(Zawgyi/Unicode)
ကချင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ KIA ဌာနချုပ် လိုင်ဇာအနီးမှာ ဒီရက်ပိုင်းအတွင်း အစိုးရတပ်မတော်နဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့ကြောင်း KIA ဘက်က အတည်ပြုပြီး ဒီလို တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတာကြောင့် နေရပ်ပြန်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေအကြားမှာ စိုးရိမ်မှုတွေဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ ဒီတိုက်ပွဲကတော့ အစိုးရနဲ့ KIA အကြား အပစ်ရပ်စာချုပ်ချုပ်ဆိုဖို့ ပြင်ဆင်နေချိန်ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း ဒုတိယအကြိမ်ဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ပွဲလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီသတင်းကိုတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းရဲ့ သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
အစိုးရနဲ့ ကချင်လက်နက်ကိုင် KIA အကြားမှာ Bilateral ခေါ် နှစ်ဘက် အပစ်ရပ်စာချုပ်ချုပ်ဆိုနိုင်ဖို့ နဲ့ အစိုးရက IDP ခေါ် စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်တွေကို နေရပ်ရင်းပြန်နိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေချိန်မှာ နှစ်တပ်အကြား ထိတွေ့မှု ပြန်လည် ဖြစ်ပွားလာခဲ့တာပါ။
လတ်တလောဖြစ်ခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး KIA က ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှုးကြီးနော်ဘူက အခုလို ပြောပါတယ်။
“ဟို နမ့်ဆန်ယန်ရဲ့ အနောက်ဘက် ကျမှာပေါ့။ ဒီ မြစ်ကြီးနား- ဗန်းမော်ကားလမ်းရဲ့ အနောက်ဘက် အခြမ်းမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပေါင်တေ ဆိုတဲ့ ဒီရှေ့တန်း post တစ်မှ တပ်မတော်က ဝင်ပြီးမှ တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့တာ။ နိုဝင်ဘာလ ပေါ့ ၂၉ရက်နေ့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဟို လိုင်ဇာနားလောက်မှာတော့ မဟုတ်ဘူးဗျ။ ဒါပေမဲ့ နည်းနည်းတော့ နီးတာပေါ့။”
ဒီတိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့အပေါ်မှာတော့ KIA ဘက်က အခုလို သုံးသပ်ထားပါတယ်။
“ လွန်ခဲ့တဲ့ အပတ်လောက်မှာ ဟို ဂါးဒါယန်နဲ့ အနောက်ဘက်ခြမ်းလောက်မှာ ကျမှာပေါ့။ တောတစ်နေရာမှာ ဒီ KIA ရဲ့ လုံခြုံရေးမိုင်းပေါ့နော်။ အဲဒါ တပ်မတော်က အဲဒီတောဘက်မှာ သူတို့က နယ်လှည့်လှုပ်ရှားနေတဲ့ အချိန်မှာ အဲဒီ KIA ရဲ့လုံခြုံရေးမိုင်းကို နင်းမိလို့ သူတို့လည်း နည်းနည်း ထိခိုက်နစ်နာမှု ရှိတယ်လို့ ကြားရပါတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီစစ်ကြောင်းတွေက ဒီ နမ့်ဆန်ယန်နားက KIA Post တွေမှာ ပြန်လာပြီးမှ လက်တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ ဝင်တိုက်တဲ့အနေအထားရှိတယ်လို့ ဒီ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာက လေ့လာသုံးသပ်ထားတာ ရှိပါတယ်။”
ဒီတိုက်ပွဲကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အပေါ် ထိခိုက်မှုရှိနိုင်မယ်လို့ မထင်ကြောင်းလည်း ဗိုလ်မှုးကြီးနော်ဘူက ပြောပါတယ်။
