ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ် တနင်္ဂနွေနေ့က ကျင်းပခဲ့တဲ့ဒုတိယအကျော့ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မှာ လက်ရှိသမ္မတ ရီဂျပ်တာရစ် အာဒိုဝမ်ပဲ ထပ်အနိုင်အရသွားတဲ့အတွက် တတိယအကြိမ်မြောက် သမ္မတတာဝန်ထမ်းဆောင်ရမှာပါ။
အီရန်မှာ မငြိမ်မသက် ဖြစ်နေတာတွေ ၆လနီးပါးကြာလာချိန်မှာ အစိုးရကသဘောထားကွဲလွဲသူတွေကို ထောင်သွင်းအကျဉ်းချသလို သတင်းမီဒီယာတွေကိုလည်း ခြိမ်းခြောက်နေပါတယ်။ဒါ့ပေမယ် ဒီနည်းကသတင်းသမားတွေကို ကြောက်အောင် မလုပ်နိုင်းဘူးလို့ ကျွမ်းကျင်သူတချို့က ထောက်ပြကြပါတယ်။
မြန်မာအာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်အနေနဲ့ လက်ရှိအခြေအနေမှာ ရှေ့မတိုးသာ နောက်ဆုတ်မရ အခြေအနေဖြစ်နေပြီး၊ ရွေးကောက်ပွဲ ထွက်ပေါက်ကလည်း အသွားနှစ်ဖက်နဲ့ ဓားသွားလို သူ့အတွက် အန္တရာယ်ရှိနေတယ်လို့ ICG ပဋိပက္ခလေ့လာရေးအဖွဲ့က သုံးသပ်ပါတယ်။ တဘက်မှာနိုင်ငံတကာချည်းကပ်မှုက အဖြေထွက်ဖို့ အားနည်းနေတာကို ထောက်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာ အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်အနေနဲ့ လက်ရှိအခြေအနေမှာ ရှေ့မတိုးသာ နောက်ဆုတ်မရ အခြေအနေ ဖြစ်နေပြီး၊ ရွေးကောက်ပွဲ ထွက်ပေါက်ကလည်း အသွားနှစ်ဖက်နဲ့ ဓားသွားလို သူ့အတွက် အန္တရာယ်ရှိနေတယ်လို့ ICG ပဋိပက္ခလေ့လာရေးအဖွဲ့က သုံးသပ်ပါတယ်။ တဘက်မှာလည်း ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး အဖြေထွက်ဖို့ အားနည်းနေတာကို ထောက်ပြထားပါတယ်။
ဘင်္ဂလား ပင်လယ်အော်မှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အင်အားပြင်း Mocha မိုခါမုန်းတိုင်းဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကော့ဘဇားမြို့နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ ကျောက်ဖြူမြို့ကြား စစ်တွေမြို့အနီး ဝင်ရောက်နိုင်တယ် ခန့်မှန်းထားတာကြောင့် ရခိုင်ဒေသခံ ထောင်နဲ့ချီပြီး မုန်တိုင်းရှောင်နေကြပါပြီ။ AFP သတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းအေး ပြောပြမှာပါ။
ဘင်္ဂလား ပင်လယ်အော် အရှေ့တောင်ပိုင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အင်အားပြင်း ဆိုင်ကလုန်မုန်းတိုင်း မိုခါ ဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ ကော့ဘဇားမြို့နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ ကျောက်ဖြူမြို့ကြား စစ်တွေမြို့အနီး ဝင်ရောက်နိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားတာကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ ဒေသခံ ထောင်နဲ့ချီပြီး မုန်တိုင်းရှောင်နေကြပါပြီ။
နည်းပညာအသစ်တွေက ဗာဂျီးနီးယားက ရွှေတူးသူတွေ အတွက် အခွင့်အလမ်းတွေ ပြန်လည် မြှင့်တင်ပေးနေပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဗာဂျီးနီးယား ပြည်နယ်ဟာ တချိန်က ရွှေ အများဆုံးထွက်ခဲ့ပေမယ့် တိမ်ကောခဲ့ပါတယ်။ ခုတော့ အဲဒီမှာ မကြာခင် ရွှေတူးလုပ်ငန်း တခေတ် ပြန်ဆန်းသစ်လာဖို့ ရှိပါတယ်။ ကိုငြိမ်းချမ်းအေး တင်ပြပါမယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု မြို့တော် ဝါရှင်တန်ဒီစီနဲ့ နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေတဲ့ ဗာဂျီးနီးယားဓနသဟာယပြည်နယ် ဟာ တချိန်က အမေရိကန်ရဲ့ အကြီးဆုံးရွှေ ထွက်တဲ့ ဒေသတခုပါ။
ဧပြီလ ၂၅ ရက်နေ့ဟာ ကမ္ဘာ့ငှက်ဖျားရောဂါတိုက်ဖျက်ရေးနေ့ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်ထဲမှာ နိုင်ဂျီရီးယားဟာ ဂါနာနဲ့အတူ ကလေးသူငယ် ငှက်ဖျားကာကွယ်ဆေးသစ်တမျိုးကို ခွင့်ပြုလိုက်ပါတယ်။
သမ္မတဟောင်းဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို စီးပွားရေးဆိုင်ရာမှတ်တမ်းတွေမှာ အချက်အလက်မှားတွေပြတာ၊ အပြာရုပ်ရှင်မင်းသမီးကို ၂၀၁၆ က နှုတ်ပိတ်ခ ငွေ လက်သိပ်ထိုးပေးခဲ့တာတွေနဲ့ဆက်စပ်တဲ့ အမှုတွေနဲ့ စွပ်စွဲခဲ့တာအပေါ် နိုင်ငံရေးအရ လုပ်ဆောင်တာလို့ မြန်မာ့အသိုင်းအဝန်းထဲက တချို့ကယူဆကြသလို တချို့ကလည်းထရမ့်ကိုတရားစွဲတာ ထောက်ခံကြပါတယ်။
ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေဖြစ်ကြတဲ့ အမေရိကန်နဲ့တရုတ်ကြား ရွေးလို့ဆိုလိုက်ရင် အရှေ့တောင်အာရှအာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက နိုင်ငံသားအများစုဟာ အမေရိကန်ကို ပို အလိုရှိကြပါတယ်။ ဒါက ဒေသတွင်းမှာ အမေရိကန်က ပိုမိုထိတွေ့ဆက်ဆံလာတာကြောင့်လို့ စင်္ကာပူအခြေစိုက် ISEAS-Yusof Ishak Institute က လေ့လာသူတွေက ပြောပါတယ်။
ရုရှားရဲ့ ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်နဲ့ တရုတ်ရဲ့စိန်ခေါ်မှုတွေကို တန်ပြန်နိုင်ဖို့ ဗြိတိန်ဟာ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ နည်းဗျူဟာတွေကို ပြည်လည်သုံးသပ်ပြီး အသစ်ပြင်ဆင်ကာ ဒီသတင်းပတ်ထဲမှာပဲ ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂစင်မြင့်မှာ မြန်မာ့အရေး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေရဖို့ ဒီထက်ပို စွမ်းဆောင်နိုင်ဖို့ လိုနေတယ်လို့ ကုလအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက ပြောပါတယ်။ Cornell တက္ကသိုလ် အရှေ့တောင်အာရှရေးရာအစီအစဉ်က ကျင်းပတဲ့မြန်မာ့အရေးဆွေးနွေးပွဲမှာ ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ ကိုငြိမ်းချမ်းအေးက ပြောပြပါမယ်။
ကုလသမဂ္ဂစင်မြင့်မှာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီဘက်တော်သားတွေ အထိုက်အလျောက် နေရာယူထားနိုင်ပေမယ့် ထိရောက်တဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေရရှိဖို့ ဒီထက်ပို စွမ်းဆောင်နိုင်ဖို့လိုနေတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက ပြောလိုက်ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံအနေနဲ့ မြန်မာ့အရေးကို အမေရိကန်-တရုတ် အားပြိုင်မှုအဖြစ် ရှုမြင်လာနေတာကို စိုးရိမ်တယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီးဟောင်း Scot Marciel က ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေးအင်စတီကျူ USIP ရဲ့ သောကြာနေ့ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး ဆွေးနွေးပွဲမှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီး နှစ်နှစ်ကျော် အကြာ မြန်မာ သတင်း မီဒီယာ အခြေအနေဟာ ဖိနှိပ်မှုမျိုးစုံနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရလို့ သတင်းရယူ တင်ဆက်ရတာမှာ လုံခြုံရေး အပါအဝင် အကန့်အသတ်တွေ အများကြီး ရှိနေတယ်လို့East West Center ကကျင်းပတဲ့ မြန်မာ့ မီဒီယာအရေး ဆွေးနွေးပွဲမှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။
သနျးခေါငျစာရငျးအရ အမရေိကနျပွညျထောငျစု အရှေ့တောငျပိုငျး ဖလောျရီဒါ ပွညျနယျကို ပွောငျးရှှေ့နထေိုငျသူတှေ ပိုမြားလာပွီး ဖလောျရီဒါဟာ အမရေိကားရဲ့ အတိုးတကျဆုံးပွညျနယျတခု ဖွဈလာတယျဆိုပါတယျ။ ဖလောျရီဒါ အောျလနျဒိုမွို့ကနေ ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ ဒိုရာမယျခှာ ပေးပို့ထားတဲ့ သတငျးလှှာကို ကိုငွိမျးခမြျးအေးက တငျပွပါမယျ။
ယူကရိန်း ရှေ့တန်း စစ်မျက်နှာတွေမှာ သတင်းထောက်တွေဟာ အန္တရာယ်ကြားကပဲ စစ်ပွဲသတင်းတွေကို ရယူပေးပို့နေရပါတယ်။ မနှစ်တုန်းက တနှစ်အတွင်း သတင်းယူရင်းနဲ့ သတင်းထောက်တွေ သေဆုံးဒဏ်ရာရတာ အများအပြားရှိခဲ့လို့ သတင်းမားတွေအတွက် လိုအပ်တဲ့ အထောက်အပံ့တွေ ပေးဖို့ သတင်းမီဒီယာအရေး လှုပ်ရှားတဲ့ အဖွဲ့တွေက လှုံ့ဆော်နေကြပါတယ်
ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းတွေနဲ့အညီ တွင်းထွက်ပစ္စည်းတူးဖော်ရေး လှုံ့ဆော်တွန်းအားပေးဖို့ ဖွဲ့ထားတဲ့ အမေရိကန်ဦးဆောင်တဲ့ ဓာတ်သတ္တုလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ မိတ်ဖက်အဖွဲ့မှာ အခုနောက်ဆုံး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် အီတလီနိုင်ငံလည်း ပါဝင်လာပါပြီ။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်