(Zawgyi/Unicode)
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် အိန္ဒိယနိုင်ငံက နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးရဲ့ အဓိက ဝင်ပေါက်ဖြစ်တဲ့ မိုးရေး-တမူး နယ်စပ်ဂိတ်တွေကို အိန္ဒိယနိုင်ငံဘက် ဒီကနေ့က စတင်ပြီး ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်လိုက်ပါတယ်။ မိုးရေး-တမူး နယ်စပ်ဂိတ် ပိတ်လိုက်တာကြောင့် နန့်ဖာလုံဈေးဟာ အရောင်းအဝယ် ရပ်တန့်ခဲ့သလို တမူးမြို့က နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းတွေလည်း ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီသတင်းကိုတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းရဲ့ သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
COVID-19 ကို တိုင်ကြားရမယ့် ကူးစက်ရောဂါအဖြစ် မြန်မာ သတ်မှတ်တဲ့ သတင်းကိုလည်း ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ပြန့်ပွားတာကို ကြိုတင်ကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံဘက်က တရားမဝင် ဝင်ပေါက်တွေကို လုံး၀ ပိတ်ပင်ထားခဲ့သလို တရားဝင် ဝင်ထွက် ခွင့်ပြုထားတဲ့ ဂိတ်တွေမှာလည်း ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးတာတွေ တင်းတင်းကြပ်ကြပ် ဆောင်ရွက်ခဲ့တာပါ။
ဒီကနေ့မနက်မှာတော့ တရားဝင် ဂိတ်၂ ဂိတ်လုံးကို အိန္ဒိယ အာဏာပိုင်တွေက ပိတ်လိုက်တယ်လို့ တမူးခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှုးရုံးက တာဝန်ရှိသူ တဦးက ဗွီအိုအေကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့ ပိတ်ထားတယ်ခင်ဗျ။ ဟုတ်ကဲ့ အိန္ဒိယဘက်ကပါ။ ၂ ဂိတ်လုံးပိတ်တာပါဗျ။ သူတို့ကတော့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုတွေကြောင့်လို့ ပြောပါတယ်။ ကူးစက်မှုတွေ ဖြစ်လာမှာ စိုးလို့ပေါ့နော်။”
တမူးမြို့ခံ တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးမြင့်ဇော်ကလည်း နယ်စပ်အဝင်အထွက် ပိတ်ပင်တဲ့အကြောင်းကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ သိသလောက်ဆိုရင်တော့ ရောဂါပိုးဖြစ်လို့ မဟုတ်ဘူးဗျ။ ကြိုတင်ကာကွယ်တာပေ့ါနော။ ကြိုတင်ကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ သူက ပိတ်လိုက်ပြီးမှ အဲဒီမှာ ဆေးစစ်မယ်။ ကျန်းမာရေးဆေးစစ်မယ်။ အဲဒီတာဝန်ရှိသူတွေကလည်း round လှည့်မယ်လို့ သူတို့ရဲ့ ကြေညာချက်ထဲမှာတော့ တွေ့တယ်ဗျ။ နောက် တစ်ခု ကြေညာတာလေ။ ရက်အကန့်အသတ် မရှိဘူးဗျ။ အရှည်အကြာလေး ပိတ်မယ့် သဘောရှိတယ်။”
အိန္ဒိယနိုင်ငံ မိုးရေးမြို့နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ တမူးမြို့ကို ဝင်ထွက်နိုင်တဲ့ ဂိတ် ၂ ဂိတ်ရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အမှတ် ၂ ဂိတ်အနီးရှိတဲ့ နန့်ဖာလုံဈေးတော့ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအတွက် အရေးပါတဲ့ ဈေးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီကနေ့မှာတော့ လူအဝင်အထွက် မရှိလို့ နန့်ဖာလုံဈေးကဆိုင်တွေ ပိတ်ကုန်ကြောင်း ကုန်စုံဆိုင်ပိုင်ရှင် တဦးက ပြောပါတယ်။
