(Zawgyi)
ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေဟာ ဆက်တိုက်ဝင်ရောက်လာနေဆဲဖြစ်ပြီး နှစ်သစ်ကူးကာလမှာပဲ ဖမ်းမိသူတွေ ၂၀၀ ကျော် ရှိနေတယ်လို့ အလုပ်သမားရေး ဆောင်ရွက်နေသူတွေက ဆိုပါတယ်။ တနှစ်လုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ဖမ်းမိတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား အရေအတွက် ၆၀,၀၀၀ ကျော်လောက်ရှိမယ်လို့လည်း အလုပ်သမားရေး ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အဖွဲ့တွေ စုပေါင်းထားတဲ့ Migrant Labour Development Network က ဆိုပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေသတင်းထောက် မအေးအေးမာ တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံထဲကို အလုပ်အကိုင် ရှာဖွေလိုတဲ့ တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေဟာ လူကုန်ကူးသူ လူပွဲစားတွေနဲ့ နှစ်သစ်ကူးကာလမှာပဲ ဆက်တိုက်ဝင်လာနေတဲ့အတွက် ဖမ်းဆီးခံရမှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီရက်ထဲ ဖမ်းဆီးခံရသူ လူ ၂၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ မြန်မာပြည်သားများအရေး ပူးတွဲလှုပ်ရှားမှု ကော်မတီရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးမိုးကြိုးက အခုလိုပြောပါတယ်။
“ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ နဲ့ ၃၁ ဖမ်းတာကတော့ သူတို့က တောလမ်းတွေကနေ လာတာ။ သူတို့က ပြည်နယ် ၂ ခုထဲကို ဝင်လာတာ။ တခုက ကမ်ချနဘူရီ ပြည်နယ်ထဲကိုဝင်တာ၊ ကမ်ချနဘူရီပြည်နယ် စိုင်ယို့မြို့နယ်ထဲမှာ ယောက်ျားလေး ၃၁ ယောက်နဲ့ မိန်းကလေး ၁၉ ယောက် စုစုပေါင်း ၅၀ ယောက်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၃၁ ရက်နေ့မှာပဲ စိုင်ယို့မြို့နယ်ထဲမှာပဲ ယောက်ျားလေး ၆၆ ယောက်နဲ့ မိန်းကလေး ၄၄ ယောက်၊ ၁၁၀ အုပ်စု၊ လူအတော်များတယ်။ ဒီဇင်ဘာလ ၃၁ ရက်နေ့မှာပဲ ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ပရာကျွတ်ခီရီကန် ပြည်နယ်ထဲမှာပဲ ယောက်ျားလေး ၂၆ ယောက်နဲ့ မိန်းကလေး ၁၇ ယောက် အားလုံးပေါင်း ၄၃ ယောက်အစုကို မိတယ်။ အဲဒါတွေ အားလုံးပေါင်းလိုက်ရင် ၂၀၃ ယောက်ပါ။ ဒီနေ့ ဇန်နဝါရီလ ၂ ရက်နေ့မှာ ချင်းရိုင်ခရိုင် မဲဆိုင်မှာ ၁၂ ယောက်၊ စုစုပေါင်း ၂၁၅ ယောက်ရှိတယ်။ နှစ်သစ်အကူးနဲ့ နှစ်ဆန်းအစမှာ ဖမ်းမိတာပါ။”
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဇန်နဝါရီလကနေ နိုဝင်ဘာလအထိ တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်သူတွေထဲက အနည်းဆုံး ၆၈,၀၀၀ ထက်မနည်း ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကွန်ရက်က ကိုယ်စားလှယ် Adisorn Kerdmongkol ကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ရက်က အမေရိကန်သံရုံးနဲ့ တွေ့ဆုံပွဲလုပ်တဲ့ သတင်းစားရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောပါတယ်။ ဒီကွန်ရက်ထဲမှာ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ပါဝင်တဲ့ ပညာရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအဖွဲ့က ဦးမင်းဦးကတော့ အလုပ်သမားရေး လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကတော့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ဖမ်းမိသူ နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမား ၆၀,၀၀၀ ကျော်လောက်ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြောင်း ပြောပြပါတယ်။
