(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင်၊ နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ ဆက်နွယ်ပြီး ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေ တောင်းဆိုလိုက်ကြပါတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ၇၇ နှစ်ပြည့် မွေးနေ့နဲ့ တိုက်ဆိုင်ပြီး အမေရိကန်အပါအဝင် နိုင်ငံတကာရောက် မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူတွေက တောင်းဆိုလိုက်ကြတာပါ။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က စုစည်း တင်ပြထားပါတယ်။
ဇွန်လ(၁၉)ရက်နေ့ဟာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ (၇၇)နှစ်မြောက် မွေးနေ့ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အရှေ့ဖက်ခြမ်း ဝါရှင်တန်ဒီစီ၊ မေရီလန်း၊ ဗာဂျီးနီးယားက မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားသူတွေ စုပေါင်းပြီး ၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် မွေးနေ့ပွဲအတွက် မေရီလန်းပြည်နယ် Silver Spring မှာရှိတဲ့ Argyle အလယ်တန်းကျောင်းမှာ စနေနေ့က ဘာသာပေါင်းစုံ ဆုတောင်းပွဲ ကျင်းပခဲ့တယ်လို့ ပွဲကျင်းပရေးမှာ ဦးဆောင်ပါဝင်သူ ဦးယဉ်ထွေးက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“ ဒီပွဲလေးကတော့ အမေ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ၇၇ နှစ်မြောက် မွေးနေ့ ဆုတောင်းပွဲလေး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပွဲလေးမှာ ကျနော်တို့ ဗုဒ္ဓဘာသာတွေရော ကျနော်တို့ ခရစ်ယာန် ပေါင်းစုံ ၊ မူဆလင် ပေါင်းစုံ၊ ဘာသာ ပေါင်းစုံကနေ အားလုံး တက်ရောက်ပြီး ဆုတောင်းပေးကြပါတယ်။ နိုင်ငံတော် သမ္မတကြီး ဦးဝင်းမြင့် အပါအဝင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် အဖမ်းဆီးခံ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသား အားလုံး လွတ်မြောက်ဖို့လည်း ဒီပွဲလေးက လုပ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီပွဲလေးမှာဘဲ သေဒဏ် ကြိုးမိန့်ပေးထားတဲ့ ကိုဂျင်မီ၊ ကိုဇေယျာသော်တို့ လွတ်မြောက်ဖို့ အတွက်လည်း တက်ရောက်လာတဲ့ ညီအကို မောင်နှမတွေ အားလုံးက ဆုတောင်းပြီးတော့ သေဒဏ်ဘေးက လွတ်မြောက်ပြီး အမြန်ဆုံး တိုင်းပြည် ပြန်လည် ထူထောင်ရေး သာယာဝပြောတဲ့ နေရာကို ချီတက်နိုင်ပါစေလို့ အားလုံး ဆုတောင်းပြီးတော့ ဒီပွဲလေးကို လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီပွဲလေးကို တက်ရောက်လာတဲ့ ညီအကို မောင်နှမတွေ အားလုံးကလည်း ပြည်တွင်းမှာ ရှိတဲ့ ညီအကို မောင်နှမတွေ အားလုံးနဲ့ တသွေးတည်း တသားတည်း ဆိုတဲ့ ဆန္ဒလေးကို ဖော်ထုတ်တဲ့ ပွဲလေး ဖြစ်ပါတယ် ခင်ဗျ။ ”
