(Zawgyi/Unicode)
ICJ နိုင်ငံတကာ တရားရုံးမှာ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ ကြားနာစစ်ဆေးတဲ့အခါ လိုအပ်တဲ့ အချက်အလက် အထောက်အထားတွေ ကူညီပေးသွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့ မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင် ၃ ဖွဲ့က ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ ခေတ်အဆက်ဆက် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖေါက်ခံနေရတဲ့ ပြဿနာကို ကိုင်တွယ်မယ့် ICJ ကြားနာပွဲကို အပြည့်အဝ ထောက်ခံတယ်လို့ AA အပါအဝင် တိုင်းရင်းလက်နက်ကိုင် ၃ ဖွဲ့ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။ VOA သတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံကို လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်တယ်ဆိုပြီးတော့ ICC နဲ့ ICJ မှာတရားစွဲဆိုခံထားရတာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင် ၃ ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ ကိုကန့် MNDAA၊ တအောင်းTNLA၊ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA တို့က ထောက်ခံကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက် တစောင်ကို ဒီကနေ့ မနက်ပိုင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
ရခိုက်လက်နက်ပိုင် AA အဖွဲ့အနေနဲ့ ICJ ကို အပြည့်အဝ ထောက်ခံပြီး လိုအပ်တဲ့ အချက်အလက်တွေနဲ့ အတူ ပူပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ အဆင်သင့်ရှိတယ် လို့ AA ပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခက ပြောပါတယ်။
“ICJ ကနေပြီးတော့ မြန်မာစစ်တပ်ခေါင်းဆောင်တွေကို အရေးယူဖို့ ကြိုးပမ်းတဲ့ဟာကို ကျနော်တို့ ညီနောင်မဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့က ထောက်ခံတဲ့အကြောင်း အတိအလင်း ထုတ်ပြန်တာ ဖြစ်တယ်။ ထောက်ခံတယ်ဆိုတာက စစ်ရာဇဝတ်မှုကို နေ့စဉ်ရက်စက် ကျူးလွန်ထားတဲ့ စစ်ရာဇဝတ်ကောင်တွေကို တရားမျှတမှုအတွက် အရေးယူဖို့ လုပ်ဆောင်တဲ့ဥစ္စာဟာ မှန်ကန်တဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်။ အဲဒါကြာင့် ကျနော်တို့ဘက်က ထောက်ခံတယ်။ လိုအပ်တဲ့ဟာကိုလည်း အပြည့်အဝ ဆောင်ရွက်သွားမယ်ဆိုတဲ့ ကျနော်တို့ရဲ့ သဘောထားကို အတိအလင်း ထုတ်ပြန်တာဖြစ်တယ်။