“သူတို့ဘက်ကလူ လုံးဝမလာတော့ မရောင်းရဘူးလေ။ အဲဒါကြောင့် ဆိုင်တောင်မှ သိမ်းခဲ့ပြီ။”
တမူးမြို့က အခြား ကုန်သည် တဦးကလည်း အခုလို ဂိတ်တွေ ပိတ်လိုက်တာကြောင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဟာ ရပ်ဆိုင်းသွားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးက အခုလောလောဆယ်တော့ ဘာမှ သွားလို့ လာလို့ မရဘူးနော်။ အကုန်လုံး ပိတ်လိုက်တယ်။ ဝမ်းဂိတ်ရော၊ တူးဂိတ်ရော။ အဓိက ထိခိုက်တာကတော့ ကျနော်တို့ ဈေးသူ၊ ဈေးသားတွေ ထိခိုက်တာပေါ့နော်။ ဟိုဘက်ကမ်းကလည်း ထိခိုက်တာပေါ့။ အဓိက ကျနော်တို့ ဒီဈေးကို မှီခိုပြီးမှ အရောင်းအဝယ် လုပ်နေကြတဲ့လူ သူတို့လည်း ထိခိုက်တာပဲ။ သူတို့ ရက်အကန့်အသတ်မရှိပိတ်ထားတယ်။”
အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်က နောက်ထပ် ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ဝင်ထွက်ဂိတ်တခုဖြစ်တဲ့ ရခေါဒါ-မီဇိုရမ် နယ်စပ်ဂိတ်ကိုလည်း ဒီကနေ့ ညနေပိုင်းမှာပဲ ပိတ်လိုက်ပါတယ်။
အိန္ဒိယ- မြန်မာနယ်စပ်ဂိတ်တွေကို ဖြတ်သန်းသွားလာရာမှာတော့ နှစ်နိုင်ငံစလုံးက ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးတာတွေ ဆောင်ရွက်ပြီးမှ ဝင်ခွင့်ပေးထားတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ လူ ၅၀ ကျော် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ခံထားရကြောင်း တာဝန်ရှိသူတွေက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပေမဲ့ မိုရေးဘက်မှာ ကူးစက်ထားသူ ရှိ၊ မရှိ ဆိုတာကိုတော့ အတိအကျမသိရသေးပါဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံကတော့ ကူးစက်သူမရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
[Unicode Version]
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈအရေးကွောင့ျ အိန်ဒိယ-မွနျမာ နယျစပျဂိတျမြားပိတျ
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုကို ကာကှယျဖို့အတှကျ အိန်ဒိယနိုငျငံက နယျစပျကုနျသှယျရေးရဲ့ အဓိက ဝငျပေါကျဖွဈတဲ့ မိုးရေး-တမူး နယျစပျဂိတျတှကေို အိန်ဒိယနိုငျငံဘကျ ဒီကနေ့က စတငျပွီး ရကျအကန့ျအသတျမရှိ ပိတျလိုကျပါတယျ။ မိုးရေး-တမူး နယျစပျဂိတျ ပိတျလိုကျတာကွောင့ျ နန့ျဖာလုံဈေးဟာ အရောငျးအဝယျ ရပျတန့ျခဲ့သလို တမူးမွို့က နယျစပျကုနျသှယျရေးလုပျငနျးတှလေညျး ရပျဆိုငျးခဲ့ပါတယျ။ ဒီသတငျးကိုတော့ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးရဲ့ သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
COVID-19 ကို တိုငျကွားရမယ့ျ ကူးစကျရောဂါအဖွဈ မွနျမာ သတျမှတျတဲ့ သတငျးကိုလညျး ဖတျရှုနိုငျပါပွီ။
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျပွန့ျပှားတာကို ကွိုတငျကာကှယျတဲ့အနနေဲ့ အိန်ဒိယနိုငျငံဘကျက တရားမဝငျ ဝငျပေါကျတှကေို လုံး၀ ပိတျပငျထားခဲ့သလို တရားဝငျ ဝငျထှကျ ခှင့ျပွုထားတဲ့ ဂိတျတှမှောလညျး ကနြျးမာရေးစဈဆေးတာတှေ တငျးတငျးကွပျကွပျဆောငျရှကျခဲ့တာပါ။
