သေဒဏ် နှင့် နိုင်ငံရေး ကျားကွက်ရွှေ့ခြင်း

ကိုဂျင်မီနဲ့ ကိုဖြိုးဇေယျာသော်တို့အပေါ် စစ်ကောင်စီက သေဒဏ်ချမှတ်တာဟာ နိုင်ငံရေး အကျိုးအမြတ်တစုံတရာ ရှိလိမ့်မယ်ထင်လို့လား။ မျှော်မှန်းချက်ရှိတယ်ဆိုရင်ကော တကယ်ပေါက်မြောက် နိုင်ပါ့မလား။ ဒီကိစ္စအပေါ် ဥပဒေကြောင်းအရကော ဘယ်လို ရှုမြင်နိုင်ပါသလဲ။ မြန်မာနိုင်ငံရှေ့နေများကွန်ရက် ဥက္ကဋ္ဌ၊ တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေကြီး ဦးကြီးမြင့်နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။

မေး ။ ။ အခု မြန်မာပြည်မှာ ကိုဂျင်မီနဲ့ ဖြိုးဇေယျာသော်တို့ကို သေဒဏ်အမိန့် ချမှတ်ထားပါတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျနော် ပထမဦးဆုံး သိချင်တာက သူတို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ စစ်ကောင်စီဘက်က အတိအကျ ဘယ်လိုပြောသလဲ။ အဲဒီစကားရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို ဥပဒေရှုထောင့်ကနေ အကျဉ်းရုံးပြောပြပေးပါ။

ဖြေ ။ ။ ဇွန်လ (၇) ရက်နေ့က တပ်မတော်သတင်းထုတ်ပြန်ရေးခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောလာတယ်။ ကိုဂျင်မီနဲ့ ဇေယျာသော်တို့နဲ့ တခြားနှစ်ယောက်တို့ရဲ့ အသနားခံစာကို ပယ်လိုက်ပြီ။ ဒါကြေင့် သူတို့တွေကို အမှန်တကယ် ကြိုးပေးကွပ်မျက်မယ်။ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေအရ အကျဉ်းဦးစီးဌာနကိုလည်း လုပ်ဖို့အတွက် ဆွဲထားလိုက်ပြီလို့ ဒီလိုထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အဲဒီလို မထုတ်ပြန်ခင် တပတ်မှာ အဲဒီသတင်းထောက်အမည်ခံ သတင်းထောက်ဆိုသူက ကိုဂျင်မီ၊ ကိုဇေယျာသော်တို့ကို အမှန်တကယ် ကြိုးပေးမကွပ်မျက်သေးဘူးလားဆိုပြီးတော့ ဒီလိုမေးခဲ့တာ ရှိပါတယ်။ အဲဒီမှာတော့ သူကမေးတာကို မဖြေဘဲနဲ့ နောက်တပတ်မှာဖြေတယ်။ ဒါတွေက သူတို့ အပေးအယူလုပ်ပြီးတော့ ဒီလိုမေးလာရင် ဒီလိုဖြေတာမျိုး လုပ်ချင်တာရတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလိုဆိုရင် ချက်ချင်းပြောနိုင်ရမယ်။ ချက်ချင်းမပြောဘဲနဲ့ အချိန်ယူပြီးတော့ လုပ်တယ်ဆိုတာ မေးတဲ့လူကိုတော့ မေးခိုင်းထားပြီး၊ ဖြေရမဖြေရကိုတော့ အထက်အမိန့်ကို စောင့်လိုက်တဲ့သဘောဖြစ်ပြီး၊ အတည်ပြုမှ ဒီလိုပြောလိုက်ပုံ ရပါတယ်။

မေး ။ ။ သူုတို့ရဲ့ ဒီလိုပြောဆိုချက်ကို ဥပဒေသမားတယောက်အနေနဲ့ သုံးသပ်ကြည့်မယ်ဆိုရင် တကယ်ကြိုးပေးစီရင်မယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်မျိုး ကောက်ယူလို့ ရပါသလား။ ဥပဒေရှုထောင့်ကနေ ပြောရင်။

