[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံနေရာတချို့မှာ မိုးသည်းထန် မြစ်ရေကြီးမှုတွေကြောင့် ဒေသခံ ၄၀,၀၀၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာ ရွှေ့ပြောင်းနေရတဲ့အကြောင်း ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက်စုစုက ပြောပြသွားပါမယ်။
စစ်ကိုင်း၊ ညောင်ဦး၊ ဆိပ်သာနဲ့ ဖောင်းပြင်စခန်းတို့မှာ ဧရာဝတီနဲ့ ချင်းတွင်းမြစ်ရေဟာ စိုးရိမ်ရေမှတ်ကို ကျော်လွန်ရောက်ရှိနေကြောင်း မိုးလေဝသနဲ့ ဇလဗေဒက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပြီး ရေကြီးနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ရှိနေတာကြောင့် ဒေသခံတွေကို ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းရွှေ့ပေးနေရပါတယ်။ တိုင်းနဲ့ပြည်နယ် လေး ခုမှာ မြစ်ရေကြီးတာကြောင့် မနေ့ညနေကစ ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းရွှေ့ပေးခဲ့ရသူ ၄၀,၀၀၀ လောက် ရှိသွားပြီလို့လည်း လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်ဖြူလဲ့လဲ့ထွန်းက VOA ကိုပြောပါတယ်။
“စစ်ကိုင်းမှာဆို အိမ်ထောင်စု ၁,၁၀၀ ကျော်လောက်ပြောင်းတယ်။ မနေ့ကညနေနဲ့ ဒီနေ့မနက်ပေါ့။ မနေ့ကညနေထိဆိုရင် ကချင်၊ စစ်ကိုင်း၊ မကွေး၊ မန္တလေး၊ ပြည်နယ်နဲ့တိုင်း လေးခုမှာဆိုရင် စုစုပေါင်း ပြောင်းရွှေ့နေတာတွေက လူဦးရေ ၃၅,၀၀၀ ကျော်လောက်တော့ရှိတယ်။ ဒီလူတွေပါ ပါမယ်ဆိုရင် ၄၀,၀၀၀ လောက်တော့ရှိသွားမယ်။”
နောက်ထပ်လည်း မြစ်ရေကြီးမှုတွေ ကြုံရနိုင်တဲ့အန္တရာယ် ရှိနေသေးကြောင်း တာဝန်ရှိသူတွေက သတိပေးထားပါတယ်။ မြစ်ရေမှတ် ၁,၂၅၃ စင်တီမီတာကို ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်တဲ့ မန္တလေးစခန်းအခြေအနေဟာ နောက်တရက်အတွင်းမှာ စိုးရိမ်ရေမှတ်ကို ရောက်ရှိလာနိုင်တယ်လို့လည်း မန္တလေးတိုင်း မိုးဇလဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးကျော်လွင်ဦးက ပြောပါတယ်။
“မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးမှာဆိုရင် စိုးရိမ်ရေမှတ်ရောက်ဖို့ ၇ စင်တီမီတာ အလိုခန့်မှာ မြစ်ရေအမှတ်ရောက်ရှိနေတဲ့ အနေအထားမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဌာနအနေနဲ့ကတော့ ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်နေ့လောက်မှာ စိုးရိမ်ရေမှတ်ကို ရောက်ရှိနိုင်တယ်ဆိုပြီးတော့ မြစ်ရေကြီးခြင်းသတိပေးချက်ကို မန္တလေးမြို့အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ရက် - ၃ရက်လောက်ကတည်းက ထုတ်ပြန်ထားရှိပြီး ဖြစ်ပါတယ်။”
မြင်းမူနဲ့ မြစ်ငယ်စခန်းတို့မှာလည်း ဧရာဝတီနဲ့ ဒုဌဝတီမြစ်ရေဟာ နောက်တရက်အတွင်း စိုးရိမ်ရေမှတ် ရောက်လာနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ စိုးရိမ်ရေမှတ်ရောက်ဖို့ ၁ ပေသာလိုတော့တဲ့ ဟင်္သာတမြို့ရဲ့ ဧရာဝတီမြစ်ရေအခြေအနေဟာလည်း လာမယ့် ၃ ရက်အတွင်းမှာ စိုးရိမ်ရေမှတ်ကိုရောက်လာနိုင်တာကြောင့် မြစ်ကမ်းအနီးနဲ့ မြေနိမ့်ပိုင်းနေသူတွေကို မြစ်ရေသတိပြုဖို့ အသိပေးထားပါတယ်။
