(Zawgyi/Unicode)
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားအဖွဲ့ချုပ် - ILO ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ က သုံးနှစ်တကြိမ်ရွေးချယ်တဲ့ အလုပ်သမားအစုအဖွဲ့မှာ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂများအဖွဲ့ချုပ် CTUM ကအကြီးတန်းတာဝန်ရှိသူတဦး ရွေးချယ်ခံရပါတယ်။ ဒီလိုရွေးချယ်ခံရတဲ့အတွက် ILO ရဲ့ ပုံမှန်အစည်းအဝေးတွေမှာ မြန်မာကိုယ်စားပြုအနေနဲ့ မြန်မာ့အရေးကိစ္စတွေကို ပိုပြီးထိထိရောက်ရောက် လုပ်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ CTUM တာဝန်ရှိသူက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။ ရန်ကုန်က ပေးပို့တဲ့ ဒီသတင်း အပြည့်အစုံကိုတော့ ရဲမွန် က ပြောပြပေးမှာပါ။
Switzerland နိုင်ငံ Geneva မြို့မှာ လက်ရှိကျင်းပနေတဲ့ ILO ရဲ့ (၁၀၉) ကြိမ်မြောက်ညီလာခံမှာ ILO အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ အလုပ်သမားအစုအဖွဲ့ဝင်တယောက်အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂများအဖွဲ့ချုပ် CTUM ရဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးဖြစ်သူ ဒေါ်ဖြိုးစန္ဒာစိုး ရွေးချယ်ခံရပါတယ်။ ၃ နှစ်တကြိမ် အလုပ်သမားအစုအဖွဲ့ဝင် ၃၃ ယောက်ကို ညီလာခံတက်လာတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အားလုံးက လျှို့ဝှက် မဲပေးရွေးချယ်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
အဖွဲ့ဝင် ၁၄ ယောက်၊ ဒုတိယအဖွဲ့ဝင် ၁၉ ယောက်မှာ ဒေါ်ဖြိုးစန္ဒာစိုးက ဒုတိယအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် အရွေးခံရတာပါ။ ဒေသအလိုက် ကိုယ်စားပြုတဲ့ နိုင်ငံအသီးသီးက အဆိုတင်သွင်းထားသူတွေထဲက ရွေးကောက်ခံရတာဖြစ်ကြောင်း CTUM ရဲ့ ဗဟိုအလုပ်အမှုနဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂများ အဖွဲ့ချုပ် ITUC (ILO) ရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်တဲ့ ဒေါ်ခိုင်ဇာအောင်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
အခုလို မြန်မာနိုင်ငံ ကိုယ်စားပြု တယောက်က ILO ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့မှာ ပါဝင်ခွင့်ရတဲ့အတွက် ILO ရဲ့အစည်းအဝေးတွေမှာ နိုင်ငံအလိုက် အခြေအနေတွေကို တင်ပြတဲ့ အခါမှာ ထိထိရောက်ရောက် လုပ်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ မြင်ကြောင်းသူကပြောပါတယ်။
“ ကျမတို့ မြန်မာနိုင်ငံက အလုပ်သမားကိုယ်စားလှယ် တယောက်အနေနဲ့ ILO ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့မှာ ပါဝင်ခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ အနေအထားတွေကို အချိန်နဲ့ တပြေးညီ ကျမတို့ တင်ပြနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးကိုရတယ်။ ပြီးရင် လိုအပ်ရင် လိုအပ်တဲ့အချိန်မှာ ILO ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အနေနဲ့ သော်လည်းကောင်း၊ ILO ရဲ့ အကြီးအကဲ တယောက်ယောက်က သော်လည်းကောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ILO ရဲ့ သဘောထားတွေ ထုတ်ပြန်တာမျိုးတွေကို ပိုပြီးတော့ နီးနီးကပ်ကပ် ထိထိရောက်ရောက် လုပ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။”
ခုလို ILO အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ အလုပ်သမားအစုအဖွဲ့ဝင်တယောက်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရတာနဲ့ပါတ်သက်လို့ CTUM ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာလည်း ဒေါ်ဖြိုးစန္ဒာစိုးဟာ မြန်မာနိုင် ဒီမိုကရေစီပြန်လည်ရရှိရေးနှင့် နိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတို့အတွက် အားသွန်ခွန်စိုက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသူ ဖြစ်တယ်လို့ပြောထားပါတယ်။