“၆၀,၀၀၀ ကျော်ဆိုတာ တနိုင်ငံလုံး တနှစ်လုံးမှာ ဖမ်းမိတာပါ။ နိုဝင်ဘာလမှာတော့ အများဆုံးပဲလို့ ပြောတယ်။ ၆၀,၀၀၀ ကျော်ဆိုတော့ သူတို့ခန့်မှန်းတာ တသိန်း၊ တသိန်းကျော်လောက် တရားမဝင် ခိုးဝင်တာတွေ အရမ်းများတဲ့အတွက် ဖမ်းမိတယ်လို့ ယူဆကြတယ်။ အလုပ်သမားရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ အဖွဲ့တွေက အမေရိကန်သံရုံးနဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ လုပ်တဲ့အချိန် ပြောတာပါ။”
ထိုင်းအစိုးရကတော့ ၂၀၂၁ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း ထုတ်ပြန်ချက်အရ ၁၁ လအတွင်း ဖမ်းမိတဲ့ နိုင်ငံခြားသား ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ၄၅,၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုနဲ့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်နေတာတွေ၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေရဖို့ ခက်ခဲနေကြတာတွေ၊ ကိုဗစ်ကပ်ဘေးကာလမှာ စားဝတ်နေရေး အဆင်မပြေမှုတွေကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ထဲမှာ မြန်မာတွေ သိန်းဂဏန်းနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံကို တရားမဝင် လမ်းတွေကနေ ဝင်လာကြပါတယ်။
ဒီထဲမှာ တချို့လည်း အဖမ်းမခံရဘဲ လွတ်သွားကြတာကြောင့် စက်ရုံအလုပ်ရုံတွေကို ဝင်ရောက်ပြီး နိုဝင်ဘာလအတွင်းမှာ စာရင်းတင်ရတဲ့ တရားဝင် အထောက်အထား လက်မှတ်တွေ လုပ်ပြီး အလုပ်လုပ်နေကြပါတယ်။ တချို့ သောင်းနဲ့ချီရှိတဲ့ မြန်မာတွေကတော့ ဖမ်းဆီးခံရတာကြောင့် နေရပ်ပြန်ပို့ခံခဲ့ရပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ တရားဝင်ရော တရားမဝင်ပါ မြန်မာအလုပ်သမား ၃ သန်းထက်မနည်း ရှိတယ်လို့ အလုပ်သမားရေး ဆောင်ရွက်နေသူတွေက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
-----------------------
(Unicode)
အထောကျအထားမဲ့ မွနျမာ ၂၀၀ ကြောျ နှဈသဈကူးကာလ ထိုငျးမှာဖမျးခံရ
ထိုငျးနိုငျငံထဲမှာ တရားမဝငျ အထောကျအထားမဲ့ မွနျမာရှှေ့ပွောငျး အလုပျသမားတှဟော ဆကျတိုကျဝငျရောကျလာနဆေဲဖွဈပွီး နှဈသဈကူးကာလမှာပဲ ဖမျးမိသူတှေ ၂၀၀ ကြောျ ရှိနတေယျလို့ အလုပျသမားရေး ဆောငျရှကျနသေူတှကေ ဆိုပါတယျ။ တနှဈလုံးအတိုငျးအတာနဲ့ ဖမျးမိတဲ့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား အရအေတှကျ ၆၀,၀၀၀ ကြောျလောကျရှိမယျလို့လညျး အလုပျသမားရေး ဆောငျရှကျနတေဲ့ အဖှဲ့တှေ စုပေါငျးထားတဲ့ Migrant Labour Development Network က ဆိုပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ မအေးအေးမာ တငျပွပေးထားပါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံထဲကို အလုပျအကိုငျ ရှာဖှလေိုတဲ့ တရားမဝငျ အထောကျအထားမဲ့ မွနျမာရှှေ့ပွောငျး အလုပျသမားတှဟော လူကုနျကူးသူ လူပှဲစားတှနေဲ့ နှဈသဈကူးကာလမှာပဲ ဆကျတိုကျဝငျလာနတေဲ့အတှကျ ဖမျးဆီးခံရမှုတှေ ရှိနပေါတယျ။ ဒီရကျထဲ ဖမျးဆီးခံရသူ လူ ၂၀၀ ကြောျရှိတယျလို့ မွနျမာပွညျသားမြားအရေး ပူးတှဲလှုပျရှားမှု ကောျမတီရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးမိုးကွိုးက အခုလိုပွောပါတယျ။
