(Zawgyi/unicode)
မန္တလေးတက္ကသိုလ် စားသောက်ဆိုင်တန်း တည်ဆောက်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တင်ဒါမခေါ်ပဲ ရင်းနှီးသူကို ဆောက်လုပ်ခွင့် ပေးခဲ့တဲ့ မန္တလေးတက္ကသိုလ် ပါမောက္ခချုပ် ကို ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက ရာထူးနေ အငြိမ်းစား ပေးပြီး အရေးယူလိုက်ပါတယ်။
ဒီလို အပြစ်ပေးအရေးယူ လိုက်တာအတွက် ကျေနပ်ပေမယ့် ကျန် အပြစ်ကျူးလွန်သူတွေ ရှိနေသေးတယ်လို့ သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားတွေက ပြောပါတယ်။အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက်စုစုက ပြောပြသွားမှာပါ။
မန္တလေးတက္ကသိုလ် စားသောက်ဆိုင်တန်း တည်ဆောက်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတော်သမ္မတ ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ အမိန့်၊ ညွှန်ကြားချက်တွေကို လိုက်နာဖို့ပျက်ကွက်ခဲ့တဲ့ မန္တလေးတက္ကသိုလ် ပါမောက္ခချုပ် ဒေါက်တာသီတာဝင်းကို ၂၀၂၀၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၈ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းကစပြီး ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက အငြိမ်းစားပေးလိုက် ပါတယ်။
ပါမောက္ခချုပ် ဒေါက်တာသီတာဝင်းဟာ မန္တလေးတက္ကသိုလ်ဝင်းထဲ စားသောက်ဆိုင်တန်း ဆောက်လုပ်တာမှာ တင်ဒါမခေါ်ဘဲ သူနဲ့ရင်းနှီးတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်ကို ဆောက်လုပ်ခွင့်ပေးခဲ့တာကြောင့် ကျောင်းသားသမဂ္ဂက ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် စက်တင်ဘာလ ၂ရက်နေ့ကတည်းက ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး သူ့ကိုရာထူးကနေ ယာယီရပ်ဆိုင်းပေးဖို့ တောင်းဆိုလာကြတာပါ။
အဲဒီလို စတင်ဆန္ဒပြလာခဲ့ရာကနေ ဒီကိစ္စကို စုံစမ်းဖို့ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးဝင်းမော်ထွန်းဦးဆောင်တဲ့ ဌာနဆိုင်ရာ စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့ကိုလည်း ဖွဲ့စည်းခဲ့ပေမယ့် လေးလကျော်ကြာလာတဲ့အထိ အပြီးသတ် ဆုံးဖြတ်ချက်ရလဒ်ကို မထုတ်ပြန်ခဲ့တာကြောင့် မန္တလေးတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများသမဂ္ဂက အခုနှစ် နှစ်စပိုင်းမှာ ဒုတိယတကြိမ် သပိတ်ပြန်လည် စတင်ခဲ့ကြတာပါ။
ပညာရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဆန္ဒပြခံရတဲ့သတင်းကို ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။
အဲဒီလို ကျောင်းသားထုနဲ့ ကျောင်းအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တွေကြား အခြေအနေတင်းမာနေချိန်မှာပဲ ပါမောက္ခချုပ်ဒေါက်တာ သီတာဝင်းကို ရာထူးကနေ အငြိမ်းစားပေးလိုက်တာဟာ ဝန်ထမ်းဥပဒေနဲ့အညီ အရေးယူတာဖြစ်ပြီး အဲဒီအပေါ်ကို ကျေနပ်မှုရှိတယ်လို့ မန္တလေးတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများသမဂ္ဂဥက္ကဋ္ဌ မယမင်းသူက ပြောပါတယ်။
“အငြိမ်းစားပေးလိုက်တယ် ဆိုတာသည်လည်း ပြင်းထန်တဲ့အရေးယူမှုလို့ ညီမတို့အနေနဲ့ မြင်တယ်ရှင့်။ သူက ဒုတိယအပြင်းထန်ဆုံးလို့ ပြောရမှာပေါ့။ ရာထူးထုတ်ပယ်တာသည် ပထမအပြင်းထန်ဆုံးပေါ့နော် ဝန်ထမ်းကိုအရေးယူမယ် ဆိုလို့ရှိရင်။ ဥပဒေကြောင်းအရသွားမယ် ဆိုလို့ရှိရင်တော့ process ကရှည်လျားတယ်။ ဒါကတော့ ညီမတို့အနေနဲ့ ကျေနပ်လောက်တဲ့ အရေးယူမှုလို့တော့ ပြေလို့ရတယ်။”
အဆင့်မြင့်ပညာဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာသိန်းဝင်းနဲ့အတူ တက္ကသိုလ်ပါချုပ် သုံးဦးတို့ဟာ ဒီကနေ့မှာ သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားတွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ ပါမောက္ခချုပ်ကို အရေးယူခဲ့ပေမယ့် အခုခွင့်ပြုပေးလိုက်တဲ့ စားသောက်ဆိုင်တန်းကိစ္စမှာ ပါမောက္ခချုပ်အပြင် စီမံဘဏ္ဍာဌာနမှူးလည်း ပါနေတာကြောင့် ကျန်ရှိနေသူအပေါ် အရေးယူပေးဖို့ကိုလည်း သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားတွေက ပြောပါတယ်။
“ပါမောက္ခချုပ်ရယ် ၊ စီမံဘဏ္ဍာဌာနမှူးရယ်က အဓိကလူမို့လို့ ပါမောက္ခချုပ်ကိုတော့ အရေးယူလိုက်ပြီ။ ဒေါ်သန်းအေး (စီမံဘဏ္ဍာဌာနမှူး) ကိုကျတော့ အရေးယူဖို့အတွက် ၂၈ရက် ၂လပိုင်းမှာ ထုတ်ပြန်ပေးမယ်ပြောတယ်။”
ကျောင်းအုပ်ချုပ်ရေးတာဝန်ရှိသူတွေဘက်ကတော့ စီမံဘဏ္ဍာရေးမှူးကို ဘယ်လို အရေးယူ ဖို့ လုပ်ဆောင်မယ်ဆိုတာကိုနောက်လ ၂၈ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထားပြီး ထုတ်ပြန်ကြေညာသွားမယ်လို့ ကျောင်းသားတွေနဲ့တွေ့ဆုံချိန်မှာ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဆောက်လုပ်ပြီးစီးနေပြီဖြစ်တဲ့ စားသောက်ဆိုင်တန်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း ဘယ်လိုဆက်လုပ်မယ်ဆိုတာကို ကော်မတီဖွဲ့ ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ကျောင်းသားသပိတ်ကတော့ ဆက်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး မနက်ဖြန်မှာပြုလုပ်မယ့် ကျောင်းသားထု အစည်းအဝေးမှာ ဒီသပိတ်ဆက်ရှိသင့် မရှိသင့်ကို ဆုံးဖြတ်သွားမယ်လို့ မယမင်းသူကပြောပါတယ်။
“ညီမတို့က သပိတ်မမှောက်ခင်ကတည်းက ကျောင်းသားထုအစည်းအဝေး ခေါ်ပြီးမှ ကျောင်းသားထု ဆုံးဖြတ်ချက်အရ သပိတ်မှောက်တယ်။ အဲတော့ သပိတ်ပြန်ပြီးတော့ လှန်သင့် မလှန်သင့်ကို ဆုံးဖြတ်ရ မှာလည်း ကျောင်းသားထုအစည်းအဝေးမှာပဲ ဆုံးဖြတ်သွာမှာရှင့်။”
အငြိမ်းစားပေးလိုက်တဲ့ ပါမောက္ခချုပ် ဒေါက်တာသီတာဝင်းရဲ့ နေရာမှာ ဒုတိယပါမောက္ခချုပ် ဒေါက်တာတင်ထွန်းအောင်က ယာယီတာဝန်ယူထားပါတယ်။
“ပါမောက္ခချုပ်နေရာမှာ လောလောဆယ် ရှိနေတဲ့လုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်ဖို့တော့ ကျနော် ဆက်လက် ဆောင်ရွက် ပေးနေပါတယ်ပေါ့နော်။”
.......................