ဖြေ ။ ။ ဥပဒေရှုထောင့်ကဆိုရင်တော့ နိုင်ငံတော်သမ္မတဆီကနေ ပယ်လိုက်ပြီဆိုရင် တရားလွှတ်တော်ချုပ်ကနေ သေဒဏ်ကြိုးပေးဖို့အမိန့် ထုတ်ပေးရတယ်။ အဲဒီလိုထုတ်ပေးလိုက်ပြီလို့ရှိရင် များသောအားဖြင့်ကတော့ တစ်လ၊ တစ်လခွဲအတွင်းမှာ ကြိုးပေးကွပ်မျက်တာပဲ။ ဒါက ဟိုတုန်းက ဥပဒေအရပေါ့။ ဒါပေမဲ့ သေဒဏ်ချထားရုံနဲ့တော့ ကြိုးပေးကွပ်မျက်တာနဲ့ မဆိုင်သေးဘူး။ အဲဒီလို သေဒဏ်အမိန့်တွေကို အဆင့်ဆင့်ပြီးသွားပြီ၊ သမ္မတက ပယ်လိုက်ပြီဆိုတဲ့အခါမှာ အမှန်တကယ် ကြိုးပေးကွပ်မျက်ဖို့ တစ်လနဲ့ တစ်လခွဲလောက် အချိန်ယူတယ်။ ဒီကြားထဲမှာ ခန္ဓာကိုယ် တိုင်းတာတွေ၊ လည်ပင်းတိုင်းတာတွေ၊ အလေးချိန်တိုင်းတာတွေ၊ အရပ်အမြင့် တိုင်းတာတွေ လုပ်တယ်။ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေပေါ့။ မိသားစုနဲ့ တွေ့ခွင့်ပေးတယ်။ စားချင်တာတွေစား။ ဘယ်သူနဲ့ ဘာပြောချင်လဲဆိုတဲ့ နောက်ဆုံးအခွင့်အရေးတွေကို ပေးပြီးတဲ့နောက် ကွပ်မျက်တာတွေကတော့ ဟိုတုန်းက ၁၉၈၈ မတိုင်မီက အဲဒီလို လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေနဲ့ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ အခု သူတို့ကို သေဒဏ်ချမှတ်လိုက်တဲ့ တရားရုံးရဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်၊ တရားစီရင်ရေးစနစ်ရဲ့ အခြေအနေကို နည်းနည်းပြောပြပေးပါ။ စစ်ခုံရုံးလား၊ အရပ်ဖက်တရားရုံးလား။ ဘယ်လောက်လွတ်လပ်မှု ရှိတယ်လို့ အများက ထင်မိပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကို ဥပဒေရှုထောင့်ကနေ ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ ဒါက လုံးဝတရားမျှတမှု မရှိပါဘူး။ ဒီလိုပြောတာ ကျနော်တို့က စစ်အစိုးရကို မုန်းလို့ ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ ကျနော်တို့က လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအရဆိုရင် ရှေ့နေ ငှားရမ်းခွင့်ပေးရတယ်။ ဆင်းရဲနွှမ်းပါးလို့ မငှားနိုင်ဘူးဆိုရင် အစိုးရကနေ ငှားပေးရတယ်။ ကျနော်တို့ ဟိုးတုန်းကခေတ်တုန်းကဆိုရင် အစိတ်ပေါ့။ အခုတော့ တိုးမြှင့်လိုက်ပြီ။ အဲဒီလို ရှေ့နေရှေ့ရပ်တွေ ငှားပြီးတော့ ခုခံချေပခွင့်တွေ ပေးရမယ်။ အဲဒီလိုပေးလိုက်လို့ စစ်ခုံရုံးကနေ နောက်ဆုံးမှာ သေဒဏ်ပေးလိုက်တယ်ဆိုရင်တောင် (၇) ရက်အတွင်းမှာ အယူခံတက်ရတယ်။ (၇) ရက်အတွင်း အယူခံမတက်ဘူးဆိုရင်တော့ ပြီးပြီပေါ့။ အခုဟာကတော့ မနီလာသိန်းတို့ ပြောကြားချက်အရ ကိုဂျင်မီအတွက် ဘာမှမလုပ်ဘူး။ သူတို့ ဘာမှလဲ မတက်ဘူး။ ဘယ်သူမှလဲ ဘာမှလာမပြောဘူး။ အခုမှ ကောက်ကာငင်ကာ အယူခံကို စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌက ပယ်လိုက်ပြီဆိုပြီး ပြောလာတဲ့ဟာက ဒါကတော့ ဥပဒေလမ်းကြောင်းနဲ့တော့ ဖြောင့်ဖြောင့်ကြီးကို ဆန့်ကျင်တယ်။ နောက်တခုက တရားမျှတမှု မရှိဘူးလို့ ကျနော် ယူဆတယ်။ အဲဒါဘာလဲဆိုတော့ ဒါဟာ စစ်သားတွေမဟုတ်ဘူး။ စစ်သားထက် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က အပြီပြတ်မဟုတ်ဘူး။ နောက်ဆုံး သမ္မတ ပယ်မှရမှာ။ သမ္မတဦးမြင့်ဆွေကလည်း အခုထိ ရှိနေသေးတယ်။ သူတို့ ခန့်အပ်ထားတဲ့ အာဏာသိမ်းတဲ့ သမ္မတပေါ့။ ဒုသမ္မတက သမ္မတ တက်လုပ်တော့ သူက အာဏာသိမ်းထားတာပေါ့။ အဲဒီလို သမ္မတလည်း ရှိနေသေးတယ်။ အဲဒီလိုကာလကြီးမှာ သမ္မတကို ဖယ်ပြီးတော့ စစ်ကောင်စီက လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ဟာက အကျဉ်းထောင်လက်စွဲဥပဒေအရ ကျင့်သုံးနေတဲ့၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရကော မကိုက်ဘူးဆိုတာကို ကျနော်တို့ သွားပြီးတော့ တွေ့ရပါတယ်။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ သူတို့ကို သေဒဏ်ပေးတယ်လို့ တကယ်စီရင်တယ်ဆိုတာ အပထား။ စစ်ကောင်စီရဲ့ စိတ်ထဲမှာ ဘာရည်ရွယ်ချက်နဲ့ လုပ်သလဲ။ များသောအားဖြင့်တော့ နိုင်ငံရေးအတွက် အသုံးချတယ်။ Politicize လုပ်တယ်။ Death Penalty ကို။ နိုင်ငံတကာမှာတော့ အဲဒီလို သုံးသပ်မှုတွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ အခုမြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီနှစ်ယောက်ကို သေဒဏ်ချမှတ်တာလဲ၊ သူတို့ဟာ နိုင်ငံရေးရည်ရွယ်ချက်တခုခုနဲ့ဆိုရင် မှန်ပါသလား။

