(Zawgyi/Unicode)
ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကို ကိုယ်ပိုင်စီမံခန့်ခွဲခွင့်ရတဲ့ အဆင့်မြင့်တက္ကသိုလ်ဖြစ်စေဖို့ ဆောင်ရွက်ပေးမယ်လို့ နိုင်ငံတော်ထိပ်တန်း ခေါင်းဆောင်တွေက ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် နှစ်၁၀၀ပြည့် ရာပြည့်အခမ်းနားမှာ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာ့ပညာရေးစနစ် အဆင့်အတန်းမြင့်ဖို့အပါအဝင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကြီး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေး မျိုးဆက်သစ် မျိုးဆက်ဟောင်း ကျောင်းသားတွေနဲ့ ညှိနှိုင်း တိုင်ပင်ဆောင်ရွက်သင့်တယ်လို့လည်း သမဂ္ဂကျောင်းသားတချို့ကထောက်ပြပါတယ်။ ဒီကနေ့ စတင်ဖွင့်လှစ်တဲ့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရာပြည့် အခမ်းအနားအကြောင်း မဆုမွန် စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
နှစ်တရာပြည့် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဟာ အရှေ့တောင်အာရှမှာ ထိပ်တန်းအဆင့်မှာရပ်တည်နိုင်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ပညာတတ်လူငယ်များစွာ မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့တဲ့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အဆင့်မြင့်တိုးတက်စေရေး ပညာရေးစီမံကိန်းတွေနဲ့ ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်တယ်လို့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဟောင်း တဦးလည်းဖြစ်တဲ့ အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ မန်းဝင်းခိုင်သန်းက ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရာပြည့်အခမ်းအနားမှာ အခုလိုပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
“ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဟာ အရှေ့တောင်အာရှမှာ ပညာရေးအဆင့်အတန်းအားဖြင့် အကောင်းဆုံးဖြစ်ခဲ့ပြီး အာရှအဆင့်မှာ ထိပ်တန်းက ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ၊ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဟာ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေက ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေ လာရောက်ပညာ ဆည်းပူးရာ တက္ကသိုလ် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရဲ့ ရာပြည့်အခါ သာမညမှာ ဒီလိုအခြေအနေကောင်းတွေကို ပြန်လည်ရရှိနိုင်ဖို့ နိုင်ငံတကာ အဆင့်မြင့် တက္ကသိုလ်ကြီးအဖြစ် ဖြစ်ထွန်းလာစေဖို့အတွက် မဟာစီမံကိန်း Master plan ကို ချမှတ်ထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသူကျောင်းသားဟောင်းကြီးတွေ မျိုးဆက်သစ် ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေ ၊ ဆရာဆရာမတွေနဲ့ မိဘပြည်သူ တရပ်လုံးက အမျိုးသားရေး တာဝန်တရပ်အနေနဲ့ တက်ညီ လက်ညီ အင်တိုက်အားတိုက် ဝိုင်းဝန်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပေးကြပါလို့ တိုက်တွန်းနှိုးဆော်ရင်း နိဂုံးချုပ်အပ်ပါတယ်။”
၁၉၂၀ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာက စတင်ခဲ့တဲ့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကြီးရဲ့ နှစ် ၁၀၀ပြည့် ရာပြည့်အကြိုအခမ်းအနားကို ဒီကနေ့ ၂၀၁၉ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁ရက်နေ့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှာ ကျင်းပခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပါတယ်။
သမိုင်းအစဉ်အလာကြီးမားတဲ့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကြီးရဲ့ နှစ် ၁၀၀ပြည့်အခမ်းအနားမှာ အနှစ်သာရနဲ့ပြည့်ဝတဲ့ မြန်မာ့ပညာရေးအဆင့်အတန်း မြင့်မားစေရေးနဲ့ ကျောင်းသားထု တောင်းဆိုနေတဲ့ ကျောင်းသားတို့အခွင့်အရေးရရှိစရေး နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေ၊ ကျောင်းအုပ်ချုပ်သူတွေနဲ့ မျိုးဆက်သစ် မျိုးဆက်ဟောင်း ကျောင်းသားလူငယ်တွေ ပူးပေါင်းဆွေးနွေးအဖြေရှာကြသင့်တယ်လို့လည်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအကဲခတ် ဒေါက်တာရန်မျိုးသိမ်းက သုံးသပ်ပါတယ်။
“ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရာပြည့်အခမ်းအနားမှာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှာ အဆက်ဆက်ပေ့ါလေ ကျောင်းသားလှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ကျောင်းသားဟောင်းတွေ ခေတ်အဆက်ဆက်ပေါ့လေ ၊ နယ်ပယ်အသီးသီးမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ကျောင်းသားကျောင်းသူဟောင်းတွေ အားလုံးပါဝင်အောင် စုစည်းနိုင်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ မြင်တယ်။ အဲဒီလို မစုစည်းနိုင်ဘူးဆိုရင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ရာပြည့်အခမ်းအနားဟာ မဆလခေတ်၊ နဝတ ခေတ် ၊ နအဖ ခေတ် တွေမှာ လုပ်ခဲ့တဲ့ အခမ်းအနားတခုလိုပဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ကတော့ မြင်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အပါအဝင် တက္ကသိုလ်အားလုံးရဲ့ ပညာရေးအဆင့်အတန်းကို ဘယ်လို မြင့်မားအောင် လုပ်နိုင်မလဲ အဲဒီလို မြင့်မားအောင်လုပ်နိုင်ဖို့အတွက် ဘယ်လိုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မလဲ အကြိတ်အနယ်ပေါ့လေ၊ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးအဖြေရှာတာမျိုးတွေကို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရာပြည့်ကာလမှာ လုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင် ဒီအသီးအပွင့်ကို ကျနော်တို့ရဲ့ သားသမီးတွေ၊ ကျနော်တို့ မြေးမြစ်တွေ ခံစားရနိုင်လိမ့်မယ်လို့ အဲလိုသုံးသပ်ပါတယ်။”
ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရာပြည့်အခမ်းအနားမှာ ခေတ်အဆက်ဆက် သပိတ်ကျောင်းသားတွေရဲ့ သမိုင်းဝင်လှုပ်ရှားမှုတွေ ပညာရေးတောင်းဆိုမှုတွေ နိုင်ငံရဲ့အရေးကြီးတဲ့အခန်းကဏ္ဍမှာပါဝင်နိုင်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ကျောင်းသားလှုပ်ရှားမှု ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရဲ့ ကြီးမြတ်တဲ့သမိုင်းကြောင်း ခေတ်အဆက်ဆက်တွေကို ပြသထားပါတယ်။ ဒါတွေကို မျိုးဆက်သစ်ကျောင်းသားလူငယ်တွေ သိရှိနိုင်အောင် အဓိကထား ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်းလည်း ရန်ကုန်အရှေ့ပိုင်း တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ အလုပ်အမှုဆောင် ဗကသကျောင်းသားခေါင်းဆောင် ကိုမင်းသွေးသစ်က ရာပြည့်အခမ်းအနားအပေါ် အကြံပြုပါတယ်။
“ရာပြည့်အခမ်းအနားကို ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲတွေထက်စာရင် တက္ကသိုလ်ရဲ့ သမိုင်းကျောင်းနဲ့ ဒီ တက္ကသိုလ်မှာရှိတဲ့ အမှတ်တရအဖြစ်အပျက်တွေ ၊ နောက် ဒီ တက္ကသိုလ်က ထွက်လာတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ ကမ္ဘာ (သို့မဟုတ်) မြန်မာကို ဦးဆောင်နိုင်ခဲ့တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ။ နောက် သူ့နယ်ပယ်အသီးသီးမှာထွန်းပေါက်ခဲ့တဲ့ ပညာရှင်တွေ သူတို့တွေရဲ့ သမိုင်းတွေ အဲဒါတွေကို မျိုးဆက်သစ်ကျောင်းသားတွေရဲ့ လက်ထဲကို ကျနော်တို့က ရောက်အောင် ထည့်ပေးနိုင်မှသာရန်ကုန်တက္ကသိုလ်က ဘယ်လောက်အထိ တန်ဖိုးရှိတယ် ၊ ကျနော်တို့ နိုင်ငံနဲ့ ကျနော်တို့ မျိုးဆက်တွေအပေါ်မှာ ဘယ်လောက်အထိ ကျေးဇူးတရားရှိတယ်ဆိုတာကို ကျနော်တို့က တန်ဖိုးထားတတ်မှာပါ။ အဲလိုမှ မဟုတ်ပဲနဲ့ နိုင်ငံရဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေ ၊ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ လာပြီး စကားပြောပြီးတော့ အခမ်းအနားပြီးသွားတာ ဆိုတာမျိုးကတော့ ကျနော်တို့ လက်ရှိမျိုးဆက်တွေက တန်ဖိုးထားမှုအပိုင်းက ရှိမှာမဟုတ်ဘူး လျော့နည်းနေမှာပဲ။"
ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ရာပြည့်အခမ်းအနားကို ၂၀၁၉ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁ရက်နေ့ကနေ နှစ်၁၀၀ပြည့် တဲ့ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁ရက်နေ့အထိ တနှစ်ပတ်လုံး တက္ကသိုလ်ရာပြည့် အခမ်းအနားတွေ ကျင်းပမှာဖြစ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အင်းလျားဆောင် မှာ ရာပြည့် အကြို အင်းလျားဆောင်ဓာတ်ပုံပြပွဲကျင်းပသလို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်စာကြည့်တိုက်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ စာပေထုတ်ဝေသူနဲ့ဖြန့်ချီသူများအသင်းတို့ပူးပေါင်းပြီးလည်း ဒီဇင်ဘာလ ၅ရက်ကနေစလို့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အဓိပတိလမ်း၊ သစ်ပုတ်ပင်တဝိုက်နဲ့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် စာကြည့်တိုက် ရှေ့မှာ ရာပြည့်အကြို စာအုပ်ပွဲတော်ကျင်းပမှာဖြစ်ပါတယ်။
...........................