အခုနှစ်ရေကြီးမယ့်အခြေအနေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်တွေလို စံချိန်တင်လောက်တဲ့အထိ ဖြစ်သွားမှာမဟုတ်ပေမယ့် မြေနိမ့်ပိုင်းနေထိုင်သူတွေ သတိရှိဖို့ကိုတော့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ အကြံပေးအဖွဲ့အတွင်းရေးမှူး ဦးချစ်ကျော်က အကြံပေးထားပါတယ်။
“ဘာလို့မဖြစ်လည်းဆိုတော့ မိုးရွာလာတဲ့အချိန်မှာ အဲဒီကရေက အောက်ကိုဆင်းသွားပြီ။ ရေကြီးတယ်ဆိုရုံဖြစ်မယ်။ အလွန်အမင်းကြီးတာမျိုး မဖြစ်ဘူး။ သို့သော် အနိမ့်ပိုင်းကလူတွေကတော့ ရေဝင်တာပေါ့ဗျာ။ အဲတော့ နောက်ဆုံးဘယ်မှာသွားပြီးတော့ ရေကသွားထောက်မှာလည်းဆိုရင် ဟင်္သာတမှာသွားထောက်မယ်။ ဒီအပေါ်ကရေတွေက ဆင်းတယ်။ အောက်ကသူတို့မှာ ဒီရေရှိနေတယ်။ ပင်လယ်ဘက်ကနေ ပြန်အတက်အကျလုပ်တဲ့ဒီရေက တနေ့ကို ၂ ကြိမ် အတက်အကျလုပ်တယ်။ ဆိုတော့ အဲလိုထောက်ထားတော့ ဟင်္သာတ၊ ဇလွန်၊ သာပေါင်း၊ အဲဒီနေရာတွေက ဒီရေ Tide Effect ရှိတဲ့အတွက် ဟိုက Tide ကြွလာတဲ့အချိန် သူတို့ရေပြန်တက်မယ်။ ပြီးရင် Tide ပြန်ကျတဲ့အချိန် ဒီရေကလိုက်ကျတယ်။ အဲဒီ ရေလိုက်ကျတဲ့အချိန်မှာ မိုးမရွာဘူးဆိုရင်ကောင်းတယ်။ မိုးရွာရင် ရေကသိပ်မကျပြန်ဘူး။"
စစ်ကိုင်းတိုင်းအထက်ပိုင်းနဲ့ ကချင်ပြည်နယ်မှာလည်း နောက် ၂ ရက်အတွင်း မိုးများလာနိုင်ပြီး၊ မြစ်ငယ်စခန်းမှာ ဒုဌဝတီမြစ်ရေ စိုးရိမ်ရေမှတ် နောက် ၂ ရက်အတွင်းရောက်ရှိလာနိုင်တယ်လို့လည်း မိုးလေဝသ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
[Unicode Version]
မွဈရကွေီးလို့ ဒသေခံ ၄၀,၀၀၀ ကြောျ ဘေးလှတျရာရှှေ့ပွောငျး
မွနျမာနိုငျငံနရောတခြို့မှာ မိုးသညျးထနျ မွဈရကွေီးမှုတှကွေောင့ျ ဒသေခံ ၄၀,၀၀၀ ကြောျ ဘေးလှတျရာ ရှှေ့ပွောငျးနရေတဲ့အကွောငျး ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျစုစုက ပွောပွသှားပါမယျ။
စဈကိုငျး၊ ညောငျဦး၊ ဆိပျသာနဲ့ ဖောငျးပွငျစခနျးတို့မှာ ဧရာဝတီနဲ့ ခငြျးတှငျးမွဈရဟော စိုးရိမျရမှေတျကို ကြောျလှနျရောကျရှိနကွေောငျး မိုးလဝေသနဲ့ ဇလဗဒေက သတငျးထုတျပွနျထားပွီး ရကွေီးနိုငျတဲ့ အန်တရာယျရှိနတောကွောင့ျ ဒသေခံတှကေို ဘေးလှတျရာ ပွောငျးရှှေ့ပေးနရေပါတယျ။ တိုငျးနဲ့ပွညျနယျ လေး ခုမှာ မွဈရကွေီးတာကွောင့ျ မနေ့ညနကေစ ဘေးလှတျရာ ပွောငျးရှှေ့ပေးခဲ့ရသူ ၄၀,၀၀၀ လောကျ ရှိသှားပွီလို့လညျး လူမှုဝနျထမျး၊ ကယျဆယျရေးနဲ့ ပွနျလညျနရောခထြားရေး ဝနျကွီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါျဖွူလဲ့လဲ့ထှနျးက VOA ကိုပွောပါတယျ။
“စဈကိုငျးမှာဆို အိမျထောငျစု ၁,၁၀၀ ကြောျလောကျပွောငျးတယျ။ မနေ့ကညနနေဲ့ ဒီနေ့မနကျပေါ့။ မနေ့ကညနထေိဆိုရငျ ကခငြျ၊ စဈကိုငျး၊ မကှေး၊ မန်တလေး၊ ပွညျနယျနဲ့တိုငျး လေးခုမှာဆိုရငျ စုစုပေါငျး ပွောငျးရှှေ့နတောတှကေ လူဦးရေ ၃၅,၀၀၀ ကြောျလောကျတော့ရှိတယျ။ ဒီလူတှပေါ ပါမယျဆိုရငျ ၄၀,၀၀၀ လောကျတော့ရှိသှားမယျ။”