ဖြေ ။ ။ ၁၉၈၈ နောက်ပိုင်းကစပြီးတော့ သေဒဏ်တွေကို တကယ်ကျင့်သုံးပြီးတော့ ကွပ်မျက်တာတွေ လုံးဝမရှိခဲ့တာ၊ ဒီနေ့အထိပေါ့။ ဦးသိန်းစိန်လက်ထက်မှာ ဂျီနီဗာမှာ လက်မှတ်တခု ထိုးထားခဲ့တယ်။ အဲဒါက သေဒဏ်ကတော့ ပေးမယ်။ မဖယ်ဖျက်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ တကယ်မသတ်ဘူး။ ကြိုးပေးကွပ်မျက်တာတွေ မလုပ်ဘူးလို့ အဲဒီလို ကတိပေးထားတယ်။ ရှင်းရှင်းပြောရင် ဦးသန်းရွှေဆိုရင် (၂၂) နှစ် အုပ်ချုပ်သွားတာ။ ပြည်တွင်းပြည်ပအမြင်မှာ အင်မတန်ရက်စက်တယ်ဆိုတဲ့ အမြင်မျိုးကို သူမခံသွားရဘူး။ အဲဒါမျိုးတွေ သူတို့ မလုပ်သွားဘူး။ ဒါကြောင့် သူတို့ကာလကြာရှည်တာ။ နှစ်ပေါင်း (၂၂) နှစ်တောင် အုပ်ချုပ်သွားနိုင်တယ်ဆိုတာ အဲဒီအချက်တွေလဲ ပါတယ်။ အဲဒါဆို ဘာဖြစ်လို့ အခုလုပ်တာလဲဆိုပြီး မေးလာတယ်ဆိုရင်တော့ စိတ်ဓါတ်ကျနေတဲ့ စစ်တပ်ထောက်ခံသူတွေ အားတက်လာအောင် လုပ်ချင်ပုံရတယ်။ ဒါကတွက်ကြည့်တာ။ တကယ်လုပ်မယ်ဆိုရင် ပြည်တွင်းပြည်ပ သဘောထားကိုလည်း တီးခေါက်ကြည့်တာလဲ ဖြစ်နိုင်တယ်။ လိုအပ်လို့ လုပ်လိုက်မယ်ဆိုရင်လဲ ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်မလဲဆိုတာကို သွေးတိုးစမ်းတယ်လို့ ကျနော်အနေနဲ့ ယူဆပါတယ်။

မေး ။ ။ သူတို့ကို ထောက်ခံနေတဲ့သူတွေ စိတ်ဓါတ်မကျအောင်ဆိုလို့ ဒီနှစ်ယောက်ကို သေဒဏ်စီရင်လိုက်လို့ သတ်ပြလိုက်လို့ သူတို့စိတ်ဓါတ် ပိုတက်ကြွလာမလား။ သို့တည်းမဟုတ် နိုင်ငံတကာရဲ့ အထင်အမြင်ကို သွေးတိုးစမ်းဖို့ အခုအချိန်အထိ လိုသေးသလား။ ဒီလိုလုပ်လိုက်ရင် ပိုဆိုးသွားမယ်ဆိုတာကို သူတို့ မတွက်ဘူးလား။ သူတို့ အခုလုပ်နေတဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ သူတို့မျှော်မှန်းထားတဲ့ ရလဒ်ထက် Back Fire မကောင်းတဲ့ဘက်ကိုသာ ဖြစ်ထွန်းစေမယ်လို့ လူတွေက တွက်ကြတယ်။ ဦးကြီးမြင့် ဘယ်လိုသဘောရပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အသေအချာပါပဲ။ အဲဒီလို လုပ်လိုက်မယ်ဆိုရင် သေချာတာတခုကတော့ NUG က အခုအခါမှာ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း လုပ်နေတယ်။ သံတမန်နည်းလမ်းကို တချို့စောင်းပေးပြီး လုပ်နေတယ်။ တချို့ activists တွေ ကြားထဲမှာတောင် တမျိုးဝေဖန်နေကြတာ ရှိတယ်။ သံတမန်တွေပဲ လုပ်နေတယ်။ စစ်ရေးကို မလုပ်ဘူးဆိုတာမျိုးတွေ။ တကယ်လို့ အဲဒီလို လုပ်လိုက်မယ်ဆိုရင် NUG ကို စစ်ရေးကို ပိုဦးစားပေးလုပ်ဖို့ ပြည်သူတွေက ဖိအားပေးလာလိမ့်မယ်။ ဒါ့အပြင်လဲ ပြည်သူလူထုရဲ့ စိတ်ထဲမှာ စကစ စစ်ကောင်စီကို စစ်ရေးနဲ့ တုံ့ပြန်မှ ရမယ်ဆိုတာကို အမြင်မျိုး ဆွဲသွားမယ်။ ပိုပြီးစိမ်းသွားမယ်ဆိုရင်တော့ အဲဒါ သူတို့အတွက်တော့ အကြီးအကျယ်ဆုံး ဆုံးရှုံးမှုကြီးတခု ဖြစ်လိမ့်မယ်။ နောက်တခုက ကမ္ဘာကြီးက ဒီလူတွေက ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ပါးစပ်ကပြောနေတယ်။ ကမ္ဘာကြီးကလည်း ငြိမ်းချမ်းဖို့၊ စေ့စပ်ဆွေးနွေးဖို့ ပြောမယ်ကြားထဲက။ အဲဒါထက် ဆန့်ကျင်ဘက်တွေ ဒီလိုလုပ်နေတယ်။ နောက်ထပ်သေဒဏ်ချထားတဲ့ လူပေါင်းများစွာကိုလည်း သတ်လာလိမ့်မယ်လို့ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ စိုးရိမ်မှု၊ ပြည်သူတွေရဲ့ စိုးရိမ်မှုက မြင့်တက်လာပြီးတော့ အဲဒီဟာတွေ တုံ့ပြန်သက်ရောက်မှုအနေနဲ့ ပိုပြီးတော့ မီးတောက်ကြီးက ပိုကြီးလာလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ကတော့ အခိုင်အမာ ပြောနိုင်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ဥပဒေကြောင်းကို ပြန်မေးချင်တဲ့တခုကတော့ အယူခံကိုလဲ သမ္မတက ပယ်ချလိုက်ပြီးပြီဆိုတဲ့လူကို သေဒဏ်ကို နှစ် (၂၀) နဲ့ လဲတယ်လို့၊ တသက်တကျွန်းအဖြစ် ပြောင်းလဲထားလိုက်တာတို့လဲ ရှိပါတယ်။ အဲဒီလို ဖြစ်သွားနိုင်တဲ့ အခြေအနေက ဘယ်လိုရှိလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါက ရာခိုင်နှုန်း အရမ်းနည်းသွားပြီ။ သို့သော် ဒါက နိုင်ငံရေးမူတွေ ဖြစ်တာကြောင့်မို့ နိုင်ငံရေးအရ ပယ်ဖျက်တာတွေ၊ နိုင်ငံရေးအရ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးတာတွေ၊ အဲဒါတွေကတော့ ဖြစ်နိုင်စရာတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါက နိုင်ငံရေးပေါ့။ သို့သော်လဲပဲ ရာနှုန်းကတော့ အရမ်းနည်းသွားတယ်ဆိုတာမျိုးတော့ ဥပဒေအရ တွေ့ရတယ်။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ အခုကိစ္စမှာတော့ ဦးကြီးမြင့်ပြောသလိုပါပဲ နိုင်ငံတော်သမ္မတအထိတော့ မရောက်သေးဘူးပေါ့။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ပြီသွားတယ်။ နိုင်ငံတော်သမ္မတဦးမြင်ဆွေဆီက တစုံတရာ မကြားရသေးဘူးဆိုတာ နည်းနည်းထပ်ပြောပါအုံး။ ဦးမြင့်ဆွေဆီကို သူတို့ရဲ့ အယူခံ မရောက်သေးဘူးဆိုတဲ့ သဘောလား။