မန်တလေးတက်ကသိုလျ ပါမောက်ခခြုပျ အငွိမျးစားပေးခံရ
(unicode)
မန်တလေးတက်ကသိုလျ စားသောကျဆိုငျတနျး တညျဆောကျတာနဲ့ ပတျသကျပွီး တငျဒါမခေါျပဲ ရငျးနှီးသူကို ဆောကျလုပျခှင့ျ ပေးခဲ့တဲ့ မန်တလေးတက်ကသိုလျ ပါမောက်ခခြုပျ ကို ပညာရေးဝနျကွီးဌာနက ရာထူးနေ အငွိမျးစား ပေးပွီး အရေးယူလိုကျပါတယျ။ ဒီလို အပွဈပေးအရေးယူ လိုကျတာအတှကျ ကြနေပျပမေယ့ျ ကနြျ အပွဈကြူးလှနျသူတှေ ရှိနသေေးတယျလို့ သပိတျမှောကျကြောငျးသားတှကေ ပွောပါတယျ။အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျစုစုက ပွောပွသှားမှာပါ။
မန်တလေးတက်ကသိုလျ စားသောကျဆိုငျတနျး တညျဆောကျတာနဲ့ပတျသကျပွီး နိုငျငံတောျသမ်မတ ထုတျပွနျထားတဲ့ အမိန့ျ၊ ညှှနျကွားခကြျတှကေို လိုကျနာဖို့ပကြျကှကျခဲ့တဲ့ မန်တလေးတက်ကသိုလျ ပါမောက်ခခြုပျ ဒေါကျတာသီတာဝငျးကို ၂၀၂၀၊ ဇနျနဝါရီလ ၂၈ရကျနေ့ နံနကျပိုငျးကစပွီး ပညာရေးဝနျကွီးဌာနက အငွိမျးစားပေးလိုကျ ပါတယျ။
ပါမောက်ခခြုပျ ဒေါကျတာသီတာဝငျးဟာ မန်တလေးတက်ကသိုလျဝငျးထဲ စားသောကျဆိုငျတနျး ဆောကျလုပျတာမှာ တငျဒါမခေါျဘဲ သူနဲ့ရငျးနှီးတဲ့ လုပျငနျးရှငျကို ဆောကျလုပျခှင့ျပေးခဲ့တာကွောင့ျ ကြောငျးသားသမဂ်ဂက ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ စကျတငျဘာလ ၂ရကျနေ့ကတညျးက ဆန်ဒပွခဲ့ကွပွီး သူ့ကိုရာထူးကနေ ယာယီရပျဆိုငျးပေးဖို့ တောငျးဆိုလာကွတာပါ။
ပညာရေး နှီးနှောဖလှယျပှဲမှာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ ဆန်ဒပွခံရတဲ့သတငျးကို ဖတျရှုနိုငျပါပွီ။
အဲဒီလို စတငျဆန်ဒပွလာခဲ့ရာကနေ ဒီကိစ်စကို စုံစမျးဖို့ ပညာရေးဝနျကွီးဌာန ဒုတိယဝနျကွီး ဦးဝငျးမောျထှနျးဦးဆောငျတဲ့ ဌာနဆိုငျရာ စဈဆေးရေးအဖှဲ့ကိုလညျး ဖှဲ့စညျးခဲ့ပမေယ့ျ လေးလကြောျကွာလာတဲ့အထိ အပွီးသတျ ဆုံးဖွတျခကြျရလဒျကို မထုတျပွနျခဲ့တာကွောင့ျ မန်တလေးတက်ကသိုလျ ကြောငျးသားမြားသမဂ်ဂက အခုနှဈ နှဈစပိုငျးမှာ ဒုတိယတကွိမျ သပိတျပွနျလညျ စတငျခဲ့ကွတာပါ။
အဲဒီလို ကြောငျးသားထုနဲ့ ကြောငျးအုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ဝငျတှကွေား အခွအေနတေငျးမာနခြေိနျမှာပဲ ပါမောက်ခခြုပျဒေါကျတာ သီတာဝငျးကို ရာထူးကနေ အငွိမျးစားပေးလိုကျတာဟာ ဝနျထမျးဥပဒနေဲ့အညီ အရေးယူတာဖွဈပွီး အဲဒီအပေါျကို ကြနေပျမှုရှိတယျလို့ မန်တလေးတက်ကသိုလျ ကြောငျးသားမြားသမဂ်ဂဥက်ကဋ်ဌ မယမငျးသူက ပွောပါတယျ။
