(Zawgyi/Unicode)
မန္တလေးတိုင်း၊ မိုးကုတ်မြို့အနောက်ပိုင်းက ပေသုံးရာလောက်မြင့်တဲ့ တောင်ကမ်းပါးတခု ဒီကနေ့မနက် အစောပိုင်းမှာ ပြိုကျခဲ့တာကြောင့် ၁၁ ယောက်သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ မိုးဆက်တိုက်ရွာသွန်းပြီး တောင်ကမ်းပါးပြိုကျခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ အခုဩဂုတ် တလအတွင်းမှာပဲ တတိယအကြိမ်မြောက် မြေပြိုမှုဖြစ်ပြီး သေဆုံးမှုလည်း အများဆုံး ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ဒီတင်းအပြည့်အစုံကို ကိုအောင်မြတ်သူ က ပြောပြမှာပါ။
မိုးကုတ်မြို့၊ အောင်သစ်လွင်ရပ်ကွက်မှာ ဒီနေ့ သြဂုတ်လ ၂၄ ရက် မနက် ၆နာရီလောက်က တောင်ကမ်းပါးပြိုကျခဲ့တဲ့အတွက် တောင်စောင်းပေါ်နဲ့ တောင်ကမ်းပါးအောက်ပိုင်းမှာရှိတဲ့ အိမ်တွေ မြေဖုံးလွှမ်းသွားခဲ့ပါတယ်။ မြေပြိုမှုအတွင်း ၁၁ ယောက်သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ မိုးကုတ်အနောက်ပိုင်း မီးသတ်တပ်ခွဲမှူး ဦးမြင့်နိုင်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ မနက်အစောပိုင်းကနေ အခုညနေပိုင်းအထိ လူအယောက် ၁၀၀ လောက်နဲ့ တနေ့လုံးနီးပါး ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့ရကြောင်း သူကပြောပါတယ်။
“ တောင်ရဲ့အမြင့်က ပေ၃၀၀ ကျော်ကျော်လောက်ရှိတယ်။ ကမ်းပါးပြိုကျတာပေါ့။ ပြိုကျပြီးမှ ရှိတဲ့အိမ်တွေအကုန်လုံး လိုက်ပြီးတော့မှ အကုန်ဖုံးသွားခဲ့တာ။ အကုန်လုံးသေဆုံးပဲ။ ခါတိုင်းဆို ဒီလောက်မဖြစ်ဘူး၊ အခုဟာက မိုးကလည်း တအားဆိုးတယ် အဲဒီလိုဖြစ်နေတာကိုး။ ကမ်းပါးနား နေတဲ့အခါကျတော့ မိုးရေတိုက်စားတော့ ကမ်းပါးတွေကအက်ပြီးတော့မှ ပြိုကျတာကိုး။”
မြေပြိုကျတဲ့နေရာတဝိုက် လူနေအိမ် ၁၀ အိမ်လောက်ရှိတာမှာ ၄ အိမ်ပျက်စီးသွားခဲ့ပြီး အိမ်ထဲနေသူတွေအားလုံး သေဆုံးသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ ကမ်းပါးပြိုတဲ့နေရာက တချိန်က ကျောက်တွင်း လုပ်ကွက်တွေ ရှိခဲ့တဲ့နေရာပါ။ အခုတော့လူနေရပ်ကွက် ဖြစ်နေတယ်လို့ မီးသတ်တပ်ခွဲမှူးက ကပြောပါတယ်။ အခုသေဆုံးသွားသူ ၁၁ ယောက်ကလွဲလို့ တခြားထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူတွေတော့ မရှိပါဘူး။
မိုးကုတ်အနောက်ပိုင်း ကျောက်ဖြူရပ်ကွက်မှာ ဩဂုတ်လ ၁၂ ရက်နေ့နဲ့ ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက်နေ့တုန်းကလည်း မြေပြိုကျမှုတွေဖြစ်ခဲ့ပြီး မိုးကုတ်မြို့ဝင် အဓိကလမ်းမကြီးတခု ၃ ရက်ကြာ လမ်းပိတ်ဆို့မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီမြေပြိုမှုတွေအတွင်းမှာလည်း ၃ ယောက်သေဆုံးပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်ကလည်း