မြန်မာအမျိုးသမီးများအပေါ် အွန်လိုင်းခြိမ်းခြောက်တိုက်ခိုက်ခံရမှု ကြီးမားလာ

{{Zawgyi/Unicode}}

စစ်အာဏာသိမ်းမှုအောက်မှာ မြန်မာအမျိုးသမီးတွေဟာ ဖိနှိပ်မှုမျိုးစုံကြုံနေရပြီး အွန်လိုင်းဆိုရှယ်မီဒီယာတွေပေါ်မှာ စနစ်တကျနဲ့တိုက်ခိုက်မှု၊ ခြိမ်းခြောက်မှု၊ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်တွေ ထုတ်ဖော်ခံရမှုနဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာစော်ကားပြောဆိုမှုတွေ ခံနေရတယ်လို့ နယူးယောက်က ကုလသမဂ္ဂရုံးချုပ်မှာကျင်းပတဲ့ အမျိုးသမီးဆိုင်ရာဆွေးနွေးပွဲတခုမှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။

CSW လို့ခေါ်တဲ့ အမျိုးသမီးများအခြေပြကော်မရှင်ရဲ့ ၆၇ ကြိမ်မြောက်ညီလာခံကို တနင်္လာနေ့က စတင်ကျင်းပနေရာမှာ မြန်မာအမျိုးသမီးအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ညီလာခံပြင်ပမှာ သီးသန့်ခေါင်းစဉ်တခုနဲ့ COVID-19 ကပ်ရောဂါနဲ့ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် မြန်မာအမျိုးသမီးတွေနဲ့ မိန်းကလေးငယ်တွေရင်ဆိုင်နေရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေကို တင်ပြဆွေး‌နွေးခဲ့ကြပါတယ်။

အဲဒီမှာ မြန်မာနိုင်ငံက လူ့အခွင့်အရေးကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူတွေ၊ အမျိုးသမီး အရပ်ဘက် လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေတက်ရောက်ကြသလို ပြည်တွင်းက အမျိုးသမီးတချို့ရဲ့အသံတွေကိုလည်း ရုပ်သံထိုးပြသခဲ့ပါတယ်။

ဒီနှစ် CSW ညီလာခံရဲ့ ဦးစားပေးဆောင်ပုဒ်ဖြစ်တဲ့ နည်းပညာကိုအသုံးချပြီး ကျားမတန်းတူညီမျှရေးနဲ့ အမျိုးသမီးစွမ်းဆောင်ရည် မြှင့်တင်ရေးအတွက် ဆွေးနွေးကြရာမှာ ဒစ်ဂျစ်တယ်လ်ခေတ် နည်းပညာဟာ အမျိုးသမီးအတွက် အသွားနှစ်ဖက်ပါတဲ့ဓားသွားလို တဖက်မှာအန္တရာယ်တွေပေးနေကြောင်းကို ဥပမာတွေနဲ့တကွ မြန်မာ အမျိုးသမီးကိုယ်စားလှယ်တွေက ထောက်ပြသွားပါတယ်။

အမျိုးသမီအရေးနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး လှုံ့ဆော်စည်းရုံးတာတွေကို ဒစ်ဂျစ်တဲလ် နည်းပညာနဲ့ ကျယ်ပြန့်တွင်ကျယ်အောင်လုပ်နိုင်နေပေမယ့် တပြိုင်တည်းမှာ လူမှုကွန်ရက်တွေပေါ်မှာ လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်သူတွေ၊ အမျိုးသမီးတွေဟာ အသက်အန္တရာယ်ကြုံတဲ့အထိ တိုက်ခိုက်ခြိမ်းခြောက်ခံနေရတာတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။

တဖက်မှာလည်း စစ်တပ်က အင်တာနက်ကွန်ရက်တွေ ဖြတ်တောက်တာ၊ စစ်ပွဲ နဲ့ ပဋိပက္ခအတွင်းက မြန်မာအမျိုးသမီးတွေ နည်းပညာအကူအညီနဲ့ အင်တာနက်ကွန်ရက် မရဖြစ်နေတာတွေအတွက် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝန်းက အကူအညီတွေပေးဖို့လည်း တောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။