ရနျကုနျတက်ကသိုလျရာပွည့ျအစီအစဉျမြားစတငျ
(Unicode)
ရနျကုနျတက်ကသိုလျကို ကိုယျပိုငျစီမံခန့ျခှဲခှင့ျရတဲ့ အဆင့ျမွင့ျတက်ကသိုလျဖွဈစဖေို့ ဆောငျရှကျပေးမယျလို့ နိုငျငံတောျထိပျတနျး ခေါငျးဆောငျတှကေ ရနျကုနျတက်ကသိုလျ နှဈ၁၀၀ပွည့ျ ရာပွည့ျအခမျးနားမှာ ပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ မွနျမာ့ပညာရေးစနဈ အဆင့ျအတနျးမွင့ျဖို့အပါအဝငျ ရနျကုနျတက်ကသိုလျကွီး ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျစရေေး မြိုးဆကျသဈ မြိုးဆကျဟောငျး ကြောငျးသားတှနေဲ့ ညှိနှိုငျး တိုငျပငျဆောငျရှကျသင့ျတယျလို့လညျး သမဂ်ဂကြောငျးသားတခြို့ကထောကျပွပါတယျ။ ဒီကနေ့ စတငျဖှင့ျလှဈတဲ့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျရာပွည့ျ အခမျးအနားအကွောငျး မဆုမှနျ စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
နှဈတရာပွည့ျ ရနျကုနျတက်ကသိုလျဟာ အရှေ့တောငျအာရှမှာ ထိပျတနျးအဆင့ျမှာရပျတညျနိုငျခဲ့ပွီး မွနျမာနိုငျငံအတှကျ ပညာတတျလူငယျမြားစှာ မှေးထုတျပေးနိုငျခဲ့တဲ့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျ အဆင့ျမွင့ျတိုးတကျစရေေး ပညာရေးစီမံကိနျးတှနေဲ့ ဆောငျရှကျသှားမှာဖွဈတယျလို့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျကြောငျးသားဟောငျး တဦးလညျးဖွဈတဲ့ အမြိုးသားလှှတျတောျဥက်ကဋ်ဌ မနျးဝငျးခိုငျသနျးက ရနျကုနျတက်ကသိုလျရာပွည့ျအခမျးအနားမှာ အခုလိုပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
“ရနျကုနျတက်ကသိုလျဟာ အရှေ့တောငျအာရှမှာ ပညာရေးအဆင့ျအတနျးအားဖွင့ျ အကောငျးဆုံးဖွဈခဲ့ပွီး အာရှအဆင့ျမှာ ထိပျတနျးက ရပျတညျနိုငျခဲ့ကွောငျး ၊ ရနျကုနျတက်ကသိုလျဟာ အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံတှကေ ကြောငျးသားကြောငျးသူတှေ လာရောကျပညာ ဆညျးပူးရာ တက်ကသိုလျ ဖွဈခဲ့ပါတယျ။ ရနျကုနျတက်ကသိုလျရဲ့ ရာပွည့ျအခါ သာမညမှာ ဒီလိုအခွအေနကေောငျးတှကေို ပွနျလညျရရှိနိုငျဖို့ နိုငျငံတကာ အဆင့ျမွင့ျ တက်ကသိုလျကွီးအဖွဈ ဖွဈထှနျးလာစဖေို့အတှကျ မဟာစီမံကိနျး Master plan ကို ခမြှတျထားပွီး ဖွဈပါတယျ။ ရနျကုနျတက်ကသိုလျ ကြောငျးသူကြောငျးသားဟောငျးကွီးတှေ မြိုးဆကျသဈ ကြောငျးသားကြောငျးသူတှေ ၊ ဆရာဆရာမတှနေဲ့ မိဘပွညျသူ တရပျလုံးက အမြိုးသားရေး တာဝနျတရပျအနနေဲ့ တကျညီ လကျညီ အငျတိုကျအားတိုကျ ဝိုငျးဝနျး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျပေးကွပါလို့ တိုကျတှနျးနှိုးဆောျရငျး နိဂုံးခြုပျအပျပါတယျ။”
