လက်ရှိအခြေအနေမှာ စိမ်ခေါ်သူမရှိ ပုခုံးချင်းယှဉ်မယ့်သူ မရှိသေးဘူးလို့ ဆိုရမယ့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ဟာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်အချိန် ဘယ်ကာလအထိ ရှေ့ဆုံးတန်းက ရှိနေနိုင်မှာလဲ။ အလားတူစွာပဲ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်တဲ့ လူပုဂ္ဂိလ်တဦးတည်းအပေါ် မှီခိုအားထားနေရတာထက် ပါတီဝင်ထုရဲ့သဘောထားကို ထင်ဟပ်တဲ့ ပါတီတွင်းဒီမိုကရေစီ ရှင်သန်သော အဖွဲ့အစည်းတရပ် ဖြစ်လာနိုင်မယ့် အလားအလာကော ဘယ်လောက်ရှိပါသလဲ။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာတင်မောင်သန်း နဲ့ ကျနော် ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲအလွန် ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အလားအလာကို ဦးတင်မောင်သန်းက အခုလို စတင်သုံးသပ်ပါတယ်။
ဖြေ ။ ။ ပါတီကို ဦးဆောင်မယ့်သူနဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်မယ့်သူဆိုပြီး ဒီလိုတော့ တာဝန်ခွဲခြားကြလိမ့်မယ်လို့ထင်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ လက်ရှိပါတီဦးဆောင်နေတဲ့ တချို့က အစိုးရအဖွဲ့ထဲကိုရောက်မယ်။ အစိုးရအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်နေတဲ့တချို့ကလဲ ပါတီကိုပြန်ရောက်တာလဲ ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်။ ဒါကတော့ လောလောဆယ်အအြေနေမှာ ပြောလို့တော့ မရသေးဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေတော့ ရှိမယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်။
မေး ။ ။ အခုလောလောဆယ်မှာ ပါတီရဲ့ ဦးဆောင်မှုက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘယ်လောက်အရေးပါနေပါလဲ။ များသောအားဖြင့် ပါတီနဲ့ အစိုးရကတော့ သိပ်ခွဲခြားလိုတော့ မရဘူး။ များသောအားဖြင့် လူတဦးတယောက်ထဲကိုပဲ တွက်ပြီးတော့ ပြောနေကြတာ မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုပဲ အစိုးရအဖွဲ့ကို ခေါင်းဆောင်တယ်။ ပါတီကိုလည်း သူခေါင်းဆောင်တယ်ဆိုတော့ သူ့တယောက်ထဲသဘောမျိုး ပြောနေတယ်ဆိုတော့ နောင်ရွေးကောက်ပွဲပြီးတဲ့ကာလမှာကော ပါတီရဲ့အခန်းကဏ္ဍဟာ ပိုပြီးကျယ်ပြန့်လာမယ် ထင်ပါသလား။
ဖြေ ။ ။ ယေဘုယျအားဖြင့်တော့ ရွေးကောက်တင်မြှောက်တဲ့ စနစ်တရပ်ကိုသွားတယ်ဆိုလို့ရှိရင် နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက အစိုးရအဖွဲ့ပေါ်မှာ သြဇာရှိတတ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံမှာ အဲဒီလိုမဖြစ်ရအောင်ဆိုပြီးတော့ စည်းခြားလိုက်တာကို တွေ့ရတယ်။ ဒါလဲ ပြီးခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် တက်လာတဲ့ အစိုးရမှာဆိုရင် အခုပါတီခေါင်းဆောင်တွေကနေ ပြောတာတွေကို ကျနော်တို့ ကြားရတယ်။ ပါတီက တင်မြှောက်လိုက်တာ ဖြစ်ပေမယ့် ဝန်ကြီးတွေက ပါတီကိုနားထောင်တာ နည်းလာတယ်ဆိုတာကို တွေ့ရတယ်။ ဆိုတော့ ဒါကတော့ လက်ရှိပါတီခေါင်းဆောင်တွေက ယူလိုက်တဲ့သင်ခန်းစာလို့ပဲ ကျနော်က ဒီလိုပဲအဓိပ္ပါယ်ကောက်တယ်။ ကောက်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ ၂၀၂၀ နောက်ပိုင်းမှာတော့ အဲဒီလိုပါတီရဲ့ ရှုမြင်ချက်နဲ့ အစိုးရရဲ့ ရှုမြင်ချက်အကြားမှာ ကွာဟချက်တွေ ကျဉ်းမြောင်းသွားအောင်တော့ တနည်းတဖုံ ဆောင်ရွက်လိမ့်မယ်လို့တော့ မျှော်လင့်ရပါတယ်။