တပ်မတော်အဆက်ဆက် တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ လူ့ခွင့်အရေး ချိုးဖောကခဲ့တဲ့ တပ်မတော်ရဲ့ လုပ်ရပ်ကို အရေးယူဆောင်ရွက်မယ့် ကိစ္စကို ထောက်ခံတယ်လို့ TNLA ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ဗိုလ်မှူးတာအိုက်ကျော်က ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ အထူးသဖြင့်ကတော့ တောတွင်းမှာပေါ့ ရှိနေတဲ့ ပြည်သူတွေကို အခုမှ မဟုတ်ပါဘူး အရင်ကတည်းက တပ်မတော်အဆက်ဆက်က ကျူးလွန်မှုတွေ လူ့အခွင့်အရေး ကျူးလွန်မှုတွေ မတရား သတ်ဖြတ်ခံရတာတို့ ဖမ်းဆီးခံရတာတို့ ဒီလိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားခံရတာတို့ အမျိုးမျိုးတွေ ရှိခဲ့တယ်။ အဲတာကို အစိုးရပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ တပ်မတော်ပဲဖြစ်ဖြစ် အဲဒါတွေကို အရေးယူဆောင်ရွက်တာ မတွေ့ရဘူး။ လောလောဆယ် အခုဖြစ်နေတဲ့ အချိန်မှာ အရေးယူလို့ရတဲ့ အချိန်အခါမှာတော့ ဒီလိုမျိုး တပ်မတော်ရဲ့ လုပ်ရပ်ကို နိုင်ငံတကာက အရေးယူဖို့ လုပ်ရပ်ကို ကျနော်တို့ ထောက်ခံတယ်။”
တပ်မတော်က ကျုးလွန်ထားတဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က သက်သေအထောက်အထားတွေနဲ့ စာရင်းပြုစုထားတာကြောင့် တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ တရားမျှတမှုတွေအတွက် အချက်အလက်တွေကို ပေးပို့သွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း AA ပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခက ပြောပါတယ်။
“အချက်အလက်တွေ ထောက်ပံ့မယ်ဆိုတဲ့ ဟာက အခုလိုမျိုးကျနော်တို့ မှတ်တမ်းတင်ပြီးတော့ စနစ်တကျ ရရှိထားတဲ့ ဗမာစစ်တပ်ဘက်က ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကို သက်သေအထောက်အထား အခိုင်အမာနဲ့ နေပြီးတော့ ကျနော်တို့ဘက်က ထောက်ပံ့ပေးမယ်ဆိုတဲ့ ဟာကို ရည်ရွယ်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ပြောတာဖြစ်တယ်။ တခြား တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာလည်းပဲ ဒီလိုပါပဲနော်။ ပြည်သူတွေကို ဗမာစစ်တပ်ဘက်က ကျူးလွန်တဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို မှတ်တမ်းတင်ထားတာတွေ အများကြီးရှိတယ်။ အဲဒီဟာကို ကျနော်တို့ ပြည်သူတွေရဲ့ တရားမျှတမှုအတွက် လိုအပ်ရင် ICJ ကို အဲဒီအထောက်အထားတွေ ပို့ပေးသွားဖို့ အဆင်သင့်ရှိတယ်။”
အခုလို မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ရဲ့ ICJ ကို ထောက်ခံတဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်နဲ့ ပတ်သတ်ပြီး တပ်မတော်အနေနဲ့ ဘာမှတ်ချက်မှမပေးချင်ဘူးလို့ အနောက်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ် ဗိုလ်မှူးကြီး ဝင်းဇော်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်ဘာာမှ မပြောချင်ဘူး။ ဘာမှလည်း မှတ်ချက် မပေးချင်ဘူး။”
မြန်မာနိုင်ငံဟာ လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်တယ်ဆိုပြီးတော့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အမြင့်ဆုံးတရားစီရင်ရေး ပင်မအဖွဲ့အစည်းကြီးဖြစ်တဲ့ ICJ နိုင်ငံတကာတရားရုံးမှာ ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက တရားစွဲဆိုထားတာပါ။