ဖြေ ။ ။ ဥပဒေအငြင်းပွားနေတာ တခုတော့ ရှိတယ်။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုတော့ ဦးမြင့်ဆွေကနေ သူက သမ္မတရာထူးကို တက်ယူလိုက်တယ်။ တနည်းအားဖြင့် ဦးဝင်းမြင့်ဆီက အာဏာကို သူက လုလိုက်တဲ့သဘော။ လုပြီးတော့ သူက သမ္မတ တက်လုပ်တာ။ သမ္မတ တက်လုပ်ပြီးတော့ ဗိုလ်ချုပ်မင်းအောင်လှိုင်ကို ကဲ ခင်များကတော့ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားစီရင်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေးဆိုတဲ့ အာဏာသုံးရပ်က ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေအရ ပေးလိုက်အပ်လိုက်တယ်ဆိုပြီးပြောတယ်။ တကယ်တော့ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေနဲ့အညီ ဖြစ်တာမဟုတ်ဘူး။ အဲဒီလို ပေးတာကိုက ဦးမြင့်ဆွေက ပေးခွင့်မရှိဘူး။ အခုတော့ ဗိုလ်ချုပ်မင်းအောင်လှိုင်ကနေ သူကနေ အကုန်လုံး ဥပဒေ (၃) ရပ်လုံးကို ကိုင်ထားတယ်ဆိုတော့ ငါက သေဒဏ်တွေလည်း အတည်ပြုနိုင်တယ်ဆိုတာတွေကို ဆွဲယူသွားမယ်ဆိုရင်တော့ ဒါက ဥပဒေနဲ့မညီဘူး။ အဲဒါကြောင့်မို့ သမ္မတဆီကိုတော့ ရောက်ကိုရောက်ရမယ်။ မရောက်ခဲ့ဘဲ သေဒဏ်ကို အတည်ပြုနိုင်လောက်တဲ့ အာဏာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမင်းအောင်လှိုင်မှာ မရှိဘူးလို့ ကျနော်တို့ကတော့ ဒီအတိုင်းမြင်တယ်။ တချို့ကတော့ ရှိတယ်။ သူကို အာဏာပေးထားတယ်လို့ ဒီလိုပြောကြတယ်။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ကျနော် နောက်ဆုံးမေးချင်တာက ဦးကြီးမြင့်ရဲ့ နောက်ဆုံးခန့်မှန်းချက်ကို ပြောပါ။ တကယ် သေဒဏ်စီရင်မှာလား။ နောက်တနည်းနည်းနဲ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးမလား စသည်ဖြင့်ပေါ့။ ဘယ်လိုအဆုံးသတ်ကြမယ်လို့ ထင်ပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ သူတို့က ဘာမဆို လုပ်ရဲတယ်ဆိုတဲ့ ကြွေးကြော်ထားတဲ့ လူတွေဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် မလုပ်ဘူးလို့တော့ တစ်ရာရာခိုင်နှုန်း မပြောနိုင်သော်လဲ မလုပ်ပါစေနဲ့ မလုပ်ဖြစ်ပါစေနဲ့ ဆိုတာကိုတော့ တစ်ရာရာခိုင်နှုန်း ဆုတောင်းတယ်ပေါ့။ ကျနော် ပုဂ္ဂိုလ်တယောက်ချင်းအနေနဲ့ အမြင်ကို ထပ်ပြောပါအုံးဆိုရင်တော့ ကျနော်ကတော့ မလုပ်တန်ကောင်းဘူးလို့ ဒီလိုလဲ ယူဆနေပါတယ်။