မေး ။ ။ ကျနော် ရှေ့ဆက်မမေးခင်မှာ အဲဒီ ပါတီနဲ့ အစိုးရတို့ကြား ကွာဟချက်ကို နည်းနည်းနမူနာအနေနဲ့ မေးချင်ပါတယ်။ တချို့ကိစ္စတွေ အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စတွေပေါ့။ ဥပမာ နိုင်ငံတကာက သုံးသပ်ရေးကြတယ်။ ICJ ရဲ့ အစီရင်ခံစာ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က ထွက်လာတယ်။ AA နဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ ရခိုင်ပဋိပက္ခကို ငြိမ်းချမ်းစွာဖြေရှင်းမယ့် Strategy တခု အစိုးရမှာ မရှိဘူးလို့ပြောတယ်။ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ပါတီကလဲ ဒီလမ်းအတိုင်းပဲလားလို့ တစုံတရာ အကြံပြုတင်ပြတာများ မရှိနေဘူးလား။
ဖြေ ။ ။ တိုင်းပြည်ထဲမှာ ဖြစ်နေတဲ့ အရေးအခင်းတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ရှိရင် အစိုးရနဲ့ အင်တာဗျူးတွေကို ကျနော်တို့ တွေ့ရတယ်။ အစိုးရဆီက ကြေညာချက်တချို့ကို တွေ့ရတယ်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်အနေနဲ့တော့ အဲဒီလိုဖြစ်ရပ်တွေပေါ် သီးသန့်ကြေညာချက် ထုတ်တာလေးတွေက ဆရာ အခုနမေးတဲ့ ကိစ္စတွေပေါ်တော့ ကျနော့်အနေနဲ့ သတိမထားမိဘူး။ တချို့တွေက အစိုးရကိစ္စလို့ပဲ ပါတီက သဘောထားလိုက်တယ်လို့ ကျနော် ယူဆတယ်။ ဒါက စိန်ခေါ်ချက်တခု ဖြစ်တယ်။ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအောက်မှာ ပါတီနဲ့ အစိုးရရဲ့ ဆက်ဆံရေးသဘောထားတွေကို ဘယ်လိုကိုင်တွယ်မလဲ။ ဘယ်လိုဆောင်ရွက်မလဲ ဆိုတာက ဒါမြန်မာ့နိုင်ငံရေးပါတီအားလုံးအတွက် စိန်ခေါ်ချက် ဖြစ်တယ်။ သိပ်တော့လဲ မလွယ်လှဘူးလို့ထင်တယ်။ ၂၀၂၀ နောက်ပိုင်းမှာလဲ ဒီလိုပဲ မျှော်လင့်ရတယ်။
မေး ။ ။ မြန်မာနိုင်ငံ အခု ဒီမိုကရေစီလမ်းကို စပြီးတော့ ခင်းလာတယ်။ စပြီးတော့ အဲဒီလမ်းကို ဦးတည်လာတယ်ဆိုပြီးကတည်းက ပါတီတွေရဲ့ အရေးပါမှုက သိပ်ပြီးတော့ မတွင်ကျယ်သေးဘူး။ များသောအားဖြင့် လူပုဂ္ဂိလ်တဦးချင်း အထူးသဖြင့် အဓိကပါတီကြီးဖြစ်တဲ့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို လူတွေထောက်ခံတာ NLD minus ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဆိုရင် အဖြေက Zero ပဲ ဖြစ်မလို ထင်နေရတာပေါ့။ ဆိုတော့ တခြားပါတီတွေကော အကုန်လုံး စဖွဲ့ကတည်းက နိုင်ငံရေးပါတီ Institution တွေအနေနဲ့ အခိုင်အမာ ရပ်တည်နိုင်ခြင်း မရှိသေးဘူးလို့ပြောရင် မှန်မလား။
ဖြေ ။ ။ မြန်မာ့သမိုင်းကြောင်းကပဲ ဒီလိုဖန်တီးခဲ့တယ်လို့ပဲ ပြောရမယ်။ တိတိကျကျ ပြောရရင် စစ်တပ်ကပဲ အဲဒီလိုဖြစ်အောင် ဖန်တီးပေးခဲ့တယ်လို့ ပြောရမယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က တိုင်းပြည်မှာ အထင်ကရ ဖြစ်လာတာက စစ်တပ်ရဲ့ ဖိနှိပ်မှုနဲ့ခွဲပြီး ပြောလို့မရသလိုဘူး။ အဲဒီတော့ ပါတီတွေအားလုံးဟာ တပ်မတော်အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကြီးက အာဏာရှင်စနစ်က ဖန်တီးခဲ့တဲ့ကိစ္စ။ များသောအားဖြင့် နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တယောက်က လူထုယုံကြည်မှုကို ရဖို့ဆိုတာ တော်တော်ခက်ခဲပါတယ်။ USDP ထဲမှာ အဲဒီလိုခေါင်းဆောင် ရှာကြည့်လိုက် - ယုံကြည်မှုရတယ်ဆိုတဲ့ အဆင့်ကိုရောက်တဲ့ ခေါင်းဆောင်ကို မတွေ့နိုင်ဘူး။ အဲဒီတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကြတော့ ယုံကြည်မှုလို့တောင် မကတော့ဘူး၊ တချို့က ချစ်ခင်ကြတဲ့ လူအုပ်စုကြီးကို သွားတွေ့ရတယ်။ ပြီးတော့ ချစ်ခင်ရုံတင်မကဘူး ကြည်ညိုကြတဲ့ လူထုတွေရှိတယ်။ ကြည်ညိုယုံတင်မကဘူး၊ တချို့ကဆိုရင် ကိုးကွယ်တယ်ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရတောင်သုံးပြီးတော့ ပြောတာတွေ ကျနော် ကြားဖူးပါတယ်။ ကျနော့်မိတ်ဆွေ ဆရာဝန်ကြီးတယောက်ကိုယ်တိုင်က သူက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ကိုးကွယ်လောက်အောင် ကြည်ညိုတယ်လို့ ပြောဖူးတယ်။ ဆိုတော့ ဒီယုံကြည်မှုရဲ့ အတိုင်းအဆကို ယှဉ်လိုက်ရင်တော့ တအားကြီးကွာနေတယ်။ အဲဒီလို သိသိလေးလိုက်နိုင်တဲ့ NLD ခေါင်းဆောင်တွေ ရှိတယ်။ ယုံကြည်ရုံတင်မကဘူး၊ ချစ်ခင်တယ်ဆိုတဲ့လူတွေ ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒေသန္တရသဘောပဲဆောင်တယ်။ တနိုင်ငံလုံးသဘောကို မဆောင်ကြသေးတာကို သွားတွေ့ရတယ်။ ဒီတော့ ဒါတွေဟာ သမိုင်းက ဖန်တီးလိုက်တဲ့ အနေအထားဖြစ်လို့ ကာလတခုအထိ မလွှဲမရှောင်သာ ဒီအတိုင်းပဲ ကြုံတွေ့နေရလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ကတော့ ဒီလိုပဲထင်တယ်။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အလွန် NLD ရဲ့ ရှေ့ခရီးကို ကျနော်တို့ နည်းနည်းဟောကိန်းထုတ်ကြည့်ကြတာပေါ့။ အခုလောလောဆယ်မှာတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ပြီးရင် Second in line နောက်တန်းစီးနေတဲ့ ပုဂ္ဂိလ်တွေထဲမှာ မန္တလေးတိုင်းဝန်ကြီးဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်တို့ စသည်ဖြင့် ပြောခဲ့ကြပါတယ်။ ဆိုတော့ ဆရာ့ရဲ့အမြင်ကို နည်းနည်းသုံးသပ်ပေးပါ။ တလောတုန်းက ဦးဝင်းထိန်းကတော့ ဆရာဇော်မြင့်မောင်ရဲ့ ကျန်းမာရေး၊ အသက်အရွယ်ကိုလည်း သူက သိပ်အားမရတဲ့သဘောမျိုး ပြောနေတယ်ဆိုတော့ ဆရာကော ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အလွန် NLD ရဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ရရှိခဲ့တဲ့ ကြည်ညိုလေးစားမှုမျိုး ချုပ်ကိုင်နိုင်မယ့် လူပုဂ္ဂိလ် ဖြစ်လာနိုင်ပါသလား။
ဖြေ ။ ။ ကျနော်ကတော့ စောင့်ကြည့်ရမယ်ဆိုတဲ့ စကားကိုပဲ သုံးရမှာပေါ့။ ဥပမာ ဆရာဇော်ဆိုရင် မန္တလေးမှာတော့ ယုံကြည်တာတင်မကဘူး၊ ချစ်ခင်တယ်လို့ ပြောကြတဲ့လူထု ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆရာဇော်ရဲ့ အနေအထားက အဲဒီလို ချစ်ခင်ကြတာ တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာအထိကို မရောက်သေးဘူး။ ဥပမာ မကွေးဆိုရင် ဆရာအောင်မိုးညိုကလည်း လူထုယုံကြည်မှု၊ ချစ်ခင်မှုရတဲ့ ခေါင်းဆောင်တယောက်ပါပဲ။ ပေါ်ပေါက်လာတွေကို ကျနော်တို့ သွားတွေ့ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ များများစားစားတော့ မဟုတ်သေးဘူး။ ဆိုတော့ ဒါတွေအကုန်လုံးက ကျနော်တို့ စပြီးတော့ကြည့်ရမယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ သွားယှဉ်ကြည့်တာထက် တခြားပါတီတွေမှာကော အဲဒီလိုခေါင်းဆောင်တွေ၊ အဲဒီလောက်အဆင့်ရှိတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေ ရှိလာလို့ ကြည့်လိုက်ရင် NLD က အခြားပါတီအများစုနဲ့တော့ အခုန ဒေသန္တရသဘောအရ ယုံကြည်တဲ့၊ ချစ်ခင်တဲ့ ခေါင်းဆောင်တချို့ ရှိလာတာကတော့ နှာတဖျားလေးသာနေတယ်လို့တော့ ကျနော်က အဲဒီလိုသုံးသပ်ချင်တယ်။ တခုတော့ ဝန်ခံရမှာပေါ့ ဒီခေါင်းဆောင်တွေက ကျနော်နဲ့ လူပုဂ္ဂိလ်ချင်းအားဖြင့် ရင်းနှီးတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ကျနော် အစွဲအတတ်နိုင်ဆုံး ခွါပြီးတော့ သုံးသပ်ကြည့်တာကို ကြိုးစားကြည့်ပါတယ်။ အစွဲရှိကောင်းလဲ ရှိနိုင်ပါတယ်။။
မေး ။ ။ ကျနော် နောက်ဆုံးမေးချင်တာက အဲဒီလိုဖြစ်လာရင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အလွန်ကာလမှာ တက်လာတဲ့ခေါင်းဆောင်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လို Charisma မှာမျိုး၊ ရှိချင်မှရှိမယ်။ အတွေ့အကြုံမျိုး ရှိချင်မှာရှိမယ်လို့ ဆိုကြပါစို့၊ အဲဒီလိုဆိုရင်ကော …
ဖြေ ။ ။ ဆရာ အခုနပြောတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လိုမျိုး ခေါင်းဆောင်တယောက်ဆိုတာက သမိုင်းကာလတခုက ထွက်ပေါ်လာတဲ့ ခေါင်းဆောင်မျိုး။ အဲဒီလို သမိုင်းကာလမျိုး ထပ်ပြီးကြုံရအုံးမယ်ဆိုရင်တော့ ခေါင်းဆောင်တယောက် ပေါ်လာအုံးမှာပဲ။ အဲဒီသမိုင်းကာလတခုက ငြိမ်သွားပြီးဆိုလို့ရှိရင်တော့ အဲဒီလိုခေါင်းဆောင်မျိုးအဆင့်ကိုတော့ ရချင်မှာရလိမ့်မယ်။ ဒါက သမိုင်းဖြစ်ရပ်တွေနဲ့ အများကြီးပတ်သက်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ အဲဒီလိုကြည့်လို့တော့ မရဘူးလို့ ထင်တယ်။ အခြားနိုင်ငံတွေမှာလဲ အဲဒီလို ကြီးမားတဲ့ခေါင်းဆောင်တွေဆိုတာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အဆင့်ကိုရတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေဆိုတာ နိုင်ငံတိုင်းမှာ မရှိပါဘူး။ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံရဲ့ သမိုင်းကာလတခုအရပဲ ပေါ်ပေါက်လာကြတာပါ။
မေး ။ ။ ကျနော်မေးချင်တာက အဲဒီလို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အလွန် တက်လာမယ့် ခေါင်းဆောင်တွေဟာ အဲဒီလို သမိုင်းက စိန်ခေါ်တဲ့၊ ကြီးကျယ်တဲ့ စိန်ခေါ်မှုမျိုးနဲ့ မရင်ဆိုင်ရဘဲနဲ့ ပုံမှန်တက်လာတယ်ဆိုရင်ကော ပါတီရဲ့ Structure ဟာ နိုင်ငံရေးပါတီ ပိုဆန်လာမလား။ ပါတီတွင်း ဒီမိုကရေစီ ပိုမိုရှင်သန်သော နိုင်ငံ့အရေး၊ တိုင်းပြည်အရေးအရာမှာ ပိုပြီးအရေးပါသော ပါတီပုံသဏ္ဍာန်၊ စုပေါင်းတဲ့ ပါတီပုံဆောင်မျိုး သရုပ်ပေါ်လာမယ်လို့ ထင်ပါသလား။
ဖြေ ။ ။ သူ့ခေတ်ကာလနဲ့အညီ ဖြစ်ပေါ်လာကြမယ်လို့ ကျနော်ကတော့ ဒီလိုပဲထင်တယ်။ ပါတီတခုကို စံနှုန်းတွေနဲ့ ကြည့်တာထက်၊ တိုင်းပြည်တခုမှာ အခြားသောပါတီတွေနဲ့ပဲ နှိုင်းယှဉ်ပြီး ကြည့်ရလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်။ အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာဆိုရင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီရဲ့ အနေအထားက အခြားသောပါတီတွေထက် ပိုမိုဆိုးဝါးနေတာတော့ မဟုတ်ဘူး။ ယှဉ်လိုက်လို့ရှိရင် လူထုထောက်ခံမှုမှာ တော်တော်ကြီးကြီးမားမား ရနေတဲ့ ပါတီတခု ဖြစ်နေတယ်။ လူထုယုံကြည်မှု - နိုင်ငံရေးဆိုတာ လူထုယုံကြည်မှုက သော့ချက်ပါပဲ။ တခြားစီမံခန့်ခွဲမှုသဘောတွေနဲ့ ပါတီတခုကို တိုင်းတာလို့ မရပါဘူး။ လူထုယုံကြည်မှုနဲ့ပဲ တိုင်းတာလို့ ရပါတယ်။ အဲဒီလို ယုံကြည်မှုရတဲ့ နိုင်ငံရေးဂုဏ်သိက္ခာ NLD က အနာဂတ်မှာ ဆက်ထိန်းနိုင်မလား။ ကျနော်ကတော့ အခုသက်တမ်းတခု အစိုးရအဖွဲ့လုပ်ပြီးတဲ့အခါမှာ ဆက်ထိန်းနိုင်လိမ့်မယ်လို့တော့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