နယ်သာလန်နိုင်ငံ The Hague က ICJ နိုင်ငံတကာတရားရုံးမှာ မြန်မာနိုင်ငံအမှုကို လာမယ့်ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့ စတင်ကြားနာမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျား။
Your browser doesn’t support HTML5
ICJ ကြားနာပွဲအတွက် မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ၃ ဖွဲ့ သက်သေအထောက်အထားကူညီမည်
[Unicode Version]
ICJ ကွားနာပှဲအတှကျ မွောကျပိုငျးမဟာမိတျ ၃ ဖှဲ့ သကျသအေထောကျအထားကူညီမညျ
ICJ နိုငျငံတကာ တရားရုံးမှာ မွနျမာနိုငျငံအပေါျ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုနဲ့ ကွားနာစဈဆေးတဲ့အခါ လိုအပျတဲ့ အခကြျအလကျ အထောကျအထားတှေ ကူညီပေးသှားမှာ ဖွဈတယျလို့ မွောကျပိုငျးမဟာမိတျအဖှဲ့ဝငျ ၃ ဖှဲ့က ပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ ခတျေအဆကျဆကျ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖေါကျခံနရေတဲ့ ပွူနာကို ကိုငျတှယျမယ့ျ ICJ ကွားနာပှဲကို အပွည့ျအဝ ထောကျခံတယျလို့ AA အပါအဝငျ တိုငျးရငျးလကျနကျကိုငျ ၃ ဖှဲ့ကွညောခကြျ ထုတျပွနျလိုကျတာပါ။ VOA သတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံကို လူမြိုးတုံး သတျဖွတျမှုဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂ သဘောတူညီခကြျကို ခြိုးဖောကျတယျဆိုပွီးတော့ ICC နဲ့ ICJ မှာတရားစှဲဆိုခံထားရတာနဲ့ ပတျသတျပွီး မွောကျပိုငျးမဟာမိတျအဖှဲ့ဝငျ ၃ ဖှဲ့ဖွဈတဲ့ ကိုကန့ျ MNDAA၊ တအောငျးTNLA၊ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA တို့က ထောကျခံကွောငျး ထုတျပွနျခကြျ တစောငျကို ဒီကနေ့ မနကျပိုငျးက ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။
ရခိုကျလကျနကျပိုငျ AA အဖှဲ့အနနေဲ့ ICJ ကို အပွည့ျအဝ ထောကျခံပွီး လိုအပျတဲ့ အခကြျအလကျတှနေဲ့ အတူ ပူပေါငျးဆောငျရှကျဖို့ အဆငျသင့ျရှိတယျ လို့ AA ပွောခှင့ျရ ခိုငျသုခက ပွောပါတယျ။
“ICJ ကနပွေီးတော့ မွနျမာစဈတပျခေါငျးဆောငျတှကေို အရေးယူဖို့ ကွိုးပမျးတဲ့ဟာကို ကနြောျတို့ ညီနောငျမဟာမိတျ ၃ ဖှဲ့က ထောကျခံတဲ့အကွောငျး အတိအလငျး ထုတျပွနျတာ ဖွဈတယျ။ ထောကျခံတယျဆိုတာက စဈရာဇဝတျမှုကို နေ့စဉျရကျစကျ ကြူးလှနျထားတဲ့ စဈရာဇဝတျကောငျတှကေို တရားမြှတမှုအတှကျ အရေးယူဖို့ လုပျဆောငျတဲ့ဥစ်စာဟာ မှနျကနျတဲ့ လုပျရပျဖွဈတယျ။ အဲဒါကွာင့ျ ကနြောျတို့ဘကျက ထောကျခံတယျ။ လိုအပျတဲ့ဟာကိုလညျး အပွည့ျအဝ ဆောငျရှကျသှားမယျဆိုတဲ့ ကနြောျတို့ရဲ့ သဘောထားကို အတိအလငျး ထုတျပွနျတာဖွဈတယျ။