၁၉၂၀ပွည့ျနှဈ ဒီဇငျဘာက စတငျခဲ့တဲ့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျကွီးရဲ့ နှဈ ၁၀၀ပွည့ျ ရာပွည့ျအကွိုအခမျးအနားကို ဒီကနေ့ ၂၀၁၉ခုနှဈ ဒီဇငျဘာလ ၁ရကျနေ့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျမှာ ကငြျးပခဲ့ပွီး နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကိုယျတိုငျ တကျရောကျဖှင့ျလှဈပေးခဲ့ပါတယျ။
သမိုငျးအစဉျအလာကွီးမားတဲ့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျကွီးရဲ့ နှဈ ၁၀၀ပွည့ျအခမျးအနားမှာ အနှဈသာရနဲ့ပွည့ျဝတဲ့ မွနျမာ့ပညာရေးအဆင့ျအတနျး မွင့ျမားစရေေးနဲ့ ကြောငျးသားထု တောငျးဆိုနတေဲ့ ကြောငျးသားတို့အခှင့ျအရေးရရှိစရေေး နိုငျငံ့ခေါငျးဆောငျတှေ၊ ကြောငျးအုပျခြုပျသူတှနေဲ့ မြိုးဆကျသဈ မြိုးဆကျဟောငျး ကြောငျးသားလူငယျတှေ ပူးပေါငျးဆှေးနှေးအဖွရှောကွသင့ျတယျလို့လညျး မွနျမာ့နိုငျငံရေးအကဲခတျ ဒေါကျတာရနျမြိုးသိမျးက သုံးသပျပါတယျ။
“ရနျကုနျတက်ကသိုလျရာပွည့ျအခမျးအနားမှာ ရနျကုနျတက်ကသိုလျမှာ အဆကျဆကျပေ့ါလေ ကြောငျးသားလှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျခဲ့တဲ့ ကြောငျးသားဟောငျးတှေ ခတျေအဆကျဆကျပေါ့လေ ၊ နယျပယျအသီးသီးမှာ ပါဝငျခဲ့တဲ့ ကြောငျးသားကြောငျးသူဟောငျးတှေ အားလုံးပါဝငျအောငျ စုစညျးနိုငျဖို့ လိုအပျတယျလို့ မွငျတယျ။ အဲဒီလို မစုစညျးနိုငျဘူးဆိုရငျ ရနျကုနျတက်ကသိုလျ ရာပွည့ျအခမျးအနားဟာ မဆလခတျေ၊ နဝတ ခတျေ ၊ နအဖ ခတျေ တှမှော လုပျခဲ့တဲ့ အခမျးအနားတခုလိုပဲ ဖွဈလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျကတော့ မွငျပါတယျ။ ကနြောျတို့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျ အပါအဝငျ တက်ကသိုလျအားလုံးရဲ့ ပညာရေးအဆင့ျအတနျးကို ဘယျလို မွင့ျမားအောငျ လုပျနိုငျမလဲ အဲဒီလို မွင့ျမားအောငျလုပျနိုငျဖို့အတှကျ ဘယျလိုပူးပေါငျးဆောငျရှကျနိုငျမလဲ အကွိတျအနယျပေါ့လေ၊ ညှိနှိုငျးဆှေးနှေးအဖွရှောတာမြိုးတှကေို ရနျကုနျတက်ကသိုလျရာပွည့ျကာလမှာ လုပျနိုငျမယျဆိုရငျ ဒီအသီးအပှင့ျကို ကနြောျတို့ရဲ့ သားသမီးတှေ၊ ကနြောျတို့ မွေးမွဈတှေ ခံစားရနိုငျလိမ့ျမယျလို့ အဲလိုသုံးသပျပါတယျ။”
