တိုင်းရင်းသားတွေ တောင်းဆိုချက်ကို အကောင်အထည်ဖေါ်နိုင်ဖို့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရေးဆွဲတာ လုပ်သင့်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီဥက္ကဌက ကတိပေး ပြောလိုက်တာဟာ ပြည်တွင်းစစ်အရှိန်ကို လျော့သွားအောင် လုပ်လိုပုံရပေမယ့် တိုင်းရင်းသား ဖယ်ဒရယ်အရေး ဖြေရှင်းပေးနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ အကဲခတ်တချို့က မြင်ကြပါတယ်။
အထွေထွေသပိတ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကော်မတီက မကြာသေးခင်က ထုတ်ဝေထားတဲ့ " နွေဦး တော်လှန်ရေး စစ်တမ်းအကြောင်း" ဦးအောင်ခင်က ရေးသားပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်နဲ့အတူ တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတဲ့ ရခိုင်က မြို့နယ်တချို့မှာ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ လူသားချင်းဆိုင်ရာ ကူညီရေးအဖွဲ့တွေ သွားလာခွင့် ကန့်သတ်ခံထားရတာကြောင့် စားနပ်ရိက္ခာ အကူအညီပေးရေး အခက်ကြုံနေရတယ်လို့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေက ပြောပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ အဓိက အသက်သွေးကြောဖြစ်တဲ့ MOGE ဝင်ငွေလမ်းကြောင်းကို အမေရိကန်က ပိတ်ဆို့ ဒဏ်ခတ်တာမျိုး မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲအတွက် ထိရောက်တဲ့ တွန်းအာပေးမှု ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ မြန်မာ့အရေး လေ့လာသူတချို့က သုံးသပ်လိုက်ကြပါတယ်။ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ရသေ့တောင်မြို့နယ်မှာ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေပြီး စစ်ကောင်စီဘက်က ရဟတ်ယာဉ်တွေ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်နေ တာကြောင့် ဒေသခံတွေ ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။
IAN ဟာရီကိန်း မုန်တိုင်းဟာ ရေကြီးတာ၊ သစ်ပင်တွေပြိုလဲတာနဲ့ လျှပ်စစ်မီး ပြတ်တောက်တာတွေ တွေ့ကြုံခံစားရတယ်လို့ အဲဒီဖက်မှာ နေထိုင်တဲ့ မြန်မာနွယ်ဖွား အမေရိကန်တွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတဲ့ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က တင်ပြထားပါတယ်။
ဖလော်ရီဒါပြည်နယ်ကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဝင်ရောက်သွားတဲ့ IAN ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်းကြောင့် ပြန်လည် ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းတွေကို ပြည်နယ်အစိုးရက အမြန်ဆုံး ပြန်လုပ်ပေးနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်နေကြပေမဲ့ ၊ လောလောဆယ် ဒေသတွင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်း ထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ အဲဒီဒေသမှာနေထိုင်တဲ့ မြန်မာနွယ်ဖွားတချို့က VOA ကိုပြောပါတယ်။
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံမှာ ဒေါ်လာ ၆ ဘီလျံခွဲဖိုးလောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ လုပ်သွားမယ်လို့ စင်္ကာပူနိုင်ငံက ကတိပေးလိုက်တဲ့အကြောင်းနဲ့ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံမှာတော့ ရေဘေးဒဏ်သင့် ဒေသတွင်း လတ်တလော မွေးဖွားလာတဲ့ မွေးကင်းစ ကလေးတွေ အခြေခံလိုအပ်တဲ့အဟာရ မရနိုင်ပဲ ဖြစ်နေကြတဲ့အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် တင်ပြထားပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂမှာ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဦးကျော်မိုးထွန်းကိုပဲ ဆက်ပြီး နေရာပေးတာက မြန်မာပြည်အရေးအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေလိမ့်မယ်လို့ နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတချို့က သုံးသပ်ပေမဲ့ မြန်မာပြည်တွင်း အကြမ်းဖက်မှုတွေ ရပ်တန့်သွားစေရေး ကြိုးပမ်းမှုအပိုင်းမှာတော့ စိန်ခေါ်မှုတွေ ရှိလိမ့်ဦးမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရတဲ့ ဒေသတွေမှာ ထောက်ပံ့မှုတွေ အပါအဝင် အကူအညီတွေ တိုးမြှင့်ပေးအပ်ဖို့ အမေရိကန် ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်ကို မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူတွေ တိုက်တွန်းလိုက်ကြပါတယ်။ CAM အဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ဦးဇိုသုန်းမှုန်ကို ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Noeleen Heyzer တာဝန်ယူပြီး ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် သွားရောက်ခဲ့တဲ့ ခရီးစဉ်ဟာ မျှော်လင့်သလောက် အကျိုးမရှိဘူးလို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ဦးကျော်မိုးထွန်းက ပြောပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာအထူးသံတမန် Noeleen Heyzer မြန်မာနိုင်ငံကို သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံကတော့ နယ်စပ်လုံခြုံရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ဆက်ဆံရေးကောင်းဖို့လိုတယ်လု့ိ ကာကွယ်ပြောပါတယ်။ ဒီလိုတပတ်အတွင်းမြန်မာသတင်းတွေကို နန်းလောဝ်နဲ့ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်တို့စုစည်းတင်ဆက်ထားပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Noeleen Heyzer မြန်မာပြည်ခရီးစဉ်ကနေ ထူးခြားတဲ့ ရလဒ်ထွက်လာဖို့ မျှော်လင့်မထားဘူးလို့ NUG တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တွေ့ခွင့်ရဖို့ အလားအလာ မရှိတာကြောင့် ခရီးစဉ်ဟာ အကျိုးမရှိနိုင်ဘူးလို့ ထောက်ပြပါတယ်။
ငွေကြေးဖေါင်းပွမှု ကြုံနေတဲ့ ဖိလစ်ပိုင်မှာ နိုင်ငံခြားကတင်သွင်းရတဲ့ လောင်စာဆီနဲ့ ကုန်ကြမ်းဈေး မြင့်မားမှုကြောင့် ပေါင်မုန့်ဆိုင်တွေ လုပ်ငန်းအခက်ကြုံနေရတဲ့အကြောင်းနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှာတော့ စီးပွားရေးအရ အရေးပါတဲ့ တံတားသစ် တစင်းကို စတင်ဖွင့်လှစ် လိုက်တဲ့အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာ့အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ဟာ ထိရောက်မှု အားနည်းတယ်လို့ NUG အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောကြားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီက လိုက်နာတာမျိုး မလုပ်ဘူးဆိုရင် အာဆီယံအနေနဲ့ ဘယ်လိုအရေးယူမလဲဆိုတဲ့ သတ်မှတ်ချက်ရှိဖို့ လိုတယ်လို့ NUG ဖက်က ထောက်ပြပါတယ်။
မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ၄ ဦးကို အင်းစိန်ထောင်တွင်း ကွက်မျက် အဆုံးစီရင်လိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ မတရားတဲ့ လုပ်ရပ်အဖြစ် အမေရိကန် ၊ ကနေဒါနဲ့ နယ်သာလန်နိုင်ငံရောက် မြန်မာတွေက အင်္ဂါနေ့မှာ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ပြစ်ဒဏ်စီရင်ပြီးကြောင်း အာဏာပိုင်တွေ အတည်ပြု လိုက်ပြီးနောက် ခုလိုဆန္ဒပြကြတာပါ။
မဲဆွယ်စည်းရုံး ဟောပြောနေတုန်း လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခံလိုက်ရတဲ့ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း Shinzo Abe (ရှင်ဇို-အာဘဲ့)ဟာ ဂျပန်နိုင်ငံမှာ ထင်ရှားတဲ့ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တဦး ဖြစ်သလို၊ မြန်မာနိုင်ငံ အပါအဝင် ဒေသတွင်းမှာလည်း လေးစားမှု ရရှိထားသူ တဦးဖြစ်တယ်လို့ ဂျပန်ရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ သန္ဓေဖျက်ချခွင့်နဲ့ အခြေခံဥပဒေ ဆက်စပ်မှုဆိုင်ရာ တရားရုံးချုပ်ရဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြမှုတွေ ဆက်လက်ပေါ်ပေါက်နေသလို ၊ ထောက်ခံကြိုဆိုသူတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ အမေရိကန်မှာနေတဲ့ မြန်မာနွယ်ဖွားတွေကြားထဲမှာလည်း ထောက်ခံသူ ကန့်ကွက်သူ သဘောထားအမြင် အမျိုးမျိုး ရှိနေကြတာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင်၊ နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ ဆက်နွယ်ပြီး ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေ တောင်းဆိုလိုက်ကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အမေရိကန်ကနေ မြန်မာနိုင်ငံကို သွားရောက်လည်ပတ်သူ ခရီးသွားဦးရေ နည်းပါးလာတယ်လို့ ခရီးသွားအကျိုးဆောင် ကုမ္ပဏီတချို့နဲ့ ပုံမှန်ခရီးသွားသူတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က စုစည်း တင်ပြထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်