ရန်ကုန်တိုင်းလောက်ပဲ ကျယ်ဝန်းတဲ့ စင်္ကာပူမှာ ဥမင်လှိုဏ်ခေါင်းတွေတူးပြီး အဝေးပြေးလမ်းတွေ ရထားလမ်းတွေဖေါက်၊ သိုလှောင်ကန်တွေ shopping mall တွေဆောက်ပြီး မြေအောက်ဧရိယာကို အကောင်းဆုံး အသုံးချဖို့ ကြိုးစားနေကြတာပါ။ ဒီလိုမြေအောက်တည်ဆောက်ရေး မလုပ်ခင်မှာ ဘာတွေလုပ်ရမယ်ဆိုတာနဲ့ ကြုံတွေ့နိုင်တဲ့အခက်ခဲတွေကို စင်္ကာပူက မြို့ပြနဲ့ သဘာဝဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အင်ဂျင်နီယာလည်းဖြစ် ဘူမိဗေဒ ပညာရှင်တဦးလည်းဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာကာဝင်းက ပြောပြပေးမှာပါ။
ဒေါက်တာကာဝင်း။ ။“မြေအောက်မှာ tunnel တွေပေါ့၊ လှိုဏ်ခေါင်းတွေ တူးမယ်၊ storage ပေါ့ ပစ္စည်းတွေ သိုလှောင်ဖို့တွေ၊ နောက် shopping စင်တာတွေ ဆောက်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေ၊ အဲဒီလို နေရာတခုမှာဆောက်မယ်ဆိုရင် ပထမဦးဆုံး အရေးကြီးတာက အဲဒီဒေသရဲ့ ဘူမိဗေဒအကြောင်းအရာ (gological), engineering geology အင်ဂျင်နီယာဘူမိဗေဒနဲ့ rock mechanic ပေါ့၊ အဲဒီကျောက်တွေ အကြောင်းကို သေသေချာချာ လေ့လာဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒီ pre study ပေါ့။ ကြိုတင်လေ့လာမှု လုပ်တယ်ဆိုရင် အဲဒီဒေသမှာ ဘူမိဗေဒ မြေပုံတွေကို ကွင်းဆင်းပြီး လေ့လာရမယ်။ ပြီးတော့ လွန်တွင်းတွေ တူးရမယ်။ အဲဒီ လွန်တွင်းတွေ ကနေ ကျောက်တွေရဲ့ နမူနာတွေကို ကောက်ယူရမယ်။ ပြီးတော့ အဲဒီ ကျောက်နမူနာတွေကမှ ကျောက်တွေရဲ့ အင်ဂျင်နီယာဂုဏ်သတ္တိတွေကို စမ်းသပ်ရမယ်။ အဲဒီလို စမ်းသပ်တဲ့အခါမှာ သာမန်စမ်းသပ်တာအပြင် တကယ့် စပယ်ရှယ် စမ်းသပ်တာတွေကိုလည်း လုပ်ဖို့ လိုပါတယ်။
ဒီလိုမြေအောက်မှာ ရှိတဲ့ ကျောက်သားတွေအကြောင်းတင်မကပါဘူး။ သူတို့တည်ရှိနေတဲ့ အနေထားကိုလည်း သိထားဖို့ လိုပါတယ်။
ဒေါက်တာကာဝင်း။ ။“မြေပေါ်ဘူမိဗေဒ အပြင် geophysics ပေါ့ ဘူမိရူပဗေဒ လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။ ဒါမှ subsurface မြေအောက်ရဲ့ ဘူမိဗေဒ အနေအထားပေါ့၊ ကျောက်တွေက ဘယ်လိုနေတယ်၊ အဲဒီမှာ ဘူမိအနေထား geological structures တွေ ဘယ်လိုရှိတယ်၊ အဲဒါတွေကိုလည်း