===== Unicode ==========

ကိုဂငြျမီနဲ့ ကိုဖွိုးဇယြောသောျတို့အပေါျ စဈကောငျစီက သဒေဏျခမြှတျတာဟာ နိုငျငံရေး အကြိုးအမွတျတစုံတရာ ရှိလိမ့ျမယျထငျလို့လား။ မြှောျမှနျးခကြျရှိတယျဆိုရငျကော တကယျပေါကျမွောကျ နိုငျပါ့မလား။ ဒီကိစ်စအပေါျ ဥပဒကွေောငျးအရကော ဘယျလို ရှုမွငျနိုငျပါသလဲ။ မွနျမာနိုငျငံရှေ့နမြေားကှနျရကျ ဥက်ကဋ်ဌ၊ တရားလှှတျတောျရှေ့နကွေီး ဦးကွီးမွင့ျနဲ့ ဦးကြောျဇံသာ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။

မေး ။ ။ အခု မွနျမာပွညျမှာ ကိုဂငြျမီနဲ့ ဖွိုးဇယြောသောျတို့ကို သဒေဏျအမိန့ျ ခမြှတျထားပါတယျ။ ဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကနြောျ ပထမဦးဆုံး သိခငြျတာက သူတို့နဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ စဈကောငျစီဘကျက အတိအကြ ဘယျလိုပွောသလဲ။ အဲဒီစကားရဲ့ အဓိပ်ပါယျဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို ဥပဒရှေုထောင့ျကနေ အကဉြျးရုံးပွောပွပေးပါ။

ဖွေ ။ ။ ဇှနျလ (၇) ရကျနေ့က တပျမတောျသတငျးထုတျပွနျရေးခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောလာတယျ။ ကိုဂငြျမီနဲ့ ဇယြောသောျတို့နဲ့ တခွားနှဈယောကျတို့ရဲ့ အသနားခံစာကို ပယျလိုကျပွီ။ ဒါကွငေ့ျ သူတို့တှကေို အမှနျတကယျ ကွိုးပေးကှပျမကြျမယျ။ လုပျထုံးလုပျနညျးတှအေရ အကဉြျးဦးစီးဌာနကိုလညျး လုပျဖို့အတှကျ ဆှဲထားလိုကျပွီလို့ ဒီလိုထုတျပွနျပါတယျ။ အဲဒီလို မထုတျပွနျခငျ တပတျမှာ အဲဒီသတငျးထောကျအမညျခံ သတငျးထောကျဆိုသူက ကိုဂငြျမီ၊ ကိုဇယြောသောျတို့ကို အမှနျတကယျ ကွိုးပေးမကှပျမကြျသေးဘူးလားဆိုပွီးတော့ ဒီလိုမေးခဲ့တာ ရှိပါတယျ။ အဲဒီမှာတော့ သူကမေးတာကို မဖွဘေဲနဲ့ နောကျတပတျမှာဖွတေယျ။ ဒါတှကေ သူတို့ အပေးအယူလုပျပွီးတော့ ဒီလိုမေးလာရငျ ဒီလိုဖွတောမြိုး လုပျခငြျတာရတယျ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီလိုဆိုရငျ ခကြျခငြျးပွောနိုငျရမယျ။ ခကြျခငြျးမပွောဘဲနဲ့ အခြိနျယူပွီးတော့ လုပျတယျဆိုတာ မေးတဲ့လူကိုတော့ မေးခိုငျးထားပွီး၊ ဖွရေမဖွရေကိုတော့ အထကျအမိန့ျကို စောင့ျလိုကျတဲ့သဘောဖွဈပွီး၊ အတညျပွုမှ ဒီလိုပွောလိုကျပုံ ရပါတယျ။

မေး ။ ။ သူုတို့ရဲ့ ဒီလိုပွောဆိုခကြျကို ဥပဒသေမားတယောကျအနနေဲ့ သုံးသပျကွည့ျမယျဆိုရငျ တကယျကွိုးပေးစီရငျမယျဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျမြိုး ကောကျယူလို့ ရပါသလား။ ဥပဒရှေုထောင့ျကနေ ပွောရငျ။

