(Zawgyi/Unicode)
ICJ နိုင်ငံတကာတရားရုံးကို မြန်မာအစိုးရက လေးလပြည့် အစီရင်ခံစာ တင်သွင်းမယ့်
မေလ ၂၃ ရက်နေ့ မတိုင်ခင် ရက်ပိုင်းအလိုမှာရိုဟင်ဂျာတွေကို လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှုကနေမြန်မာအစိုးရက အကာအကွယ်မပေးနိုင်သေးဘူးလို့ မြန်မာ့အရေး ကျွမ်းကျင်သူတွေက ဝေဖန်ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
ICJ ကုလသမဂ္ဂတရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို မြန်မာအစိုးရက အကောင်အထည်ဖေါ်တဲ့နေရာမှာ ထင်သာမြင်သာမှုမရှိဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတဲ့ မအင်ကြင်းနိုင်က အသေးစိတ်ပြောပြမှာပါ။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးရောက် အခြေစိုက် Global Justice Center အဖွဲ့က ကြီးမှူးပြီးတော့ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုကို မြန်မာအစိုးရက ဘယ်လောက်ထိ ကာကွယ်ပေးနေသလဲ ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ ဗွီဒီယိုကွန်ဖရင့် ဆွေးနွေးပွဲကို မနေ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။ အဓိက ပါဝင်ဆွေးနွေးသူတွေကတော့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ယန်ဟီလီ၊ ကိုဖီအာနန် ရခိုင်အကြံပေးကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်ဟောင်း သံအမတ်ကြီး Laetitia Van Den Assum၊ Women Peace Network တည်ထောင်သူလည်းဖြစ် ဒါရိုက်တာလည်းဖြစ်တဲ့ မဝေေ၀နု တို့ဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ICJ တရားရုံးက ဇန်နဝါရီလက ချမှတ်ထားတဲ့(Provisional measures) ကြားဖြတ်အရေးယူ ဆောင်ရွက်ဖို့ အစီအစဉ် ဆုံးဖြတ်ချက် ဟာ လေးလကြာခဲ့ပေမယ့် ရိုဟင်ဂျာတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အကာအကွယ်ပေးလုပ်ဆောင်မှုတွေ ဘာမှ တိုးတက်မှုမရှိသေးသလို၊ မြန်မာအစိုးရ ဘက်က ရိုးရိုးသားသားလိုက်နာအကောင်အထည်ဖေါ် ဆောင်ရွက်တာလည်း မတွေ့ရဘူးလို့ မြန်မာ့အရေး ကျွမ်းကျင်သူတွေက တညီတညွတ်တည်း ထောက်ပြခဲ့ကြောင်း ကိုယ်တိုင် ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့သူWomen Peace Network ဒါရိုက်တာ မဝေေ၀နုက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
"ICJ မှာ ဒီအမှု စဖြစ်ကတည်းက တရားရုံးကနေ အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့တာ လေးလရှိသွားပြီ။ အမှန်တကယ်ဆို ဒီကာလမှာ အများကြီး အကောင်အထည်ဖေါ်ပြီးသား ဖြစ်နေရမယ်။ ဒါပေမယ့် အောက်ခြေမှာ အခြေအနေက ဘာမှ တိုးတက်မှုမရှိလာဘူး။ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ အခြေအနေတွေ ပြောင်းလဲသွားတာမရှိဘူး။ အဲတော့ ထိရောက်တဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေ လုပ်ဖို့လိုတယ်။ ဥပဒေတွေကို ပြဌာန်းဖို့ လိုနေပါတယ်။"