လေ့လာစုံစမ်း သင့်ပါတယ်။ နောက်တခုက အခုအချိန်မှာ တိုးတက်ပြောင်းလဲလာတော့၊ အဲဒီ ဧရိယာတခုလုံးကို မတူးခင်ကတည်းက အဲဒီကျောက်တွေထဲမှာရှိတဲ့ မူလရှိတဲ့ in situ stress ဆိုတာရှိတယ်။ အဲဒီ in situ stress formation ကျောက်လွှာတွေကိုလည်း လေ့လာစုံစမ်းသင့်ပါတယ်။ အဲဒီလိုလေ့လာစုံစမ်းခဲ့မယ် ဆိုလို့ရှိရင် ကိုယ်တူးမယ့် နေရာမှာ ရှိတဲ့ မြေအောက်မှာ ရှိတဲ့ ကိုယ့်ကို အန္တရာယ်ပေးမယ့် ဘူမိအနေထားတွေ၊ ဥပမာ ပြတ်ရွေ့တွေရှိမလား၊ မြေအောက်မှာ တကယ့် - water bearing zone ပေါ့၊ ဟို ဆောက်လုပ်တဲ့ နေရာမှာ အခက်အခဲတွေ ပေးမယ့်၊ ရေတွေ အရမ်းထွက်မယ့် ဇုံတွေ ရှိမလား၊ အဲဒါတွေကိုလည်း ကိုယ်က ကြိုပြီး သိနိုင်မယ်။ တူးဖေါ်တဲ့ နေရာမှာ အန္တရာယ်တွေ လျော့နိုင်ပါတယ်။”
အရေးပါတဲ့ ဘူမိအနေထားအခြေနေ တခုဖြစ်တဲ့ in situ stress လို့ခေါ်တဲ့ ကျောက်တွေထဲမှာ မူလရှိနေတဲ့ဒဏ်အား ဘယ်လောက် အထိကြီးမား တယ်ဆိုတာကို သိထားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေါက်တာကာဝင်း။ ။“တချို့ဒေသတွေမှာ သဘာဝအလျှောက် ကျောက်တွေပေါ်မှာ in situ stress က အင်မတန်မြင့်မားတဲ့ high in situ stress ရှိတဲ့နေရာတွေ ရှိတတ်ပါတယ်။ အဲဒီလို နေရာမျိုးတွေ ဆိုလို့ရှိရင် တူးဖေါ်တဲ့ နေရာမှာ လူတွေကို အန္တရာယ်ပေးတဲ့ - ကျောက်တွေက အလိုလို နေရင်းနဲ့ ကွဲအက်ပြီးတော့ လွင့်စင် ပြီးတော့ အဲဒီ တူးတဲ့လူတွေကို လာပြီးတော့ ထိမှန်တတ်တယ်။ အဲလိုဟာမျိုးတွေလည်း ကြုံရတတ်ပါတယ်။ အဲဒီလို ခက်ခဲတဲ့ ဘူမိဗေဒ အနေအထားတွေ၊ အခြေအနေ တွေကို ရှောင်လွှဲဖို့အတွက် အဲဒီဒေသ တခုလုံးကို မတူးဖေါ်ခင်မှာ သေသေချာချာလေ့လာ detail study လုပ်သင့်ပါတယ်။ အဲဒီလို လုပ်မယ် ဆိုလို့ရှိရင် တွေ့ကြုံရမယ့် အန္တရာယ်တွေကို ကိုယ်က ကြိုပြီး ရှောင်လွှဲပြီးတော့ သွားလို့ ရပါတယ်။”
ဒါ့အပြင် လှိုဏ်ခေါင်းတူးရာမှာ ခေါင်မိုးကျောက်သားရဲ့ တည်ငြိမ်မှုအနေထားက သိပ်ကို အရေးပါပါတယ်။