ဖွေ ။ ။ ဥပဒရှေုထောင့ျကဆိုရငျတော့ နိုငျငံတောျသမ်မတဆီကနေ ပယျလိုကျပွီဆိုရငျ တရားလှှတျတောျခြုပျကနေ သဒေဏျကွိုးပေးဖို့အမိန့ျ ထုတျပေးရတယျ။ အဲဒီလိုထုတျပေးလိုကျပွီလို့ရှိရငျ မြားသောအားဖွင့ျကတော့ တဈလ၊ တဈလခှဲအတှငျးမှာ ကွိုးပေးကှပျမကြျတာပဲ။ ဒါက ဟိုတုနျးက ဥပဒအေရပေါ့။ ဒါပမေဲ့ သဒေဏျခထြားရုံနဲ့တော့ ကွိုးပေးကှပျမကြျတာနဲ့ မဆိုငျသေးဘူး။ အဲဒီလို သဒေဏျအမိန့ျတှကေို အဆင့ျဆင့ျပွီးသှားပွီ၊ သမ်မတက ပယျလိုကျပွီဆိုတဲ့အခါမှာ အမှနျတကယျ ကွိုးပေးကှပျမကြျဖို့ တဈလနဲ့ တဈလခှဲလောကျ အခြိနျယူတယျ။ ဒီကွားထဲမှာ ခန်ဓာကိုယျ တိုငျးတာတှေ၊ လညျပငျးတိုငျးတာတှေ၊ အလေးခြိနျတိုငျးတာတှေ၊ အရပျအမွင့ျ တိုငျးတာတှေ လုပျတယျ။ လုပျထုံးလုပျနညျးတှပေေါ့။ မိသားစုနဲ့ တှေ့ခှင့ျပေးတယျ။ စားခငြျတာတှစေား။ ဘယျသူနဲ့ ဘာပွောခငြျလဲဆိုတဲ့ နောကျဆုံးအခှင့ျအရေးတှကေို ပေးပွီးတဲ့နောကျ ကှပျမကြျတာတှကေတော့ ဟိုတုနျးက ၁၉၈၈ မတိုငျမီက အဲဒီလို လုပျထုံးလုပျနညျးတှနေဲ့ လုပျခဲ့ပါတယျ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ အခု သူတို့ကို သဒေဏျခမြှတျလိုကျတဲ့ တရားရုံးရဲ့ လှတျလပျခှင့ျ၊ တရားစီရငျရေးစနဈရဲ့ အခွအေနကေို နညျးနညျးပွောပွပေးပါ။ စဈခုံရုံးလား၊ အရပျဖကျတရားရုံးလား။ ဘယျလောကျလှတျလပျမှု ရှိတယျလို့ အမြားက ထငျမိပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကို ဥပဒရှေုထောင့ျကနေ ပွောမယျဆိုရငျတော့ ဒါက လုံးဝတရားမြှတမှု မရှိပါဘူး။ ဒီလိုပွောတာ ကနြောျတို့က စဈအစိုးရကို မုနျးလို့ ပွောတာမဟုတျဘူး။ ကနြောျတို့က လုပျထုံးလုပျနညျးအရဆိုရငျ ရှေ့နေ ငှားရမျးခှင့ျပေးရတယျ။ ဆငျးရဲနှှမျးပါးလို့ မငှားနိုငျဘူးဆိုရငျ အစိုးရကနေ ငှားပေးရတယျ။ ကနြောျတို့ ဟိုးတုနျးကခတျေတုနျးကဆိုရငျ အစိတျပေါ့။ အခုတော့ တိုးမွှင့ျလိုကျပွီ။ အဲဒီလို ရှေ့နရှေေ့ရပျတှေ ငှားပွီးတော့ ခုခံခြပေခှင့ျတှေ ပေးရမယျ။ အဲဒီလိုပေးလိုကျလို့ စဈခုံရုံးကနေ နောကျဆုံးမှာ သဒေဏျပေးလိုကျတယျဆိုရငျတောငျ (၇) ရကျအတှငျးမှာ အယူခံတကျရတယျ။ (၇) ရကျအတှငျး အယူခံမတကျဘူးဆိုရငျတော့ ပွီးပွီပေါ့။ အခုဟာကတော့ မနီလာသိနျးတို့ ပွောကွားခကြျအရ ကိုဂငြျမီအတှကျ ဘာမှမလုပျဘူး။ သူတို့ ဘာမှလဲ မတကျဘူး။ ဘယျသူမှလဲ ဘာမှလာမပွောဘူး။ အခုမှ ကောကျကာငငျကာ အယူခံကို စဈကောငျစီဥက်ကဋ်ဌက ပယျလိုကျပွီဆိုပွီး ပွောလာတဲ့ဟာက ဒါကတော့ ဥပဒလေမျးကွောငျးနဲ့တော့ ဖွောင့ျဖွောင့ျကွီးကို ဆန့ျကငြျတယျ။ နောကျတခုက တရားမြှတမှု မရှိဘူးလို့ ကနြောျ ယူဆတယျ။ အဲဒါဘာလဲဆိုတော့ ဒါဟာ စဈသားတှမေဟုတျဘူး။ စဈသားထကျ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက အပွီပွတျမဟုတျဘူး။ နောကျဆုံး သမ်မတ ပယျမှရမှာ။ သမ်မတဦးမွင့ျဆှကေလညျး အခုထိ ရှိနသေေးတယျ။ သူတို့ ခန့ျအပျထားတဲ့ အာဏာသိမျးတဲ့ သမ်မတပေါ့။ ဒုသမ်မတက သမ်မတ တကျလုပျတော့ သူက အာဏာသိမျးထားတာပေါ့။ အဲဒီလို သမ်မတလညျး ရှိနသေေးတယျ။ အဲဒီလိုကာလကွီးမှာ သမ်မတကို ဖယျပွီးတော့ စဈကောငျစီက လုပျမယျဆိုတဲ့ဟာက အကဉြျးထောငျလကျစှဲဥပဒအေရ ကငြ့ျသုံးနတေဲ့၊ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒအေရကော မကိုကျဘူးဆိုတာကို ကနြောျတို့ သှားပွီးတော့ တှေ့ရပါတယျ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ သူတို့ကို သဒေဏျပေးတယျလို့ တကယျစီရငျတယျဆိုတာ အပထား။ စဈကောငျစီရဲ့ စိတျထဲမှာ ဘာရညျရှယျခကြျနဲ့ လုပျသလဲ။ မြားသောအားဖွင့ျတော့ နိုငျငံရေးအတှကျ အသုံးခတြယျ။ Politicize လုပျတယျ။ Death Penalty ကို။ နိုငျငံတကာမှာတော့ အဲဒီလို သုံးသပျမှုတှေ ရှိပါတယျ။ အဲဒီတော့ အခုမွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီနှဈယောကျကို သဒေဏျခမြှတျတာလဲ၊ သူတို့ဟာ နိုငျငံရေးရညျရှယျခကြျတခုခုနဲ့ဆိုရငျ မှနျပါသလား။