ဒီတိုက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကို ဆက်သွယ်ခဲ့ရာမှာ ဖုန်းလက်ခံဖြေဆိုတာမရှိတာကြောင့် သီးခြားအတည်ပြုချက် မရပါဘူး။
တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့နေရာအနီးက နမ့်ဆန်ယန်ရွာဟာ မြစ်ကြီးနား ဗန်းမော်ကားလမ်းပေါ်မှာ တည်ရှိပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလအတွင်းမှာ နေရပ်စွန့်ခွာသွားတဲ့ စစ်ရှောင်တွေ ပြန်လာ နေထိုင်နေတဲ့ရွာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလို တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတာကြောင့် နေရပ်ပြန်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့ စစ်ရှောင်တွေအကြားမှာ စိုးရိမ်စိတ်တွေဖြစ်ပေါ်လာနေကြောင်း မိုင်းနား ဒုက္ခသည်စခန်းတာဝန်ခံ ဦးဇော်လုံးက ပြောပါတယ်။
“အခုစာရင်းတော့ ကောက်နေပြီ။ အစိုးရ ပြန်လည်နေရာချထားရေးမှာ သွားချင်တဲ့သူတွေ၊ ရွာမပြန်ချင်တဲ့သူတွေ စာရင်းကတော့ အခု ကောက်ခိုင်းထားတာလေ။ အခုလည်း ပြန်ဖို့ စီစဉ်နေပြီဆို ဟောဟိုမှာ ပစ်ကြတယ်တဲ့ ဆိုရင်တော့ ပြန်ဖို့ အာရုံက နောက်ဆုတ်သွားပြီ။ အဲလိုဖြစ်တာ။ ဘယ်သူက လုံခြုံမှုပေးမှာလဲပေါ့။ အမှန်ဆိုရင်တော့ အားလုံးလည်း စည်းကမ်းရှိကြရင်တော့ ကောင်းတာပေါ့။ ကတိတည်ကြရင်တော့ ကောင်းတာပေါ့။ စိုးရိမ်နေတာက မငြိမ်းချမ်းဘူးဆို၊ ပစ်ကြခတ်ကြမယ်ဆိုရင်တော့၊ မပစ်ကြတော့ဘူးဆိုတဲ့ ကတိကဝတ် စာချုပ်လေး ဘာလေး ရှိထားရင်တော့ တစ်မျိုးတော့ ခိုင်မာမှုရှိတာပေါ့။”
ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့ကတော့ ရခိုင်နဲ့ ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းက ဒုက္ခသည်တွေ ပြန်လည်နေရာချထားရေးအတွက်လူမှုဝန်ထမ်း ကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဝင်းမြတ်အေးနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ ဌာနေ ညှိနှိုင်းရေးမှူးနဲ့အတူ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံတကာ အကူအညီပေးရေး အဖွဲ့အစည်းတွေကကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ ရန်ကုန်မြို့မှာ ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ပါတီ KSPP ရဲ့ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ၂ ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်းကတော့ လက်ရှိ စစ်ရှောင်တွေ ပြန်လည်နေရာချထားမယ်ဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို အရင်ရယူစေလိုကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ဒီနမ့်ဆန်ယန် ဧရိယာက လိုင်ဇာနဲ့ အရမ်းပဲ နီးတယ်။ ဒါမျိုးဆိုတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက်တော့ ပိုပို အလှမ်းဝေးဖို့တော့ ရှိတယ်။ ဒီဟာတော့ စိုးရိမ်တာပေါ့နော်။ အဓိကတော့ ကျနော်တို့ ပြည်သူလူထုရော၊ မြန်မာတစ်ပြည်လုံးရော ငြိမ်းချမ်းရေးလိုအပ်နေတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးလိုချင်နေတယ်။ မြန်မာ့စစ်တပ်မတော်အနေနဲ့ သဘောထားကြီးကြီးနဲ့ ဒီကချင် KIO တွေနဲ့ တွေ့ဆုံပြီးမှ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အတူတကွ လုပ်ဆောင်မယ်ဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ရရှိနိုင်မှာဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ပြောလိုပါတယ်။”