အလားတူ ကနေဒါနိုင်ငံ ဗန်ကူးဗားမြို့ Beaconsfield ပန်းခြံမှာလည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် မွေးနေ့အတွက် မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူတွေက ဇွန်လ(၁၈)ရက်နေ့မှာ ဆွမ်းဆက်ကပ် လှူဒါန်းတာအပြင်၊ ဆုတောင်းပွဲ ကျင်းပခဲ့တယ်လို့ မအေးမိုးသူက ပြောပါတယ်။
“ အမေ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ မွေးနေ့ပွဲကို ကနေဒါ တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ ကိုယ့်မြို့နဲ့ကိုယ် အချိန်စိုက်ပြီး ကျင်းပရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက ကတော့ စစ် အစိုးရကနေပြီးတော့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲကို အသိအမှတ် မပြုဘဲနဲ့ မတရား အာဏာသိမ်းပြီးတော့ အမေစုနဲ့ သူ့ရဲ့ အစိုးရ အဖွဲ့ကို မတရား အကျဉ်းချထားတာကို အမြန်ဆုံး လွှတ်ပေးဖို့ရယ်၊ အမျိုးသား ညီညွတ်ရေး အစိုးရကို ကနေဒါ အစိုးရနဲ့ နိုင်ငံတကာ အစိုးရတွေက တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုပေးဖို့ရယ် အဲဒါကို တောင်းဆိုတဲ့ အနေနဲ့ ကျမတို့ ကျင်းပရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ”
ဥရောပတိုက်က နယ်သာလန်နိုင်ငံ ဘရေဒါမြို့က ဒေါက်တာ အရှင်စန္ဒာဝရ ရဲ့ကျောင်းတိုက်မှာ လူထုခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ (၇၇)နှစ်မြောက်မွေးနေ့အတွက် မြန်မာတွေ စုပေါင်းပြီး ဆွမ်းကပ်လှူဒါန်းတာနဲ့ အလှူငွေ ထည့်ဝင်တဲ့ အစီအစဉ်တွေ လုပ်ခဲ့ကြတယ်လို့ မမိုးမိုးနှင်းက ပြောပါတယ်။
" အမေစု မွေးနေ့ အမှတ်တရ ဆုတောင်းပေရရင်တော့ အကျဉ်းချခံနေရတဲ့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသူ အကျဉ်းသားအားလုံး လွတ်မြောက်ကြပါစေ၊ တိုင်းပြည် ဒီမိုကရေစီရေး လမ်းမှန်ကို အမြန်ေရောက်ရှိပါစေ။ အမေစု ကျန်းမာပါစေ အသက်ရာကျော် ရှည်ပါစေ။ မြန်မာပြည်သူပြည်သားတွေနဲ့အတူ ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံတော်သစ်ကြီးဆီကို အတူ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ချီတက်နိုင်ပါစေ။ မကြာခင် အချိန်မှာ အမေစုကို အမြန်ပြန်လွှတ်ပေးကြပါ။ အမေစုမှာ ဘာအပြစ်မှ မရှိပါဘူး။ အမေစုက ကောင်းကျိုးတွေကိုပဲ တိုင်းပြည်ပေါ် စေတနာထား ကောင်းမှုကိုသာ ကြိုးပမ်းခဲ့တဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့မိခင် တိုင်းပြည်ရဲ့ခေါင်းဆောင်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ "
အသက်(၇၇)နှစ် ရှိလာပြီဖြစ်တဲ့ နိုဘဲလ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုရှင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ လူထုအုံကြွမှု ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ၁၉၈၈ ခုနှစ်ကစလို့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးထဲ စတင် ဝင်ရောက် လှုပ်ရှားလာခဲ့ပြီး၊ စစ်အာဏာရှင် အဆက်ဆက်မှာ အနည်းဆုံး(၁၅)နှစ်ကျော်ကြာ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ကျခံခဲ့ရသူဖြစ်သလို ၊ ၂၀၂၁ ဖေဖေါ်ဝါရီလ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် အခုချိန်ထိ အကျဉ်းကျခံနေရဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