အုန်းကိုင်းရွာဘက်မှာ မြေပြိုမှုတွေဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ မိုးကုတ်မြို့မှာ အရင်ကလည်း ရေကြီး၊ မြေပြိုတာတွေ ရှိခဲ့ပေမဲ့ အခုနှစ်ထဲမှာ ပိုပြီးအဖြစ်များလာကြောင်း မြို့မိမြို့ဖတဦးဖြစ်တဲ့ ဦးမောင်မောင်ဝင်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ဒီနေ့မြေပြိုမှုမှာ ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းတွေကို အချိန်အတော်ကြာ လုပ်ခဲ့ရကြောင်းလည်း သူကပြောပါတယ်။
“ ကျန်တာတွေက ဖော်နေတုန်းဗျ။ တော်တော်နက်တယ် ၁၅ ပေလောက် မြုပ်မိသွားတာ။ တအိမ်လုံး ဘတ်ဖိုးတစီးနဲ့ ဖော်နေတာ မလောက်လို့ နောက်တစီး ပြန်ခေါ်နေတာ။ နှစ်တိုင်းဖြစ်တယ်၊ ဒီနှစ်ပိုပြီးတော့ ဖြစ်လာသလားပေါ့ ကျနော်တို့တောင် အဲလိုအံ့ဩနေတယ်နော်။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပတ္တမြားကျောက် တူးဖော်ထုတ်လုပ်တာ အများဆုံးရှိတဲ့ မန္တလေးတိုင်း မိုးကုတ်မြို့နယ်က မြေပြိုမှုတွေဟာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက် ယိုယွင်းမှုတွေကြောင့် ပိုဆိုးလာတယ်လို့ ဒေသခံတချို့က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ မိုးကုတ်တဝိုက်မှာ သစ်တောပြုန်းတီးမှုတွေ တဖြည်းဖြည်း များလာတာကလည်း ရေကြီး၊ မြေပြိုရခြင်းရဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်း ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ဒေသခံတွေက ယူဆထားကြတာပါ။
............................................................................................
မိုးကုတျမွို့ တောငျကမျးပါးပွိုကမြှု ၁၁ ယောကျသဆေုံး
(Unicode)
မန်တလေးတိုငျး၊ မိုးကုတျမွို့အနောကျပိုငျးက ပသေုံးရာလောကျမွင့ျတဲ့ တောငျကမျးပါးတခု ဒီကနေ့မနကျ အစောပိုငျးမှာ ပွိုကခြဲ့တာကွောင့ျ ၁၁ ယောကျသဆေုံးခဲ့ပါတယျ။ မိုးဆကျတိုကျရှာသှနျးပွီး တောငျကမျးပါးပွိုကခြဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ဒါဟာ အခုဩဂုတျ တလအတှငျးမှာပဲ တတိယအကွိမျမွောကျ မွပွေိုမှုဖွဈပွီး သဆေုံးမှုလညျး အမြားဆုံး ဖွဈခဲ့တာပါ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ဒီတငျးအပွည့ျအစုံကို ကိုအောငျမွတျသူ က ပွောပွမှာပါ။
မိုးကုတျမွို့၊ အောငျသဈလှငျရပျကှကျမှာ ဒီနေ့ သွဂုတျလ ၂၄ ရကျ မနကျ ၆နာရီလောကျက တောငျကမျးပါးပွိုကခြဲ့တဲ့အတှကျ တောငျစောငျးပေါျနဲ့ တောငျကမျးပါးအောကျပိုငျးမှာရှိတဲ့ အိမျတှေ မွဖေုံးလှှမျးသှားခဲ့ပါတယျ။ မွပွေိုမှုအတှငျး ၁၁ ယောကျသဆေုံးခဲ့တယျလို့ မိုးကုတျအနောကျပိုငျး မီးသတျတပျခှဲမှူး ဦးမွင့ျနိုငျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ မနကျအစောပိုငျးကနေ အခုညနပေိုငျးအထိ လူအယောကျ ၁၀၀ လောကျနဲ့ တနေ့လုံးနီးပါး ကူညီကယျဆယျရေးလုပျငနျးတှေ လုပျဆောငျခဲ့ရကွောငျး သူကပွောပါတယျ။
