(Zawgyi/Unicode)
ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းမှာ လေပြင်းတိုက်ခတ်မှုကြောင့် ပြည်တွင်းဒုက္ခသည်စခန်းတစ်ချို့က နေအိမ်တွေ ပျက်စီးသွားကြပါတယ်။ မြောက်ဦးမြို့နယ် စင်းဘောကိုင်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည် စခန်းမှာတော့ နေအိမ်တစ်ရာကျော်လောက် ပျက်စီးသွားပြီး ကျောက်တော်နဲ့ မြေပုံမြို့နယ်မှာ ရှိတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာလည်း နေအိမ်တစ်ချို့ ပျက်စီး သွားခဲ့တာပါ။ ရခိုင်ကလာတဲ့ သတင်းကို ကိုအောင်မြတ်သူက တင်ပြပေးပါမယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံဖက်ကို ဝင်တိုက်တဲ့ Yaas ဆိုင်ကလုန်း မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မေလ ၂၄ ရက် စတင်ပြီး လေပြင်းတိုက်ခတ်ခဲ့တာကြောင့် မြောက်ဦးမြို့နယ်အတွင်းက စင်းဘောကိုင်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းမှာလည်း လေပြင်းတိုက်ခတ်မှူကြောင့် နေအိမ်တစ်ရာကျော်လောက် ပျက်စီးသွားတယ်လို့ စခန်းတာဝန်ခံ ဦးညီပုက ပြောပါတယ်။
“အိမ်ခြေကတော့ စုစုပေါင်းကတော့ ၁၃၇ လုံးလောက် ခေါက်းမိုးတွေပွင့်သွားတယ်။ လုံးဝ ခေါင်းမိုးတွေ ပွင့်သွားတဲ့ အိမ်တွေတော့ ရှိတယ်။ သူတို့ကတော့ နေလို့မရဘူး ဘေးအိမ်တွေမှာ ဝင်နေကြတယ်။ အခက်အခဲကတော့ အမိုးအကာတွေ လိုတာပေါ့ လေပြင်းတိုက်တော့ အမိုးတွေ အကုန်လုံးပွင့်ထွက် သွားတော့ မိုးရွာမှာကိုလည်း စိုးရိမ်နေကြတယ် လူတွေက”
အဲဒီစင်းဘောကိုင်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းမှာ လူဦးရေ လေးထောင်နီးပါးနေထိုင်ကြတာဖြစ်ပြီး မြောက်ဦးမြို့နယ် လေးမြို့ချောင်း ဒေသကနေ ထွက်ပြေးခိုလုံလာကြသူတွေ လည်းဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ အဲဒီစခန်းမှာရှိတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ စားနပ်ရိက္ခာ အခက်အခဲ တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ စခန်းတာဝန်ခံ ဦးညီပုက ပြောပါတယ်။
“စားဝတ်နေရေး အခြေအနေကတော့ ကျနော်တို့ ဆီမှာ ဆန်တွေကတော့ နည်းနည်း လိုအပ်တယ်။ နည်းနည်းမဟုတ်ဘူး အများကြီးလိုအပ်တယ်။ တစ်လနဲ့ တစ်လကို ကျနော် တို့က စားနပ်ရိက္ခာတွေက လိုက်မမှီဖြစ်နေတယ်။ ကျနော်တို့ ရုံးတွေက ထောက်ပံ့ ကျေးပေး တဲ့ ဟာတွေကျတော့ ၇၃၃ အိမ်အတွက်ပဲ ပေးတယ်။ ကျနော်တို့မှာ ရှိတာက ၇၇၅ ဆိုတော့ အိမ်ထောင်စုက ပိုများနေတယ်လေ။”
ဒါအပြင့် ကျောက်တော်မြို့နယ်အတွင်းက လူဦးရေ သုံးထောင်ကျော်နေထိုင်တဲ့ ညောင်းချောင်းစစ်ရှောင်စခန်းမှာလည်း လေပြင်းတိုက်ခတ်မှူကြောင့် နေအိမ်တစ်ချို့ ပျက်စီးသွားတယ်လို့ စခန်းတာဝန်ခံ ကိုခိုင်မျိုးအောင်က ပြောပါတယ်။
“နေအိမ် ၁၂ လုံးပါသွားတယ် တစ်ချို့တွေကတော့ ခေါင်မိုးတွေကော အကာတွေကော အကုန်လုံးပါသွားတာပေါ့။ အိမ်သွားတဲ့ အိမ်တွေက ဓနိမိုးထားတဲ့ အိမ်တွေ ပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ တာပေါ်လိပ် မိုးထားတဲ့ အိမ်တွေပါတယ်။ ဒီနေ့လည်း လေတော့ နည်းနည်း တိုက်သေးတယ်။ မိုးတော့ မရွာတော့ဘူး။လေတိုက်တာလည်း မနေ့က လောက်မများ တော့ ဘူးဟုတ်။”