ဖွေ ။ ။ ၁၉၈၈ နောကျပိုငျးကစပွီးတော့ သဒေဏျတှကေို တကယျကငြ့ျသုံးပွီးတော့ ကှပျမကြျတာတှေ လုံးဝမရှိခဲ့တာ၊ ဒီနေ့အထိပေါ့။ ဦးသိနျးစိနျလကျထကျမှာ ဂြီနီဗာမှာ လကျမှတျတခု ထိုးထားခဲ့တယျ။ အဲဒါက သဒေဏျကတော့ ပေးမယျ။ မဖယျဖကြျဘူး။ ဒါပမေဲ့ တကယျမသတျဘူး။ ကွိုးပေးကှပျမကြျတာတှေ မလုပျဘူးလို့ အဲဒီလို ကတိပေးထားတယျ။ ရှငျးရှငျးပွောရငျ ဦးသနျးရှှဆေိုရငျ (၂၂) နှဈ အုပျခြုပျသှားတာ။ ပွညျတှငျးပွညျပအမွငျမှာ အငျမတနျရကျစကျတယျဆိုတဲ့ အမွငျမြိုးကို သူမခံသှားရဘူး။ အဲဒါမြိုးတှေ သူတို့ မလုပျသှားဘူး။ ဒါကွောင့ျ သူတို့ကာလကွာရှညျတာ။ နှဈပေါငျး (၂၂) နှဈတောငျ အုပျခြုပျသှားနိုငျတယျဆိုတာ အဲဒီအခကြျတှလေဲ ပါတယျ။ အဲဒါဆို ဘာဖွဈလို့ အခုလုပျတာလဲဆိုပွီး မေးလာတယျဆိုရငျတော့ စိတျဓါတျကနြတေဲ့ စဈတပျထောကျခံသူတှေ အားတကျလာအောငျ လုပျခငြျပုံရတယျ။ ဒါကတှကျကွည့ျတာ။ တကယျလုပျမယျဆိုရငျ ပွညျတှငျးပွညျပ သဘောထားကိုလညျး တီးခေါကျကွည့ျတာလဲ ဖွဈနိုငျတယျ။ လိုအပျလို့ လုပျလိုကျမယျဆိုရငျလဲ ဘာတှဖွေဈလာနိုငျမလဲဆိုတာကို သှေးတိုးစမျးတယျလို့ ကနြောျအနနေဲ့ ယူဆပါတယျ။

မေး ။ ။ သူတို့ကို ထောကျခံနတေဲ့သူတှေ စိတျဓါတျမကအြောငျဆိုလို့ ဒီနှဈယောကျကို သဒေဏျစီရငျလိုကျလို့ သတျပွလိုကျလို့ သူတို့စိတျဓါတျ ပိုတကျကွှလာမလား။ သို့တညျးမဟုတျ နိုငျငံတကာရဲ့ အထငျအမွငျကို သှေးတိုးစမျးဖို့ အခုအခြိနျအထိ လိုသေးသလား။ ဒီလိုလုပျလိုကျရငျ ပိုဆိုးသှားမယျဆိုတာကို သူတို့ မတှကျဘူးလား။ သူတို့ အခုလုပျနတေဲ့ လုပျရပျဟာ သူတို့မြှောျမှနျးထားတဲ့ ရလဒျထကျ Back Fire မကောငျးတဲ့ဘကျကိုသာ ဖွဈထှနျးစမေယျလို့ လူတှကေ တှကျကွတယျ။ ဦးကွီးမွင့ျ ဘယျလိုသဘောရပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အသအေခြာပါပဲ။ အဲဒီလို လုပျလိုကျမယျဆိုရငျ သခြောတာတခုကတော့ NUG က အခုအခါမှာ ထိနျးထိနျးသိမျးသိမျး လုပျနတေယျ။ သံတမနျနညျးလမျးကို တခြို့စောငျးပေးပွီး လုပျနတေယျ။ တခြို့ activists တှေ ကွားထဲမှာတောငျ တမြိုးဝဖေနျနကွေတာ ရှိတယျ။ သံတမနျတှပေဲ လုပျနတေယျ။ စဈရေးကို မလုပျဘူးဆိုတာမြိုးတှေ။ တကယျလို့ အဲဒီလို လုပျလိုကျမယျဆိုရငျ NUG ကို စဈရေးကို ပိုဦးစားပေးလုပျဖို့ ပွညျသူတှကေ ဖိအားပေးလာလိမ့ျမယျ။ ဒါ့အပွငျလဲ ပွညျသူလူထုရဲ့ စိတျထဲမှာ စကစ စဈကောငျစီကို စဈရေးနဲ့ တုံ့ပွနျမှ ရမယျဆိုတာကို အမွငျမြိုး ဆှဲသှားမယျ။ ပိုပွီးစိမျးသှားမယျဆိုရငျတော့ အဲဒါ သူတို့အတှကျတော့ အကွီးအကယြျဆုံး ဆုံးရှုံးမှုကွီးတခု ဖွဈလိမ့ျမယျ။ နောကျတခုက ကမ်ဘာကွီးက ဒီလူတှကေ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ ပါးစပျကပွောနတေယျ။ ကမ်ဘာကွီးကလညျး ငွိမျးခမြျးဖို့၊ စေ့စပျဆှေးနှေးဖို့ ပွောမယျကွားထဲက။ အဲဒါထကျ ဆန့ျကငြျဘကျတှေ ဒီလိုလုပျနတေယျ။ နောကျထပျသဒေဏျခထြားတဲ့ လူပေါငျးမြားစှာကိုလညျး သတျလာလိမ့ျမယျလို့ ကမ်ဘာကွီးရဲ့ စိုးရိမျမှု၊ ပွညျသူတှရေဲ့ စိုးရိမျမှုက မွင့ျတကျလာပွီးတော့ အဲဒီဟာတှေ တုံ့ပွနျသကျရောကျမှုအနနေဲ့ ပိုပွီးတော့ မီးတောကျကွီးက ပိုကွီးလာလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျကတော့ အခိုငျအမာ ပွောနိုငျပါတယျ။