ဒီဆွေးနွေးပွဲကို အာဆီယံဒေသတွင်းက အင်ဒိုနီးရှားနဲ့မလေးရှားက ကုလသမဂ္ဂ ဌာန ကိုယ်စားလှယ်ရုံးတာဝန်ရှိသူတွေလည်း တက်ရောက်ခဲ့ပြီး မြန်မာ့နိုင်ငံအရေးနဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့အခြေအနေက ဒေသတွင်းမှာ အရေးကြီးကိစ္စရပ်အဖြစ် မှတ်ချက်ပြုဆွေးနွေးကြသလို ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့နည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့လည်း မေးခွန်းတွေ ထုတ်ခဲ့ကြပါတယ်။

လတ်တလောရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အကျပ်အတည်းအများအပြားကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အာရုံစိုက်မှုက တဖြည်းဖြည်း လျော့နည်းမသွားစေဖို့ မြန်မာအမျိုးသမီး‌တွေကတောင်းဆိုကြပြီး နည်းပညာ၊ သင်တန်းပံ့ပိုးမှုအပြင် ပဋိပက္ခအတွင်း မြေပြင်က အမျိုးသမီးတွေအတွက် လက်တွေ့ထိရောက်တဲ့ ငွေကြေးဆိုင်ရာ အကူအညီပေးဖို့လည်း တောင်းဆိုကြပါတယ်။

ဒီဆွေးနွေးပွဲမှာ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက အပိတ်မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ပြီး မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှုနဲ့ အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး တော်လှန်ရေးအတွင်းက အမျိုးသမီးတွေရဲ့ကဏ္ဍကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခဲ့ပြီး မြန်မာ့ အရေးအတွက် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝန်းကိုလည်း ပံ့ပိုးမှုတွေ တိုးလုပ်ဆောင်ဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

ဒီ မြန်မာ့အမျိုးသမီးအရေး ဆွေးနွေးပွဲကို ကျား-မ တန်းတူညီမျှရေး ကွန်ရက် Gender Equality Network (GEN) နဲ့ နော်ဝေ၊ စပိန်၊ ဆွီဒင်နဲ့ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့တွေရဲ့ ကမကထပြုလုပ်ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

CSW ရဲ့ ပင်မအစည်းအဝေးကို မတ် ၁၇ နေ့ရက်အထိ ဆက်လက်ကျင်းပမှာ ဖြစ်ပြီး မြန်မာအမျိုးသမီးအဖွဲ့တွေနဲ့ နော်ဝေနိုင်ငံတို့က ပူးတွဲပြီးလည်း သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ ကျင်းပဖို့ ရှိပါတယ်။

တပြိုင်တည်းမှာပဲ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကမ္ဘာတဝန်းတိုးတက်မှုက မျက်စိ‌ရှေ့မှာတင်ကွယ်ပျောက်နေပြီး ကျား-မ တန်းတူညီမျှမှုက ပိုဝေးကွာနေကာ လက်ရှိအတိုင်းဆိုရင် နှစ် ၃၀၀ လောက် ကွာဟနေတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ အကြီးအကဲ အန်တိုနီယိုဂူတာရက်စ်က မတ်လ ၈ ရက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အမျိုးသမီးများနေ့ မတိုင်မီ တနင်္လာနေ့မှာ ပဲ အထွေထွေညီလာခံမိန့်ခွန်းမှာ ထည့်သွင်း ပြောသွားခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာအမျိုးသမီးများအပေါ် အွန်လိုင်းခြိမ်းခြောက်တိုက်ခိုက်ခံရမှု ကြီးမားလာ.mp3

