{{Zawgyi/Unicode}}
စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေ နိုင်ငံတဝန်းမှာ ဆက်ရှိနေပါတယ်။ ဒီကနေ့မှာတော့ ရန်ကုန်မြို့ နေရာအများအပြားမှာ ဗုံးပေါက်ကွဲတာတွေ ရှိတဲ့အတွက် ဆန္ဒပြသပိတ်စစ်ကြောင်းကြီးတွေ မထွက်နိုင်ပေမယ့် ရပ်ကွက်အလိုက် မြို့နယ်အလိုက်လုပ်ကြတဲ့ စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး သပိတ်တွေကတော့ ဆက်ရှိနေပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့အပြင် တခြားမြို့နယ်တွေက ဆန္ဒပြပွဲတွေအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းကို အလိမ္မာက ပြောပြပါမယ်။
သာကေတ၊ မြောက်ဒဂုံ၊ သင်္ဃန်းကျွန်း၊ အင်းစိန်၊ တောင်ဥက္ကလာပ စတဲ့မြို့နယ်တွေမှာ ဗုံးပေါက်ကွဲတာတွေရှိခဲ့တဲ့ ရန်ကုန်မြို့မှာ လုံခြုံရေးအခြေအနေကြောင့် အဓိက ဆန္ဒပြစစ်ကြောင်းကြီးတွေ လမ်းပေါ် ထွက် ဆန္ဒမပြနိုင်ကြပေမဲ့ မြို့နယ်အလိုက် ရပ်ကွက်အလိုက် စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲလေးတွေတော့ ရှိခဲ့ပါတယ်။
စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာထားတဲ့ လှိုင်သာယာမြို့နယ်မှာ မကြာခင်ပြန်ဖွင့်မယ့် အခြေခံပညာကျောင်းတွေ ပြန်မတက်ရေး လူငယ်အင်အား အနည်းငယ်နဲ့ ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုခဲ့ကြတယ်လို့ ဆန္ဒပြပွဲမှာပါဝင်တဲ့ လှိုင်သာယာလူငယ်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“အင်အားကတော့ အများကြီးထွက်လို့မရဘူးဗျ၊ ဒီမှာကလေ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးက မပယ်ဖျက်သေး တော့ အရမ်းကြီး လူအများကြီး ထွက်လို့မရဘူး။ ၄၊ ၅၊ ၁၀ ယောက်လောက်ပါပဲ။ ပြီးရင် ကျွန်တော်တို့က လူမသိအောင်လုပ်ရတာဆိုတော့လေ လူသိလေ ပိုဆိုးလေ၊ သိသွားတာနဲ့ ချက်ချင်း ရောက်လာကြတာဗျ။ အဲ့ဒါကြောင့်မို့ ကျွန်တော်တို့က ခဏတစ်ဖြုတ်လောက်ပဲ ထွက်ကြပါတယ်။ အခု ကျွန်တော်တို့ ဒီနေ့ လုပ်ဖြစ်တာကျတော့ ကျောင်းတွေ ပြန်မတက်ဖို့ပေါ့၊ ခုကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်နေတော့ ကလေးတွေကို ကျောင်းတွေ ပြန်မအပ်အောင်ပေါ့၊ အဲ့လိုလေးတွေ ရေးပြီးတော့ ဆန္ဒပြကြတာပါ။ လှိုင်သာယာထဲမှာက ကျွန်တော်တို့မှာ အဖွဲ့အစည်းရယ်လို့တော့ မရှိတောဘူး။ လှိုင်သာယာထဲက Gz လူငယ်တွေပေါ့နှော်၊ Gz တွေကပဲ အဖွဲ့လိုက် ခွဲခွဲပြီး ထွက်နေကြတာပေါ့ ပါ့နှော်”