“အငွိမျးစားပေးလိုကျတယျ ဆိုတာသညျလညျး ပွငျးထနျတဲ့အရေးယူမှုလို့ ညီမတို့အနနေဲ့ မွငျတယျရှင့ျ။ သူက ဒုတိယအပွငျးထနျဆုံးလို့ ပွောရမှာပေါ့။ ရာထူးထုတျပယျတာသညျ ပထမအပွငျးထနျဆုံးပေါ့နောျ ဝနျထမျးကိုအရေးယူမယျ ဆိုလို့ရှိရငျ။ ဥပဒကွေောငျးအရသှားမယျ ဆိုလို့ရှိရငျတော့ process ကရှညျလြားတယျ။ ဒါကတော့ ညီမတို့အနနေဲ့ ကြနေပျလောကျတဲ့ အရေးယူမှုလို့တော့ ပွလေို့ရတယျ။”
အဆင့ျမွင့ျပညာဦးစီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဒေါကျတာသိနျးဝငျးနဲ့အတူ တက်ကသိုလျပါခြုပျ သုံးဦးတို့ဟာ ဒီကနေ့မှာ သပိတျမှောကျကြောငျးသားတှနေဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့ပါတယျ။ ပါမောက်ခခြုပျကို အရေးယူခဲ့ပမေယ့ျ အခုခှင့ျပွုပေးလိုကျတဲ့ စားသောကျဆိုငျတနျးကိစ်စမှာ ပါမောက်ခခြုပျအပွငျ စီမံဘဏ်ဍာဌာနမှူးလညျး ပါနတောကွောင့ျ ကနြျရှိနသေူအပေါျ အရေးယူပေးဖို့ကိုလညျး သပိတျမှောကျကြောငျးသားတှကေ ပွောပါတယျ။
“ပါမောက်ခခြုပျရယျ ၊ စီမံဘဏ်ဍာဌာနမှူးရယျက အဓိကလူမို့လို့ ပါမောက်ခခြုပျကိုတော့ အရေးယူလိုကျပွီ။ ဒေါျသနျးအေး (စီမံဘဏ်ဍာဌာနမှူး) ကိုကတြော့ အရေးယူဖို့အတှကျ ၂၈ရကျ ၂လပိုငျးမှာ ထုတျပွနျပေးမယျပွောတယျ။”
ကြောငျးအုပျခြုပျရေးတာဝနျရှိသူတှဘေကျကတော့ စီမံဘဏ်ဍာရေးမှူးကို ဘယျလို အရေးယူ ဖို့ လုပျဆောငျမယျဆိုတာကိုနောကျလ ၂၈ရကျနေ့ နောကျဆုံးထားပွီး ထုတျပွနျကွညောသှားမယျလို့ ကြောငျးသားတှနေဲ့တှေ့ဆုံခြိနျမှာ ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ဆောကျလုပျပွီးစီးနပွေီဖွဈတဲ့ စားသောကျဆိုငျတနျးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့လညျး ဘယျလိုဆကျလုပျမယျဆိုတာကို ကောျမတီဖှဲ့ ဆောငျရှကျသှားမယျလို့ ပွောပါတယျ။
ကြောငျးသားသပိတျကတော့ ဆကျရှိနဆေဲဖွဈပွီး မနကျဖွနျမှာပွုလုပျမယ့ျ ကြောငျးသားထု အစညျးအဝေးမှာ ဒီသပိတျဆကျရှိသင့ျ မရှိသင့ျကို ဆုံးဖွတျသှားမယျလို့ မယမငျးသူကပွောပါတယျ။
“ညီမတို့က သပိတျမမှောကျခငျကတညျးက ကြောငျးသားထုအစညျးအဝေး ခေါျပွီးမှ ကြောငျးသားထု ဆုံးဖွတျခကြျအရ သပိတျမှောကျတယျ။ အဲတော့ သပိတျပွနျပွီးတော့ လှနျသင့ျ မလှနျသင့ျကို ဆုံးဖွတျရ မှာလညျး ကြောငျးသားထုအစညျးအဝေးမှာပဲ ဆုံးဖွတျသှာမှာရှင့ျ။”
အငွိမျးစားပေးလိုကျတဲ့ ပါမောက်ခခြုပျ ဒေါကျတာသီတာဝငျးရဲ့ နရောမှာ ဒုတိယပါမောက်ခခြုပျ ဒေါကျတာတငျထှနျးအောငျက ယာယီတာဝနျယူထားပါတယျ။
“ပါမောက်ခခြုပျနရောမှာ လောလောဆယျ ရှိနတေဲ့လုပျငနျးတှကေို ဆောငျရှကျဖို့တော့ ကနြောျ ဆကျလကျ ဆောငျရှကျ ပေးနပေါတယျပေါ့နောျ။”