ILO ရဲ့အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားရေးရာ ညီလာခံကို အာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ကိုယ်စားလှယ် တက်ရောက်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမဲ့ နိုင်ငံစုံက အလုပ်သမား အဖွဲ့ချုပ်တွေ ဝိုင်းဝန်းကန့်ကွက် ကြလို့ တက်ရောက်ခွင့် မရခဲ့ပါဘူး။
“မြန်မာ စစ်အာဏာရှင် အစိုးရရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ကို ILO ညီလာခံကို တက်ရောက်ခွင့် မပြုရေးကို ဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာ ကျမတို့ အောင်မြင်မှု ရခဲ့ပါတယ်။ သို့သော်လည်း NUG အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုမှုကိုတော့ ILO ကနေပြီးတော့မှ မဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့ဘူးပေါ့နော်။ Case ကို သူတို့ UN ကို ပြန်ပြီးတော့ လွှဲမယ်၊ လွှဲပြီး UN က ဆုံးဖြတ်ချက် အတိုင်း ILO ကနေ ဆက်လက်ပြီး ဆောင်ရွက်သွားမယ့် အခြေအနေမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။”
စစ်ကောင်စီက အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက်ပိုင်း တရားဝင်မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ အလုပ်သမား အဖွဲ့ချုပ်တွေကလွဲလို့ ကျန်တဲ့အရပ်ဘက် အလုပ်သမား အဖွဲ့အစည်းတွေကို တရားမဝင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဆန္ဒပြပွဲမှာပါတဲ့ အလုပ်သမားတွေနဲ့ သမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ စက်ရုံနဲ့ နေအိမ်တွေကို ဝင်ရောက်စစ်ဆေး ရှာဖွေတာတွေလည်း ရှိခဲ့ကြောင်း ဒေါ်ခိုင်ဇာအောင်က ပြောပါတယ်။ စစ်ကောင်စီလက်ထက်မှာ အလုပ်ရှင်၊ အလုပ်သမား၊ အလုပ်သမားသမဂ္ဂ ဒီသုံးပွင့်ဆိုင် အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရေး လုပ်ငန်းတွေလဲ ရပ်နေပါတယ်။ အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရေး မရှိတော့တဲ့အတွက် အလုပ်သမားအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှုတွေ လက်တလောမှာ ပိုများလာကြောင်း ရန်ကုန်အခြေစိုက် အလုပ်သမားသမဂ္ဂတခုက ပြောပါတယ်။
“လုပ်ရ၊ ကိုင်ရတဲ့ အခြေအနေကတော့ လုံးဝ ကျပ်တည်းသွားတာပေါ့ ဗျာ။ တရားဝင်လုပ်ခွင့်ရတဲ့ အဖွဲ့ချုပ်တွေကလည်း သူတို့နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မလုပ်ဘူးဆိုတဲ့ အခါကျတော့ ပြည်တွင်းထဲမှာတော့ ကျနော်တို့ gap ဖြစ်နေတာပေါ့။ လက်ရှိ အလုပ်သမားတွေကို ဘယ်သူက ကူညီပေးမှာလဲ ဆိုတဲ့ဟာကတော့ လက်ရှိမှာ သိပ်ရေရေရာရာ မရှိဘူးပေါ့ဗျာ။ အခုလိုကာလနဲ့ ဆိုရင်တော့ ပိုဆိုးတာပေါ့နော်။ အလုပ်သမားတွေ အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှုတွေ အများကြီးရှိနေတယ်။ ကုစားပေးနိုင်တဲ့ ယန္တရားတွေလည်း ကောင်းကောင်း အလုပ်မလုပ်နိုင်ဘူးပေါ့နော်။”
တရားဝင်မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ CTUM၊ MICS၊ AFFM ဒီလို သမဂ္ဂတွေကလွဲပြီး ကျန်တဲ့ အလုပ်သမားအဖွဲ့အစည်း ၁၆ ခုကို တရားမဝင် အသင်းတွေအဖြစ် စစ်ကောင်စီက ကြေညာထားတာပါ။ ILO ရဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားရေးရာညီလာခံကို မေလ ၂၀ ရက်ကနေ ဇွန်လ ၁၉ ရက်အထိ Switzerland နိုင်ငံမှာ ကျင်းပနေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ရရှိရေးနဲ့ အခြေခံအခွင့်အရေးတွေကို လေးစားလိုက်နာရေး တောင်းဆိုထားတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းကို အလုပ်သမားအစုအဖွဲ့က ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့က တင်ပြခဲ့ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ILO အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ အလုပ်သမားအစုအဖွဲ့ကိုယ်စားပြုအဖြစ် မြန်မာတဦးရွေးချယ်ခံရ
.............