KIA အပါအဝင် မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့တွေနဲ့ အစိုးရအကြားမှာ Bilateral ခေါ် နှစ်ဘက်အပစ်အရပ်စာချုပ်ချုပ်ဆိုနိုင်ရေးအတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလအတွင်းက နောက်ဆုံးဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ လောလောဆည်မှာတော့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမယ့် နေရာနဲ့ ရက် မသတ်မှတ်နိုင်တာကြောင့် ထပ်မံ မတွေ့ဆုံနိုင်သေးပါဘူး။
[Unicode Version]
KIA ဌာနခြုပျလိုငျဇာအနီး မွနျမာတပျနဲ့တိုကျပှဲဖွဈခဲ့
ကခငြျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ KIA ဌာနခြုပျ လိုငျဇာအနီးမှာ ဒီရကျပိုငျးအတှငျး အစိုးရတပျမတောျနဲ့ တိုကျပှဲဖွဈခဲ့ကွောငျး KIA ဘကျက အတညျပွုပွီး ဒီလို တိုကျပှဲဖွဈပှားတာကွောင့ျ နရေပျပွနျဖို့ ပွငျဆငျနတေဲ့ ဒုက်ခသညျတှအေကွားမှာ စိုးရိမျမှုတှဖွေဈပှားနပေါတယျ။ ဒီတိုကျပှဲကတော့ အစိုးရနဲ့ KIA အကွား အပဈရပျစာခြုပျခြုပျဆိုဖို့ ပွငျဆငျနခြေိနျကခငြျပွညျနယျအတှငျး ဒုတိယအကွိမျဖွဈပှားတဲ့ တိုကျပှဲလညျး ဖွဈပါတယျ။ ဒီသတငျးကိုတော့ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးရဲ့ သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
အစိုးရနဲ့ ကခငြျလကျနကျကိုငျ KIA အကွားမှာ Bilateral ခေါျ နှဈဘကျအပဈရပျစာခြုပျခြုပျဆိုနိုငျဖို့ နဲ့ အစိုးရက IDP ခေါျ စဈရှောငျဒုက်ခသညျတှကေို နရေပျရငျးပွနျနိုငျဖို့ ပွငျဆငျနခြေိနျမှာ နှဈတပျအကွား ထိတှေ့မှု ပွနျလညျ ဖွဈပှားလာခဲ့တာပါ။
လတျတလောဖွဈခဲ့တဲ့ တိုကျပှဲနဲ့ပတျသကျပွီး KIA က ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျမှုးကွီးနောျဘူက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ဟို နမ့ျဆနျယနျရဲ့ အနောကျဘကျ ကမြှာပေါ့။ ဒီ မွဈကွီးနား- ဗနျးမောျကားလမျးရဲ့ အနောကျဘကျ အခွမျးမှာ ဖွဈပါတယျ။ ပေါငျတေ ဆိုတဲ့ ဒီရှေ့တနျး post တဈမှ တပျမတောျက ဝငျပွီးမှ တိုကျပှဲဖွဈခဲ့တာ။ နိုဝငျဘာလ ပေါ့ ၂၉ရကျနေ့မှာ ဖွဈပါတယျ။ ဟို လိုငျဇာနားလောကျမှာတော့ မဟုတျဘူးဗြ။ ဒါပမေဲ့ နညျးနညျးတော့ နီးတာပေါ့။”
ဒီတိုကျပှဲဖွဈပှားတဲ့အပေါျမှာတော့ KIA ဘကျက အခုလို သုံးသပျထားပါတယျ။
“ လှနျခဲ့တဲ့ အပတျလောကျမှာ ဟို ဂါးဒါယနျနဲ့ အနောကျဘကျခွမျးလောကျမှာ ကမြှာပေါ့။ တောတဈနရောမှာ ဒီ KIA ရဲ့ လုံခွုံရေးမိုငျးပေါ့နောျ။ အဲဒါ တပျမတောျက အဲဒီတောဘကျမှာ သူတို့က နယျလှည့ျလှုပျရှားနတေဲ့ အခြိနျမှာ အဲဒီ KIA ရဲ့လုံခွုံရေးမိုငျးကို နငျးမိလို့ သူတို့လညျး နညျးနညျး ထိခိုကျနဈနာမှု ရှိတယျလို့ ကွားရပါတယျ။ ဆိုတော့ အဲဒီစဈကွောငျးတှကေ ဒီ နမ့ျဆနျယနျနားက KIA Post တှမှော ပွနျလာပွီးမှ လကျတုံ့ပွနျတဲ့အနနေဲ့ ဝငျတိုကျတဲ့အနအေထားရှိတယျလို့ ဒီ စဈဘကျဆိုငျရာက လေ့လာသုံးသပျထားတာ ရှိပါတယျ။”
ဒီတိုကျပှဲကွောင့ျ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျအပေါျ ထိခိုကျမှုရှိနိုငျမယျလို့ မထငျကွောငျးလညျး ဗိုလျမှုးကွီးနောျဘူက ပွောပါတယျ။