ဒေါက်တာကာဝင်း။ ။“အဲဒီ မြေအောက်လှိုဏ်ခေါင်းတွေ တူးတဲ့အခါမှာ အဓိက အရေးကြီးတာက ခေါင်မိုးနံရံရဲ့ stability ပေါ့။ ဆိုလိုတာက Roof’s stability က တော်တော် အရေးကြီးတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူက မြေအောက်မှာတူးတယ်ဆိုတော့ သူ့အပေါ်မှာ သဘာဝအလျှောက် ရှိတဲ့ Over burden weight က ရှိတယ်။ Overwork burden weight က မြင့်တယ်ဆိုရင် ခေါင်မိုးကြီးက ပြိုကျနိုင်တယ်။ အဲဒီလို ပြိုကျမှာစိုးတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ခေါင်မိုးနေရာတွေရဲ့ နေရာတွေက တကယ်မာတဲ့ Strong ကျောက်ရှိတဲ့ နေရာတွေမှာ သွားပြီးတော့ တူးဖော်ဖို့သင့်ပါတယ်။ လူအများနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ လုပ်ကိုင်တဲ့နေရာတွေ ဆိုလို့ရှိရင် အဲဒီ Roof’s stability က အရေးအကြီးဆုံးပဲ။”
တူးမယ့် လှိုဏ်ခေါင်းရဲ့ အကျယ်ကလည်းအရေးပါပါတယ်။
ဒေါက်တာကာဝင်း။ ။“လှိုဏ်ခေါင်းတွေ တူးတယ်ဆိုရင် လှိုဏ်ခေါင်းတွေရဲ့ width က အခုအချိန်မှာ ပျှမ်းမျှခြင်းကတော့ မီတာ ၂၀ အကျယ်လောက်ပဲ တူးကြတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အပေါ်က ခေါင်မိုးက ပြိုကျမှာစိုးလို့။ ဒါပေမယ့် ကမ္ဘာ့ Record အနေနဲ့ကတော့ နော်ဝေနိုင်ငံမှာ Winter Olympic အတွက် အားကစားရုံကြီးဆောက်တာက ၆၅ မီတာ အကျယ်ဆောက်တာပဲ။ ဒါကတော့ ကမ္ဘာ့ Record ပေါ့။ အခု စင်္ကာပူမှာလည်း အဲဒီ ၆၅ မီတာထက် ကျော်ပြီးတော့ ဆောက်နိုင်ဖို့ လေ့လာစုံစမ်းမှုတွေကို လုပ်နေပါတယ်။ ဘယ်တော့ ဖြစ်မလဲတော့ မသိပါဘူး။”
မြေအောက်မှာဆောက်မယ့် အဆောက်အဦးပေါ်မူတည်ပြီး မြေတူးတဲ့အခါ မြေထောက်တိုင်အတွက် နေရာချန်ပြီး တူးဖို့ စဉ်းစားနိုင်ပါတယ်။
ဒေါက်တာကာဝင်း။ ။“တကယ်လို့ အခန်းကျယ်ကြီးတွေ တူးမ ယ်ဆို ရိုးရိုးအဆောက်အဦးတွေ ဆိုလို့ရှိရင် ခေါင်မိုးကို ထောက်ထားတဲ့ ကော်လံတိုင်ကြီးတွေပေါ့။ ဒါ အပြင်က မြေပေါ်က အဆောက်အဦးတွေ။ အဲလိုပုံစံမျိုးကိုပဲ မြေအောက်မှာလည်း အဲလို ကော်လံတိုင်ကြီးတွေ လုပ်လို့ရတယ်။ အဲဒီကော်လံတိုင်က အထူးစပါယ်ရှယ် ထပ်လုပ်စရာမလိုဘူး။ သဘာဝကျောက်တွေကိုပဲ အဲဒီ ကော်လံအနေနဲ့ ထားမယ့် နေရာတွေကို excavate ပေါ့၊ မတူးဘဲနဲ့ ထားလိုက်မယ်ဆိုရင် ခေါင်မိုးကို သူက သဘာဝအလျှောက် ထောက်ထားပြီးသား ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒါမျိုးတွေကို Room and pillar ပေါ့။ Rooms က အခန်းအကျယ်ကြီးတွေ၊ Pillars ဆိုတာက သဘာဝကျောက်တိုင်ကြီးတွေပေါ့။ ကော်လံကြီးတွေ။ အဲဒါမျိုးတွေကို room and pillar method excavation နဲ့ လုပ်လို့ ရပါတယ်။ အခန်းကျယ်ကျယ်ကြီးတွေ လိုချင်တဲ့အခါမျိုးမှာ ဒီလို excavation လုပ်ပါတယ်။”
