{{Zawgyi/Unicode}}
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီနေ့ဟာ ကဆုန်ညောင်ရေသွန်းပွဲတော် ကျင်းပတဲ့ ကဆုန်လပြည့်နေ့ဖြစ်ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ ဓလေ့ထုံးစံအရ ညောင်ရေသွန်းပွဲတော် ကျင်းပတဲ့နေ့မှာ ဆန္ဒပြသူတွေက ညောင်ရေသွန်းပြီး စစ်အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြပွဲတွေလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့မှာတော့ ဆန္ဒပြသူ ၃ ယောက်ထက်မနည်း ဖမ်းဆီးခံရပါတယ်။ ခုလိုအဖမ်းအဆီးသတင်းနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတဝန်း ထူးထူးခြားခြားလုပ်ကြတဲ့ ညောင်ရေအိုးသပိတ်အကြောင်း ရန်ကုန်က လာတဲ့သတင်းကို မဆုမွန်က ပြောပြပါမယ်။
ဗုဒ္ဓဘာသာ ဓလေ့ထုံးစံအရ ဘုရားကျောင်းကန်တွေမှာ ညောင်ရေသွန်းပွဲတော်တွေ ကျင်းပကြလေ့ရှိတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းထားချိန်ဖြစ်တာမို့ ဘုရားတွေပေါ်မှာ ညောင်ရေသွန်း ဆုတောင်းသူတွေ အရင်နှစ်တွေကလို သိပ်မတေ့ွရပါဘူး။ လမ်းတွေပေါ်မှာတော့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင် ကန့်ကွက်တဲ့ ညောင်ရေသွန်းသပိတ်တွေကို ဆင်နွဲခဲ့ကြပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့ မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်မှာ ရန်ကုန်က မြို့နယ်ပေါင်းစုံ ဆန္ဒပြစစ်ကြောင်းနဲ့ ရန်ကုန် သပိတ်စစ်ကြောင်းကြီးတစ်ချို့ ပူးပေါင်းပြီး အင်အား ၁၀၀ ကျော်လောက်နဲ့ ချီတက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ ဖြိုခွဲခဲ့တဲ့အတွက် ဆန္ဒပြသူ ၃ ယောက်ထက်မနည်း ဖမ်းဆီးခံရပါတယ်။
“သပိတ်တွေကတော့ ဒီနေ့က ညောင်ရေအိုးသပိတ်ပေါ့။ ညောင်ရေအိုးသပိတ် အောင်နမိတ်ဆိုပြီးတော့ ရပ်ကွက်တွေမှာ ညောင်ရေအိုးထဲကို သပြေပန်းစိုက်ပြီးတော့ သပိတ်ထွက်ကြတာရှိပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက သပိတ်ကြီးက မြောက်ဥက္ကလာဖက်မှာ ခါတိုင်းလိုပဲ သပိတ်ကြီးလုပ်တယ်။ ဒါပေမယ့် သပိတ်ကြီးက ဖြိုခွဲခံလိုက်ရတယ်။ သပိတ်ကတည်ပြီး သိပ်မကြာဘူး ဖြိုခွဲခံလိုက်ရတယ်။ ဖြိုခွဲခံရပြီးတော့ ဖမ်းခံရတာ ၃၊ ၄ ယောက်လောက်ပါသွားတယ်။ သပိတ်ကြီးက မနက်အစောကြီး စောစောစီးစီးဖြိုခွဲခံလိုက်ရတာဆိုတော့ အာရုံတက်ချိန်လောက်တည်းကဆိုတော့ သိပ်ပြီးတော့တော အချိန်မရလိုက်ဘူးပေါ့။ ရပ်ကွက်တွေကတော့ ညောင်ရေအိုးသပိတ်လုပ်ကြတယ်။ ရန်ကုန်ကတော့ လုပ်လို့ရတဲ့ နေရာတွေမှာ ရအောင်လုပ်နေကြတုန်းပေါ့ သပိတ်နဲ့ ပတ်သပ်ပြီးတော့”
စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာထားတဲ့ လှိုင်သာယာနဲ့ မြောက်ဒဂုံမြို့နယ်တွေမှာလည်း ပျောက်ကြားသပိတ်၊ ဆေးနီသပိတ်တွေ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
မန္တလေးတိုင်း စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်ထဲက ပလိပ်မြို့မှာလည်း လူအင်အား ၁၀၀ လောက်က ညောင်ရေသွန်းပွဲတော်ပြုလုပ်ရင်း ချီတက်လှည့်လည် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ရှေးခေတ်နန်းတွင်းဝတ်စုံ အဆင်တန်ဆာဝတ် ထားတဲ့ ဝန်မင်းက ဦးဆောင်ပြီး ‘အဝီစိမှာ ကျနေတဲ့ ခွေးနက်ကြီးတစ်ကောင် ငရဲပြည်ကနေ ထွက်ပြေးလွက်မြောက်လို့ တိုင်းသူပြည်သားများ သတိထားကြပါ’ ဆိုလို့ ဝန်မင်းက ရှေ့ကနေ ရွတ်ဆိုပြီးအနောက်က မောင်းထုပြီး ဆန္ဒပြကြတာပါ။ နောက်ကလိုက် ချီတက်သူတွေကလည်း ညောင်ရေအိုးကို ခေါင်းပေါ်ရွက်၊ လက်သုံးချောင်းထောင်ပြီး ဆန္ဒပြခဲ့ကြတယ်လို့ ဆန္ဒပြပွဲမှာ ပါဝင်တဲ့သူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ဝန်ကြီးနဲ့ပေါ့ မောင်းနဲ့က ကျနော်ရှေ့ဆုံးကထွက်တယ်ပေါ့၊ ရှေ့ဆုံးကထွက်ပြီး အဲ့နောက်မှာ ကျနော်တို့ညောင်ရေသွန်းမယ့် ပန်းအိုးတွေကိုင်ကြတယ်၊ လှည့်တယ် အဲ့မှာ ကျနော်တို့က လက်သုံးချောင်းထောင်တယ် တခြားကြွေးကြော်သံတော့ မပါဘူး၊ အဲ့ဒီရှေ့က ဝန်ကြီးကနေပြီးတော့မှ စောစောက ရွတ်ပြသွားတဲ့ စာကိုပဲ အဲ့ဒါလေးကိုပဲ ရွတ်တယ် မောင်ထုတယ်၊ လက်သုံးချောင်းထောင်တယ်၊ အဲ့ပုံစံနဲ့ပဲ ကျနော်တို့က လှည့်သွားတယ်ပေါ့။ နောက်ဆုံး ကျနော်တို့ ဗောဓိညောင်ပင်ရောက်တဲ့ အချိန်မှာ ညောင်ရေသွန်းပြီးတော့ ဗောဓိညောင်ပင်မှာ လူစုပြီးတော့မှ အရေးတော်ပုံ အောင်ကို အောင်ရမည် ဆိုပြီးတော့ ကြွေးကြော်သံသုံးခါတိုင်ပြီးတော့မှ ကျနော်တို့က သိမ်းလိုက်တယ်။”