(Unicode)
နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှေ လှတျမွောကျရေး ဒေါျစုမှေးနေ့မှာ မွနျမာ့အရေးလှုပျရှားသူတှေ တောငျးဆို
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ဖမျးဆီးခံထားရတဲ့ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ အပါအဝငျ၊ နိုငျငံရေး လှုပျရှားမှုတှနေဲ့ ဆကျနှယျပွီး ဖမျးဆီးထားသူတှကေို ပွနျလှှတျပေးဖို့ မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှေ တောငျးဆိုလိုကျကွပါတယျ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ ၇၇ နှဈပွည့ျ မှေးနေ့နဲ့ တိုကျဆိုငျပွီး အမရေိကနျအပါအဝငျ နိုငျငံတကာရောကျ မွနျမာ့အရေးလှုပျရှားသူတှကေ တောငျးဆိုလိုကျကွတာပါ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက စုစညျး တငျပွထားပါတယျ။
ဇှနျလ(၁၉)ရကျနေ့ဟာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ (၇၇)နှဈမွောကျ မှေးနေ့ဖွဈပါတယျ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစု အရှေ့ဖကျခွမျး ဝါရှငျတနျဒီစီ၊ မရေီလနျး၊ ဗာဂြီးနီးယားက မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီရေး လှုပျရှားသူတှေ စုပေါငျးပွီး ၊ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ မှေးနေ့ပှဲအတှကျ မရေီလနျးပွညျနယျ Silver Spring မှာရှိတဲ့ Argyle အလယျတနျးကြောငျးမှာ စနနေေ့က ဘာသာပေါငျးစုံ ဆုတောငျးပှဲ ကငြျးပခဲ့တယျလို့ ပှဲကငြျးပရေးမှာ ဦးဆောငျပါဝငျသူ ဦးယဉျထှေးက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“ ဒီပှဲလေးကတော့ အမေ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ ၇၇ နှဈမွောကျ မှေးနေ့ ဆုတောငျးပှဲလေး ဖွဈပါတယျ။ ဒီပှဲလေးမှာ ကနြောျတို့ ဗုဒ်ဓဘာသာတှရေော ကနြောျတို့ ခရဈယာနျ ပေါငျးစုံ ၊ မူဆလငျ ပေါငျးစုံ၊ ဘာသာ ပေါငျးစုံကနေ အားလုံး တကျရောကျပွီး ဆုတောငျးပေးကွပါတယျ။ နိုငျငံတောျ သမ်မတကွီး ဦးဝငျးမွင့ျ အပါအဝငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ အပါအဝငျ အဖမျးဆီးခံ နိုငျငံရေး အကဉြျးသား အားလုံး လှတျမွောကျဖို့လညျး ဒီပှဲလေးက လုပျပေးခဲ့ပါတယျ။ ဒီပှဲလေးမှာဘဲ သဒေဏျ ကွိုးမိန့ျပေးထားတဲ့ ကိုဂငြျမီ၊ ကိုဇယြောသောျတို့ လှတျမွောကျဖို့ အတှကျလညျး တကျရောကျလာတဲ့ ညီအကို မောငျနှမတှေ အားလုံးက ဆုတောငျးပွီးတော့ သဒေဏျဘေးက လှတျမွောကျပွီး အမွနျဆုံး တိုငျးပွညျ ပွနျလညျ ထူထောငျရေး သာယာဝပွောတဲ့ နရောကို ခြီတကျနိုငျပါစလေို့ အားလုံး ဆုတောငျးပွီးတော့ ဒီပှဲလေးကို လုပျခဲ့ပါတယျ။ ဒီပှဲလေးကို တကျရောကျလာတဲ့ ညီအကို မောငျနှမတှေ အားလုံးကလညျး ပွညျတှငျးမှာ ရှိတဲ့ ညီအကို မောငျနှမတှေ အားလုံးနဲ့ တသှေးတညျး တသားတညျး ဆိုတဲ့ ဆန်ဒလေးကို ဖောျထုတျတဲ့ ပှဲလေး ဖွဈပါတယျ ခငျဗြ။ ”