နောကျထပျလညျး မွဈရကွေီးမှုတှေ ကွုံရနိုငျတဲ့အန်တရာယျ ရှိနသေေးကွောငျး တာဝနျရှိသူတှကေ သတိပေးထားပါတယျ။ မွဈရမှေတျ ၁,၂၅၃ စငျတီမီတာကို ရောကျရှိနပွေီဖွဈတဲ့ မန်တလေးစခနျးအခွအေနဟော နောကျတရကျအတှငျးမှာ စိုးရိမျရမှေတျကို ရောကျရှိလာနိုငျတယျလို့လညျး မန်တလေးတိုငျး မိုးဇလဌာန ညှှနျကွားရေးမှူး ဦးကြောျလှငျဦးက ပွောပါတယျ။
“မန်တလေးတိုငျး ဒသေကွီးမှာဆိုရငျ စိုးရိမျရမှေတျရောကျဖို့ ၇ စငျတီမီတာ အလိုခန့ျမှာ မွဈရအေမှတျရောကျရှိနတေဲ့ အနအေထားမြိုးဖွဈပါတယျ။ ကနြောျတို့ဌာနအနနေဲ့ကတော့ ဇူလိုငျလ ၂၉ ရကျနေ့လောကျမှာ စိုးရိမျရမှေတျကို ရောကျရှိနိုငျတယျဆိုပွီးတော့ မွဈရကွေီးခွငျးသတိပေးခကြျကို မန်တလေးမွို့အတှကျ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂ရကျ - ၃ရကျလောကျကတညျးက ထုတျပွနျထားရှိပွီး ဖွဈပါတယျ။”
မွငျးမူနဲ့ မွဈငယျစခနျးတို့မှာလညျး ဧရာဝတီနဲ့ ဒုဌဝတီမွဈရဟော နောကျတရကျအတှငျး စိုးရိမျရမှေတျ ရောကျလာနိုငျတယျလို့ ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။ စိုးရိမျရမှေတျရောကျဖို့ ၁ ပသောလိုတော့တဲ့ ဟငျ်သာတမွို့ရဲ့ ဧရာဝတီမွဈရအေခွအေနဟောလညျး လာမယ့ျ ၃ ရကျအတှငျးမှာ စိုးရိမျရမှေတျကိုရောကျလာနိုငျတာကွောင့ျ မွဈကမျးအနီးနဲ့ မွနေိမ့ျပိုငျးနသေူတှကေို မွဈရသေတိပွုဖို့ အသိပေးထားပါတယျ။
အခုနှဈရကွေီးမယ့ျအခွအေနဟော ပွီးခဲ့တဲ့နှဈတှလေို စံခြိနျတငျလောကျတဲ့အထိ ဖွဈသှားမှာမဟုတျပမေယ့ျ မွနေိမ့ျပိုငျးနထေိုငျသူတှေ သတိရှိဖို့ကိုတော့ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ အကွံပေးအဖှဲ့အတှငျးရေးမှူး ဦးခစြျကြောျက အကွံပေးထားပါတယျ။
“ဘာလို့မဖွဈလညျးဆိုတော့ မိုးရှာလာတဲ့အခြိနျမှာ အဲဒီကရကေ အောကျကိုဆငျးသှားပွီ။ ရကွေီးတယျဆိုရုံဖွဈမယျ။ အလှနျအမငျးကွီးတာမြိုး မဖွဈဘူး။ သို့သောျ အနိမ့ျပိုငျးကလူတှကေတော့ ရဝေငျတာပေါ့ဗြာ။ အဲတော့ နောကျဆုံးဘယျမှာသှားပွီးတော့ ရကေသှားထောကျမှာလညျးဆိုရငျ ဟငျ်သာတမှာသှားထောကျမယျ။ ဒီအပေါျကရတှေကေ ဆငျးတယျ။ အောကျကသူတို့မှာ ဒီရရှေိနတေယျ။ ပငျလယျဘကျကနေ ပွနျအတကျအကလြုပျတဲ့ဒီရကေ တနေ့ကို ၂ ကွိမျ အတကျအကလြုပျတယျ။ ဆိုတော့ အဲလိုထောကျထားတော့ ဟငျ်သာတ၊ ဇလှနျ၊ သာပေါငျး၊ အဲဒီနရောတှကေ ဒီရေ Tide Effect ရှိတဲ့အတှကျ ဟိုက Tide ကွှလာတဲ့အခြိနျ သူတို့ရပွေနျတကျမယျ။ ပွီးရငျ Tide ပွနျကတြဲ့အခြိနျ ဒီရကေလိုကျကတြယျ။ အဲဒီ ရလေိုကျကတြဲ့အခြိနျမှာ မိုးမရှာဘူးဆိုရငျကောငျးတယျ။ မိုးရှာရငျ ရကေသိပျမကပြွနျဘူး။"
စဈကိုငျးတိုငျးအထကျပိုငျးနဲ့ ကခငြျပွညျနယျမှာလညျး နောကျ ၂ ရကျအတှငျး မိုးမြားလာနိုငျပွီး၊ မွဈငယျစခနျးမှာ ဒုဌဝတီမွဈရေ စိုးရိမျရမှေတျ နောကျ ၂ ရကျအတှငျးရောကျရှိလာနိုငျတယျလို့လညျး မိုးလဝေသ ကြှမျးကငြျသူတှကေ ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။