==Unicode==
လကျရှိအခွအေနမှော စိမျခေါျသူမရှိ ပုခုံးခငြျးယှဉျမယ့ျသူ မရှိသေးဘူးလို့ ဆိုရမယ့ျ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျဟာ မွနျမာ့နိုငျငံရေးမှာ ဘယျအခြိနျ ဘယျကာလအထိ ရှေ့ဆုံးတနျးက ရှိနနေိုငျမှာလဲ။ အလားတူစှာပဲ ခေါငျးဆောငျဖွဈတဲ့ လူပုဂ်ဂိလျတဦးတညျးအပေါျ မှီခိုအားထားနရေတာထကျ ပါတီဝငျထုရဲ့သဘောထားကို ထငျဟပျတဲ့ ပါတီတှငျးဒီမိုကရစေီ ရှငျသနျသော အဖှဲ့အစညျးတရပျ ဖွဈလာနိုငျမယ့ျ အလားအလာကော ဘယျလောကျရှိပါသလဲ။ မွနျမာ့နိုငျငံရေးသုံးသပျသူ ဒေါကျတာတငျမောငျသနျး နဲ့ ကနြောျ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။
လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲအလှနျ ဖွဈလာနိုငျတဲ့ အလားအလာကို ဦးတငျမောငျသနျးက အခုလို စတငျသုံးသပျပါတယျ။
ဖွေ ။ ။ ပါတီကို ဦးဆောငျမယ့ျသူနဲ့ အစိုးရအဖှဲ့ကို ဦးဆောငျမယ့ျသူဆိုပွီး ဒီလိုတော့ တာဝနျခှဲခွားကွလိမ့ျမယျလို့ထငျတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ လကျရှိပါတီဦးဆောငျနတေဲ့ တခြို့က အစိုးရအဖှဲ့ထဲကိုရောကျမယျ။ အစိုးရအဖှဲ့ကို ဦးဆောငျနတေဲ့တခြို့ကလဲ ပါတီကိုပွနျရောကျတာလဲ ဖွဈခငြျဖွဈမယျ။ ဒါကတော့ လောလောဆယျအအွနေမှော ပွောလို့တော့ မရသေးဘူး။ ဒါပမေဲ့ ဖွဈနိုငျခွတေော့ ရှိမယျလို့ ကနြောျထငျတယျ။
မေး ။ ။ အခုလောလောဆယျမှာ ပါတီရဲ့ ဦးဆောငျမှုက မွနျမာနိုငျငံမှာ ဘယျလောကျအရေးပါနပေါလဲ။ မြားသောအားဖွင့ျ ပါတီနဲ့ အစိုးရကတော့ သိပျခှဲခွားလိုတော့ မရဘူး။ မြားသောအားဖွင့ျ လူတဦးတယောကျထဲကိုပဲ တှကျပွီးတော့ ပွောနကွေတာ မွနျမာနိုငျငံမှာဆိုတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကိုပဲ အစိုးရအဖှဲ့ကို ခေါငျးဆောငျတယျ။ ပါတီကိုလညျး သူခေါငျးဆောငျတယျဆိုတော့ သူ့တယောကျထဲသဘောမြိုး ပွောနတေယျဆိုတော့ နောငျရှေးကောကျပှဲပွီးတဲ့ကာလမှာကော ပါတီရဲ့အခနျးကဏ်ဍဟာ ပိုပွီးကယြျပွန့ျလာမယျ ထငျပါသလား။
ဖွေ ။ ။ ယဘေုယအြားဖွင့ျတော့ ရှေးကောကျတငျမွှောကျတဲ့ စနဈတရပျကိုသှားတယျဆိုလို့ရှိရငျ နိုငျငံရေးပါတီတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍက အစိုးရအဖှဲ့ပေါျမှာ သွဇာရှိတတျပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ဖှဲ့စညျးအုပျခြုပျပုံအခွခေံမှာ အဲဒီလိုမဖွဈရအောငျဆိုပွီးတော့ စညျးခွားလိုကျတာကို တှေ့ရတယျ။ ဒါလဲ ပွီးခဲ့တဲ့ ရှေးကောကျပှဲကွောင့ျ တကျလာတဲ့ အစိုးရမှာဆိုရငျ အခုပါတီခေါငျးဆောငျတှကေနေ ပွောတာတှကေို ကနြောျတို့ ကွားရတယျ။ ပါတီက တငျမွှောကျလိုကျတာ ဖွဈပမေယ့ျ ဝနျကွီးတှကေ ပါတီကိုနားထောငျတာ နညျးလာတယျဆိုတာကို တှေ့ရတယျ။ ဆိုတော့ ဒါကတော့ လကျရှိပါတီခေါငျးဆောငျတှကေ ယူလိုကျတဲ့သငျခနျးစာလို့ပဲ ကနြောျက ဒီလိုပဲအဓိပ်ပါယျကောကျတယျ။ ကောကျတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့ ၂၀၂၀ နောကျပိုငျးမှာတော့ အဲဒီလိုပါတီရဲ့ ရှုမွငျခကြျနဲ့ အစိုးရရဲ့ ရှုမွငျခကြျအကွားမှာ ကှာဟခကြျတှေ ကဉြျးမွောငျးသှားအောငျတော့ တနညျးတဖုံ ဆောငျရှကျလိမ့ျမယျလို့တော့ မြှောျလင့ျရပါတယျ။