ဒါအပြင် မြန်မာအစိုးရက ICJ တရားရုံးဆုံးဖြတ်ကို လိုက်နာ အကောင်အထည် ဖေါ်နေတယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာလည်း ပွင့်လင်းမြင်သာမှုမရှိဘူးဆိုတဲ့အချက်ကိုလည်း ဆွေးနွေးပွဲမှာ ထောက်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
မြန်မာအစိုးရဘက်က တပ်မတော်ရဲ့ စစ်ဆင်ရေးတွေမှာ စစ်ရာဇဝတ်ကျူးလွန်တာတွေ မလုပ်ဖို့၊ ညွန်ကြားချက်တွေထုတ်ပြန်တာ၊ ICOE ရခိုင်အကြံပေးကော်မရှင်ရဲ့အစီရင်ခံစာအရ ပြစ်မှုကျူးလွန်တဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို အရေးယူရေး ဆောင်ရွက်နေတာ၊ ICJ တရားရုံးဆုံးဖြတ်ချက်ကို လိုက်နာမယ့်အကြောင်း ကြေညာချက်တွေ ထုတ်ပြန်ထားတာရှိပါတယ်။
ဒါတွေကို အသိအမှတ်ပြုပေမယ့် လက်တွေ့မှာ ရခိုင်ပြည်နယ်အခြေအနေဟာ တိုးတက်မှု မရှိတဲ့အပြင် ရိုဟင်ဂျာတွေအတွက်ရော၊ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားတွေအတွက်ပါ လုံခြုံမှု မရှိတာတွေ့ရတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ယန်ဟီလီ က ဆွေးနွေးပွဲမှာ ထောက်ပြသွားခဲ့တယ်လို့ မဝေေ၀နုက ပြောပါတယ်။
" ကျူးလွန်တယ်ဆိုတာက ညွန်ကြားချက်တွေ ထုတ်ရုံနဲ့ကာကွယ်လို့မရဘူး။ အောက်ခြေမှာ ထိထိရောက်ရောက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေရှိဖို့ လိုတယ်ဆိုတာကိုပြောတယ်။ ဥပဒေတွေ ထုတ်ပြန်ပြီး ကာကွယ်ရမယ်။ လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ စာချုပ်ကိုလည်း ပြည်တွင်းဥပဒေတွေထဲမှာ ထည့်သွင်းပြီး သက်ရောက်မှုရှိအောင် လုပ်ဖို့ ဆိုတဲ့အချက်တွေကို ပြောသွားပါတယ်။"
ဒါအပြင် ဆွေးနွေးပွဲမှာလည်း ICOE အစီရင်ခံစာ အပြည့်အစုံကို မြန်မာအစိုးရက ဘာကြောင့် မထုတ်ပြန်သေးတာလဲဆိုတာကိုလည်း ယန်ဟီလီက မေးခွန်းထုတ်သွားပါတယ်။ မကြာသေးခင်သတင်းပတ်တွေတုန်းကလည်း ယန်ဟီလီဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မြန်မာတပ်မတော်ကအေအေ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ကို နှိမ်နင်းရာမှာစစ်ရာဇဝတ် ကျူးလွန်မှုတွေ ဖြစ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေရောက် နေကြောင်း နိုင်ငံတကာကို သတိပေးပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
အလားတူ ကိုဖီအာနန် ရခိုင်အကြံပေးကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်ဟောင်း သံအမတ်ကြီး Laetitia လက်တီရှာကလည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်တဲ့ အရပ်သားအစိုးရအနေနဲ့စနစ်တကျ ပြစ်မှုကျူးလွန်မှုတွေကို ကာကွယ်တားဆီးနိုင်မှု မရှိရင် လည်း အပြစ်ကျူးလွန်ရာရောက်နေတယ်လို့ သတိပေးပြောဆိုခဲ့ကြောင်း မဝေေ၀နုက ပြောပါတယ်။
"အစိုးရအနေနဲ့ ဒီလိုမျိုး စနစ်တကျ နှစ်ပေါင်းများစွာ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ၊ ဖိနှိပ်မှုတွေကို မသိကျိုးကျွန်ပြုပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်မှု မရှိဘူး။ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု မရှိဘူးဆိုရင် ဒါဟာ act of omission ဖြစ်တယ်ဆိုပြီး သူပြောသွားပါတယ်။"