ILO အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ရဲ့ အလုပျသမားအစုအဖှဲ့ကိုယျစားပွုအဖွဈ မွနျမာတဦးရှေးခယြျခံရ
(Unicode)
အပွညျပွညျဆိုငျရာ အလုပျသမားအဖှဲ့ခြုပျ - ILO ရဲ့ အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ က သုံးနှဈတကွိမျရှေးခယြျတဲ့ အလုပျသမားအစုအဖှဲ့မှာ မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာ အလုပျသမားသမဂ်ဂမြားအဖှဲ့ခြုပျ CTUM ကအကွီးတနျးတာဝနျရှိသူတဦး ရှေးခယြျခံရပါတယျ။ ဒီလိုရှေးခယြျခံရတဲ့အတှကျ ILO ရဲ့ ပုံမှနျအစညျးအဝေးတှမှော မွနျမာကိုယျစားပွုအနနေဲ့ မွနျမာ့အရေးကိစ်စတှကေို ပိုပွီးထိထိရောကျရောကျ လုပျနိုငျလိမ့ျမယျလို့ CTUM တာဝနျရှိသူက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။ ရနျကုနျက ပေးပို့တဲ့ ဒီသတငျး အပွည့ျအစုံကိုတော့ ရဲမှနျ က ပွောပွပေးမှာပါ။
Switzerland နိုငျငံ Geneva မွို့မှာ လကျရှိကငြျးပနတေဲ့ ILO ရဲ့ (၁၀၉) ကွိမျမွောကျညီလာခံမှာ ILO အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ရဲ့ အလုပျသမားအစုအဖှဲ့ဝငျတယောကျအနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာ အလုပျသမားသမဂ်ဂမြားအဖှဲ့ခြုပျ CTUM ရဲ့ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူးဖွဈသူ ဒေါျဖွိုးစန်ဒာစိုး ရှေးခယြျခံရပါတယျ။ ၃ နှဈတကွိမျ အလုပျသမားအစုအဖှဲ့ဝငျ ၃၃ ယောကျကို ညီလာခံတကျလာတဲ့ ကိုယျစားလှယျအားလုံးက လြှို့ဝှကျ မဲပေးရှေးခယြျကွတာဖွဈပါတယျ။
အဖှဲ့ဝငျ ၁၄ ယောကျ၊ ဒုတိယအဖှဲ့ဝငျ ၁၉ ယောကျမှာ ဒေါျဖွိုးစန်ဒာစိုးက ဒုတိယအဖှဲ့ဝငျအဖွဈ အရှေးခံရတာပါ။ ဒသေအလိုကျ ကိုယျစားပွုတဲ့ နိုငျငံအသီးသီးက အဆိုတငျသှငျးထားသူတှထေဲက ရှေးကောကျခံရတာဖွဈကွောငျး CTUM ရဲ့ ဗဟိုအလုပျအမှုနဲ့ အပွညျပွညျဆိုငျရာ အလုပျသမားသမဂ်ဂမြား အဖှဲ့ခြုပျ ITUC (ILO) ရဲ့ ကိုယျစားလှယျဖွဈတဲ့ ဒေါျခိုငျဇာအောငျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
အခုလို မွနျမာနိုငျငံ ကိုယျစားပွု တယောကျက ILO ရဲ့ အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့မှာ ပါဝငျခှင့ျရတဲ့အတှကျ ILO ရဲ့အစညျးအဝေးတှမှော နိုငျငံအလိုကျ အခွအေနတှေကေို တငျပွတဲ့ အခါမှာ ထိထိရောကျရောကျ လုပျနိုငျလိမ့ျမယျလို့ မွငျကွောငျးသူကပွောပါတယျ။
