ရခိုင်ပြည်နယ်ကနေ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကို ထွက်ပြေးသွားကြတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေအတွက် အကူအညီပေးရေး အဖွဲ့အစည်းတွေက လိုအပ်တဲ့ အကူအညီ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇၇ သန်းထဲက ၄၃% ကို လက်ခံ ရရှိပြီးဖြစ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက တနင်္လာနေ့မှာ ပြောပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကို ရောက်သွားကြတဲ့ သူတို့အခေါ် ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် အရေအတွက်ဟာ လက်ရှိအချိန်အထိ ၄၃၇,၀၀၀ ရှိသွားပြီလို့ ဆိုပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က တင်ပြပေးပါမယ်။
“ကျနော်တို့ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ကလည်း ၁၉ ရက်နေ့ (မိန့်ခွန်း) ပြောမှာဆိုတော့၊ ပြောပြီးတဲ့အခါကျရင် အခု ဒုတိယသမ္မတ ပြောတဲ့မိန့်ခွန်းနဲ့ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် အရင်ပြောတဲ့ မိန့်ခွန်းနဲ့ ဒါ ကျနော်တို့၊ ဒီ နှစ်ခုကတော့ ကနော်တို့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ မိန့်ခွန်းတွေ ဖြစ်မှာပါ။”
“ဒီ NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုက ပိုပြီးတော့ များလာတယ်။ အဲဒီမှာမှ ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရ အဖွဲ့အစည်းမှာပါတဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်အပါအဝင် ဝန်ကြီးတွေရဲ့ Capacity က အရမ်းနည်းတယ်လို့ ကျနော်တို့ သိရတယ်။”
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အနေနဲ့ ကုလ အထွေထွေညီလာခံကို တရက်၊ နှစ်ရက်တက်လိုက်ခြင်းအားဖြင့် ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးကို ဦးစားပေးနေရတာတွေ အရှိန်လျော့သွားစရာအကြောင်းမရှိဘူးလို့ မြန်မာ့အရေးကျွမ်းကျင်သူ ပါမောက္ခ David Steinburg က သုံးသပ်ပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံကို မတက်နိုင်ပေမယ့်လည်း ကုလသမဂ္ဂမှာ ပြောကြားမယ့် စကားတွေအတိုင်း အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်အနေနဲ့ စက်တင်ဘလာ ၁၉ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံတော်ကို မိန့်ခွန်း ပြောကြားမှာဖြစ် ---
“ဒေသခံတွေအတွက်ကို ဘာမှ မြင်သာ ထင်သာရှိပြီး အကျိုးရှိစေမယ့် ကိစ္စမျိုး ပါလိမ့်မယ် မဟုတ်ဘူးဆိုတာကိုတော့ သဘောပေါက်ကြပါတယ်။”
ရခိုင်ပြည် နယ်အတွင်း လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ပဋိပက္ခတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ ဒီအဖြစ်အပျက်ရဲ့ အမှန်တရားတွေ နိုင်ငံတကာက သိရှိလာအောင် လုပ်ဆောင်ကြဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ၈၈ မျိုးဆက်ရဲ့ သဘောထားကို အဖွဲ့ရဲ့ တာဝန်ရှိသူ တဦးဖြစ်တဲ့ ကိုမင်းကိုနိုင်က သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