မေး ။ ။ ကနြောျ ရှေ့ဆကျမမေးခငျမှာ အဲဒီ ပါတီနဲ့ အစိုးရတို့ကွား ကှာဟခကြျကို နညျးနညျးနမူနာအနနေဲ့ မေးခငြျပါတယျ။ တခြို့ကိစ်စတှေ အရေးကွီးတဲ့ကိစ်စတှပေေါ့။ ဥပမာ နိုငျငံတကာက သုံးသပျရေးကွတယျ။ ICJ ရဲ့ အစီရငျခံစာ ပွီးခဲ့တဲ့အပတျက ထှကျလာတယျ။ AA နဲ့ ဖွဈနတေဲ့ ရခိုငျပဋိပက်ခကို ငွိမျးခမြျးစှာဖွရှေငျးမယ့ျ Strategy တခု အစိုးရမှာ မရှိဘူးလို့ပွောတယျ။ အဲဒါနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ပါတီကလဲ ဒီလမျးအတိုငျးပဲလားလို့ တစုံတရာ အကွံပွုတငျပွတာမြား မရှိနဘေူးလား။
ဖွေ ။ ။ တိုငျးပွညျထဲမှာ ဖွဈနတေဲ့ အရေးအခငျးတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ရှိရငျ အစိုးရနဲ့ အငျတာဗြူးတှကေို ကနြောျတို့ တှေ့ရတယျ။ အစိုးရဆီက ကွညောခကြျတခြို့ကို တှေ့ရတယျ။ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျအနနေဲ့တော့ အဲဒီလိုဖွဈရပျတှပေေါျ သီးသန့ျကွညောခကြျ ထုတျတာလေးတှကေ ဆရာ အခုနမေးတဲ့ ကိစ်စတှပေေါျတော့ ကနြော့ျအနနေဲ့ သတိမထားမိဘူး။ တခြို့တှကေ အစိုးရကိစ်စလို့ပဲ ပါတီက သဘောထားလိုကျတယျလို့ ကနြောျ ယူဆတယျ။ ဒါက စိနျခေါျခကြျတခု ဖွဈတယျ။ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံအောကျမှာ ပါတီနဲ့ အစိုးရရဲ့ ဆကျဆံရေးသဘောထားတှကေို ဘယျလိုကိုငျတှယျမလဲ။ ဘယျလိုဆောငျရှကျမလဲ ဆိုတာက ဒါမွနျမာ့နိုငျငံရေးပါတီအားလုံးအတှကျ စိနျခေါျခကြျ ဖွဈတယျ။ သိပျတော့လဲ မလှယျလှဘူးလို့ထငျတယျ။ ၂၀၂၀ နောကျပိုငျးမှာလဲ ဒီလိုပဲ မြှောျလင့ျရတယျ။
မေး ။ ။ မွနျမာနိုငျငံ အခု ဒီမိုကရစေီလမျးကို စပွီးတော့ ခငျးလာတယျ။ စပွီးတော့ အဲဒီလမျးကို ဦးတညျလာတယျဆိုပွီးကတညျးက ပါတီတှရေဲ့ အရေးပါမှုက သိပျပွီးတော့ မတှငျကယြျသေးဘူး။ မြားသောအားဖွင့ျ လူပုဂ်ဂိလျတဦးခငြျး အထူးသဖွင့ျ အဓိကပါတီကွီးဖွဈတဲ့ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျကို လူတှထေောကျခံတာ NLD minus ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဆိုရငျ အဖွကေ Zero ပဲ ဖွဈမလို ထငျနရေတာပေါ့။ ဆိုတော့ တခွားပါတီတှကေော အကုနျလုံး စဖှဲ့ကတညျးက နိုငျငံရေးပါတီ Institution တှအေနနေဲ့ အခိုငျအမာ ရပျတညျနိုငျခွငျး မရှိသေးဘူးလို့ပွောရငျ မှနျမလား။
ဖွေ ။ ။ မွနျမာ့သမိုငျးကွောငျးကပဲ ဒီလိုဖနျတီးခဲ့တယျလို့ပဲ ပွောရမယျ။ တိတိကကြြ ပွောရရငျ စဈတပျကပဲ အဲဒီလိုဖွဈအောငျ ဖနျတီးပေးခဲ့တယျလို့ ပွောရမယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက တိုငျးပွညျမှာ အထငျကရ ဖွဈလာတာက စဈတပျရဲ့ ဖိနှိပျမှုနဲ့ခှဲပွီး ပွောလို့မရသလိုဘူး။ အဲဒီတော့ ပါတီတှအေားလုံးဟာ တပျမတောျအုပျခြုပျရေးစနဈကွီးက အာဏာရှငျစနဈက ဖနျတီးခဲ့တဲ့ကိစ်စ။ မြားသောအားဖွင့ျ နိုငျငံရေးခေါငျးဆောငျတယောကျက လူထုယုံကွညျမှုကို ရဖို့ဆိုတာ တောျတောျခကျခဲပါတယျ။ USDP ထဲမှာ အဲဒီလိုခေါငျးဆောငျ ရှာကွည့ျလိုကျ - ယုံကွညျမှုရတယျဆိုတဲ့ အဆင့ျကိုရောကျတဲ့ ခေါငျးဆောငျကို မတှေ့နိုငျဘူး။ အဲဒီတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကွတော့ ယုံကွညျမှုလို့တောငျ မကတော့ဘူး၊ တခြို့က ခစြျခငျကွတဲ့ လူအုပျစုကွီးကို သှားတှေ့ရတယျ။ ပွီးတော့ ခစြျခငျရုံတငျမကဘူး ကွညျညိုကွတဲ့ လူထုတှရှေိတယျ။ ကွညျညိုယုံတငျမကဘူး၊ တခြို့ကဆိုရငျ ကိုးကှယျတယျဆိုတဲ့ ဝေါဟာရတောငျသုံးပွီးတော့ ပွောတာတှေ ကနြောျ ကွားဖူးပါတယျ။ ကနြော့ျမိတျဆှေ ဆရာဝနျကွီးတယောကျကိုယျတိုငျက သူက ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကို ကိုးကှယျလောကျအောငျ ကွညျညိုတယျလို့ ပွောဖူးတယျ။ ဆိုတော့ ဒီယုံကွညျမှုရဲ့ အတိုငျးအဆကို ယှဉျလိုကျရငျတော့ တအားကွီးကှာနတေယျ။ အဲဒီလို သိသိလေးလိုကျနိုငျတဲ့ NLD ခေါငျးဆောငျတှေ ရှိတယျ။ ယုံကွညျရုံတငျမကဘူး၊ ခစြျခငျတယျဆိုတဲ့လူတှေ ရှိတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒသေန်တရသဘောပဲဆောငျတယျ။ တနိုငျငံလုံးသဘောကို မဆောငျကွသေးတာကို သှားတှေ့ရတယျ။ ဒီတော့ ဒါတှဟော သမိုငျးက ဖနျတီးလိုကျတဲ့ အနအေထားဖွဈလို့ ကာလတခုအထိ မလှှဲမရှောငျသာ ဒီအတိုငျးပဲ ကွုံတှေ့နရေလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျကတော့ ဒီလိုပဲထငျတယျ။
မေး ။ ။ အဲဒီတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအလှနျ NLD ရဲ့ ရှေ့ခရီးကို ကနြောျတို့ နညျးနညျးဟောကိနျးထုတျကွည့ျကွတာပေါ့။ အခုလောလောဆယျမှာတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျပွီးရငျ Second in line နောကျတနျးစီးနတေဲ့ ပုဂ်ဂိလျတှထေဲမှာ မန်တလေးတိုငျးဝနျကွီးဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျတို့ စသညျဖွင့ျ ပွောခဲ့ကွပါတယျ။ ဆိုတော့ ဆရာ့ရဲ့အမွငျကို နညျးနညျးသုံးသပျပေးပါ။ တလောတုနျးက ဦးဝငျးထိနျးကတော့ ဆရာဇောျမွင့ျမောငျရဲ့ ကနြျးမာရေး၊ အသကျအရှယျကိုလညျး သူက သိပျအားမရတဲ့သဘောမြိုး ပွောနတေယျဆိုတော့ ဆရာကော ဘယျလိုမွငျပါသလဲ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအလှနျ NLD ရဲ့ ခေါငျးဆောငျမှုက ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ ရရှိခဲ့တဲ့ ကွညျညိုလေးစားမှုမြိုး ခြုပျကိုငျနိုငျမယ့ျ လူပုဂ်ဂိလျ ဖွဈလာနိုငျပါသလား။
ဖွေ ။ ။ ကနြောျကတော့ စောင့ျကွည့ျရမယျဆိုတဲ့ စကားကိုပဲ သုံးရမှာပေါ့။ ဥပမာ ဆရာဇောျဆိုရငျ မန်တလေးမှာတော့ ယုံကွညျတာတငျမကဘူး၊ ခစြျခငျတယျလို့ ပွောကွတဲ့လူထု ရှိတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဆရာဇောျရဲ့ အနအေထားက အဲဒီလို ခစြျခငျကွတာ တနိုငျငံလုံး အတိုငျးအတာအထိကို မရောကျသေးဘူး။ ဥပမာ မကှေးဆိုရငျ ဆရာအောငျမိုးညိုကလညျး လူထုယုံကွညျမှု၊ ခစြျခငျမှုရတဲ့ ခေါငျးဆောငျတယောကျပါပဲ။ ပေါျပေါကျလာတှကေို ကနြောျတို့ သှားတှေ့ရတယျ။ ဒါပမေဲ့ မြားမြားစားစားတော့ မဟုတျသေးဘူး။ ဆိုတော့ ဒါတှအေကုနျလုံးက ကနြောျတို့ စပွီးတော့ကွည့ျရမယျ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီလို ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ သှားယှဉျကွည့ျတာထကျ တခွားပါတီတှမှောကော အဲဒီလိုခေါငျးဆောငျတှေ၊ အဲဒီလောကျအဆင့ျရှိတဲ့ ခေါငျးဆောငျတှေ ရှိလာလို့ ကွည့ျလိုကျရငျ NLD က အခွားပါတီအမြားစုနဲ့တော့ အခုန ဒသေန်တရသဘောအရ ယုံကွညျတဲ့၊ ခစြျခငျတဲ့ ခေါငျးဆောငျတခြို့ ရှိလာတာကတော့ နှာတဖြားလေးသာနတေယျလို့တော့ ကနြောျက အဲဒီလိုသုံးသပျခငြျတယျ။ တခုတော့ ဝနျခံရမှာပေါ့ ဒီခေါငျးဆောငျတှကေ ကနြောျနဲ့ လူပုဂ်ဂိလျခငြျးအားဖွင့ျ ရငျးနှီးတဲ့ သူငယျခငြျးတှေ ဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျ ကနြောျ အစှဲအတတျနိုငျဆုံး ခှါပွီးတော့ သုံးသပျကွည့ျတာကို ကွိုးစားကွည့ျပါတယျ။ အစှဲရှိကောငျးလဲ ရှိနိုငျပါတယျ။။
