(Zawgyi/Unicode)
သက်တမ်းထပ်တိုးဖို့ရှိတဲ့ မြစ်ကြီးနားစီးပွားရေးဇုံ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရေး သဘောတူညီမှုအဆင့်ဆင့်မှာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု အားနည်းနေတယ်လို့ အရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေက ထောက်ပြနေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကို ကိုဇော်ထက် ပြောပြမှာပါ။
တရုတ် ယူနန်ထိန်ချုံးဟိန်ရုံကုမ္ပဏီ ( Yunnan Tengchong Heng Yong Investment Company) နဲ့ ကချင်အစိုးရ ပူးပေါင်းပြီး ဧက ၄၇၀၀ ရှိတဲ့ မြစ်ကြီးနား စီးပွားရေးဇုံ အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ၂၀၁၉ ဩဂုတ်လ ၈ရက်မှာ နားလည်မှုစာချွန်လွှာ ရေးထိုးခဲ့တာ မကြာခင်သက်တမ်း ကုန်တော့မှာပါ။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှု၊ မြေယာဆုံးရှုံးမှုတွေနဲ့ အငြင်းပွားနေတဲ့ ဒီစီမံကိန်းကို စာချုပ်သဘောအရ မကြာခင်သက်တမ်းထပ်တိုးဖို့ရှိပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ် စီမံဘဏ္ဍာ ဝန်ကြီး ဦးဝေလင်းက အခုလိုပြောပါတယ်။
“ MOU ထဲမှာလည်း ပါတယ်ပေါ့၊ လုပ်ငန်းအကောင်အထည်မဖော်နိုင်သေးခင်ထိ MOU သက်တမ်းကုန်ဆုံးရင် သက်တမ်းတိုးခွင့်ပေါ့နော်။ ဒါပေမဲ့ မြေပြင် အခြေအနေအရတော့ process တွေက အများကြီးကျန်ပါသေးတယ်။ မြေကိစ္စရှင်းပြီးရင်တောင်မှ နိုင်ငံတော် သမ္မတရုံးရဲ့ ညွှန်ကြားချက်နဲ့အညီ ကျနော်တို့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ထင်သာမြင်သာနဲ့ ကျနော်တို့ တင်ဒါခေါ်မဲ့ အပိုင်းတွေကျန်တယ်။ ( ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကော်မရှင်) MIC ရဲ့ ခွင့်ပြုချက်ရအောင်လည်း တင်ပြဖို့လိုတယ်။ ဆိုတော့ အချိန်က လိုပါသေးတယ်ခင်ဗျ။”
အစိုးရ- ပုဂ္ဂလိက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေကို လေ့လာစောင့်ကြည့်နေတဲ့ သန္ဓိအဖွဲ့ Sandhi Governance Institute က ဒီကနေ့ မီဒီယာတွေ့ဆုံပွဲ တခုလုပ်ပြီး ဒီစီမံကိန်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အစီရင်ခံစာကို ပြောပြခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ယူနန်ထိန်ချုံးကုမ္ပဏီရဲ့ တိကျတဲ့ စာရင်းဇယားမရှိတာ၊ စီမံကိန်း ငွေကြေး ဖွဲ့စည်းပုံမရှိတာ ဒါတွေကို သန္ဓိအဖွဲ့ရဲ့ အုပ်ချုပ်မှုဒါရိုက်တာ ဦးခိုင်ဝင်းက ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။