“ ကမြတို့ မွနျမာနိုငျငံက အလုပျသမားကိုယျစားလှယျ တယောကျအနနေဲ့ ILO ရဲ့ အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့မှာ ပါဝငျခွငျးသညျ မွနျမာနိုငျငံမှာရှိတဲ့ အနအေထားတှကေို အခြိနျနဲ့ တပွေးညီ ကမြတို့ တငျပွနိုငျတဲ့ အခှင့ျအရေးကိုရတယျ။ ပွီးရငျ လိုအပျရငျ လိုအပျတဲ့အခြိနျမှာ ILO ရဲ့ အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့အနနေဲ့ သောျလညျးကောငျး၊ ILO ရဲ့ အကွီးအကဲ တယောကျယောကျက သောျလညျးကောငျး မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ILO ရဲ့ သဘောထားတှေ ထုတျပွနျတာမြိုးတှကေို ပိုပွီးတော့ နီးနီးကပျကပျ ထိထိရောကျရောကျ လုပျနိုငျမှာ ဖွဈပါတယျ။”
ခုလို ILO အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ရဲ့ အလုပျသမားအစုအဖှဲ့ဝငျတယောကျအဖွဈ ရှေးခယြျခံရတာနဲ့ပါတျသကျလို့ CTUM ရဲ့ ထုတျပွနျခကြျမှာလညျး ဒေါျဖွိုးစန်ဒာစိုးဟာ မွနျမာနိုငျ ဒီမိုကရစေီပွနျလညျရရှိရေးနှင့ျ နိုငျငံရဲ့ နိုငျငံရေး၊ စီးပှားရေး၊ လူမှုရေးဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျမှုတို့အတှကျ အားသှနျခှနျစိုကျ ကွိုးပမျးဆောငျရှကျနသေူ ဖွဈတယျလို့ပွောထားပါတယျ။
ILO ရဲ့အပွညျပွညျဆိုငျရာ အလုပျသမားရေးရာ ညီလာခံကို အာဏာသိမျးထားတဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ ကိုယျစားလှယျ တကျရောကျဖို့ ကွိုးစားခဲ့ပမေဲ့ နိုငျငံစုံက အလုပျသမား အဖှဲ့ခြုပျတှေ ဝိုငျးဝနျးကန့ျကှကျ ကွလို့ တကျရောကျခှင့ျ မရခဲ့ပါဘူး။
“မွနျမာ စဈအာဏာရှငျ အစိုးရရဲ့ ကိုယျစားလှယျကို ILO ညီလာခံကို တကျရောကျခှင့ျ မပွုရေးကို ဆောငျရှကျတဲ့အခါမှာ ကမြတို့ အောငျမွငျမှု ရခဲ့ပါတယျ။ သို့သောျလညျး NUG အစိုးရကို အသိအမှတျပွုမှုကိုတော့ ILO ကနပွေီးတော့မှ မဆုံးဖွတျနိုငျခဲ့ဘူးပေါ့နောျ။ Case ကို သူတို့ UN ကို ပွနျပွီးတော့ လှှဲမယျ၊ လှှဲပွီး UN က ဆုံးဖွတျခကြျ အတိုငျး ILO ကနေ ဆကျလကျပွီး ဆောငျရှကျသှားမယ့ျ အခွအေနမြေိုး ဖွဈပါတယျ။”
