{{Zawgyi/Unicode}}
ဂျနီဗာအခြေစိုက် IPU လို့ခေါ်တဲ့ နိုင်ငံတကာ လွှတ်တော်အမတ်များသမဂ္ဂ (Inter-Parliamentary Union) ရဲ့ ၁၄၆ ကြိမ်မြာက်ညီလာခံကို ဘာရိန်းနိုင်ငံမြို့တော် မနားမားမှာ ကျင်းပနေတာမှာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH) ရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အဖွဲ့ဝင် အမျိုးသားလွှတ်တော်အမတ် ဒေါက်တာဝင်းမြတ်အေးက တက်ရောက်မိန့်ခွန်းပြောခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီမှာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြည်သူလူထုက ရွေးကောက်ထားတဲ့ လွှတ်တော်အမတ်တွေအပါအဝင် လူ အမြောက်အမြားကို စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ထောင်ချကာ တရားမဝင်အာဏာရယူဖို့ကြိုးစားနေပြီး ဒါကို နိုင်ငံတကာကရှုတ်ချဖို့နဲ့ CRPH လွှတ်တော်၊ NUG အစိုးရအဖွဲ့ကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
တက်ရောက်လာတဲ့နိုင်ငံအသီးသီးရဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုသူတွေအနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော်တွေမှာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH) နဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုနိုင်ရေး အဆိုတင်သွင်းကြဖို့ ဒေါက်တာဝင်းမြတ်အေးက ပြောသွားတာပါ။ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကိုကာကွယ်ဖို့နဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ် မြန်မာ့မြေပေါ်ကနေ အပြီးတိုင်ချုပ်ငြိမ်းဖို့ CRPH နဲ့ လက်တွဲပြီး နိုင်ငံတကာ ပါလီမန်အချင်းချင်း လက်တွေ့ကျတဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ ဒေါက်တာဝင်းမြတ်အေးက တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် စစ်တပ်ရဲ့ထိုးစစ်တွေနဲ့ ပဋိပက္ခတွေအတွင်း နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရတဲ့ မြန်မာ လူထုအတွက် အရေးပေါ်အကူအညီတွေပေးဖို့ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေရဲ့ လွှတ်တော်တွေက တဆင့် အစိုးရတွေကိုတောင်းဆိုဖို့လည်း တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း အာဆီယံရဲ့ မြန်မာ့အရေး ဘုံသဘောတူညီချက် (၅) ချက်ကိုလည်း အမြန်ဆုံး အကောင်အထည်ဖော်ကာ စစ်တပ်ရဲ့ သတ်ဖြတ်မှုတွေကို ရပ်တန့်ရေး နိုင်ငံတကာက ဝိုင်းဝန်းတောင်းဆိုပေးဖို့လည်း ပြောခဲ့ပါတယ်။
စစ်တပ်ဟာ လူသားမဆန်တဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေကို အရှိန်မြှင့် လုပ်ဆောင်နေပြီး နိုင်ငံတကာရဲ့တောင်းဆိုမှုတွေကို မျက်ကွယ်ပြုပြီး လူသားမျိုးနွယ်အပေါ်ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ဆက်လက်ကျူးလွန်နေဆဲလို့လည်း ဒေါက်တာဝင်းမြတ်အေးက သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
ရွေးကောက်ခံအမတ်တဦးအပါအဝင် လူ ၃,၀၀၀ ကျော်ကို စစ်တပ်ကသတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး လွှတ်တော်အမတ် တရာကျော်အပါအဝင် လူပေါင်းသောင်းနဲ့ချီဟာ တရားမဝင် ဖမ်းဆီးခံနေရတယ်လို့ နိုင်ငံတကာက လွှတ်တော်တာဝန်ရှိသူတွေကို ဒေါက်တာဝင်းမြတ်အေးက တင်ပြခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ်ရဲ့ထိုးစစ်တွေ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုတွေကြောင့် အရပ်သားသိန်းနဲ့ချီဟာ အိုးအိမ်တွေက စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရတယ်လို့လည်း မြန်မာပြည်ရဲ့ အခြေအနေတွေကို ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။
ဒီညီလာခံမှာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးက လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌတွေ၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ ဥပဒေပြုရေးဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူတွေတက်ရောက်နေကြပြီး အစည်းအဝေးကို လာမယ့် မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပဖို့ ရှိနေပါတယ်။