အလားတူ ကနဒေါနိုငျငံ ဗနျကူးဗားမွို့ Beaconsfield ပနျးခွံမှာလညျး ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ မှေးနေ့အတှကျ မွနျမာ့အရေးလှုပျရှားသူတှကေ ဇှနျလ(၁၈)ရကျနေ့မှာ ဆှမျးဆကျကပျ လှူဒါနျးတာအပွငျ၊ ဆုတောငျးပှဲ ကငြျးပခဲ့တယျလို့ မအေးမိုးသူက ပွောပါတယျ။
“ အမေ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ မှေးနေ့ပှဲကို ကနဒေါ တနိုငျငံလုံး အတိုငျးအတာနဲ့ ကိုယ့ျမွို့နဲ့ကိုယျ အခြိနျစိုကျပွီး ကငြျးပရခွငျး ဖွဈပါတယျ။ အဓိက ကတော့ စဈ အစိုးရကနပွေီးတော့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲကို အသိအမှတျ မပွုဘဲနဲ့ မတရား အာဏာသိမျးပွီးတော့ အမစေုနဲ့ သူ့ရဲ့ အစိုးရ အဖှဲ့ကို မတရား အကဉြျးခထြားတာကို အမွနျဆုံး လှှတျပေးဖို့ရယျ၊ အမြိုးသား ညီညှတျရေး အစိုးရကို ကနဒေါ အစိုးရနဲ့ နိုငျငံတကာ အစိုးရတှကေ တရားဝငျ အသိအမှတျပွုပေးဖို့ရယျ အဲဒါကို တောငျးဆိုတဲ့ အနနေဲ့ ကမြတို့ ကငြျးပရခွငျး ဖွဈပါတယျ။ ”
ဥရောပတိုကျက နယျသာလနျနိုငျငံ ဘရဒေါမွို့က ဒေါကျတာ အရှငျစန်ဒာဝရ ရဲ့ကြောငျးတိုကျမှာ လူထုခေါငျးဆောငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ (၇၇)နှဈမွောကျမှေးနေ့အတှကျ မွနျမာတှေ စုပေါငျးပွီး ဆှမျးကပျလှူဒါနျးတာနဲ့ အလှူငှေ ထည့ျဝငျတဲ့ အစီအစဉျတှေ လုပျခဲ့ကွတယျလို့ မမိုးမိုးနှငျးက ပွောပါတယျ။
" အမစေု မှေးနေ့ အမှတျတရ ဆုတောငျးပရေရငျတော့ အကဉြျးခခြံနရေတဲ့ နိုငျငံရေး အကဉြျးသူ အကဉြျးသားအားလုံး လှတျမွောကျကွပါစေ၊ တိုငျးပွညျ ဒီမိုကရစေီရေး လမျးမှနျကို အမွနျရေောကျရှိပါစေ။ အမစေု ကနြျးမာပါစေ အသကျရာကြောျ ရှညျပါစေ။ မွနျမာပွညျသူပွညျသားတှနေဲ့အတူ ဒီမိုကရစေီ နိုငျငံတောျသဈကွီးဆီကို အတူ ပြောျပြောျရှှငျရှှငျ ခြီတကျနိုငျပါစေ။ မကွာခငျ အခြိနျမှာ အမစေုကို အမွနျပွနျလှှတျပေးကွပါ။ အမစေုမှာ ဘာအပွဈမှ မရှိပါဘူး။ အမစေုက ကောငျးကြိုးတှကေိုပဲ တိုငျးပွညျပေါျ စတေနာထား ကောငျးမှုကိုသာ ကွိုးပမျးခဲ့တဲ့ တိုငျးပွညျရဲ့မိခငျ တိုငျးပွညျရဲ့ခေါငျးဆောငျပဲ ဖွဈပါတယျ။ "
အသကျ(၇၇)နှဈ ရှိလာပွီဖွဈတဲ့ နိုဘဲလျငွိမျးခမြျးရေးဆုရှငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဟာ လူထုအုံကွှမှု ဖွဈခဲ့တဲ့ ၁၉၈၈ ခုနှဈကစလို့ မွနျမာ့နိုငျငံရေးထဲ စတငျ ဝငျရောကျ လှုပျရှားလာခဲ့ပွီး၊ စဈအာဏာရှငျ အဆကျဆကျမှာ အနညျးဆုံး(၁၅)နှဈကြောျကွာ နအေိမျအကယြျခြုပျ ကခြံခဲ့ရသူဖွဈသလို ၊ ၂၀၂၁ ဖဖေေါျဝါရီလ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျ အခုခြိနျထိ အကဉြျးကခြံနရေဆဲ ဖွဈပါတယျ။