မြန်မာအစိုးရအနေနဲ့ ကိုဖီအာနန် ကော်မရှင်ရဲ့အကြံပြုချက်တွေကို လိုက်နာပါမယ်လို့ လက်ခံထားပြီဖြစ်တဲ့အတွက် ဒါတွေကို ထိထိရောက်ရောက် ရိုးရိုးသားသား အကောင်အထည်ဖေါ်ဖို့ လည်း သံအမတ်ကြီးက တိုက်တွန်းသွားတယ်။
မဝေေ၀နုကလည်း လက်ရှိရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ရိုဟင်ဂျာတွေဟာ အရင် ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက ခွဲခြားဖိနှိပ်ထားတဲ့ အခြေအနေတိုင်း သိသာတဲ့ ပြောင်းလဲမှုတွေ မရှိသေးဘူးဆိုတာကို အချက်အလက်တွေတင်ပြဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
" ရခိုင်မှာ လောလောဆယ် ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် ကျူးလွန်နေတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေနဲ့ နှိပ်စက်မှုတွေဟာ အခုချိန်ထိ ရှိနေသေးတယ်။ လုံး၀ တိုးတက်ပြောင်းလဲမှု မရှိသေးဘူး။ NVC ကဒ်တွေကို အတင်းထုတ်ပေးတာ၊ IDP စခန်းတွေက ဒုက္ခသည်တွေကိုလည်း အခုချိန်ထိ သူတို့နေရပ်တွေကို ပေးမပြန်တာ စတာတွေကို ကျမ ဆွေးနွေးတင်ပြခဲ့ပါတယ်။"
မြန်မာအစိုးရက မကြာခင်ရက်ပိုင်းအတွင်း ICJ ကို တင်သွင်းမယ့် အစီရင်ခံစာမှာလည်း သူတို့ ဟန်ပြဆောင်ရွက်ချက်တွေကိုပဲ ထည့်သွင်းထားပြီး လက်တွေ့အခြေအနေနဲ့ ကွာခြားမှုတွေရှိမယ်ဆိုတာကို မျှော်လင့်ထားကြောင်း မဝေေ၀နုက ဆိုပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာ အသုံးအနှုန်းကို လက်မခံတဲ့မြန်မာအစိုးရကတော့ICJ နိုင်ငံတကာတရုံးက ချမှတ်ထားတဲ့ ကြားဖြတ်အရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့အစီအစဉ်တွေကို လိုက်နာအကောင်အထည်ဖေါ်သွားမယ့်အကြောင်း ဧပြီလနှောင်းပိုင်းက ကြေညာချက် ထုတ်ပြန် ထားပါတယ်။
..................
ICJ ဆုံးဖွတျခကြျအကောငျအထညျဖောျရာမှာ မွနျမာဘကျက ပှင့ျလငျးမွငျသာမှုမရှိတဲ့အပေါျ ဝဖေနျမှုတှေ ထှကျပေါျ
(Unicode)
ICJ နိုငျငံတကာတရားရုံးကို မွနျမာအစိုးရက လေးလပွည့ျ အစီရငျခံစာ တငျသှငျးမယ့ျ
မလေ ၂၃ ရကျနေ့ မတိုငျခငျ ရကျပိုငျးအလိုမှာရိုဟငျဂြာတှကေို လူမြိုးတုနျး သတျဖွတျမှုကနမွေနျမာအစိုးရက အကာအကှယျမပေးနိုငျသေးဘူးလို့ မွနျမာ့အရေး ကြှမျးကငြျသူတှကေ ဝဖေနျပွောဆိုလိုကျပါတယျ။
ICJ ကုလသမဂ်ဂတရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျတှကေို မွနျမာအစိုးရက အကောငျအထညျဖေါျတဲ့နရောမှာ ထငျသာမွငျသာမှုမရှိဘူးလို့ ဆိုပါတယျ။ ဆကျသှယျမေးမွနျးထားတဲ့ မအငျကွငျးနိုငျက အသေးစိတျပွောပွမှာပါ။