ရန်ကုန်မြို့မှာ ဗုံးကွဲမှုတွေ အခုရက်ပိုင်း ဆက်တိုက်ဆိုသလိုဖြစ်လာနေပြီး လူသေဆုံး၊ ထိခိုက်တဲ့အထိဖြစ်တဲ့အတွက် ပြည်သူတွေဘက်က အသွားအလာကို ပိုပြီးသတိထားနေကြပါတယ်။ လုံခြုံရေးအင်အား သိသိသာသာ တိုးလာတာမျိုး မတွေ့ရပေမဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ ကင်းလှည့် သွားလာတာမျိုးတွေတော့ ပိုလုပ်လာပါတယ်။
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းခဲ့ပြီးနောက် နေ့စဉ်မပျက် ချီတက်ဆန္ဒပြကြတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း ကလေးမြို့မှာ သပိတ်စစ်ကြောင်းကို စစ်တပ်နဲ့ရဲက ဖမ်းဆီးဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ကြားက ဆန္ဒပြပွဲ လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ဆန္ဒပြသူတယောက်က ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့က ဘယ်လိုဖြစ်လဲဆိုတော့ သပိတ်ကြောင်းထွက်ပြီး မကြာခင်မှာပဲ သူတို့(စစ်ကောင်စီတပ်) ရောက်လာတယ်ပေါ့နှော်။ သူတို့ ရောက်လာတဲ့အချိန်မှာ သပိတ်ကြောင်းကိုတော့ အမြန်လူစုခွဲလိုက်နိုင်တယ်ပေါ့နှော်။ ကျနော်တို့ ထွက်နေတုန်းမှာပဲ သူတို့လာရှာတာပါ။ စစ်ကောင်စီဘက်ကနေ ကျနော်တို့ကို လိုက်ရှာတာက ပုံမှန်နီးပါးရှိတယ်ဗျ။ ပျောက်ကြားသပိတ်ပဲ လုပ်ကြတာပေါ့။ အခြေအနေကောင်းရင် ကောင်းသလိုတော့ လမ်းမကြီးတွေပေါ်ကို သပိတ်တွေ ပြန်ထွက်ကြတယ်။ စစ်ကောင်စီဖက်က အရပ်ဝတ်တွေနဲ့ ကင်းထားတယ်ဗျ။ ပြီးရင် ကျနော်တို့ သပိတ်ကြောင်းတွေထဲမှာလဲ တခါတလမှာ သူတို့လူတွေ ထည့်ထားတာမျိုးရှိတတ်တယ်ဗျ။ ပြီးရင်တော့ ကျနော်တို့ကို ကားတွေနဲ့လိုက်ရှာတာပေါ့။”
အရုဏ်ဦးသပိတ်၊ နေ့လည်ဆိုင်ကယ်သပိတ်၊ ညနေဆည်းဆာသပိတ်ဆိုပြီး တနေ့ကိုသုံးကြိမ် ဆန္ဒပြ လှုပ်ရှားမှုတွေရှိနေတဲ့ ကချင်ပြည်နယ် မိုးကောင်းမြို့မှာလည်း အဖမ်းမခံရအောင် သတိထားရှောင်ဖို့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားရတယ်လို့ ဆန္ဒပြပွဲမှာ အမြဲပါဝင်နေသူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“မနက်ကို အရုဏ်ဦးသပိတ်၊ နေ့လည်ကို ဆိုင်ကယ်သပိတ်၊ ညနေကိုလည်း ကျမတို့ ဆည်းဆာသပိတ်ဆိုပြီးတော့ သုံးကြိမ်ပြဖို့ကို