“ MOU လက်မှတ်ထိုးတာ၊ မြေပြင်မှာသွားပြီးတော့ စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီးနဲ့ အရင်ဝန်ကြီးပေါ့ ဦးကျော်ဝင်းနဲ့ တွေ့တဲ့ဟာ၊ ကချင်ပြည်နယ် အစိုးရနဲ့တွေ့တဲ့ ဟာမျိုးတွေတွေ့ရတယ်။ သူ့ရဲ့ website ဘာညာ ကောင်းကောင်းကို မတွေ့ရဘူးဖြစ်နေတယ်။ သူတို့မှာ ဘယ်လိုမျိုး အရည်အချင်းရှိလဲ၊ developer လုပ်နိုင်တဲ့ အရည်အချင်းရှိသလားဆိုတာ ကျနော်တို့ စိုးရိမ် ပူပန်စရာ ရှိနေတယ်။”
အခုတကြိမ် သက်တမ်းထပ်တိုးရင်တော့ ကုမ္ပဏီဘက်က သေးစိတ်အချက်အလက်တွေကို တင်ပြလာနိုင်ခြေရှိတယ်လို့လည်း ခန့်မှန်းနေတာလည်း ရှိပါတယ်။ မြန်မာအစိုးရက အဆိုပြုတဲ့စီမံကိန်းမဟုတ်ဘဲ တရုတ်ကုမ္ပဏီဘက်က ကမ်းလှမ်းထားတဲ့စီမံကိန်းဖြစ်လို့ ဒီအပေါ်မှာလည်း အစိုးရက လေ့လာစောင့်ကြည့်ဖို့ အရပ်ဖက်အဖွဲ့တွေက အကြံပြုကြပါတယ်။
မြေယာသိမ်းမှုကိစ္စတွေလည်း ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အပေါ်မှာလည်း ဒေသခံတွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။ စီမံကိန်းကပြန်ရမယ့်အကျိုးအမြတ်၊ တရုတ်လုပ်သားအများအပြား တင်သွင်းလာနိုင်မှု၊ တရားမဝင် လုပ်ငန်းတွေ တွင်ကျယ်လာနိုင်တာတွေကိုလည်း အရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေက ထောက်ပြနေပါတယ်။
............
မွဈကွီးနားစီးပှားရေးဇုံ သကျတမျးတိုးရေးမှာ ပှင့ျလငျးမွငျသာမှုအားနညျးကွောငျး အရပျဖကျအဖှဲ့တှေ ထောကျပွ
(Unicode)
သကျတမျးထပျတိုးဖို့ရှိတဲ့ မွဈကွီးနားစီးပှားရေးဇုံ အကောငျအထညျဖောျဆောငျရှကျရေး သဘောတူညီမှုအဆင့ျဆင့ျမှာ ပှင့ျလငျးမွငျသာမှု အားနညျးနတေယျလို့ အရပျဘကျအဖှဲ့တှကေ ထောကျပွနတေယျဆိုတဲ့ သတငျးကို ကိုဇောျထကျ ပွောပွမှာပါ။
တရုတျ ယူနနျထိနျခြုံးဟိနျရုံကုမ်ပဏီ ( Yunnan Tengchong Heng Yong Investment Company) နဲ့ ကခငြျအစိုးရ ပူးပေါငျးပွီး ဧက ၄၇၀၀ ရှိတဲ့ မွဈကွီးနား စီးပှားရေးဇုံ အကောငျအထညျဖောျဖို့ ၂၀၁၉ ဩဂုတျလ ၈ရကျမှာ နားလညျမှုစာခြှနျလှှာ ရေးထိုးခဲ့တာ မကွာခငျသကျတမျး ကုနျတော့မှာပါ။ သဘာဝပတျဝနျးကငြျ ထိခိုကျမှု၊ မွယောဆုံးရှုံးမှုတှနေဲ့ အငွငျးပှားနတေဲ့ ဒီစီမံကိနျးကို စာခြုပျသဘောအရ မကွာခငျသကျတမျးထပျတိုးဖို့ရှိပါတယျ။ ကခငြျပွညျနယျ စီမံဘဏ်ဍာ ဝနျကွီး ဦးဝလေငျးက အခုလိုပွောပါတယျ။