အမရေိကနျပွညျထောငျစု နယူးရောကျ အခွစေိုကျ Global Justice Center အဖှဲ့က ကွီးမှူးပွီးတော့ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျမှုကို မွနျမာအစိုးရက ဘယျလောကျထိ ကာကှယျပေးနသေလဲ ဆိုတဲ့ ခေါငျးစဉျနဲ့ ဗှီဒီယိုကှနျဖရင့ျ ဆှေးနှေးပှဲကို မနေ့ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့က ပွုလုပျခဲ့တာပါ။ အဓိက ပါဝငျဆှေးနှေးသူတှကေတော့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂ လူ့အခှင့ျအရေး အထူးကိုယျစားလှယျဟောငျး ယနျဟီလီ၊ ကိုဖီအာနနျ ရခိုငျအကွံပေးကောျမရှငျ အဖှဲ့ဝငျဟောငျး သံအမတျကွီး Laetitia Van Den Assum၊ Women Peace Network တညျထောငျသူလညျးဖွဈ ဒါရိုကျတာလညျးဖွဈတဲ့ မဝေဝေနု တို့ဖွဈပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံအပေါျ ICJ တရားရုံးက ဇနျနဝါရီလက ခမြှတျထားတဲ့(Provisional measures) ကွားဖွတျအရေးယူ ဆောငျရှကျဖို့ အစီအစဉျ ဆုံးဖွတျခကြျ ဟာ လေးလကွာခဲ့ပမေယ့ျ ရိုဟငျဂြာတှနေဲ့ ပတျသကျတဲ့ အကာအကှယျပေးလုပျဆောငျမှုတှေ ဘာမှ တိုးတကျမှုမရှိသေးသလို၊ မွနျမာအစိုးရ ဘကျက ရိုးရိုးသားသားလိုကျနာအကောငျအထညျဖေါျ ဆောငျရှကျတာလညျး မတှေ့ရဘူးလို့ မွနျမာ့အရေး ကြှမျးကငြျသူတှကေ တညီတညှတျတညျး ထောကျပွခဲ့ကွောငျး ကိုယျတိုငျ ပါဝငျဆှေးနှေးခဲ့သူWomen Peace Network ဒါရိုကျတာ မဝေဝေနုက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
"ICJ မှာ ဒီအမှု စဖွဈကတညျးက တရားရုံးကနေ အမိန့ျထုတျပွနျခဲ့တာ လေးလရှိသှားပွီ။ အမှနျတကယျဆို ဒီကာလမှာ အမြားကွီး အကောငျအထညျဖေါျပွီးသား ဖွဈနရေမယျ။ ဒါပမေယ့ျ အောကျခွမှော အခွအေနကေ ဘာမှ တိုးတကျမှုမရှိလာဘူး။ ရိုဟငျဂြာတှရေဲ့ အခွအေနတှေေ ပွောငျးလဲသှားတာမရှိဘူး။ အဲတော့ ထိရောကျတဲ့ လုပျဆောငျခကြျတှေ လုပျဖို့လိုတယျ။ ဥပဒတှေကေို ပွဌာနျးဖို့ လိုနပေါတယျ။"
ဒါအပွငျ မွနျမာအစိုးရက ICJ တရားရုံးဆုံးဖွတျကို လိုကျနာ အကောငျအထညျ ဖေါျနတေယျဆိုတဲ့နရောမှာလညျး ပှင့ျလငျးမွငျသာမှုမရှိဘူးဆိုတဲ့အခကြျကိုလညျး ဆှေးနှေးပှဲမှာ ထောကျပွခဲ့ကွပါတယျ။
မွနျမာအစိုးရဘကျက တပျမတောျရဲ့ စဈဆငျရေးတှမှော စဈရာဇဝတျကြူးလှနျတာတှေ မလုပျဖို့၊ ညှနျကွားခကြျတှထေုတျပွနျတာ၊ ICOE ရခိုငျအကွံပေးကောျမရှငျရဲ့အစီရငျခံစာအရ ပွဈမှုကြူးလှနျတဲ့ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျတှကေို အရေးယူရေး ဆောငျရှကျနတော၊ ICJ တရားရုံးဆုံးဖွတျခကြျကို လိုကျနာမယ့ျအကွောငျး ကွညောခကြျတှေ ထုတျပွနျထားတာရှိပါတယျ။
ဒါတှကေို အသိအမှတျပွုပမေယ့ျ လကျတှေ့မှာ ရခိုငျပွညျနယျအခွအေနဟော တိုးတကျမှု မရှိတဲ့အပွငျ ရိုဟငျဂြာတှအေတှကျရော၊ ရခိုငျတိုငျးရငျးသားတှအေတှကျပါ လုံခွုံမှု မရှိတာတှေ့ရတယျလို့ ကုလသမဂ်ဂလူ့အခှင့ျအရေး အထူးကိုယျစားလှယျဟောငျး ယနျဟီလီ က ဆှေးနှေးပှဲမှာ ထောကျပွသှားခဲ့တယျလို့ မဝေဝေနုက ပွောပါတယျ။
" ကြူးလှနျတယျဆိုတာက ညှနျကွားခကြျတှေ ထုတျရုံနဲ့ကာကှယျလို့မရဘူး။ အောကျခွမှော ထိထိရောကျရောကျ ပွုပွငျပွောငျးလဲမှုတှရှေိဖို့ လိုတယျဆိုတာကိုပွောတယျ။ ဥပဒတှေေ ထုတျပွနျပွီး ကာကှယျရမယျ။ လူမြိုးတုနျး သတျဖွတျမှုဆိုငျရာ စာခြုပျကိုလညျး ပွညျတှငျးဥပဒတှေထေဲမှာ ထည့ျသှငျးပွီး သကျရောကျမှုရှိအောငျ လုပျဖို့ ဆိုတဲ့အခကြျတှကေို ပွောသှားပါတယျ။"