မန္တလေးတိုင်းထဲကပဲ မြင်းခြံမြို့မှာတော့ လုံခြုံရေးတင်းကြပ်ထားတဲ့အတွက် ဒီကနေ့မှာ ကြွေးကြော်သံတွေ အော်ဟစ်ပြီး ချီတက် ဆန္ဒပြတာတွေ မလုပ်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် ကဆုန်လပြည့်နေ့မှာ ညောင်ရေသွန်းသပိတ်တွေကို ရပ်ကွက်အလိုက် လမ်းအလိုက် လ ျှပ်တပြက် လုပ်ခဲ့ကြတယ်လို့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“မြင်းခြံကလေ လူစုဖို့က နည်းနည်း ခက်ခဲတယ်လို့ ပြောရမယ့် အခြေအနေရှိတယ်။ ရပ်ကွက်အလိုက် နေရာအလိုက် အဖွဲ့အလိုက် သူ့ဟာနဲ့သူ သပ်သပ်စီ အဲ့လိုမျိုးလေးလုပ်ကြတယ်။ ချီတက် သပိတ်မလုပ်ဘူး။ ဗကပ ကျောင်းသားဟောင်းတွေက လက်ဖက်ရည်ဆိုင် သပိတ်ပုံစံမျိုးတွေ အဲ့လိုသပိတ်လုပ်တယ်။ ညောင်ရေသွန်းသပိတ်၊ အိမ်တွင်းသပိတ်တွေ လုပ်ကြတယ်။ သပိတ်တွေကတော့ နေ့တဓူဝတော့ ရှိကြတယ်။ ဒီနေ့ကတော့ ညောင်ရေသွန်းသပိတ်ကတော့ အများဆုံးလုပ်ကြတယ်။ ကြွေးကြော်သံတွေတော့ မပါဘူး၊ ညောင်ရေအိုးမှာပဲ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျရှုံးပါစေဆိုတဲ့ စာတန်းရယ် အဲ့လိုမျိုးလေး ရေးပြီးတော့ပဲ လုပ်ကြတာ။ အော်လို့လည်း အဆင်မပြေဘူး။ လမ်းတိုင်းလမ်းတိုင်းမှာ သူတို့တွေရှိနေတာ့(စစ်သားနဲ့ ကင်းပုန်း)၊ ကြွေးကြော်သံတော့ အော်လို့မရဘူးပေါ့နှော်။”
မုံရွာ၊နဲ့ ဘုတလင်မြို့တွေမှာလည်း ညောင်ရေသွန်းသပိတ်တွေပြုလုပ်ကြသလို နေ့စဉ်ဆန္ဒပြကြတဲ့ ဖားကန့်၊ ထားဝယ်၊လောင်းလုံ၊ မန္တလေးမြို့တွေမှာ လုံခြုံရေးတွေတင်းကျပ်နေတဲ့ ကြားကပဲ အစဉ်အလာမပြတ် သပိတ်စစ်ကြောင်းတွေဆက်ရှိနေပါတယ်။ ကလေး၊ မုံရွာ၊ မြိုင်၊ ကျောက်မဲ၊ ညောင်ဦး၊ တန့်ဆည်နဲ့ နမ့်ခမ်းမြို့တွေမှာလည်း ဆိုင်ကယ်သပိတ်၊ ပျောက်ကြားသပိတ် တွေဆက်ရှိနေပါတယ်။
ရှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း နမ့်ခမ်းမြို့မှာလည်း ဒီကနေ့မှာ မိုးသည်းထန်နေတဲ့ကြားကပဲ မြို့လုံးကျွတ် စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ရှမ်း၊ ကချင်၊ ပလောင် စတဲ့ တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ ညီညွှတ်မှုကိုပြသတဲ့ အနေနဲ့ တိုင်းရင်းသားအလံတွေကို ကိုင်ပြီး အင်အား ၃၀၀ ကျော်လောက် လှည့်လည်ချီတက်ဆန္ဒပြ ခဲ့ကြတာပါ။
စာသင်ကျောင်းတွေပြန်ဖွင့်ဖိုကြိုးစားနေချိန်မှာပဲ ကျောင်းတချို့မီးလောင်တာ၊ စာသင်ကျောင်းအနီး ဗုံးကွဲတာတွေအပြင် စာသင်ကျောင်းနံရံမှာ စစ်ကျွန်ပညာရေးအလို မရှိကြောင်း ရေးသားဆန္ဒပြကြတဲ့ ဆေးနီးသပိတ်တွေလည်း တွေ့လာရပါတယ်။
......................................................