ဒီကနေ့မနကျမှာတော့ တရားဝငျ ဂိတျ၂ ဂိတျလုံးကို အိန်ဒိယ အာဏာပိုငျတှကေ ပိတျလိုကျတယျလို့ တမူးခရိုငျအုပျခြုပျရေးမှုးရုံးက တာဝနျရှိသူ တဦးက ဗှီအိုအကေို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့ ပိတျထားတယျခငျဗြ။ ဟုတျကဲ့ အိန်ဒိယဘကျကပါ။ ၂ ဂိတျလုံးပိတျတာပါဗြ။ သူတို့ကတော့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုတှကွေောင့ျလို့ ပွောပါတယျ။ ကူးစကျမှုတှေ ဖွဈလာမှာ စိုးလို့ပေါ့နောျ။”
တမူးမွို့ခံ တဦးဖွဈတဲ့ ဦးမွင့ျဇောျကလညျး နယျစပျအဝငျအထှကျ ပိတျပငျတဲ့အကွောငျးကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ သိသလောကျဆိုရငျတော့ ရောဂါပိုးဖွဈလို့ မဟုတျဘူးဗြ။ ကွိုတငျကာကှယျတာပေ့ါနော။ ကွိုတငျကာကှယျတဲ့အနနေဲ့ သူက ပိတျလိုကျပွီးမှ အဲဒီမှာ ဆေးစဈမယျ။ ကနြျးမာရေးဆေးစဈမယျ။ အဲဒီတာဝနျရှိသူတှကေလညျး round လှည့ျမယျလို့ သူတို့ရဲ့ ကွညောခကြျထဲမှာတော့ တှေ့တယျဗြ။ နောကျ တဈခု ကွညောတာလေ။ ရကျအကန့ျအသတျမရှိဘူးဗြ။ အရှညျအကွာလေး ပိတျမယ့ျ သဘောရှိတယျ။”
အိန်ဒိယနိုငျငံ မိုးရေးမွို့နဲ့ မွနျမာနိုငျငံ တမူးမွို့ကို ဝငျထှကျနိုငျတဲ့ ဂိတျ ၂ ဂိတျရှိတာ ဖွဈပါတယျ။
အမှတျ ၂ ဂိတျအနီးရှိတဲ့ နန့ျဖာလုံဈေးတော့ နယျစပျကုနျသှယျရေးအတှကျ အရေးပါတဲ့ ဈေးလညျး ဖွဈပါတယျ။
ဒီကနေ့မှာတော့ လူအဝငျအထှကျ မရှိလို့ နန့ျဖာလုံဈေးကဆိုငျတှေ ပိတျကုနျကွောငျး ကုနျစုံဆိုငျပိုငျရှငျ တဦးက ပွောပါတယျ။
“သူတို့ဘကျကလူ လုံးဝမလာတော့ မရောငျးရဘူးလေ။ အဲဒါကွောင့ျ ဆိုငျတောငျမှ သိမျးခဲ့ပွီ။”
တမူးမွို့က အခွား ကုနျသညျ တဦးကလညျး အခုလို ဂိတျတှေ ပိတျလိုကျတာကွောင့ျ နယျစပျကုနျသှယျရေးဟာ ရပျဆိုငျးသှားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“နယျစပျကုနျသှယျရေးက အခုလောလောဆယျတော့ ဘာမှ သှားလို့ လာလို့ မရဘူးနောျ။ အကုနျလုံး ပိတျလိုကျတယျ။ ဝမျးဂိတျရော၊ တူးဂိတျရော။ အဓိက ထိခိုကျတာကတော့ ကနြောျတို့ ဈေးသူ၊ ဈေးသားတှေ ထိခိုကျတာပေါ့နောျ။ ဟိုဘကျကမျးကလညျး ထိခိုကျတာပေါ့။ အဓိက ကနြောျတို့ ဒီဈေးကို မှီခိုပွီးမှ အရောငျးအဝယျ လုပျနကွေတဲ့လူ သူတို့လညျး ထိခိုကျတာပဲ။ သူတို့ ရကျအကန့ျအသတျမရှိပိတျထားတယျ။”
အိန်ဒိယ-မွနျမာနယျစပျက နောကျထပျ ကုနျသှယျရေးနဲ့ ဝငျထှကျဂိတျတခုဖွဈတဲ့ ရခေါဒါ-မီဇိုရမျ နယျစပျဂိတျကိုလညျး ဒီကနေ့ ညနပေိုငျးမှာပဲ ပိတျလိုကျပါတယျ။
အိန်ဒိယ- မွနျမာနယျစပျဂိတျတှကေို ဖွတျသနျးသှားလာရာမှာတော့ နှဈနိုငျငံစလုံးက ကနြျးမာရေးစဈဆေးတာတှေ ဆောငျရှကျပွီးမှ ဝငျခှင့ျပေးထားတာလညျး ဖွဈပါတယျ။
အိန်ဒိယနိုငျငံမှာ လူ ၅၀ ကြောျ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုး ကူးစကျခံထားရကွောငျး တာဝနျရှိသူတှကေ သတငျးထုတျပွနျထားပမေဲ့ မိုရေးဘကျမှာ ကူးစကျထားသူ ရှိ၊ မရှိ ဆိုတာကိုတော့ အတိအကမြသိရသေးပါဘူး။ မွနျမာနိုငျငံကတော့ ကူးစကျသူမရှိကွောငျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။