သေသေချာချာ တွက်ချက် လေ့လာပြီးမှ လှိုဏ်ခေါင်းတူးပေမယ့် မျှော်လင့်မထားတဲ့ ဘူမိအခြေနေတွေနဲ့ ကြုံရနိုင်တာပါ။
ဒေါက်တာကာဝင်း။ ။“ဘူမိဗေဒအခြေအနေအရဆိုရင် ဘယ်လိုပဲ ကိုယ်က သေသေချာချာ လေ့လာထားပေမယ့် တခါတလေကျ မမျှော်လင့်ထားတဲ့ ဘူမိဗေဒ အခြေနေတွေ (Geological Condition) နဲ့လည်း ကြုံရတယ်။ အဲလိုဟာမျိုးတွေ ကြုံတယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ တခါတလေကျရင် ကိုယ့်ရဲ့ လိုင်းက ပြောင်းချင်လည်း ပြောင်းသွားမယ်။ ဥပမာ စင်္ကာပူမှာဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်လိုပဲ သေချာ လေ့လာထားပေမယ့် တချို့နေရာတွေမှာ (very deep weathering zone) - သိပ်ကို ခြေမွတိုက်စားတာ ခံထားရတဲ့ ဇုံတွေကို တွေ့တော့ tunnelလိုဏ်ခေါင်းတွေက ပြိုကျရင် ပြိုကျနိုင်တယ်။ အဲဒါမျိုးတွေဆို tunnel ကို အဲဒီကနေ ကွေ့ပတ် ရှောင်ပြီးတော့ ဖောက်သွားရ တာတွေလည်း ရှိတယ်။ နောက်တခုက ရေတွေ အရမ်းထွက်တဲ့နေရာတွေဆို ဘယ်လိုမှ treatment လုပ် ပြုပြင်ပေးလို့ မရတော့ဘူး၊ အဲလို နေရာလေးတွေကျတော့လည်း ရှောင်ပြီးတော့၊ ကွေ့ပြီးတော့ tunnel ကို ဖောက်သင့်လည်း ဖောက်သွားရတယ်။ ဆိုလိုတာကတော့ ဒီဇိုင်းကတော့ ပြောင်းသွားရတာပေါ့။ ထိုက်သင့်တဲ့ ဆောက်လုပ်ရေး နည်းပညာ (construction technology) တွေသုံးတယ်၊ လုံလောက်တဲ့ ဆောက်လုပ်ရေးပစ္စည်း (construction material) တွေကို သုံးမယ်၊ မတူးခင်ကတည်းက သေသေချာချာလေ့လာထားမယ်၊ တူးနေတဲ့အချိန်မှာလည်း ဘူမိအခြေနေတွေ - အင်ဂျင်နီယာအခြေနေတွေ (Geological condition, engineering Condition) တွေကို သေသေချာချာလေ့လာစူးစမ်းသွားမယ်ဆိုရင် အဲဒီ မြေအောက် တူးဖေါ်ရေး (underground excavation) နဲ့ tunnelling လှိုဏ်ခေါင်းတူးရာမှာ ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် အန္တရာယ်တွေကို တတ်နိုင်သလောက် ရှောင်လွှဲလို့ရပါတယ်။