တိုင်ပင်ထားကြတယ်ရှင့်၊ အဲ့ဒီလိုချီတက်တဲ့အခါကျတော့ ကျမတို့က အနည်းဆုံးတော့ လူ ၁၀၀ လောက်တော့ ရအောင်စုတယ် ၁၀၀ လောက်တော့ ဒါ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ချိတ်ဆက်ထားကြတာပေါ့ရှင်။ သပိတ် စထွက်တော့မယ်ဆိုရင် ကျမတို့က အားလုံးကို သတိရှိစေဖို့ လည်း ပြောတယ် ပြီးလို့ရှိရင် လိုက်ဖမ်းမယ်လို့ အရိပ်အယောင်တွေ့လို့ရှိရင် ကိုယ်ကိုယ်တိုင်း တစ်ဦးချင်းဆီ လွတ်အောင်ပြေးကြ၊ ဒီသပိတ်စစ်ကြောင်း လမ်းတစ်လျှောက်မှာ ကိုယ်ဘယ်နေရာမှာ ပြေးရင်လွတ်မလဲဆိုတာကို တွေးထား၊ နေရာရှာထားဆိုတာတော့ ကျမတို့ သတိပေးဖြစ်တယ်ရှင်။”
မိုးကောင်းမြို့က ဒီကနေ့ အရုဏ်ဦးသပိတ်မှာ ညီညွှတ်မှုကို ပြသတဲ့အနေနဲ့ အဝါရောင်တူညီအင်္ကျီကို ဝတ်ဆင်ပြီး အင်အားအများအပြားနဲ့ လမ်းပေါ်ထွက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြတာပါ။
မန္တလေး၊ မုံရွာ၊ ဖားကန့်၊ ထားဝယ် ၊ လောင်းလုံနဲ့ တန့်ဆည်တို့မှာ နေ့စဉ်ပြုလုပ်ကြတဲ့ သပိတ်မှောက်စစ်ကြောင်းတွေ ဆက်ရှိနေသလို ဆားလင်းကြီးနဲ့ ယင်းမာပင်မြို့အနီးက ကျေးရွာတွေစုပြီး လူထောင်ချီပါဝင်တဲ့ ရွာပေါင်းသပိတ်ကို လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
မိတ္ထီလာ၊ မော်လမြိုင်၊ ကျောက်မဲနဲ့ ပုဂံ၊ညောင်ဦးဒေသတွေမှာလည်း ဆိုင်ကယ်သပိတ်၊ ပျောက်ကြားသပိတ်၊ လူမဲ့သပိတ်တွေနဲ့ စစ်အာဏာရှင်ကိုဆန့်ကျင်ကြောင်း ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ပြသနေကြပါတယ်။
.............................................
{{Unicode}}
စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှေ နိုငျငံတဝနျးမှာ ဆကျရှိနပေါတယျ။ ဒီကနေ့မှာတော့ ရနျကုနျမွို့ နရောအမြားအပွားမှာ ဗုံးပေါကျကှဲတာတှေ ရှိတဲ့အတှကျ ဆန်ဒပွသပိတျစဈကွောငျးကွီးတှေ မထှကျနိုငျပမေယ့ျ ရပျကှကျအလိုကျ မွို့နယျအလိုကျလုပျကွတဲ့ စဈအာဏာရှငျ ဆန့ျကငြျရေး သပိတျတှကေတော့ ဆကျရှိနပေါတယျ။ ရနျကုနျမွို့အပွငျ တခွားမွို့နယျတှကေ ဆန်ဒပွပှဲတှအေကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးကို အလိမ်မာက ပွောပွပါမယျ။
