပြသ တဲ့အနေနဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုစာရင်းကို အများသိအောင် ကြေညာသင့်ပေမယ့် ဒီအဆင့်ရောက်မလာဘဲ သမ္မတကို အသိပေးတဲ့ အဆင့်မှာ နိဂုံးချုပ်သွားပါတယ်။ ဝန်ကြီးနဲ့ ထိပ်တန်းအရာထမ်းတွေရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုကို အတိအလင်းကြေညာဖို့ ပြည်သူ့ လွှတ်တော်အမတ် ဦးဝင်းမြင့်က ၂၀၁၂ ဇူလိုင်မှာ အဆိုပြုတာဟာ ထောက်ခံသူနည်းတဲ့အတွက် အရေးနိမ့်သွားပါ တယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ သမ္မတခန့်အပ်တဲ့ ထိပ်တန်းအရာထမ်းတွေရဲ့ ပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်မှုကိုကြေညာဖို့ သမ္မတက အမိန့် ထုတ်တဲ့အတွက် ဒီအရာထမ်းတွေဟာ သူတို့ရဲ့ပိုင်ဆိုင်မှုကို စာရင်းလုပ်ပြီး သမ္မတရုံးကို ပို့ထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သမ္မတရုံးဟာ ဒီစာရင်းကို အများပြည်သူသိရအောင် ထုတ်ဖော်ကြေညာမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ဆိုပါတယ်။
အခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၆၈ မှာ သမ္မတနဲ့ ဒုသမ္မတနှစ်ဦးဟာ မိသားစုပိုင် အိမ်၊ မြေ၊ အဆောက်အအုံ၊ ငွေကြေး၊ ပစ္စည်းနဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကို တန်ဖိုးနဲ့တကွ စာရင်းပြုစုပြီး ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်အကြီးအမှူးထံ ပေးပို့ရမယ်လို့ ပြဌာန်းထား ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လွှတ်တော်အကြီးအမှူးရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုစာရင်းကို တင်ပြဖို့ကိုတော့ အခြေခံဥပဒေမှာဖော်ပြဖို့ ပျက်ကွက် နေပါတယ်။ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ အာဏာမတည်မီ ၉ လအလို ၂၀၁၃ ဇန်နဝါရီလမှာ ဖွဲ့စည်းခဲ့တဲ့ ‘လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှု အရေးယူဆောင်ရွက်ရေးကော်မတီ’ ကို ဖွဲ့စည်းထားတာလည်းရှိပါတယ်။ ဒုသမ္မတ ဦးဆောင်ပြီး ဝန်ကြီးငါးဦးနဲ့ ရှေ့နေချုပ်တို့ပါဝင်တဲ့ ကော်မတီဖြစ်ပါတယ်။ သက်တမ်းတစ်နှစ်ရှိလာပေမယ့် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး မည်မည်ရရ ပြစရာမရှိသေးတဲ့ ကော်မတီဖြစ်နေပါတယ်။
အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေး အာဏာပိုင်ဖြစ်တဲ့ ၁၅ ဦးကော်မရှင်ဟာ ပဏာမစိစစ်ရေးအဖွဲ့နဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးအဖွဲ့ ကို ဖွဲ့စည်းပြီး လမ်းညွှန်ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲရမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ လာဘ်စားပြီး ချမ်းသာလာသူရဲ့ ငွေကြေးနဲ့ပစ္စည်းကို နိုင်ငံ ပိုင်လုပ်နိုင်တဲ့အာဏာလည်း ဒီကော်မရှင်မှာရှိပါတယ်။ လာဘ်စားမှုကို အထောက်အထား အခိုင်အလုံပြပြီး သတင်းပေး သူကို ဆုငွေချီးမြှင့်မယ်လို့ဆိုပါတယ်။ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုကြောင့် နစ်နာသွားသူက တိုင်ကြားနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မမှန်မကန်သတင်းပေးပြီး တိုင်ကြားရင် ဒဏ်ငွေဆောင်ရပြီး ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ်အထိ ကျနိုင်ပါတယ်။ စွပ်စွဲတိုင်တန်းခံရ သူမှာလည်း ထုချေ ရှင်းလင်းပိုင်ခွင့်ရှိပါတယ်။ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာရှိသူရဲ့ ငွေကြေးနဲ့ ပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်မှုစာရင်းကို တောင်းခံ စိစစ်ပြီး ကြေညာဖို့လည်း လာဘ်ပေးလာဘ်ယူကော်မရှင်မှာ တာဝန်ရှိပါတယ်။
လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုကို အရေးယူနိုင်တဲ့ အာဏာပိုင်တွေရဲ့ ဥစ္စာပစ္စည်းစာရင်းကို လူသိရှင်ကြား မကြေညာရဲတာဟာ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေရဲ့ အားနည်းချက်တစ်ခုဖြစ်နေပါတယ်။ မလေးရှားနိုင်ငံမှာလည်း ဝန်ကြီးနဲ့ လွှတ်တော်အမတ်တွေရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုကို စာရင်းလုပ်ပြီး ဝန်ကြီးချုပ်ကို တင်ပြရပေမယ့် အများသိအောင် ကြေညာတာမျိုး မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အတိုက်အခံပါတီဝင် ပီနန်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၃၀ က ပိုင်ဆိုင်မှုကို စာရင်းစစ်ထောက်ခံစာနဲ့အတူ လွန်ခဲ့တဲ့သြဂုတ်လက ကြေညာလိုက်တဲ့အတွက် အာဏာရပါတီ အတော်လေး သိက္ခာ ကျသွားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံမှာတော့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေ ပိုင်ဆိုင်တဲ့ ဓနဥစ္စာတန်ဖိုးကို အဂတိလိုက်စားမှုဆန့်ကျင်ရေးကော်မရှင်က တရားဝင် ထုတ်ပြန်ကြေညာရပါတယ်။ ဒါကြောင့် Yingluck Shinawatra ဦးဆောင်တဲ့ ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့မှာ ဝန်ကြီး အများစုဟာ သန်းကြွယ်သေဌေးတွေဖြစ်ကြပြီး ဝန်ကြီးချုပ်ဟာ ဒုတိယအချမ်းသာဆုံးဖြစ်နေပါတယ်။ အဂတိလိုက်စားမှု မှာ ငွေကြေးတင်မကဘဲ မမှန်မကန်ဆုံးဖြတ်မှု၊ ဘက်လိုက်မှု၊ ဆင်ခြင်ဉာဏ်ကင်းမဲ့မှု စတာတွေလည်း ပါဝင်တာမို့ အာဏာပိုင်တွေရဲ့ အဂတိလေးပါးကင်းရှင်းတဲ့ အတိုင်းအတာကို မဲဆန္ဒရှင် တိုင်းသူပြည်သားက သိသင့်တယ်လို့ ယူဆ ကြပါတယ်။