“ MOU ထဲမှာလညျး ပါတယျပေါ့၊ လုပျငနျးအကောငျအထညျမဖောျနိုငျသေးခငျထိ MOU သကျတမျးကုနျဆုံးရငျ သကျတမျးတိုးခှင့ျပေါ့နောျ။ ဒါပမေဲ့ မွပွေငျ အခွအေနအေရတော့ process တှကေ အမြားကွီးကနြျပါသေးတယျ။ မွကေိစ်စရှငျးပွီးရငျတောငျမှ နိုငျငံတောျ သမ်မတရုံးရဲ့ ညှှနျကွားခကြျနဲ့အညီ ကနြောျတို့ ပှင့ျပှင့ျလငျးလငျး ထငျသာမွငျသာနဲ့ ကနြောျတို့ တငျဒါခေါျမဲ့ အပိုငျးတှကေနြျတယျ။ ( ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုကောျမရှငျ) MIC ရဲ့ ခှင့ျပွုခကြျရအောငျလညျး တငျပွဖို့လိုတယျ။ ဆိုတော့ အခြိနျက လိုပါသေးတယျခငျဗြ။”
အစိုးရ- ပုဂ်ဂလိက ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုတှကေို လေ့လာစောင့ျကွည့ျနတေဲ့ သန်ဓိအဖှဲ့ Sandhi Governance Institute က ဒီကနေ့ မီဒီယာတှေ့ဆုံပှဲ တခုလုပျပွီး ဒီစီမံကိနျးနဲ့ပတျသကျတဲ့ အစီရငျခံစာကို ပွောပွခဲ့ပါတယျ။ တရုတျယူနနျထိနျခြုံးကုမ်ပဏီရဲ့ တိကတြဲ့ စာရငျးဇယားမရှိတာ၊ စီမံကိနျး ငှကွေေး ဖှဲ့စညျးပုံမရှိတာ ဒါတှကေို သန်ဓိအဖှဲ့ရဲ့ အုပျခြုပျမှုဒါရိုကျတာ ဦးခိုငျဝငျးက ထောကျပွခဲ့ပါတယျ။
“ MOU လကျမှတျထိုးတာ၊ မွပွေငျမှာသှားပွီးတော့ စီမံဘဏ်ဍာဝနျကွီးနဲ့ အရငျဝနျကွီးပေါ့ ဦးကြောျဝငျးနဲ့ တှေ့တဲ့ဟာ၊ ကခငြျပွညျနယျ အစိုးရနဲ့တှေ့တဲ့ ဟာမြိုးတှတှေေ့ရတယျ။ သူ့ရဲ့ website ဘာညာ ကောငျးကောငျးကို မတှေ့ရဘူးဖွဈနတေယျ။ သူတို့မှာ ဘယျလိုမြိုး အရညျအခငြျးရှိလဲ၊ developer လုပျနိုငျတဲ့ အရညျအခငြျးရှိသလားဆိုတာ ကနြောျတို့ စိုးရိမျ ပူပနျစရာ ရှိနတေယျ။”
အခုတကွိမျ သကျတမျးထပျတိုးရငျတော့ ကုမ်ပဏီဘကျက သေးစိတျအခကြျအလကျတှကေို တငျပွလာနိုငျခွရှေိတယျလို့လညျး ခန့ျမှနျးနတောလညျး ရှိပါတယျ။ မွနျမာအစိုးရက အဆိုပွုတဲ့စီမံကိနျးမဟုတျဘဲ တရုတျကုမ်ပဏီဘကျက ကမျးလှမျးထားတဲ့စီမံကိနျးဖွဈလို့ ဒီအပေါျမှာလညျး အစိုးရက လေ့လာစောင့ျကွည့ျဖို့ အရပျဖကျအဖှဲ့တှကေ အကွံပွုကွပါတယျ။
မွယောသိမျးမှုကိစ်စတှလေညျး ဖွဈလာနိုငျတဲ့အပေါျမှာလညျး ဒသေခံတှကေ ထောကျပွကွပါတယျ။ စီမံကိနျးကပွနျရမယ့ျအကြိုးအမွတျ၊ တရုတျလုပျသားအမြားအပွား တငျသှငျးလာနိုငျမှု၊ တရားမဝငျ လုပျငနျးတှေ တှငျကယြျလာနိုငျတာတှကေိုလညျး အရပျဘကျအဖှဲ့တှကေ ထောကျပွနပေါတယျ။