မြေပုံမြို့နယ်အတွင်းက ကန်းထောင့်ကြီး စစ်ဘေးစခန်းမှာလည်း နေအိမ်တစ်ချို့ ပျက်စီးသွားပါတယ်။ မေလ ၂၅ ရက်နေ့အထိလည်း ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ လေးပြင်းတိုက် မိုးရွာသွန်းမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ အကုန်ပိုင်းလောက်က စပြီး ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အေအေအဖွဲ့နဲ့ အစိုးရတပ်တို့ကြား တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့တာကြောင့် ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက သိန်းနဲ့ ချီတဲ့ဒေသခံတွေ နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးပြီး ပြည်တွင်းဒုက္ခသည်စခန်းတွမှာ နေထိုင်နေကြရတာဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာ တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်နေပေမဲ့လည်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တစ်သိန်းကျော်လောက် နေရပ်မပြန်နိုင်သေးပဲ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ နေထိုင်နေကြရတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အားကောင်းတဲ့ ဆိုက်ကလုန်း မုန်တိုင်း ယာစ် Yaas ဟာ အနောက်မြောက် ဖက်ကို ရွေ့လျားနေပြီး ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အနောက် အလယ်ပိုင်း၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနဲ့ မြောက်ပိုင်းတို့မှာ ဆက်လက်တည်ရှိနေတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံမိုးလေဝသနဲ့ ဇလညေဗေဒညွှန်ကြား မှူးဦးစီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
အားကောင်းသော Yaas ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းဟာ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကိုကိုးကျွန်းမြို့ရဲ့ မြောက်-အနောက်မြောက် ဘက် ရေမိုင် (၃၈၅) ခန့်၊ ပုသိမ်(Pathein) မြို့ရဲ့အနောက်-အနောက်မြောက်ဘက် ရေမိုင် (၃၈၀) ခန့် အကွာပင်လယ်ပြင်ကို ဗဟိုပြုနေတယ်လို့ မေလ ၂၅ ရက် နေ့လည်ပိုင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ရခိုင်မြောက်ပိုင်း စစ်ရှောင်စခန်းတချို့ လေပြင်းဒဏ်ကြောင့် ပျက်စီး
..............
ရခိုငျမွောကျပိုငျး စဈရှောငျစခနျးတခြို့ လပွေငျးဒဏျကွောင့ျ ပကြျစီး
(Unicode)
ရခိုငျပွညျနယျ မွောကျပိုငျးမှာ လပွေငျးတိုကျခတျမှုကွောင့ျ ပွညျတှငျးဒုက်ခသညျစခနျးတဈခြို့က နအေိမျတှေ ပကြျစီးသှားကွပါတယျ။ မွောကျဦးမွို့နယျ စငျးဘောကိုငျး စဈဘေးဒုက်ခသညျ စခနျးမှာတော့ နအေိမျတဈရာကြောျလောကျ ပကြျစီးသှားပွီး ကြောကျတောျနဲ့ မွပေုံမွို့နယျမှာ ရှိတဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျးတှမှောလညျး နအေိမျတဈခြို့ ပကြျစီး သှားခဲ့တာပါ။ ရခိုငျကလာတဲ့ သတငျးကို ကိုအောငျမွတျသူက တငျပွပေးပါမယျ။
အိန်ဒိယနိုငျငံဖကျကို ဝငျတိုကျတဲ့ Yaas ဆိုငျကလုနျး မုနျတိုငျးအရှိနျကွောင့ျ ရခိုငျပွညျနယျမှာ မလေ ၂၄ ရကျ စတငျပွီး လပွေငျးတိုကျခတျခဲ့တာကွောင့ျ မွောကျဦးမွို့နယျအတှငျးက စငျးဘောကိုငျး စဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျးမှာလညျး လပွေငျးတိုကျခတျမှူကွောင့ျ နအေိမျတဈရာကြောျလောကျ ပကြျစီးသှားတယျလို့ စခနျးတာဝနျခံ ဦးညီပုက ပွောပါတယျ။
“အိမျခွကေတော့ စုစုပေါငျးကတော့ ၁၃၇ လုံးလောကျ ခေါကျးမိုးတှပှေင့ျသှားတယျ။ လုံးဝ ခေါငျးမိုးတှေ ပှင့ျသှားတဲ့ အိမျတှတေော့ ရှိတယျ။ သူတို့ကတော့ နလေို့မရဘူး ဘေးအိမျတှမှော ဝငျနကွေတယျ။ အခကျအခဲကတော့ အမိုးအကာတှေ လိုတာပေါ့ လပွေငျးတိုကျတော့ အမိုးတှေ အကုနျလုံးပှင့ျထှကျ သှားတော့ မိုးရှာမှာကိုလညျး စိုးရိမျနကွေတယျ လူတှကေ”