မေး ။ ။ ကနြောျ နောကျဆုံးမေးခငြျတာက အဲဒီလိုဖွဈလာရငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ အလှနျကာလမှာ တကျလာတဲ့ခေါငျးဆောငျက ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျလို Charisma မှာမြိုး၊ ရှိခငြျမှရှိမယျ။ အတှေ့အကွုံမြိုး ရှိခငြျမှာရှိမယျလို့ ဆိုကွပါစို့၊ အဲဒီလိုဆိုရငျကော …
ဖွေ ။ ။ ဆရာ အခုနပွောတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျလိုမြိုး ခေါငျးဆောငျတယောကျဆိုတာက သမိုငျးကာလတခုက ထှကျပေါျလာတဲ့ ခေါငျးဆောငျမြိုး။ အဲဒီလို သမိုငျးကာလမြိုး ထပျပွီးကွုံရအုံးမယျဆိုရငျတော့ ခေါငျးဆောငျတယောကျ ပေါျလာအုံးမှာပဲ။ အဲဒီသမိုငျးကာလတခုက ငွိမျသှားပွီးဆိုလို့ရှိရငျတော့ အဲဒီလိုခေါငျးဆောငျမြိုးအဆင့ျကိုတော့ ရခငြျမှာရလိမ့ျမယျ။ ဒါက သမိုငျးဖွဈရပျတှနေဲ့ အမြားကွီးပတျသကျတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ အဲဒီလိုကွည့ျလို့တော့ မရဘူးလို့ ထငျတယျ။ အခွားနိုငျငံတှမှောလဲ အဲဒီလို ကွီးမားတဲ့ခေါငျးဆောငျတှဆေိုတာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအဆင့ျကိုရတဲ့ ခေါငျးဆောငျတှဆေိုတာ နိုငျငံတိုငျးမှာ မရှိပါဘူး။ သကျဆိုငျရာနိုငျငံရဲ့ သမိုငျးကာလတခုအရပဲ ပေါျပေါကျလာကွတာပါ။
မေး ။ ။ ကနြောျမေးခငြျတာက အဲဒီလို ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအလှနျ တကျလာမယ့ျ ခေါငျးဆောငျတှဟော အဲဒီလို သမိုငျးက စိနျခေါျတဲ့၊ ကွီးကယြျတဲ့ စိနျခေါျမှုမြိုးနဲ့ မရငျဆိုငျရဘဲနဲ့ ပုံမှနျတကျလာတယျဆိုရငျကော ပါတီရဲ့ Structure ဟာ နိုငျငံရေးပါတီ ပိုဆနျလာမလား။ ပါတီတှငျး ဒီမိုကရစေီ ပိုမိုရှငျသနျသော နိုငျငံ့အရေး၊ တိုငျးပွညျအရေးအရာမှာ ပိုပွီးအရေးပါသော ပါတီပုံသဏ်ဍာနျ၊ စုပေါငျးတဲ့ ပါတီပုံဆောငျမြိုး သရုပျပေါျလာမယျလို့ ထငျပါသလား။
ဖွေ ။ ။ သူ့ခတျေကာလနဲ့အညီ ဖွဈပေါျလာကွမယျလို့ ကနြောျကတော့ ဒီလိုပဲထငျတယျ။ ပါတီတခုကို စံနှုနျးတှနေဲ့ ကွည့ျတာထကျ၊ တိုငျးပွညျတခုမှာ အခွားသောပါတီတှနေဲ့ပဲ နှိုငျးယှဉျပွီး ကွည့ျရလိမ့ျမယျလို့ ကနြောျထငျတယျ။ အဲဒီလို အခွအေနမြေိုးမှာဆိုရငျ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျပါတီရဲ့ အနအေထားက အခွားသောပါတီတှထေကျ ပိုမိုဆိုးဝါးနတောတော့ မဟုတျဘူး။ ယှဉျလိုကျလို့ရှိရငျ လူထုထောကျခံမှုမှာ တောျတောျကွီးကွီးမားမား ရနတေဲ့ ပါတီတခု ဖွဈနတေယျ။ လူထုယုံကွညျမှု - နိုငျငံရေးဆိုတာ လူထုယုံကွညျမှုက သော့ခကြျပါပဲ။ တခွားစီမံခန့ျခှဲမှုသဘောတှနေဲ့ ပါတီတခုကို တိုငျးတာလို့ မရပါဘူး။ လူထုယုံကွညျမှုနဲ့ပဲ တိုငျးတာလို့ ရပါတယျ။ အဲဒီလို ယုံကွညျမှုရတဲ့ နိုငျငံရေးဂုဏျသိက်ခာ NLD က အနာဂတျမှာ ဆကျထိနျးနိုငျမလား။ ကနြောျကတော့ အခုသကျတမျးတခု အစိုးရအဖှဲ့လုပျပွီးတဲ့အခါမှာ ဆကျထိနျးနိုငျလိမ့ျမယျလို့တော့ မြှောျလင့ျပါတယျ။