ဒေါက်တာကာဝင်းပါ။ နောက်တပတ်မှာတော့ မြေအောက်မှာ ဆောက်ပြီးလို့ အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် သတိထားသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးမှာပါ။
Unicode
ရနျကုနျတိုငျးလောကျပဲ ကယြျဝနျးတဲ့ စငျ်ကာပူမှာ ဥမငျလှိုဏျခေါငျးတှတေူးပွီး အဝေးပွေးလမျးတှေ ရထားလမျးတှဖေေါကျ၊ သိုလှောငျကနျတှေ shopping mall တှဆေောကျပွီး မွအေောကျဧရိယာကို အကောငျးဆုံး အသုံးခဖြို့ ကွိုးစားနကွေတာပါ။ ဒီလိုမွအေောကျတညျဆောကျရေး မလုပျခငျမှာ ဘာတှလေုပျရမယျဆိုတာနဲ့ ကွုံတှေ့နိုငျတဲ့အခကျခဲတှကေို စငျ်ကာပူက မွို့ပွနဲ့ သဘာဝဝနျးကငြျဆိုငျရာ အငျဂငြျနီယာလညျးဖွဈ ဘူမိဗဒေ ပညာရှငျတဦးလညျးဖွဈတဲ့ ဒေါကျတာကာဝငျးက ပွောပွပေးမှာပါ။
ဒေါကျတာကာဝငျး။ ။“မွအေောကျမှာ tunnel တှပေေါ့၊ လှိုဏျခေါငျးတှေ တူးမယျ၊ storage ပေါ့ ပစ်စညျးတှေ သိုလှောငျဖို့တှေ၊ နောကျ shopping စငျတာတှေ ဆောကျတဲ့ လုပျငနျးတှေ၊ အဲဒီလို နရောတခုမှာဆောကျမယျဆိုရငျ ပထမဦးဆုံး အရေးကွီးတာက အဲဒီဒသေရဲ့ ဘူမိဗဒေအကွောငျးအရာ (gological), engineering geology အငျဂငြျနီယာဘူမိဗဒေနဲ့ rock mechanic ပေါ့၊ အဲဒီကြောကျတှေ အကွောငျးကို သသေခြောခြာ လေ့လာဖို့ လိုအပျပါတယျ။ အဲဒီ pre study ပေါ့။ ကွိုတငျလေ့လာမှု လုပျတယျဆိုရငျ အဲဒီဒသေမှာ ဘူမိဗဒေ မွပေုံတှကေို ကှငျးဆငျးပွီး လေ့လာရမယျ။ ပွီးတော့ လှနျတှငျးတှေ တူးရမယျ။ အဲဒီ လှနျတှငျးတှေ ကနေ ကြောကျတှရေဲ့ နမူနာတှကေို ကောကျယူရမယျ။ ပွီးတော့ အဲဒီ ကြောကျနမူနာတှကေမှ ကြောကျတှရေဲ့ အငျဂငြျနီယာဂုဏျသတ်တိတှကေို စမျးသပျရမယျ။ အဲဒီလို စမျးသပျတဲ့အခါမှာ သာမနျစမျးသပျတာအပွငျ တကယ့ျ စပယျရှယျ စမျးသပျတာတှကေိုလညျး လုပျဖို့ လိုပါတယျ။
ဒီလိုမွအေောကျမှာ ရှိတဲ့ ကြောကျသားတှအေကွောငျးတငျမကပါဘူး။ သူတို့တညျရှိနတေဲ့ အနထေားကိုလညျး သိထားဖို့ လိုပါတယျ။