အဲဒီစငျးဘောကိုငျး စဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျးမှာ လူဦးရေ လေးထောငျနီးပါးနထေိုငျကွတာဖွဈပွီး မွောကျဦးမွို့နယျ လေးမွို့ခြောငျး ဒသေကနေ ထှကျပွေးခိုလုံလာကွသူတှေ လညျးဖွဈပါတယျ။ လကျရှိမှာတော့ အဲဒီစခနျးမှာရှိတဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ စားနပျရိက်ခာ အခကျအခဲ တှနေဲ့ ရငျဆိုငျနရေတယျလို့ စခနျးတာဝနျခံ ဦးညီပုက ပွောပါတယျ။
“စားဝတျနရေေး အခွအေနကေတော့ ကနြောျတို့ ဆီမှာ ဆနျတှကေတော့ နညျးနညျး လိုအပျတယျ။ နညျးနညျးမဟုတျဘူး အမြားကွီးလိုအပျတယျ။ တဈလနဲ့ တဈလကို ကနြောျ တို့က စားနပျရိက်ခာတှကေ လိုကျမမှီဖွဈနတေယျ။ ကနြောျတို့ ရုံးတှကေ ထောကျပံ့ ကြေးပေး တဲ့ ဟာတှကေတြော့ ၇၃၃ အိမျအတှကျပဲ ပေးတယျ။ ကနြောျတို့မှာ ရှိတာက ၇၇၅ ဆိုတော့ အိမျထောငျစုက ပိုမြားနတေယျလေ။”
ဒါအပွင့ျ ကြောကျတောျမွို့နယျအတှငျးက လူဦးရေ သုံးထောငျကြောျနထေိုငျတဲ့ ညောငျးခြောငျးစဈရှောငျစခနျးမှာလညျး လပွေငျးတိုကျခတျမှူကွောင့ျ နအေိမျတဈခြို့ ပကြျစီးသှားတယျလို့ စခနျးတာဝနျခံ ကိုခိုငျမြိုးအောငျက ပွောပါတယျ။
“နအေိမျ ၁၂ လုံးပါသှားတယျ တဈခြို့တှကေတော့ ခေါငျမိုးတှကေော အကာတှကေော အကုနျလုံးပါသှားတာပေါ့။ အိမျသှားတဲ့ အိမျတှကေ ဓနိမိုးထားတဲ့ အိမျတှေ ပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ တာပေါျလိပျ မိုးထားတဲ့ အိမျတှပေါတယျ။ ဒီနေ့လညျး လတေော့ နညျးနညျး တိုကျသေးတယျ။ မိုးတော့ မရှာတော့ဘူး။လတေိုကျတာလညျး မနေ့က လောကျမမြား တော့ ဘူးဟုတျ။”
မွပေုံမွို့နယျအတှငျးက ကနျးထောင့ျကွီး စဈဘေးစခနျးမှာလညျး နအေိမျတဈခြို့ ပကြျစီးသှားပါတယျ။ မလေ ၂၅ ရကျနေ့အထိလညျး ရခိုငျပွညျနယျထဲမှာ လေးပွငျးတိုကျ မိုးရှာသှနျးမှုတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ အကုနျပိုငျးလောကျက စပွီး ရခိုငျလကျနကျကိုငျအအေအေဖှဲ့နဲ့ အစိုးရတပျတို့ကွား တိုကျပှဲပွငျးထနျခဲ့တာကွောင့ျ ရခိုငျမွောကျပိုငျးက သိနျးနဲ့ ခြီတဲ့ဒသေခံတှေ နရေပျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးပွီး ပွညျတှငျးဒုက်ခသညျစခနျးတှမှာ နထေိုငျနကွေရတာဖွဈပါတယျ။ လကျရှိမှာ တိုကျပှဲတှေ ရပျတန့ျနပေမေဲ့လညျး စဈဘေးဒုက်ခသညျတဈသိနျးကြောျလောကျ နရေပျမပွနျနိုငျသေးပဲ စဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော နထေိုငျနကွေရတာလညျးဖွဈပါတယျ။
ဘငျ်ဂလားပငျလယျအောျအရှေ့အလယျပိုငျးမှာ ဖွဈပေါျနတေဲ့ အားကောငျးတဲ့ ဆိုကျကလုနျး မုနျတိုငျး ယာဈ Yaas ဟာ အနောကျမွောကျ ဖကျကို ရှေ့လြားနပွေီး ဘငျ်ဂလားပငျလယျအောျ အနောကျ အလယျပိုငျး၊ အရှေ့အလယျပိုငျးနဲ့ မွောကျပိုငျးတို့မှာ ဆကျလကျတညျရှိနတေယျလို့ မွနျမာနိုငျငံမိုးလဝေသနဲ့ ဇလညဗေဒေညှှနျကွား မှူးဦးစီးဌာနက ထုတျပွနျထားပါတယျ။
အားကောငျးသော Yaas ဆိုငျကလုနျးမုနျတိုငျးဟာ မွနျမာနိုငျငံ၊ ကိုကိုးကြှနျးမွို့ရဲ့ မွောကျ-အနောကျမွောကျ ဘကျ ရမေိုငျ (၃၈၅) ခန့ျ၊ ပုသိမျ(Pathein) မွို့ရဲ့အနောကျ-အနောကျမွောကျဘကျ ရမေိုငျ (၃၈၀) ခန့ျ အကှာပငျလယျပွငျကို ဗဟိုပွုနတေယျလို့ မလေ ၂၅ ရကျ နေ့လညျပိုငျး ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။