သာကတေ၊ မွောကျဒဂုံ၊ သငျ်ဃနျးကြှနျး၊ အငျးစိနျ၊ တောငျဥက်ကလာပ စတဲ့မွို့နယျတှမှော ဗုံးပေါကျကှဲတာတှရှေိခဲ့တဲ့ ရနျကုနျမွို့မှာ လုံခွုံရေးအခွအေနကွေောင့ျ အဓိက ဆန်ဒပွစဈကွောငျးကွီးတှေ လမျးပေါျ ထှကျ ဆန်ဒမပွနိုငျကွပမေဲ့ မွို့နယျအလိုကျ ရပျကှကျအလိုကျ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျရေး ဆန်ဒပွပှဲလေးတှတေော့ ရှိခဲ့ပါတယျ။
စဈအုပျခြုပျရေး ကွညောထားတဲ့ လှိုငျသာယာမွို့နယျမှာ မကွာခငျပွနျဖှင့ျမယ့ျ အခွခေံပညာကြောငျးတှေ ပွနျမတကျရေး လူငယျအငျအား အနညျးငယျနဲ့ ဆန်ဒပွ တောငျးဆိုခဲ့ကွတယျလို့ ဆန်ဒပွပှဲမှာပါဝငျတဲ့ လှိုငျသာယာလူငယျတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“အငျအားကတော့ အမြားကွီးထှကျလို့မရဘူးဗြ၊ ဒီမှာကလေ စဈအုပျခြုပျရေးက မပယျဖကြျသေး တော့ အရမျးကွီး လူအမြားကွီး ထှကျလို့မရဘူး။ ၄၊ ၅၊ ၁၀ ယောကျလောကျပါပဲ။ ပွီးရငျ ကြှနျတောျတို့က လူမသိအောငျလုပျရတာဆိုတော့လေ လူသိလေ ပိုဆိုးလေ၊ သိသှားတာနဲ့ ခကြျခငြျး ရောကျလာကွတာဗြ။ အဲ့ဒါကွောင့ျမို့ ကြှနျတောျတို့က ခဏတဈဖွုတျလောကျပဲ ထှကျကွပါတယျ။ အခု ကြှနျတောျတို့ ဒီနေ့ လုပျဖွဈတာကတြော့ ကြောငျးတှေ ပွနျမတကျဖို့ပေါ့၊ ခုကြောငျးတှေ ပွနျဖှင့ျနတေော့ ကလေးတှကေို ကြောငျးတှေ ပွနျမအပျအောငျပေါ့၊ အဲ့လိုလေးတှေ ရေးပွီးတော့ ဆန်ဒပွကွတာပါ။ လှိုငျသာယာထဲမှာက ကြှနျတောျတို့မှာ အဖှဲ့အစညျးရယျလို့တော့ မရှိတောဘူး။ လှိုငျသာယာထဲက Gz လူငယျတှပေေါ့နှောျ၊ Gz တှကေပဲ အဖှဲ့လိုကျ ခှဲခှဲပွီး ထှကျနကွေတာပေါ့ ပါ့နှောျ”
ရနျကုနျမွို့မှာ ဗုံးကှဲမှုတှေ အခုရကျပိုငျး ဆကျတိုကျဆိုသလိုဖွဈလာနပွေီး လူသဆေုံး၊ ထိခိုကျတဲ့အထိဖွဈတဲ့အတှကျ ပွညျသူတှဘေကျက အသှားအလာကို ပိုပွီးသတိထားနကွေပါတယျ။ လုံခွုံရေးအငျအား သိသိသာသာ တိုးလာတာမြိုး မတှေ့ရပမေဲ့ တပျဖှဲ့ဝငျတှေ ကငျးလှည့ျ သှားလာတာမြိုးတှတေော့ ပိုလုပျလာပါတယျ။
စဈတပျက အာဏာသိမျးခဲ့ပွီးနောကျ နေ့စဉျမပကြျ ခြီတကျဆန်ဒပွကွတဲ့ စဈကိုငျးတိုငျး ကလေးမွို့မှာ သပိတျစဈကွောငျးကို စဈတပျနဲ့ရဲက ဖမျးဆီးဖို့ ကွိုးစားနတေဲ့ကွားက ဆန်ဒပွပှဲ လုပျနိုငျခဲ့တယျလို့ ဆန်ဒပွသူတယောကျက ပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့က ဘယျလိုဖွဈလဲဆိုတော့ သပိတျကွောငျးထှကျပွီး မကွာခငျမှာပဲ သူတို့(စဈကောငျစီတပျ) ရောကျလာတယျပေါ့နှောျ။ သူတို့ ရောကျလာတဲ့အခြိနျမှာ သပိတျကွောငျးကိုတော့ အမွနျလူစုခှဲလိုကျနိုငျတယျပေါ့နှောျ။ ကနြောျတို့ ထှကျနတေုနျးမှာပဲ သူတို့လာရှာတာပါ။ စဈကောငျစီဘကျကနေ ကနြောျတို့ကို လိုကျရှာတာက ပုံမှနျနီးပါးရှိတယျဗြ။ ပြောကျကွားသပိတျပဲ လုပျကွတာပေါ့။ အခွအေနကေောငျးရငျ ကောငျးသလိုတော့ လမျးမကွီးတှပေေါျကို သပိတျတှေ ပွနျထှကျကွတယျ။ စဈကောငျစီဖကျက အရပျဝတျတှနေဲ့ ကငျးထားတယျဗြ။ ပွီးရငျ ကနြောျတို့ သပိတျကွောငျးတှထေဲမှာလဲ တခါတလမှာ သူတို့လူတှေ ထည့ျထားတာမြိုးရှိတတျတယျဗြ။ ပွီးရငျတော့ ကနြောျတို့ကို ကားတှနေဲ့လိုကျရှာတာပေါ့။”
အရုဏျဦးသပိတျ၊ နေ့လညျဆိုငျကယျသပိတျ၊ ညနဆေညျးဆာသပိတျဆိုပွီး တနေ့ကိုသုံးကွိမျ ဆန်ဒပွ လှုပျရှားမှုတှရှေိနတေဲ့ ကခငြျပွညျနယျ မိုးကောငျးမွို့မှာလညျး အဖမျးမခံရအောငျ သတိထားရှောငျဖို့ ကွိုတငျပွငျဆငျထားရတယျလို့ ဆန်ဒပွပှဲမှာ အမွဲပါဝငျနသေူတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“မနကျကို အရုဏျဦးသပိတျ၊ နေ့လညျကို ဆိုငျကယျသပိတျ၊ ညနကေိုလညျး ကမြတို့ ဆညျးဆာသပိတျဆိုပွီးတော့ သုံးကွိမျပွဖို့ကို တိုငျပငျထားကွတယျရှင့ျ၊ အဲ့ဒီလိုခြီတကျတဲ့အခါကတြော့ ကမြတို့က အနညျးဆုံးတော့ လူ ၁၀၀ လောကျတော့ ရအောငျစုတယျ ၁၀၀ လောကျတော့ ဒါ ကိုယ့ျကိုယျကိုယျ ခြိတျဆကျထားကွတာပေါ့ရှငျ။ သပိတျ စထှကျတော့မယျဆိုရငျ ကမြတို့က အားလုံးကို သတိရှိစဖေို့ လညျး ပွောတယျ ပွီးလို့ရှိရငျ လိုကျဖမျးမယျလို့ အရိပျအယောငျတှေ့လို့ရှိရငျ ကိုယျကိုယျတိုငျး တဈဦးခငြျးဆီ လှတျအောငျပွေးကွ၊ ဒီသပိတျစဈကွောငျး လမျးတဈလြှောကျမှာ ကိုယျဘယျနရောမှာ ပွေးရငျလှတျမလဲဆိုတာကို တှေးထား၊ နရောရှာထားဆိုတာတော့ ကမြတို့ သတိပေးဖွဈတယျရှငျ။”
မိုးကောငျးမွို့က ဒီကနေ့ အရုဏျဦးသပိတျမှာ ညီညှှတျမှုကို ပွသတဲ့အနနေဲ့ အဝါရောငျတူညီအငျ်ကြီကို ဝတျဆငျပွီး အငျအားအမြားအပွားနဲ့ လမျးပေါျထှကျဆန်ဒပွခဲ့ကွတာပါ။
မန်တလေး၊ မုံရှာ၊ ဖားကန့ျ၊ ထားဝယျ ၊ လောငျးလုံနဲ့ တန့ျဆညျတို့မှာ နေ့စဉျပွုလုပျကွတဲ့ သပိတျမှောကျစဈကွောငျးတှေ ဆကျရှိနသေလို ဆားလငျးကွီးနဲ့ ယငျးမာပငျမွို့အနီးက ကြေးရှာတှစေုပွီး လူထောငျခြီပါဝငျတဲ့ ရှာပေါငျးသပိတျကို လုပျခဲ့ကွပါတယျ။
မိတ်ထီလာ၊ မောျလမွိုငျ၊ ကြောကျမဲနဲ့ ပုဂံ၊ညောငျဦးဒသေတှမှောလညျး ဆိုငျကယျသပိတျ၊ ပြောကျကွားသပိတျ၊ လူမဲ့သပိတျတှနေဲ့ စဈအာဏာရှငျကိုဆန့ျကငြျကွောငျး ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ပွသနကွေပါတယျ။