============

{{Unicode}}

မွနျမာအမြိုးသမီးမြားအပေါျ အှနျလိုငျးခွိမျးခွောကျတိုကျခိုကျခံရမှု ကွီးမားလာ

စဈအာဏာသိမျးမှုအောကျမှာ မွနျမာအမြိုးသမီးတှဟော ဖိနှိပျမှုမြိုးစုံကွုံနရေပွီး အှနျလိုငျးဆိုရှယျမီဒီယာတှပေေါျမှာ စနဈတကနြဲ့တိုကျခိုကျမှု၊ ခွိမျးခွောကျမှု၊ ကိုယျရေးအခကြျအလကျတှေ ထုတျဖောျခံရမှုနဲ့ လိငျပိုငျးဆိုငျရာစောျကားပွောဆိုမှုတှေ ခံနရေတယျလို့ နယူးယောကျက ကုလသမဂ်ဂရုံးခြုပျမှာကငြျးပတဲ့ အမြိုးသမီးဆိုငျရာဆှေးနှေးပှဲတခုမှာ ပွောလိုကျပါတယျ။

CSW လို့ခေါျတဲ့ အမြိုးသမီးမြားအခွပွေကောျမရှငျရဲ့ ၆၇ ကွိမျမွောကျညီလာခံကို တနငျ်လာနေ့က စတငျကငြျးပနရောမှာ မွနျမာအမြိုးသမီးအရေးနဲ့ပတျသကျပွီး ညီလာခံပွငျပမှာ သီးသန့ျခေါငျးစဉျတခုနဲ့ COVID-19 ကပျရောဂါနဲ့ စဈတပျအာဏာသိမျးမှုကွောင့ျ မွနျမာအမြိုးသမီးတှနေဲ့ မိနျးကလေးငယျတှရေငျဆိုငျနရေတဲ့ စိနျခေါျမှုတှကေို တငျပွဆှေး‌နှေးခဲ့ကွပါတယျ။

အဲဒီမှာ မွနျမာနိုငျငံက လူ့အခှင့ျအရေးကာကှယျစောင့ျရှောကျသူတှေ၊ အမြိုးသမီး အရပျဘကျ လူမှုအဖှဲ့အစညျးတှတေကျရောကျကွသလို ပွညျတှငျးက အမြိုးသမီးတခြို့ရဲ့အသံတှကေိုလညျး ရုပျသံထိုးပွသခဲ့ပါတယျ။

ဒီနှဈ CSW ညီလာခံရဲ့ ဦးစားပေးဆောငျပုဒျဖွဈတဲ့ နညျးပညာကိုအသုံးခပြွီး ကြားမတနျးတူညီမြှရေးနဲ့ အမြိုးသမီးစှမျးဆောငျရညျ မွှင့ျတငျရေးအတှကျ ဆှေးနှေးကွရာမှာ ဒဈဂစြျတယျလျခတျေ နညျးပညာဟာ အမြိုးသမီးအတှကျ အသှားနှဈဖကျပါတဲ့ဓားသှားလို တဖကျမှာအန်တရာယျတှပေေးနကွေောငျးကို ဥပမာတှနေဲ့တကှ မွနျမာ အမြိုးသမီးကိုယျစားလှယျတှကေ ထောကျပွသှားပါတယျ။

အမြိုးသမီအရေးနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး လှုံ့ဆောျစညျးရုံးတာတှကေို ဒဈဂစြျတဲလျ နညျးပညာနဲ့ ကယြျပွန့ျတှငျကယြျအောငျလုပျနိုငျနပေမေယ့ျ တပွိုငျတညျးမှာ လူမှုကှနျရကျတှပေေါျမှာ လူ့အခှင့ျအရေး ကာကှယျသူတှေ၊ အမြိုးသမီးတှဟော အသကျအန်တရာယျကွုံတဲ့အထိ တိုကျခိုကျခွိမျးခွောကျခံနရေတာတှကေို ဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။

တဖကျမှာလညျး စဈတပျက အငျတာနကျကှနျရကျတှေ ဖွတျတောကျတာ၊ စဈပှဲ နဲ့ ပဋိပက်ခအတှငျးက မွနျမာအမြိုးသမီးတှေ နညျးပညာအကူအညီနဲ့ အငျတာနကျကှနျရကျ မရဖွဈနတောတှအေတှကျ နိုငျငံတကာအသိုငျးအဝနျးက အကူအညီတှပေေးဖို့လညျး တောငျးဆိုခဲ့ကွပါတယျ။