==============
{{Unicode}}
CRPH/NUG ကို အသိအမှတျပွုဖို့ နိုငျငံတကာလှှတျတောျအမတျတှကေို တောငျးဆို
ဂနြီဗာအခွစေိုကျ IPU လို့ခေါျတဲ့ နိုငျငံတကာ လှှတျတောျအမတျမြားသမဂ်ဂ (Inter-Parliamentary Union) ရဲ့ ၁၄၆ ကွိမျမွာကျညီလာခံကို ဘာရိနျးနိုငျငံမွို့တောျ မနားမားမှာ ကငြျးပနတောမှာ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျ ကိုယျစားပွုကောျမတီ (CRPH) ရဲ့ ကိုယျစားလှယျအဖွဈ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ (NUG) အဖှဲ့ဝငျ အမြိုးသားလှှတျတောျအမတျ ဒေါကျတာဝငျးမွတျအေးက တကျရောကျမိန့ျခှနျးပွောခဲ့ပါတယျ။
အဲဒီမှာ မွနျမာနိုငျငံမှာ ပွညျသူလူထုက ရှေးကောကျထားတဲ့ လှှတျတောျအမတျတှအေပါအဝငျ လူ အမွောကျအမွားကို စဈတပျက ဖမျးဆီးသတျဖွတျထောငျခကြာ တရားမဝငျအာဏာရယူဖို့ကွိုးစားနပွေီး ဒါကို နိုငျငံတကာကရှုတျခဖြို့နဲ့ CRPH လှှတျတောျ၊ NUG အစိုးရအဖှဲ့ကို တရားဝငျ အသိအမှတျပွုဖို့ တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။
တကျရောကျလာတဲ့နိုငျငံအသီးသီးရဲ့ လှှတျတောျကိုယျစားပွုသူတှအေနနေဲ့ သကျဆိုငျရာ လှှတျတောျတှမှော ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားပွုကောျမတီ (CRPH) နဲ့ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ (NUG) ကို တရားဝငျ အသိအမှတျပွုနိုငျရေး အဆိုတငျသှငျးကွဖို့ ဒေါကျတာဝငျးမွတျအေးက ပွောသှားတာပါ။ ဒီမိုကရစေီနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးကိုကာကှယျဖို့နဲ့ စဈအာဏာရှငျစနဈ မွနျမာ့မွပေေါျကနေ အပွီးတိုငျခြုပျငွိမျးဖို့ CRPH နဲ့ လကျတှဲပွီး နိုငျငံတကာ ပါလီမနျအခငြျးခငြျး လကျတှေ့ကတြဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုတှေ လုပျဆောငျဖို့ ဒေါကျတာဝငျးမွတျအေးက တောငျးဆိုခဲ့ပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ စဈတပျရဲ့ထိုးစဈတှနေဲ့ ပဋိပက်ခတှအေတှငျး နရေပျစှန့ျခှာထှကျပွေးနရေတဲ့ မွနျမာ လူထုအတှကျ အရေးပေါျအကူအညီတှပေေးဖို့ သကျဆိုငျရာနိုငျငံတှရေဲ့ လှှတျတောျတှကေ တဆင့ျ အစိုးရတှကေိုတောငျးဆိုဖို့လညျး တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။
အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံမြားအသငျး အာဆီယံရဲ့ မွနျမာ့အရေး ဘုံသဘောတူညီခကြျ (၅) ခကြျကိုလညျး အမွနျဆုံး အကောငျအထညျဖောျကာ စဈတပျရဲ့ သတျဖွတျမှုတှကေို ရပျတန့ျရေး နိုငျငံတကာက ဝိုငျးဝနျးတောငျးဆိုပေးဖို့လညျး ပွောခဲ့ပါတယျ။
စဈတပျဟာ လူသားမဆနျတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှုတှကေို အရှိနျမွှင့ျ လုပျဆောငျနပွေီး နိုငျငံတကာရဲ့တောငျးဆိုမှုတှကေို မကြျကှယျပွုပွီး လူသားမြိုးနှယျအပေါျကြူးလှနျတဲ့ ရာဇဝတျမှုတှေ ဆကျလကျကြူးလှနျနဆေဲလို့လညျး ဒေါကျတာဝငျးမွတျအေးက သတိပေးခဲ့ပါတယျ။
ရှေးကောကျခံအမတျတဦးအပါအဝငျ လူ ၃,၀၀၀ ကြောျကို စဈတပျကသတျဖွတျခဲ့ပွီး လှှတျတောျအမတျ တရာကြောျအပါအဝငျ လူပေါငျးသောငျးနဲ့ခြီဟာ တရားမဝငျ ဖမျးဆီးခံနရေတယျလို့ နိုငျငံတကာက လှှတျတောျတာဝနျရှိသူတှကေို ဒေါကျတာဝငျးမွတျအေးက တငျပွခဲ့ပါတယျ။ စဈတပျရဲ့ထိုးစဈတှေ လကွေောငျးတိုကျခိုကျမှုတှနေဲ့ မီးရှို့ဖကြျဆီးမှုတှကွေောင့ျ အရပျသားသိနျးနဲ့ခြီဟာ အိုးအိမျတှကေ စှန့ျခှာထှကျပွေးနရေတယျလို့လညျး မွနျမာပွညျရဲ့ အခွအေနတှေကေို ရှငျးပွခဲ့ပါတယျ။
ဒီညီလာခံမှာ ကမ်ဘာ့နိုငျငံအသီးသီးက လှှတျတောျဥက်ကဋ်ဌတှေ၊ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှနေဲ့ ဥပဒပွေုရေးဆိုငျရာ တာဝနျရှိသူတှတေကျရောကျနကွေပွီး အစညျးအဝေးကို လာမယ့ျ မတျလ ၁၅ ရကျနေ့အထိ ကငြျးပဖို့ ရှိနပေါတယျ။