“ဒီဇငျဘာလ ၃၀ နဲ့ ၃၁ ဖမျးတာကတော့ သူတို့က တောလမျးတှကေနေ လာတာ။ သူတို့က ပွညျနယျ ၂ ခုထဲကို ဝငျလာတာ။ တခုက ကမျခနြဘူရီ ပွညျနယျထဲကိုဝငျတာ၊ ကမျခနြဘူရီပွညျနယျ စိုငျယို့မွို့နယျထဲမှာ ယောကျြားလေး ၃၁ ယောကျနဲ့ မိနျးကလေး ၁၉ ယောကျ စုစုပေါငျး ၅၀ ယောကျ၊ ဒီဇငျဘာလ ၃၁ ရကျနေ့မှာပဲ စိုငျယို့မွို့နယျထဲမှာပဲ ယောကျြားလေး ၆၆ ယောကျနဲ့ မိနျးကလေး ၄၄ ယောကျ၊ ၁၁၀ အုပျစု၊ လူအတောျမြားတယျ။ ဒီဇငျဘာလ ၃၁ ရကျနေ့မှာပဲ ထိုငျးနိုငျငံတောငျပိုငျး ပရာကြှတျခီရီကနျ ပွညျနယျထဲမှာပဲ ယောကျြားလေး ၂၆ ယောကျနဲ့ မိနျးကလေး ၁၇ ယောကျ အားလုံးပေါငျး ၄၃ ယောကျအစုကို မိတယျ။ အဲဒါတှေ အားလုံးပေါငျးလိုကျရငျ ၂၀၃ ယောကျပါ။ ဒီနေ့ ဇနျနဝါရီလ ၂ ရကျနေ့မှာ ခငြျးရိုငျခရိုငျ မဲဆိုငျမှာ ၁၂ ယောကျ၊ စုစုပေါငျး ၂၁၅ ယောကျရှိတယျ။ နှဈသဈအကူးနဲ့ နှဈဆနျးအစမှာ ဖမျးမိတာပါ။”
ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ ဇနျနဝါရီလကနေ နိုဝငျဘာလအထိ တရားမဝငျ နယျစပျဖွတျကြောျသူတှထေဲက အနညျးဆုံး ၆၈,၀၀၀ ထကျမနညျး ဖမျးဆီးခံခဲ့ရကွောငျး ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးကှနျရကျက ကိုယျစားလှယျ Adisorn Kerdmongkol ကလညျး ပွီးခဲ့တဲ့ရကျက အမရေိကနျသံရုံးနဲ့ တှေ့ဆုံပှဲလုပျတဲ့ သတငျးစားရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောပါတယျ။ ဒီကှနျရကျထဲမှာ အဖှဲ့ဝငျအဖွဈပါဝငျတဲ့ ပညာရေးနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးအဖှဲ့က ဦးမငျးဦးကတော့ အလုပျသမားရေး လုပျဆောငျနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေတော့ ၂၀၂၁ ခုနှဈအတှငျး ဖမျးမိသူ နိုငျငံခွားသား အလုပျသမား ၆၀,၀၀၀ ကြောျလောကျရှိမယျလို့ ခန့ျမှနျးထားကွောငျး ပွောပွပါတယျ။
“၆၀,၀၀၀ ကြောျဆိုတာ တနိုငျငံလုံး တနှဈလုံးမှာ ဖမျးမိတာပါ။ နိုဝငျဘာလမှာတော့ အမြားဆုံးပဲလို့ ပွောတယျ။ ၆၀,၀၀၀ ကြောျဆိုတော့ သူတို့ခန့ျမှနျးတာ တသိနျး၊ တသိနျးကြောျလောကျ တရားမဝငျ ခိုးဝငျတာတှေ အရမျးမြားတဲ့အတှကျ ဖမျးမိတယျလို့ ယူဆကွတယျ။ အလုပျသမားရေးနဲ့ ပတျသကျတဲ့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှေ အဖှဲ့တှကေ အမရေိကနျသံရုံးနဲ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲ လုပျတဲ့အခြိနျ ပွောတာပါ။”
ထိုငျးအစိုးရကတော့ ၂၀၂၁ ဒီဇငျဘာလအတှငျး ထုတျပွနျခကြျအရ ၁၁ လအတှငျး ဖမျးမိတဲ့ နိုငျငံခွားသား ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား ၄၅,၀၀၀ ကြောျရှိတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံအတှငျးမှာ နိုငျငံရေး မတညျငွိမျမှုနဲ့ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခတှေ ဖွဈနတောတှေ၊ အလုပျအကိုငျ အခှင့ျအလမျးတှရေဖို့ ခကျခဲနကွေတာတှေ၊ ကိုဗဈကပျဘေးကာလမှာ စားဝတျနရေေး အဆငျမပွမှေုတှကွေောင့ျ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈထဲမှာ မွနျမာတှေ သိနျးဂဏနျးနဲ့ ထိုငျးနိုငျငံကို တရားမဝငျ လမျးတှကေနေ ဝငျလာကွပါတယျ။
ဒီထဲမှာ တခြို့လညျး အဖမျးမခံရဘဲ လှတျသှားကွတာကွောင့ျ စကျရုံအလုပျရုံတှကေို ဝငျရောကျပွီး နိုဝငျဘာလအတှငျးမှာ စာရငျးတငျရတဲ့ တရားဝငျ အထောကျအထား လကျမှတျတှေ လုပျပွီး အလုပျလုပျနကွေပါတယျ။ တခြို့ သောငျးနဲ့ခြီရှိတဲ့ မွနျမာတှကေတော့ ဖမျးဆီးခံရတာကွောင့ျ နရေပျပွနျပို့ခံခဲ့ရပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံထဲမှာ တရားဝငျရော တရားမဝငျပါ မွနျမာအလုပျသမား ၃ သနျးထကျမနညျး ရှိတယျလို့ အလုပျသမားရေး ဆောငျရှကျနသေူတှကေ ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။