ဒီဆှေးနှေးပှဲကို အာဆီယံဒသေတှငျးက အငျဒိုနီးရှားနဲ့မလေးရှားက ကုလသမဂ်ဂ ဌာန ကိုယျစားလှယျရုံးတာဝနျရှိသူတှလေညျး တကျရောကျခဲ့ပွီး မွနျမာ့နိုငျငံအရေးနဲ့ အမြိုးသမီးတှရေဲ့အခွအေနကေ ဒသေတှငျးမှာ အရေးကွီးကိစ်စရပျအဖွဈ မှတျခကြျပွုဆှေးနှေးကွသလို ပိုမိုကောငျးမှနျတဲ့နညျးလမျးနဲ့ ဖွရှေငျးနိုငျဖို့လညျး မေးခှနျးတှေ ထုတျခဲ့ကွပါတယျ။

လတျတလောရငျဆိုငျနရေတဲ့ အကပြျအတညျးအမြားအပွားကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံအပေါျ ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ အာရုံစိုကျမှုက တဖွညျးဖွညျး လြော့နညျးမသှားစဖေို့ မွနျမာအမြိုးသမီး‌တှကေတောငျးဆိုကွပွီး နညျးပညာ၊ သငျတနျးပံ့ပိုးမှုအပွငျ ပဋိပက်ခအတှငျး မွပွေငျက အမြိုးသမီးတှအေတှကျ လကျတှေ့ထိရောကျတဲ့ ငှကွေေးဆိုငျရာ အကူအညီပေးဖို့လညျး တောငျးဆိုကွပါတယျ။

ဒီဆှေးနှေးပှဲမှာ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာသံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးက အပိတျမိန့ျခှနျးပွောကွားခဲ့ပွီး မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီလှုပျရှားမှုနဲ့ အာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး တောျလှနျရေးအတှငျးက အမြိုးသမီးတှရေဲ့ကဏ်ဍကို ခြီးကြူးဂုဏျပွုခဲ့ပွီး မွနျမာ့ အရေးအတှကျ နိုငျငံတကာအသိုငျးအဝနျးကိုလညျး ပံ့ပိုးမှုတှေ တိုးလုပျဆောငျဖို့ တောငျးဆိုခဲ့ပါတယျ။

ဒီ မွနျမာ့အမြိုးသမီးအရေး ဆှေးနှေးပှဲကို ကြား-မ တနျးတူညီမြှရေး ကှနျရကျ Gender Equality Network (GEN) နဲ့ နောျဝေ၊ စပိနျ၊ ဆှီဒငျနဲ့ ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့တှရေဲ့ ကမကထပွုလုပျဆောငျခဲ့တာဖွဈပါတယျ။

CSW ရဲ့ ပငျမအစညျးအဝေးကို မတျ ၁၇ နေ့ရကျအထိ ဆကျလကျကငြျးပမှာ ဖွဈပွီး မွနျမာအမြိုးသမီးအဖှဲ့တှနေဲ့ နောျဝနေိုငျငံတို့က ပူးတှဲပွီးလညျး သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲ ကငြျးပဖို့ ရှိပါတယျ။

တပွိုငျတညျးမှာပဲ အမြိုးသမီးတှရေဲ့ အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကမ်ဘာတဝနျးတိုးတကျမှုက မကြျစိ‌ရှေ့မှာတငျကှယျပြောကျနပွေီး ကြား-မ တနျးတူညီမြှမှုက ပိုဝေးကှာနကော လကျရှိအတိုငျးဆိုရငျ နှဈ ၃၀၀ လောကျ ကှာဟနတေယျလို့ ကုလသမဂ်ဂ အကွီးအကဲ အနျတိုနီယိုဂူတာရကျဈက မတျလ ၈ ရကျ အပွညျပွညျဆိုငျရာ အမြိုးသမီးမြားနေ့ မတိုငျမီ တနငျ်လာနေ့မှာ ပဲ အထှထှေညေီလာခံမိန့ျခှနျးမှာ ထည့ျသှငျး ပွောသှားခဲ့ပါတယျ။