တပျမတောျအဆကျဆကျ တိုငျးရငျးသားဒသေတှမှော လူ့ခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကခဲ့တဲ့ တပျမတောျရဲ့ လုပျရပျကို အရေးယူဆောငျရှကျမယ့ျ ကိစ်စကို ထောကျခံတယျလို့ TNLA ပွနျကွားရေးတာဝနျခံ ဗိုလျမှူးတာအိုကျကြောျက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ တိုငျးရငျးသားဒသေတှမှော အထူးသဖွင့ျကတော့ တောတှငျးမှာပေါ့ ရှိနတေဲ့ ပွညျသူတှကေို အခုမှ မဟုတျပါဘူး အရငျကတညျးက တပျမတောျအဆကျဆကျက ကြူးလှနျမှုတှေ လူ့အခှင့ျအရေး ကြူးလှနျမှုတှေ မတရား သတျဖွတျခံရတာတို့ ဖမျးဆီးခံရတာတို့ ဒီလိငျပိုငျးဆိုငျရာ စောျကားခံရတာတို့ အမြိုးမြိုးတှေ ရှိခဲ့တယျ။ အဲတာကို အစိုးရပဲ ဖွဈဖွဈ၊ တပျမတောျပဲဖွဈဖွဈ အဲဒါတှကေို အရေးယူဆောငျရှကျတာ မတှေ့ရဘူး။ လောလောဆယျ အခုဖွဈနတေဲ့ အခြိနျမှာ အရေးယူလို့ရတဲ့ အခြိနျအခါမှာတော့ ဒီလိုမြိုး တပျမတောျရဲ့ လုပျရပျကို နိုငျငံတကာက အရေးယူဖို့ လုပျရပျကို ကနြောျတို့ ထောကျခံတယျ။”
တပျမတောျက ကြုးလှနျထားတဲ့ စဈရာဇဝတျမှုတှကေို မွောကျပိုငျး မဟာမိတျသုံးဖှဲ့က သကျသအေထောကျအထားတှနေဲ့ စာရငျးပွုစုထားတာကွောင့ျ တိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ တရားမြှတမှုတှအေတှကျ အခကြျအလကျတှကေို ပေးပို့သှားမှာ ဖွဈတယျလို့လညျး AA ပွောခှင့ျရ ခိုငျသုခက ပွောပါတယျ။
“အခကြျအလကျတှေ ထောကျပံ့မယျဆိုတဲ့ ဟာက အခုလိုမြိုးကနြောျတို့ မှတျတမျးတငျပွီးတော့ စနဈတကြ ရရှိထားတဲ့ ဗမာစဈတပျဘကျက ကြူးလှနျတဲ့ ရာဇဝတျမှုတှကေို သကျသအေထောကျအထား အခိုငျအမာနဲ့ နပွေီးတော့ ကနြောျတို့ဘကျက ထောကျပံ့ပေးမယျဆိုတဲ့ ဟာကို ရညျရှယျပွီးတော့ ကနြောျတို့ပွောတာဖွဈတယျ။ တခွား တိုငျးရငျးသားဒသေတှမှောလညျးပဲ ဒီလိုပါပဲနောျ။ ပွညျသူတှကေို ဗမာစဈတပျဘကျက ကြူးလှနျတဲ့ စဈရာဇဝတျမှုတှကေို မှတျတမျးတငျထားတာတှေ အမြားကွီးရှိတယျ။ အဲဒီဟာကို ကနြောျတို့ ပွညျသူတှရေဲ့ တရားမြှတမှုအတှကျ လိုအပျရငျ ICJ ကို အဲဒီအထောကျအထားတှေ ပို့ပေးသှားဖို့ အဆငျသင့ျရှိတယျ။”
အခုလို မွောကျပိုငျး မဟာမိတျသုံးဖှဲ့ရဲ့ ICJ ကို ထောကျခံတဲ့ ထုတျပွနျခကြျနဲ့ ပတျသတျပွီး တပျမတောျအနနေဲ့ ဘာမှတျခကြျမှမပေးခငြျဘူးလို့ အနောကျပိုငျးတိုငျး စဈဌာနခြုပျ ဗိုလျမှူးကွီး ဝငျးဇောျဦးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျဘာာမှ မပွောခငြျဘူး။ ဘာမှလညျး မှတျခကြျ မပေးခငြျဘူး။”
မွနျမာနိုငျငံဟာ လူမြိုးတုံး သတျဖွတျမှုဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂ သဘောတူညီခကြျကို ခြိုးဖောကျတယျဆိုပွီးတော့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ အမွင့ျဆုံးတရားစီရငျရေး ပငျမအဖှဲ့အစညျးကွီးဖွဈတဲ့ ICJ နိုငျငံတကာတရားရုံးမှာ ဂမျဘီယာနိုငျငံက တရားစှဲဆိုထားတာပါ။
နယျသာလနျနိုငျငံ The Hague က ICJ နိုငျငံတကာတရားရုံးမှာ မွနျမာနိုငျငံအမှုကို လာမယ့ျဒီဇငျဘာလ ၁၀ ရကျနေ့ စတငျကွားနာမှာလညျး ဖွဈပါတယျခငျဗြား။