ဒါအပွငျ ဆှေးနှေးပှဲမှာလညျး ICOE အစီရငျခံစာ အပွည့ျအစုံကို မွနျမာအစိုးရက ဘာကွောင့ျ မထုတျပွနျသေးတာလဲဆိုတာကိုလညျး ယနျဟီလီက မေးခှနျးထုတျသှားပါတယျ။ မကွာသေးခငျသတငျးပတျတှတေုနျးကလညျး ယနျဟီလီဟာ ရခိုငျပွညျနယျမှာ မွနျမာတပျမတောျကအအေေ ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ ကို နှိမျနငျးရာမှာစဈရာဇဝတျ ကြူးလှနျမှုတှေ ဖွဈနိုငျတဲ့ အခွအေနရေောကျ နကွေောငျး နိုငျငံတကာကို သတိပေးပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
အလားတူ ကိုဖီအာနနျ ရခိုငျအကွံပေးကောျမရှငျ အဖှဲ့ဝငျဟောငျး သံအမတျကွီး Laetitia လကျတီရှာကလညျး ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဦးဆောငျတဲ့ အရပျသားအစိုးရအနနေဲ့စနဈတကြ ပွဈမှုကြူးလှနျမှုတှကေို ကာကှယျတားဆီးနိုငျမှု မရှိရငျ လညျး အပွဈကြူးလှနျရာရောကျနတေယျလို့ သတိပေးပွောဆိုခဲ့ကွောငျး မဝေဝေနုက ပွောပါတယျ။
"အစိုးရအနနေဲ့ ဒီလိုမြိုး စနဈတကြ နှဈပေါငျးမြားစှာ ဖွဈပေါျခဲ့တဲ့ ခှဲခွားဆကျဆံမှုတှေ၊ ဖိနှိပျမှုတှကေို မသိကြိုးကြှနျပွုပွီး အရေးယူဆောငျရှကျမှု မရှိဘူး။ ပွုပွငျပွောငျးလဲမှု မရှိဘူးဆိုရငျ ဒါဟာ act of omission ဖွဈတယျဆိုပွီး သူပွောသှားပါတယျ။"
မွနျမာအစိုးရအနနေဲ့ ကိုဖီအာနနျ ကောျမရှငျရဲ့အကွံပွုခကြျတှကေို လိုကျနာပါမယျလို့ လကျခံထားပွီဖွဈတဲ့အတှကျ ဒါတှကေို ထိထိရောကျရောကျ ရိုးရိုးသားသား အကောငျအထညျဖေါျဖို့ လညျး သံအမတျကွီးက တိုကျတှနျးသှားတယျ။
မဝေဝေနုကလညျး လကျရှိရခိုငျပွညျနယျမှာ ရိုဟငျဂြာတှဟော အရငျ ဆယျစုနှဈပေါငျးမြားစှာကတညျးက ခှဲခွားဖိနှိပျထားတဲ့ အခွအေနတေိုငျး သိသာတဲ့ ပွောငျးလဲမှုတှေ မရှိသေးဘူးဆိုတာကို အခကြျအလကျတှတေငျပွဆှေးနှေးခဲ့တယျလို့ ပွောပါတယျ။
" ရခိုငျမှာ လောလောဆယျ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ ကြူးလှနျနတေဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှုတှနေဲ့ နှိပျစကျမှုတှဟော အခုခြိနျထိ ရှိနသေေးတယျ။ လုံး၀ တိုးတကျပွောငျးလဲမှု မရှိသေးဘူး။ NVC ကဒျတှကေို အတငျးထုတျပေးတာ၊ IDP စခနျးတှကေ ဒုက်ခသညျတှကေိုလညျး အခုခြိနျထိ သူတို့နရေပျတှကေို ပေးမပွနျတာ စတာတှကေို ကမြ ဆှေးနှေးတငျပွခဲ့ပါတယျ။"
မွနျမာအစိုးရက မကွာခငျရကျပိုငျးအတှငျး ICJ ကို တငျသှငျးမယ့ျ အစီရငျခံစာမှာလညျး သူတို့ ဟနျပွဆောငျရှကျခကြျတှကေိုပဲ ထည့ျသှငျးထားပွီး လကျတှေ့အခွအေနနေဲ့ ကှာခွားမှုတှရှေိမယျဆိုတာကို မြှောျလင့ျထားကွောငျး မဝေဝေနုက ဆိုပါတယျ။
ရိုဟငျဂြာ အသုံးအနှုနျးကို လကျမခံတဲ့မွနျမာအစိုးရကတော့ICJ နိုငျငံတကာတရုံးက ခမြှတျထားတဲ့ ကွားဖွတျအရေးယူဆောငျရှကျဖို့အစီအစဉျတှကေို လိုကျနာအကောငျအထညျဖေါျသှားမယ့ျအကွောငျး ဧပွီလနှောငျးပိုငျးက ကွညောခကြျ ထုတျပွနျ ထားပါတယျ။