ရနျကုနျတက်ကသိုလျရာပွည့ျအခမျးအနားမှာ ခတျေအဆကျဆကျ သပိတျကြောငျးသားတှရေဲ့ သမိုငျးဝငျလှုပျရှားမှုတှေ ပညာရေးတောငျးဆိုမှုတှေ နိုငျငံရဲ့အရေးကွီးတဲ့အခနျးကဏ်ဍမှာပါဝငျနိုငျခဲ့တဲ့ နိုငျငံ့ခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ ကြောငျးသားလှုပျရှားမှု ရနျကုနျတက်ကသိုလျရဲ့ ကွီးမွတျတဲ့သမိုငျးကွောငျး ခတျေအဆကျဆကျတှကေို ပွသထားပါတယျ။ ဒါတှကေို မြိုးဆကျသဈကြောငျးသားလူငယျတှေ သိရှိနိုငျအောငျ အဓိကထား ဆောငျရှကျသင့ျကွောငျးလညျး ရနျကုနျအရှေ့ပိုငျး တက်ကသိုလျကြောငျးသားမြား သမဂ်ဂ အလုပျအမှုဆောငျ ဗကသကြောငျးသားခေါငျးဆောငျ ကိုမငျးသှေးသဈက ရာပွည့ျအခမျးအနားအပေါျ အကွံပွုပါတယျ။
“ရာပွည့ျအခမျးအနားကို ပြောျပှဲရှှငျပှဲတှထေကျစာရငျ တက်ကသိုလျရဲ့ သမိုငျးကြောငျးနဲ့ ဒီ တက်ကသိုလျမှာရှိတဲ့ အမှတျတရအဖွဈအပကြျတှေ ၊ နောကျ ဒီ တက်ကသိုလျက ထှကျလာတဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတှေ ကမ်ဘာ (သို့မဟုတျ) မွနျမာကို ဦးဆောငျနိုငျခဲ့တဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတှေ။ နောကျ သူ့နယျပယျအသီးသီးမှာထှနျးပေါကျခဲ့တဲ့ ပညာရှငျတှေ သူတို့တှရေဲ့ သမိုငျးတှေ အဲဒါတှကေို မြိုးဆကျသဈကြောငျးသားတှရေဲ့ ရငျထဲကို ကနြောျတို့က ရောကျအောငျ ထည့ျပေးနိုငျမှသာရနျကုနျတက်ကသိုလျက ဘယျလောကျအထိ တနျဖိုးရှိတယျ ၊ ကနြောျတို့ နိုငျငံနဲ့ ကနြောျတို့ မြိုးဆကျတှအေပေါျမှာ ဘယျလောကျအထိ ကြေးဇူးတရားရှိတယျဆိုတာကို ကနြောျတို့က တနျဖိုးထားတတျမှာပါ။ အဲလိုမှ မဟုတျပဲနဲ့ နိုငျငံရဲ့ ခေါငျးဆောငျတှေ ၊ ပုဂ်ဂိုလျတှေ လာပွီး စကားပွောပွီးတော့ အခမျးအနားပွီးသှားတာ ဆိုတာမြိုးကတော့ ကနြောျတို့ လကျရှိမြိုးဆကျတှကေ တနျဖိုးထားမှုအပိုငျးက ရှိမှာမဟုတျဘူး လြော့နညျးနမှောပဲ။
ရနျကုနျတက်ကသိုလျရာပွည့ျအခမျးအနားကို ၂၀၁၉ခုနှဈ ဒီဇငျဘာလ ၁ရကျနေ့ကနေ နှဈ၁၀၀ပွည့ျ တဲ့ ၂၀၂၀ ခုနှဈ ဒီဇငျဘာ ၁ရကျနေ့အထိ တနှဈပတျလုံး တက်ကသိုလျရာပွည့ျ အခမျးအနားတှေ ကငြျးပမှာဖွဈပါတယျ။ ရနျကုနျတက်ကသိုလျ အငျးလြားဆောငျ မှာ ရာပွည့ျ အကွို အငျးလြားဆောငျဓာတျပုံပွပှဲကငြျးပသလို ရနျကုနျတက်ကသိုလျစာကွည့ျတိုကျနဲ့ မွနျမာနိုငျငံ စာပထေုတျဝသေူနဲ့ဖွန့ျခြီသူမြားအသငျးတို့ပူးပေါငျးပွီးလညျး ဒီဇငျဘာလ ၅ရကျကနစေလို့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျ အဓိပတိလမျး၊ သဈပုတျပငျတဝိုကျနဲ့ ရနျကုနျတက်ကသိုလျ စာကွည့ျတိုကျ ရှေ့မှာ ရာပွည့ျအကွို စာအုပျပှဲတောျကငြျးပမှာဖွဈပါတယျ။