ဒေါကျတာကာဝငျး။ ။“မွပေေါျဘူမိဗဒေ အပွငျ geophysics ပေါ့ ဘူမိရူပဗဒေ လုပျငနျးတှကေို လုပျဆောငျသင့ျပါတယျ။ ဒါမှ subsurface မွအေောကျရဲ့ ဘူမိဗဒေ အနအေထားပေါ့၊ ကြောကျတှကေ ဘယျလိုနတေယျ၊ အဲဒီမှာ ဘူမိအနထေား geological structures တှေ ဘယျလိုရှိတယျ၊ အဲဒါတှကေိုလညျး လေ့လာစုံစမျး သင့ျပါတယျ။ နောကျတခုက အခုအခြိနျမှာ တိုးတကျပွောငျးလဲလာတော့၊ အဲဒီ ဧရိယာတခုလုံးကို မတူးခငျကတညျးက အဲဒီကြောကျတှထေဲမှာရှိတဲ့ မူလရှိတဲ့ in situ stress ဆိုတာရှိတယျ။ အဲဒီ in situ stress formation ကြောကျလှှာတှကေိုလညျး လေ့လာစုံစမျးသင့ျပါတယျ။ အဲဒီလိုလေ့လာစုံစမျးခဲ့မယျ ဆိုလို့ရှိရငျ ကိုယျတူးမယ့ျ နရောမှာ ရှိတဲ့ မွအေောကျမှာ ရှိတဲ့ ကိုယ့ျကို အန်တရာယျပေးမယ့ျ ဘူမိအနထေားတှေ၊ ဥပမာ ပွတျရှေ့တှရှေိမလား၊ မွအေောကျမှာ တကယ့ျ - water bearing zone ပေါ့၊ ဟို ဆောကျလုပျတဲ့ နရောမှာ အခကျအခဲတှေ ပေးမယ့ျ၊ ရတှေေ အရမျးထှကျမယ့ျ ဇုံတှေ ရှိမလား၊ အဲဒါတှကေိုလညျး ကိုယျက ကွိုပွီး သိနိုငျမယျ။ တူးဖေါျတဲ့ နရောမှာ အန်တရာယျတှေ လြော့နိုငျပါတယျ။”
အရေးပါတဲ့ ဘူမိအနထေားအခွနေေ တခုဖွဈတဲ့ in situ stress လို့ခေါျတဲ့ ကြောကျတှထေဲမှာ မူလရှိနတေဲ့ဒဏျအား ဘယျလောကျ အထိကွီးမား တယျဆိုတာကို သိထားရမှာ ဖွဈပါတယျ။
ဒေါကျတာကာဝငျး။ ။“တခြို့ဒသေတှမှော သဘာဝအလြှောကျ ကြောကျတှပေေါျမှာ in situ stress က အငျမတနျမွင့ျမားတဲ့ high in situ stress ရှိတဲ့နရောတှေ ရှိတတျပါတယျ။ အဲဒီလို နရောမြိုးတှေ ဆိုလို့ရှိရငျ တူးဖေါျတဲ့ နရောမှာ လူတှကေို အန်တရာယျပေးတဲ့ - ကြောကျတှကေ အလိုလို နရေငျးနဲ့ ကှဲအကျပွီးတော့ လှင့ျစငျ ပွီးတော့ အဲဒီ တူးတဲ့လူတှကေို လာပွီးတော့ ထိမှနျတတျတယျ။ အဲလိုဟာမြိုးတှလေညျး ကွုံရတတျပါတယျ။ အဲဒီလို ခကျခဲတဲ့ ဘူမိဗဒေ အနအေထားတှေ၊ အခွအေနေ တှကေို ရှောငျလှှဲဖို့အတှကျ အဲဒီဒသေ တခုလုံးကို မတူးဖေါျခငျမှာ သသေခြောခြာလေ့လာ detail study လုပျသင့ျပါတယျ။ အဲဒီလို လုပျမယျ ဆိုလို့ရှိရငျ တှေ့ကွုံရမယ့ျ အန်တရာယျတှကေို ကိုယျက ကွိုပွီး ရှောငျလှှဲပွီးတော့ သှားလို့ ရပါတယျ။”
ဒါ့အပွငျ လှိုဏျခေါငျးတူးရာမှာ ခေါငျမိုးကြောကျသားရဲ့ တညျငွိမျမှုအနထေားက သိပျကို အရေးပါပါတယျ။