စဈကောငျစီက အာဏာသိမျးယူပွီးနောကျပိုငျး တရားဝငျမှတျပုံတငျထားတဲ့ အလုပျသမား အဖှဲ့ခြုပျတှကေလှဲလို့ ကနြျတဲ့အရပျဘကျ အလုပျသမား အဖှဲ့အစညျးတှကေို တရားမဝငျကွောငျး ကွညောခဲ့ပါတယျ။ ဆန်ဒပွပှဲမှာပါတဲ့ အလုပျသမားတှနေဲ့ သမဂ်ဂအဖှဲ့ဝငျတှရေဲ့ စကျရုံနဲ့ နအေိမျတှကေို ဝငျရောကျစဈဆေး ရှာဖှတောတှလေညျး ရှိခဲ့ကွောငျး ဒေါျခိုငျဇာအောငျက ပွောပါတယျ။ စဈကောငျစီလကျထကျမှာ အလုပျရှငျ၊ အလုပျသမား၊ အလုပျသမားသမဂ်ဂ ဒီသုံးပှင့ျဆိုငျ အငွငျးပှားမှု ဖွရှေငျးရေး လုပျငနျးတှလေဲ ရပျနပေါတယျ။ အငွငျးပှားမှု ဖွရှေငျးရေး မရှိတော့တဲ့အတှကျ အလုပျသမားအခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျခံရမှုတှေ လကျတလောမှာ ပိုမြားလာကွောငျး ရနျကုနျအခွစေိုကျ အလုပျသမားသမဂ်ဂတခုက ပွောပါတယျ။
“လုပျရ၊ ကိုငျရတဲ့ အခွအေနကေတော့ လုံးဝ ကပြျတညျးသှားတာပေါ့ ဗြာ။ တရားဝငျလုပျခှင့ျရတဲ့ အဖှဲ့ခြုပျတှကေလညျး သူတို့နဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု မလုပျဘူးဆိုတဲ့ အခါကတြော့ ပွညျတှငျးထဲမှာတော့ ကနြောျတို့ gap ဖွဈနတောပေါ့။ လကျရှိ အလုပျသမားတှကေို ဘယျသူက ကူညီပေးမှာလဲ ဆိုတဲ့ဟာကတော့ လကျရှိမှာ သိပျရရေရောရာ မရှိဘူးပေါ့ဗြာ။ အခုလိုကာလနဲ့ ဆိုရငျတော့ ပိုဆိုးတာပေါ့နောျ။ အလုပျသမားတှေ အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျခံရမှုတှေ အမြားကွီးရှိနတေယျ။ ကုစားပေးနိုငျတဲ့ ယန်တရားတှလေညျး ကောငျးကောငျး အလုပျမလုပျနိုငျဘူးပေါ့နောျ။”
တရားဝငျမှတျပုံတငျထားတဲ့ CTUM၊ MICS၊ AFFM ဒီလို သမဂ်ဂတှကေလှဲပွီး ကနြျတဲ့ အလုပျသမားအဖှဲ့အစညျး ၁၆ ခုကို တရားမဝငျ အသငျးတှအေဖွဈ စဈကောငျစီက ကွညောထားတာပါ။ ILO ရဲ့ အပွညျပွညျဆိုငျရာ အလုပျသမားရေးရာညီလာခံကို မလေ ၂၀ ရကျကနေ ဇှနျလ ၁၉ ရကျအထိ Switzerland နိုငျငံမှာ ကငြျးပနပေါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီ ပွနျလညျရရှိရေးနဲ့ အခွခေံအခှင့ျအရေးတှကေို လေးစားလိုကျနာရေး တောငျးဆိုထားတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျမူကွမျးကို အလုပျသမားအစုအဖှဲ့က ဇှနျလ ၁၁ ရကျနေ့က တငျပွခဲ့ပါတယျ။