{{Unicode}}
မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီနေ့ဟာ ကဆုနျညောငျရသှေနျးပှဲတောျ ကငြျးပတဲ့ ကဆုနျလပွည့ျနေ့ဖွဈပါတယျ။ ဗုဒ်ဓဘာသာ ဓလေ့ထုံးစံအရ ညောငျရသှေနျးပှဲတောျ ကငြျးပတဲ့နေ့မှာ ဆန်ဒပွသူတှကေ ညောငျရသှေနျးပွီး စဈအာဏာသိမျးမှုဆန့ျကငြျ ဆန်ဒပွပှဲတှလေုပျခဲ့ကွပါတယျ။ ရနျကုနျမွို့မှာတော့ ဆန်ဒပွသူ ၃ ယောကျထကျမနညျး ဖမျးဆီးခံရပါတယျ။ ခုလိုအဖမျးအဆီးသတငျးနဲ့ မွနျမာနိုငျငံတဝနျး ထူးထူးခွားခွားလုပျကွတဲ့ ညောငျရအေိုးသပိတျအကွောငျး ရနျကုနျက လာတဲ့သတငျးကို မဆုမှနျက ပွောပွပါမယျ။
ဗုဒ်ဓဘာသာ ဓလေ့ထုံးစံအရ ဘုရားကြောငျးကနျတှမှော ညောငျရသှေနျးပှဲတောျတှေ ကငြျးပကွလေ့ရှိတဲ့ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးထားခြိနျဖွဈတာမို့ ဘုရားတှပေေါျမှာ ညောငျရသှေနျး ဆုတောငျးသူတှေ အရငျနှဈတှကေလို သိပျမတှေ့ရပါဘူး။ လမျးတှပေေါျမှာတော့ စဈအာဏာသိမျးမှုဆန့ျကငြျ ကန့ျကှကျတဲ့ ညောငျရသှေနျးသပိတျတှကေို ဆငျနှဲခဲ့ကွပါတယျ။ ရနျကုနျမွို့ မွောကျဥက်ကလာပမွို့နယျမှာ ရနျကုနျက မွို့နယျပေါငျးစုံ ဆန်ဒပွစဈကွောငျးနဲ့ ရနျကုနျ သပိတျစဈကွောငျးကွီးတဈခြို့ ပူးပေါငျးပွီး အငျအား ၁၀၀ ကြောျလောကျနဲ့ ခြီတကျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ စဈကောငျစီတပျတှေ ဖွိုခှဲခဲ့တဲ့အတှကျ ဆန်ဒပွသူ ၃ ယောကျထကျမနညျး ဖမျးဆီးခံရပါတယျ။
“သပိတျတှကေတော့ ဒီနေ့က ညောငျရအေိုးသပိတျပေါ့။ ညောငျရအေိုးသပိတျ အောငျနမိတျဆိုပွီးတော့ ရပျကှကျတှမှော ညောငျရအေိုးထဲကို သပွပေနျးစိုကျပွီးတော့ သပိတျထှကျကွတာရှိပါတယျ။ နောကျတဈခုက သပိတျကွီးက မွောကျဥက်ကလာဖကျမှာ ခါတိုငျးလိုပဲ သပိတျကွီးလုပျတယျ။ ဒါပမေယ့ျ သပိတျကွီးက ဖွိုခှဲခံလိုကျရတယျ။ သပိတျကတညျပွီး သိပျမကွာဘူး ဖွိုခှဲခံလိုကျရတယျ။ ဖွိုခှဲခံရပွီးတော့ ဖမျးခံရတာ ၃၊ ၄ ယောကျလောကျပါသှားတယျ။ သပိတျကွီးက မနကျအစောကွီး စောစောစီးစီးဖွိုခှဲခံလိုကျရတာဆိုတော့ အာရုံတကျခြိနျလောကျတညျးကဆိုတော့ သိပျပွီးတော့တော အခြိနျမရလိုကျဘူးပေါ့။ ရပျကှကျတှကေတော့ ညောငျရအေိုးသပိတျလုပျကွတယျ။ ရနျကုနျကတော့ လုပျလို့ရတဲ့ နရောတှမှော ရအောငျလုပျနကွေတုနျးပေါ့ သပိတျနဲ့ ပတျသပျပွီးတော့”