ဒီတိုကျပှဲနဲ့ပတျသကျပွီး မွောကျပိုငျးတိုငျးစဈဌာနခြုပျပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူကို ဆကျသှယျခဲ့ရာမှာ ဖုနျးလကျခံဖွဆေိုတာမရှိတာကွောင့ျ သီးခွားအတညျပွုခကြျ မရပါဘူး။
တိုကျပှဲဖွဈပှားတဲ့နရောအနီးက နမ့ျဆနျယနျရှာဟာ မွဈကွီးနား ဗနျးမောျကားလမျးပေါျမှာ တညျရှိပွီး ၂၀၁၈ ခုနှဈ ဒီဇငျဘာလအတှငျးမှာ နရေပျစှန့ျခှာသှားတဲ့ စဈရှောငျတှေ ပွနျလာ နထေိုငျနတေဲ့ရှာလညျး ဖွဈပါတယျ။
ဒီလို တိုကျပှဲဖွဈပှားတာကွောင့ျ နရေပျပွနျဖို့ ပွငျဆငျနတေဲ့ စဈရှောငျတှအေကွားမှာ စိုးရိမျစိတျတှဖွေဈပေါျလာနကွေောငျး မိုငျးနား ဒုက်ခသညျစခနျးတာဝနျခံ ဦးဇောျလုံးက ပွောပါတယျ။
“အခုစာရငျးတော့ ကောကျနပွေီ။ အစိုးရ ပွနျလညျနရောခထြားရေးမှာ သှားခငြျတဲ့သူတှေ၊ ရှာမပွနျခငြျတဲ့သူတှေ စာရငျးကတော့ အခု ကောကျခိုငျးထားတာလေ။ အခုလညျး ပွနျဖို့ စီစဉျနပွေီဆို ဟောဟိုမှာ ပဈကွတယျတဲ့ ဆိုရငျတော့ ပွနျဖို့ အာရုံက နောကျဆုတျသှားပွီ။ အဲလိုဖွဈတာ။ ဘယျသူက လုံခွုံမှုပေးမှာလဲပေါ့။ အမှနျဆိုရငျတော့ အားလုံးလညျး စညျးကမျးရှိကွရငျတော့ ကောငျးတာပေါ့။ ကတိတညျကွရငျတော့ ကောငျးတာပေါ့။ စိုးရိမျနတောက မငွိမျးခမြျးဘူးဆို၊ ပဈကွခတျကွမယျဆိုရငျတော့၊ မပဈကွတော့ဘူးဆိုတဲ့ ကတိကဝတျ စာခြုပျလေး ဘာလေး ရှိထားရငျတော့ တဈမြိုးတော့ ခိုငျမာမှုရှိတာပေါ့။”
ပွီးခဲ့တဲ့ တနငျ်ဂနှနေေ့ကတော့ ရခိုငျနဲ့ ကခငြျပွညျနယျအတှငျးက ဒုက်ခသညျတှေ ပွနျလညျနရောခထြားရေးအတှကျလူမှုဝနျထမျး ကယျဆယျရေးနဲ့ ပွနျလညျနရောခထြားရေး ဝနျကွီး ဒေါကျတာ ဝငျးမွတျအေးနဲ့ ကုလသမဂ်ဂ ဌာနေ ညှိနှိုငျးရေးမှူးနဲ့အတူ ကုလသမဂ်ဂ အဖှဲ့အစညျးတှေ၊ နိုငျငံတကာ အကူအညီပေးရေး အဖှဲ့အစညျးတှကေကိုယျစားလှယျတှဟော ရနျကုနျမွို့မှာ ဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။
ကခငြျပွညျနယျ ပွညျသူ့ပါတီ KSPP ရဲ့ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ၂ ဦးကှမျဂေါငျအောငျခမျးကတော့ လကျရှိ စဈရှောငျတှေ ပွနျလညျနရောခထြားမယျဆိုရငျ ငွိမျးခမြျးရေးကို အရငျရယူစလေိုကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ဒီနမ့ျဆနျယနျ ဧရိယာက လိုငျဇာနဲ့ အရမျးပဲ နီးတယျ။ ဒါမြိုးဆိုတော့ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျတော့ ပိုပို အလှမျးဝေးဖို့တော့ ရှိတယျ။ ဒီဟာတော့ စိုးရိမျတာပေါ့နောျ။ အဓိကတော့ ကနြောျတို့ ပွညျသူလူထုရော၊ မွနျမာတဈပွညျလုံးရော ငွိမျးခမြျးရေးလိုအပျနတေယျ။ ငွိမျးခမြျးရေးလိုခငြျနတေယျ။ မွနျမာ့စဈတပျမတောျအနနေဲ့ သဘောထားကွီးကွီးနဲ့ ဒီကခငြျ KIO တှနေဲ့ တှေ့ဆုံပွီးမှ ငွိမျးခမြျးရေးကို အတူတကှ လုပျဆောငျမယျဆိုရငျ ငွိမျးခမြျးရေးကို ရရှိနိုငျမှာဖွဈတယျဆိုတာကို ပွောလိုပါတယျ။”
KIA အပါအဝငျ မွောကျပိုငျးမဟာမိတျအဖှဲ့တှနေဲ့ အစိုးရအကွားမှာ Bilateral ခေါျ နှဈဘကျအပဈအရပျစာခြုပျခြုပျဆိုနိုငျရေးအတှကျ ပွီးခဲ့တဲ့ စကျတငျဘာလအတှငျးက နောကျဆုံးဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။ လောလောဆညျမှာတော့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးမယ့ျ နရောနဲ့ ရကျ မသတျမှတျနိုငျတာကွောင့ျ ထပျမံ မတှေ့ဆုံနိုငျသေးပါဘူး။