ဒေါကျတာကာဝငျး။ ။“အဲဒီ မွအေောကျလှိုဏျခေါငျးတှေ တူးတဲ့အခါမှာ အဓိက အရေးကွီးတာက ခေါငျမိုးနံရံရဲ့ stability ပေါ့။ ဆိုလိုတာက Roof’s stability က တောျတောျ အရေးကွီးတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ သူက မွအေောကျမှာတူးတယျဆိုတော့ သူ့အပေါျမှာ သဘာဝအလြှောကျ ရှိတဲ့ Over burden weight က ရှိတယျ။ Overwork burden weight က မွင့ျတယျဆိုရငျ ခေါငျမိုးကွီးက ပွိုကနြိုငျတယျ။ အဲဒီလို ပွိုကမြှာစိုးတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ ခေါငျမိုးနရောတှရေဲ့ နရောတှကေ တကယျမာတဲ့ Strong ကြောကျရှိတဲ့ နရောတှမှော သှားပွီးတော့ တူးဖောျဖို့သင့ျပါတယျ။ လူအမြားနဲ့ပတျသကျပွီးတော့ လုပျကိုငျတဲ့နရောတှေ ဆိုလို့ရှိရငျ အဲဒီ Roof’s stability က အရေးအကွီးဆုံးပဲ။”
တူးမယ့ျ လှိုဏျခေါငျးရဲ့ အကယြျကလညျးအရေးပါပါတယျ။
ဒေါကျတာကာဝငျး။ ။“လှိုဏျခေါငျးတှေ တူးတယျဆိုရငျ လှိုဏျခေါငျးတှရေဲ့ width က အခုအခြိနျမှာ ပြှမျးမြှခွငျးကတော့ မီတာ ၂၀ အကယြျလောကျပဲ တူးကွတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ အပေါျက ခေါငျမိုးက ပွိုကမြှာစိုးလို့။ ဒါပမေယ့ျ ကမ်ဘာ့ Record အနနေဲ့ကတော့ နောျဝနေိုငျငံမှာ Winter Olympic အတှကျ အားကစားရုံကွီးဆောကျတာက ၆၅ မီတာ အကယြျဆောကျတာပဲ။ ဒါကတော့ ကမ်ဘာ့ Record ပေါ့။ အခု စငျ်ကာပူမှာလညျး အဲဒီ ၆၅ မီတာထကျ ကြောျပွီးတော့ ဆောကျနိုငျဖို့ လေ့လာစုံစမျးမှုတှကေို လုပျနပေါတယျ။ ဘယျတော့ ဖွဈမလဲတော့ မသိပါဘူး။”
မွအေောကျမှာဆောကျမယ့ျ အဆောကျအဦးပေါျမူတညျပွီး မွတေူးတဲ့အခါ မွထေောကျတိုငျအတှကျ နရောခနြျပွီး တူးဖို့ စဉျးစားနိုငျပါတယျ။
ဒေါကျတာကာဝငျး။ ။“တကယျလို့ အခနျးကယြျကွီးတှေ တူးမ ယျဆို ရိုးရိုးအဆောကျအဦးတှေ ဆိုလို့ရှိရငျ ခေါငျမိုးကို ထောကျထားတဲ့ ကောျလံတိုငျကွီးတှပေေါ့။ ဒါ အပွငျက မွပေေါျက အဆောကျအဦးတှေ။ အဲလိုပုံစံမြိုးကိုပဲ မွအေောကျမှာလညျး အဲလို ကောျလံတိုငျကွီးတှေ လုပျလို့ရတယျ။ အဲဒီကောျလံတိုငျက အထူးစပါယျရှယျ ထပျလုပျစရာမလိုဘူး။ သဘာဝကြောကျတှကေိုပဲ အဲဒီ ကောျလံအနနေဲ့ ထားမယ့ျ နရောတှကေို excavate ပေါ့၊ မတူးဘဲနဲ့ ထားလိုကျမယျဆိုရငျ ခေါငျမိုးကို သူက သဘာဝအလြှောကျ ထောကျထားပွီးသား ဖွဈနိုငျပါတယျ။ အဲဒါမြိုးတှကေို Room and pillar ပေါ့။ Rooms က အခနျးအကယြျကွီးတှေ၊ Pillars ဆိုတာက သဘာဝကြောကျတိုငျကွီးတှပေေါ့။ ကောျလံကွီးတှေ။ အဲဒါမြိုးတှကေို room and pillar method excavation နဲ့ လုပျလို့ ရပါတယျ။ အခနျးကယြျကယြျကွီးတှေ လိုခငြျတဲ့အခါမြိုးမှာ ဒီလို excavation လုပျပါတယျ။”