စဈအုပျခြုပျရေးကွညောထားတဲ့ လှိုငျသာယာနဲ့ မွောကျဒဂုံမွို့နယျတှမှောလညျး ပြောကျကွားသပိတျ၊ ဆေးနီသပိတျတှေ ပွုလုပျခဲ့ကွပါတယျ။
မန်တလေးတိုငျး စဉ့ျကိုငျမွို့နယျထဲက ပလိပျမွို့မှာလညျး လူအငျအား ၁၀၀ လောကျက ညောငျရသှေနျးပှဲတောျပွုလုပျရငျး ခြီတကျလှည့ျလညျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ရှေးခတျေနနျးတှငျးဝတျစုံ အဆငျတနျဆာဝတျ ထားတဲ့ ဝနျမငျးက ဦးဆောငျပွီး ‘အဝီစိမှာ ကနြတေဲ့ ခှေးနကျကွီးတဈကောငျ ငရဲပွညျကနေ ထှကျပွေးလှကျမွောကျလို့ တိုငျးသူပွညျသားမြား သတိထားကွပါ’ ဆိုလို့ ဝနျမငျးက ရှေ့ကနေ ရှတျဆိုပွီးအနောကျက မောငျးထုပွီး ဆန်ဒပွကွတာပါ။ နောကျကလိုကျ ခြီတကျသူတှကေလညျး ညောငျရအေိုးကို ခေါငျးပေါျရှကျ၊ လကျသုံးခြောငျးထောငျပွီး ဆန်ဒပွခဲ့ကွတယျလို့ ဆန်ဒပွပှဲမှာ ပါဝငျတဲ့သူတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“ဝနျကွီးနဲ့ပေါ့ မောငျးနဲ့က ကနြောျရှေ့ဆုံးကထှကျတယျပေါ့၊ ရှေ့ဆုံးကထှကျပွီး အဲ့နောကျမှာ ကနြောျတို့ညောငျရသှေနျးမယ့ျ ပနျးအိုးတှကေိုငျကွတယျ၊ လှည့ျတယျ အဲ့မှာ ကနြောျတို့က လကျသုံးခြောငျးထောငျတယျ တခွားကွှေးကွောျသံတော့ မပါဘူး၊ အဲ့ဒီရှေ့က ဝနျကွီးကနပွေီးတော့မှ စောစောက ရှတျပွသှားတဲ့ စာကိုပဲ အဲ့ဒါလေးကိုပဲ ရှတျတယျ မောငျထုတယျ၊ လကျသုံးခြောငျးထောငျတယျ၊ အဲ့ပုံစံနဲ့ပဲ ကနြောျတို့က လှည့ျသှားတယျပေါ့။ နောကျဆုံး ကနြောျတို့ ဗောဓိညောငျပငျရောကျတဲ့ အခြိနျမှာ ညောငျရသှေနျးပွီးတော့ ဗောဓိညောငျပငျမှာ လူစုပွီးတော့မှ အရေးတောျပုံ အောငျကို အောငျရမညျ ဆိုပွီးတော့ ကွှေးကွောျသံသုံးခါတိုငျပွီးတော့မှ ကနြောျတို့က သိမျးလိုကျတယျ။”