“ တောငျရဲ့အမွင့ျက ပေ၃၀၀ ကြောျကြောျလောကျရှိတယျ။ ကမျးပါးပွိုကတြာပေါ့။ ပွိုကပြွီးမှ ရှိတဲ့အိမျတှအေကုနျလုံး လိုကျပွီးတော့မှ အကုနျဖုံးသှားခဲ့တာ။ အကုနျလုံးသဆေုံးပဲ။ ခါတိုငျးဆို ဒီလောကျမဖွဈဘူး၊ အခုဟာက မိုးကလညျး တအားဆိုးတယျ အဲဒီလိုဖွဈနတောကိုး။ ကမျးပါးနား နတေဲ့အခါကတြော့ မိုးရတေိုကျစားတော့ ကမျးပါးတှကေအကျပွီးတော့မှ ပွိုကတြာကိုး။”
မွပွေိုကတြဲ့နရောတဝိုကျ လူနအေိမျ ၁၀ အိမျလောကျရှိတာမှာ ၄ အိမျပကြျစီးသှားခဲ့ပွီး အိမျထဲနသေူတှအေားလုံး သဆေုံးသှားတာဖွဈပါတယျ။ ကမျးပါးပွိုတဲ့နရောက တခြိနျက ကြောကျတှငျး လုပျကှကျတှေ ရှိခဲ့တဲ့နရောပါ။ အခုတော့လူနရေပျကှကျ ဖွဈနတေယျလို့ မီးသတျတပျခှဲမှူးက ကပွောပါတယျ။ အခုသဆေုံးသှားသူ ၁၁ ယောကျကလှဲလို့ တခွားထိခိုကျဒဏျရာရသူတှတေော့ မရှိပါဘူး။
မိုးကုတျအနောကျပိုငျး ကြောကျဖွူရပျကှကျမှာ ဩဂုတျလ ၁၂ ရကျနေ့နဲ့ ဩဂုတျလ ၁၃ ရကျနေ့တုနျးကလညျး မွပွေိုကမြှုတှဖွေဈခဲ့ပွီး မိုးကုတျမွို့ဝငျ အဓိကလမျးမကွီးတခု ၃ ရကျကွာ လမျးပိတျဆို့မှု ဖွဈခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီမွပွေိုမှုတှအေတှငျးမှာလညျး ၃ ယောကျသဆေုံးပွီး ထိခိုကျဒဏျရာရသူတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ ဩဂုတျလ ၁၈ ရကျကလညျး အုနျးကိုငျးရှာဘကျမှာ မွပွေိုမှုတှဖွေဈခဲ့ပါတယျ။ မိုးကုတျမွို့မှာ အရငျကလညျး ရကွေီး၊ မွပွေိုတာတှေ ရှိခဲ့ပမေဲ့ အခုနှဈထဲမှာ ပိုပွီးအဖွဈမြားလာကွောငျး မွို့မိမွို့ဖတဦးဖွဈတဲ့ ဦးမောငျမောငျဝငျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ ဒီနေ့မွပွေိုမှုမှာ ကယျဆယျရေးလုပျငနျးတှကေို အခြိနျအတောျကွာ လုပျခဲ့ရကွောငျးလညျး သူကပွောပါတယျ။
“ ကနြျတာတှကေ ဖောျနတေုနျးဗြ။ တောျတောျနကျတယျ ၁၅ ပလေောကျ မွုပျမိသှားတာ။ တအိမျလုံး ဘတျဖိုးတစီးနဲ့ ဖောျနတော မလောကျလို့ နောကျတစီး ပွနျခေါျနတော။ နှဈတိုငျးဖွဈတယျ၊ ဒီနှဈပိုပွီးတော့ ဖွဈလာသလားပေါ့ ကနြောျတို့တောငျ အဲလိုအံ့ဩနတေယျနောျ။”
မွနျမာနိုငျငံမှာ ပတ်တမွားကြောကျ တူးဖောျထုတျလုပျတာ အမြားဆုံးရှိတဲ့ မန်တလေးတိုငျး မိုးကုတျမွို့နယျက မွပွေိုမှုတှဟော သဘာဝပတျဝနျးကငြျ ထိခိုကျ ယိုယှငျးမှုတှကွေောင့ျ ပိုဆိုးလာတယျလို့ ဒသေခံတခြို့က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ မိုးကုတျတဝိုကျမှာ သဈတောပွုနျးတီးမှုတှေ တဖွညျးဖွညျး မြားလာတာကလညျး ရကွေီး၊ မွပွေိုရခွငျးရဲ့ အဓိကအကွောငျးရငျး ဖွဈလိမ့ျမယျလို့ ဒသေခံတှကေ ယူဆထားကွတာပါ။