သသေခြောခြာ တှကျခကြျ လေ့လာပွီးမှ လှိုဏျခေါငျးတူးပမေယ့ျ မြှောျလင့ျမထားတဲ့ ဘူမိအခွနေတှေနေဲ့ ကွုံရနိုငျတာပါ။
ဒေါကျတာကာဝငျး။ ။“ဘူမိဗဒေအခွအေနအေရဆိုရငျ ဘယျလိုပဲ ကိုယျက သသေခြောခြာ လေ့လာထားပမေယ့ျ တခါတလကြေ မမြှောျလင့ျထားတဲ့ ဘူမိဗဒေ အခွနေတှေေ (Geological Condition) နဲ့လညျး ကွုံရတယျ။ အဲလိုဟာမြိုးတှေ ကွုံတယျဆိုလို့ရှိရငျတော့ တခါတလကေရြငျ ကိုယ့ျရဲ့ လိုငျးက ပွောငျးခငြျလညျး ပွောငျးသှားမယျ။ ဥပမာ စငျ်ကာပူမှာဆိုလို့ရှိရငျ ဘယျလိုပဲ သခြော လေ့လာထားပမေယ့ျ တခြို့နရောတှမှော (very deep weathering zone) - သိပျကို ခွမှေတိုကျစားတာ ခံထားရတဲ့ ဇုံတှကေို တှေ့တော့ tunnelလိုဏျခေါငျးတှကေ ပွိုကရြငျ ပွိုကနြိုငျတယျ။ အဲဒါမြိုးတှဆေို tunnel ကို အဲဒီကနေ ကှေ့ပတျ ရှောငျပွီးတော့ ဖောကျသှားရ တာတှလေညျး ရှိတယျ။ နောကျတခုက ရတှေေ အရမျးထှကျတဲ့နရောတှဆေို ဘယျလိုမှ treatment လုပျ ပွုပွငျပေးလို့ မရတော့ဘူး၊ အဲလို နရောလေးတှကေတြော့လညျး ရှောငျပွီးတော့၊ ကှေ့ပွီးတော့ tunnel ကို ဖောကျသင့ျလညျး ဖောကျသှားရတယျ။ ဆိုလိုတာကတော့ ဒီဇိုငျးကတော့ ပွောငျးသှားရတာပေါ့။ ထိုကျသင့ျတဲ့ ဆောကျလုပျရေး နညျးပညာ (construction technology) တှသေုံးတယျ၊ လုံလောကျတဲ့ ဆောကျလုပျရေးပစ်စညျး (construction material) တှကေို သုံးမယျ၊ မတူးခငျကတညျးက သသေခြောခြာလေ့လာထားမယျ၊ တူးနတေဲ့အခြိနျမှာလညျး ဘူမိအခွနေတှေေ - အငျဂငြျနီယာအခွနေတှေေ (Geological condition, engineering Condition) တှကေို သသေခြောခြာလေ့လာစူးစမျးသှားမယျဆိုရငျ အဲဒီ မွအေောကျ တူးဖေါျရေး (underground excavation) နဲ့ tunnelling လှိုဏျခေါငျးတူးရာမှာ ဖွဈပေါျလာမယ့ျ အန်တရာယျတှကေို တတျနိုငျသလောကျ ရှောငျလှှဲလို့ရပါတယျ။
ဒေါကျတာကာဝငျးပါ။ နောကျတပတျမှာတော့ မွအေောကျမှာ ဆောကျပွီးလို့ အသုံးပွုမယျဆိုရငျ သတိထားသင့ျတာတှကေို ပွောပွပေးမှာပါ။