မန်တလေးတိုငျးထဲကပဲ မွငျးခွံမွို့မှာတော့ လုံခွုံရေးတငျးကွပျထားတဲ့အတှကျ ဒီကနေ့မှာ ကွှေးကွောျသံတှေ အောျဟဈပွီး ခြီတကျ ဆန်ဒပွတာတှေ မလုပျနိုငျခဲ့ပမေယ့ျ ကဆုနျလပွည့ျနေ့မှာ ညောငျရသှေနျးသပိတျတှကေို ရပျကှကျအလိုကျ လမျးအလိုကျ လ ြှပျတပွကျ လုပျခဲ့ကွတယျလို့ ဒသေခံတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“မွငျးခွံကလေ လူစုဖို့က နညျးနညျး ခကျခဲတယျလို့ ပွောရမယ့ျ အခွအေနရှေိတယျ။ ရပျကှကျအလိုကျ နရောအလိုကျ အဖှဲ့အလိုကျ သူ့ဟာနဲ့သူ သပျသပျစီ အဲ့လိုမြိုးလေးလုပျကွတယျ။ ခြီတကျ သပိတျမလုပျဘူး။ ဗကပ ကြောငျးသားဟောငျးတှကေ လကျဖကျရညျဆိုငျ သပိတျပုံစံမြိုးတှေ အဲ့လိုသပိတျလုပျတယျ။ ညောငျရသှေနျးသပိတျ၊ အိမျတှငျးသပိတျတှေ လုပျကွတယျ။ သပိတျတှကေတော့ နေ့တဓူဝတော့ ရှိကွတယျ။ ဒီနေ့ကတော့ ညောငျရသှေနျးသပိတျကတော့ အမြားဆုံးလုပျကွတယျ။ ကွှေးကွောျသံတှတေော့ မပါဘူး၊ ညောငျရအေိုးမှာပဲ စဈအာဏာရှငျစနဈ ကရြှုံးပါစဆေိုတဲ့ စာတနျးရယျ အဲ့လိုမြိုးလေး ရေးပွီးတော့ပဲ လုပျကွတာ။ အောျလို့လညျး အဆငျမပွဘေူး။ လမျးတိုငျးလမျးတိုငျးမှာ သူတို့တှရှေိနတော့(စဈသားနဲ့ ကငျးပုနျး)၊ ကွှေးကွောျသံတော့ အောျလို့မရဘူးပေါ့နှောျ။”
မုံရှာ၊နဲ့ ဘုတလငျမွို့တှမှောလညျး ညောငျရသှေနျးသပိတျတှပွေုလုပျကွသလို နေ့စဉျဆန်ဒပွကွတဲ့ ဖားကန့ျ၊ ထားဝယျ၊လောငျးလုံ၊ မန်တလေးမွို့တှမှော လုံခွုံရေးတှတေငျးကပြျနတေဲ့ ကွားကပဲ အစဉျအလာမပွတျ သပိတျစဈကွောငျးတှဆေကျရှိနပေါတယျ။ ကလေး၊ မုံရှာ၊ မွိုငျ၊ ကြောကျမဲ၊ ညောငျဦး၊ တန့ျဆညျနဲ့ နမ့ျခမျးမွို့တှမှောလညျး ဆိုငျကယျသပိတျ၊ ပြောကျကွားသပိတျ တှဆေကျရှိနပေါတယျ။
ရှမျးပွညျ မွောကျပိုငျး နမ့ျခမျးမွို့မှာလညျး ဒီကနေ့မှာ မိုးသညျးထနျနတေဲ့ကွားကပဲ မွို့လုံးကြှတျ စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။ ရှမျး၊ ကခငြျ၊ ပလောငျ စတဲ့ တိုငျးရငျးသားပေါငျးစုံ ညီညှှတျမှုကိုပွသတဲ့ အနနေဲ့ တိုငျးရငျးသားအလံတှကေို ကိုငျပွီး အငျအား ၃၀၀ ကြောျလောကျ လှည့ျလညျခြီတကျဆန်ဒပွ ခဲ့ကွတာပါ။
စာသငျကြောငျးတှပွေနျဖှင့ျဖိုကွိုးစားနခြေိနျမှာပဲ ကြောငျးတခြို့မီးလောငျတာ၊ စာသငျကြောငျးအနီး ဗုံးကှဲတာတှအေပွငျ စာသငျကြောငျးနံရံမှာ စဈကြှနျပညာရေးအလို မရှိကွောငျး ရေးသားဆန်ဒပွကွတဲ့ ဆေးနီးသပိတျတှလေညျး တှေ့လာရပါတယျ။