တူရကီနိုင်ငံက အကူအညီတွေ ရခိုင်ပြည်နယ် အနောက်မြောက်ပိုင်း မောင်တောနဲ့ ဘူးသီးတောင် ဒေသတွေကို ပို့ပေးမှာ ဖြစ်ပေမယ့် သယ်ယူပို့ဆောင် သွားရေး အခက်အခဲ ရှိတဲ့အတွက် ရဟတ်ယာဉ်နဲ့ ချပေးမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ ကနေ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကို သြဂုတ်လ ၂၅ ရက်နေ့ ကနေ စတင် ထွက်ပြေးလာကြတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ အရေအတွက်ဟာ တသိန်း နှစ်သောင်း ကျော်သွားပြီ ဖြစ်တာကြောင့် ဒီလူတွေအတွက် အကူအညီတွေ အရေးပေါ် လိုအပ်နေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းတွေက ပြောပါတယ်။
“ကျနော့် ရည်ရွယ်ချက်ဆိုရင်တော့ ၃ နှစ်လောက်အတွင်းကို ဖြတ်ပစ်ချင်တာပေါ့ဗျာ။ အများဆုံး ၃ နှစ်ပေါ့။ ဒါကလည်း ရမ်းပြောတာ မဟုတ်ပါဘူး၊ ကျနော့်ခေါင်းထဲမှာ အစီအစဉ် ရှိပါတယ်။”
“ကျနော်တို့တိုင်းပြည်က ၈၀% ကျော်ကျော်လောက် ပြည်ပကနေ တင်သွင်းတဲ့ ဆေးဝါးတွေကို သုံးနေရတယ်။ တိုင်းပြည်တော်တော်များများကနေ သွင်းနေရတာပါ။”
“ဆေးဝါးအန္တရာယ်က ကျနော်တို့ မိဘပြည်သူများ၊ အထူးသဖြင့်တော့ ကျေးရွာပြည်သူများပေါ့၊ သူတို့မှာလည်း အန္တရာယ် များတယ်ဗျ။ ဒါတွေကို တကယ်လုပ်နေတာက မြို့နေ လူတွေက လုပ်နေတာပါ။”
“တစ်အချက်က လျှပ်စစ်စွမ်းအား မရှိဘူး၊ နှစ်အချက်က လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲတယ်၊ သုံးအချက်ကတော့ တချို့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေက ခက်ခဲတယ်လို့ ပြောနေကြတယ်။”
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ Virginia ပြည်နယ်၊ Charlottesville မြို့မှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ လူဖြူ လူမျိုးရေးဝါဒီတွေနဲ့ သူတို့ကို ဆန့်ကျင်သူတွေ အကြားက ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင် မှုတွေကြောင့် စနေနေ့ နေ့လည်က လူ(၁)ဦး သေဆုံးသွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
မန္တလေးနဲ့ အင်းစိန် အကျဉ်းထောင်တွေမှာ အကျဉ်းကျနေကြရာက ၁၀ တန်း စာမေးပွဲတွေကို အောင်မြင်အောင် ဖြေနိုင်ခဲ့ကြတဲ့ အကျဉ်းသား ကျောင်းသား ကျောင်းသူ ၇ ဦးကို သမ္မတ ဦးထင်ကျော်ရဲ့လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နဲ့ သြဂုတ်လ ၇ ရက်နေ့က ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်ပါပြီ။
“သူတို့ကတိပေးထားတဲ့အတိုင်းပဲ ကျပ်ငွေ သန်းပေါင်း ၃,၂၇၀ ပေါ့ ၊ အကုန်လုံး ပြန်ရတယ်။ ပေးရမယ်လို့ ပြည်ထောင်စုအစိုးရက ဆုံးဖြတ်ထားတဲ့ဟာပေါ့နော်။ မေလဆန်းကနေစပြီးတော့ တဖြည်းဖြည်း အရစ်ကျ လာပေးတာ။”
“ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံကနေပြီးတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံကို ရောက်လာတဲ့ ကလေးတွေ သူတို့ရဲ့ High School ပြီးတာနဲ့ ကောလိပ်ကိုဝင်သွားတဲ့နှုန်းက ၂၀၁၂ မှာ ၄၃% ကနေပြီးတော့မှ ဒီနှစ် ၂၀၁၇ မှာ ၈၅% တက်သွားတယ်။”
ပုဒ်မ ၆၆(ဃ) လို လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့်တွေကို ချုပ်ချယ် ဟန့်တားတဲ့ ဥပဒေတွေကို နိုင်ငံတကာ စံချိန် စံညွှန်းတွေနဲ့ ကိုက်ညီအောင် ပြင်ဆင် ရေးဆွဲသင့်တယ်လို့ HRW လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့က တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
ဖြည့်စွက် ရံပုံငွေ တောင်းလာတဲ့ အချိန်မှာ ဒီပိုက်ဆံတွေကို သုံးဖို့ရှိတယ်လို့ ပြောတော့ အဲဒီအချိန်ကျရင် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းနဲ့ အညီ ဒါတွေကို သုံးမှာပါ။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်