မေး ။ ။ ဥပဒကွေောငျးကို ပွနျမေးခငြျတဲ့တခုကတော့ အယူခံကိုလဲ သမ်မတက ပယျခလြိုကျပွီးပွီဆိုတဲ့လူကို သဒေဏျကို နှဈ (၂၀) နဲ့ လဲတယျလို့၊ တသကျတကြှနျးအဖွဈ ပွောငျးလဲထားလိုကျတာတို့လဲ ရှိပါတယျ။ အဲဒီလို ဖွဈသှားနိုငျတဲ့ အခွအေနကေ ဘယျလိုရှိလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါက ရာခိုငျနှုနျး အရမျးနညျးသှားပွီ။ သို့သောျ ဒါက နိုငျငံရေးမူတှေ ဖွဈတာကွောင့ျမို့ နိုငျငံရေးအရ ပယျဖကြျတာတှေ၊ နိုငျငံရေးအရ လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျ ပေးတာတှေ၊ အဲဒါတှကေတော့ ဖွဈနိုငျစရာတော့ ရှိပါတယျ။ ဒါက နိုငျငံရေးပေါ့။ သို့သောျလဲပဲ ရာနှုနျးကတော့ အရမျးနညျးသှားတယျဆိုတာမြိုးတော့ ဥပဒအေရ တှေ့ရတယျ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ အခုကိစ်စမှာတော့ ဦးကွီးမွင့ျပွောသလိုပါပဲ နိုငျငံတောျသမ်မတအထိတော့ မရောကျသေးဘူးပေါ့။ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျနဲ့ ပွီသှားတယျ။ နိုငျငံတောျသမ်မတဦးမွငျဆှဆေီက တစုံတရာ မကွားရသေးဘူးဆိုတာ နညျးနညျးထပျပွောပါအုံး။ ဦးမွင့ျဆှဆေီကို သူတို့ရဲ့ အယူခံ မရောကျသေးဘူးဆိုတဲ့ သဘောလား။

ဖွေ ။ ။ ဥပဒအေငွငျးပှားနတော တခုတော့ ရှိတယျ။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုတော့ ဦးမွင့ျဆှကေနေ သူက သမ်မတရာထူးကို တကျယူလိုကျတယျ။ တနညျးအားဖွင့ျ ဦးဝငျးမွင့ျဆီက အာဏာကို သူက လုလိုကျတဲ့သဘော။ လုပွီးတော့ သူက သမ်မတ တကျလုပျတာ။ သမ်မတ တကျလုပျပွီးတော့ ဗိုလျခြုပျမငျးအောငျလှိုငျကို ကဲ ခငျမြားကတော့ အုပျခြုပျရေး၊ တရားစီရငျရေး၊ ဥပဒပွေုရေးဆိုတဲ့ အာဏာသုံးရပျက ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒအေရ ပေးလိုကျအပျလိုကျတယျဆိုပွီးပွောတယျ။ တကယျတော့ ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒနေဲ့အညီ ဖွဈတာမဟုတျဘူး။ အဲဒီလို ပေးတာကိုက ဦးမွင့ျဆှကေ ပေးခှင့ျမရှိဘူး။ အခုတော့ ဗိုလျခြုပျမငျးအောငျလှိုငျကနေ သူကနေ အကုနျလုံး ဥပဒေ (၃) ရပျလုံးကို ကိုငျထားတယျဆိုတော့ ငါက သဒေဏျတှလေညျး အတညျပွုနိုငျတယျဆိုတာတှကေို ဆှဲယူသှားမယျဆိုရငျတော့ ဒါက ဥပဒနေဲ့မညီဘူး။ အဲဒါကွောင့ျမို့ သမ်မတဆီကိုတော့ ရောကျကိုရောကျရမယျ။ မရောကျခဲ့ဘဲ သဒေဏျကို အတညျပွုနိုငျလောကျတဲ့ အာဏာ ဗိုလျခြုပျကွီးမငျးအောငျလှိုငျမှာ မရှိဘူးလို့ ကနြောျတို့ကတော့ ဒီအတိုငျးမွငျတယျ။ တခြို့ကတော့ ရှိတယျ။ သူကို အာဏာပေးထားတယျလို့ ဒီလိုပွောကွတယျ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ကနြောျ နောကျဆုံးမေးခငြျတာက ဦးကွီးမွင့ျရဲ့ နောကျဆုံးခန့ျမှနျးခကြျကို ပွောပါ။ တကယျ သဒေဏျစီရငျမှာလား။ နောကျတနညျးနညျးနဲ့ လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျ ပေးမလား စသညျဖွင့ျပေါ့။ ဘယျလိုအဆုံးသတျကွမယျလို့ ထငျပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ သူတို့က ဘာမဆို လုပျရဲတယျဆိုတဲ့ ကွှေးကွောျထားတဲ့ လူတှဖွေဈတဲ့အတှကျကွောင့ျ မလုပျဘူးလို့တော့ တဈရာရာခိုငျနှုနျး မပွောနိုငျသောျလဲ မလုပျပါစနေဲ့ မလုပျဖွဈပါစနေဲ့ ဆိုတာကိုတော့ တဈရာရာခိုငျနှုနျး ဆုတောငျးတယျပေါ့။ ကနြောျ ပုဂ်ဂိုလျတယောကျခငြျးအနနေဲ့ အမွငျကို ထပျပွောပါအုံးဆိုရငျတော့ ကနြောျကတော့ မလုပျတနျကောငျးဘူးလို့ ဒီလိုလဲ ယူဆနပေါတယျ။