[Unicode]
အမြိုးသမီးတှအေပေါျ အကွမျးဖကျမှု ပပြောကျရေး ၁၆ ရကျတာ လှုပျရှားမှု အပိုငျး -၂
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကပျဘေးနဲ့ စဈအာဏာသိမျးမှုနောကျပိုငျး နိုငျငံရေး၊ လူမှုစီးပှား အထှထှေေ အကပြျအတညျးတှေ ကွားမှာ အမြိုးသမီးတှေ အပေါျ လိငျပိုငျးဆိုငျရာ အကွမျးဖကျမှုတှနေဲ့ အိမျတှငျး အကွမျးဖကျမှုတှေ သိသိသာသာ ပိုဆိုး လာနတောကွောင့ျ ခုခြိနျမှာ ဒီလိုအခွအေနတှေကေို အလေးအနကျထား မီးမှောငျးထိုးပွဖို့ အရေးတကွီး လိုအပျတယျလို့ အမြိုးသမီးရေး လှုပျရှားသူတှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။ ဘယျလို အကွမျးဖကျမှု ပုံစံမြိုးတှကေို အဓိက ကွုံတှေ့ကွရပွီး ဒါတှေ ရပျတန့ျဖို့ ဘယျလောကျအထိ အရေးကွီးနပေါလဲ။ အကွမျးဖကျခံရသူတှေ အတှကျ တရားမြှတမှု၊ တာဝနျခံမှု ရှိဖို့နဲ့ ပွဈဒဏျ ကငျးလှတျခှင့ျရနတေဲ့ အခွအေနတှေေ အဆုံးသတျဖို့ ဆိုတဲ့ ဆောငျပုဒျနဲ့ အမြိုးသမီးတှအေပေါျ အကွမျးဖကျမှု ပပြောကျရေး ၁၆ ရကျတာ လှုပျရှားမှုတှေ ခုလိုအခြိနျမှာ ဘာကွောင့ျ ပိုပွီး အရေးကွီးသလဲ ဆိုတာတှကေိုတော့ ဒီသီတငျးပတျ အမြိုးသမီးကဏ်ဍမှာ မခငျဖွူထှေးက တငျပွထားပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျဟာ အမြိုးသမီးတှအေပေါျ လိငျပိုငျးဆိုငျရာ အကွမျးဖကျမှုတှကေို စဈလကျနကျတခုလို အစဉျအဆကျ ကငြ့ျသုံးလာခဲ့သလို၊ စဈတပျ အာဏာသိမျးမှုနောကျပိုငျးမှာ ဒီလို လိငျပိုငျးဆိုငျရာ အကွမျးဖကျမှု အပါအဝငျ ဖမျးဆီး နှိပျစကျ သတျဖွတျတာတှဟော နရောအနှံ့မှာ ပိုပွီး ကယြျပွန့ျလာတယျလို့ အမြိုးသမီးရေး အဖှဲ့အစညျးတှကေ ထောကျပွ ပွောဆိုကွပါတယျ။ ဒီလိုအကွမျးဖကျမှုတှကွေောင့ျ အမြိုးသမီးတှဟော ကိုယ့ျအိမျထဲမှာတောငျ လုံခွုံမှု မရှိတဲ့ အခွအေနေ ဖွဈလာတယျလို့ ကခငြျအမြိုးသမီး အစညျးအရုံး ပွောခှင့ျရ မှနျးနလေီက ပွောပွပါတယျ။
“အဓိက အမြိုးသမီးတှခေံစားနရေတဲ့ အခကြျကတော့ စဈတပျကနေ အမြိုးသမီးတှကေို လိငျပိုငျးဆိုငျရာ အကွမျးဖကျမှုတှကေို စဈလကျနကျတခုသဖှယျ အသုံးပွုနတော။ ဒါကတော့ ခုခြိနျထိ ပွညျသူလူထုတှေ ခံစားနရေတာပါ။ ကခငြျဒသေမှာတငျမဟုတျဘဲ တခွား ဒသေ ပေါငျးစုံမှာ ဒီကိစ်စကတော့ ကယြျကယြျပွန့ျပွန့ျကို ကမြတို့ ခံစားနရေတယျ။ ဆိုတော့ ဒီကိစ်စဖွဈလာပွီဆို ဆိုရငျ ကမြတို့အတှကျ တရားမြှတမှုဆိုတာ ရှာလို့မရဘူး။ လှတျငွိမျးခမြျးသာခှင့ျ ဆိုတဲ့ လုပျပိုငျခှင့ျပေးထားတဲ့ အခွအေနတေခုကို မွငျတှေ့ရတယျ။ ဆိုတော့ အခုလကျရှိ အခွအေနမှောဆိုရငျ ပိုဆိုးတာကတော့ အိမျတှငျးမှာ နနေရေငျတောငျမှ လုံခွုံမှု မရှိတဲ့ အခွအေနတေခု ကွုံတှေ့ရတယျ။ ကမြတို့မှတျတမျးတငျထားတဲ့ သတငျးအခကြျအလကျတှေ အရဆိုရငျ အိမျထဲမှာပဲရှိနတေဲ့ အမြိုးသမီးတှဟော စဈသားက လာပွီး အဓမ်မပွုကငြ့ျတဲ့ အရေးကိစ်စတှေ ကွုံရတာက ပိုပွီး ကယြျကယြျပွန့ျပွန့ျ ဖွဈလာတယျ။ သကျငယျမုဒိနျးမှုတှေ လညျး ပိုမြားလာတယျ။ စားဝတျနရေေး ခြို့တဲ့လာတယျ။ အထူးသဖွင့ျ စဈရှောငျစခနျးတှမှော ဆိုရငျ အမြိုးသမီးတှရေဲ့ ဘဝ လုံခွုံမှုက ပိုပွီး စိုးရိမျစရာ ဖွဈလာတယျ။ စဈအာဏာသိမျးမှုနောကျပိုငျးမှာ ပိုဆိုးလာတာက စီးပှားရေး အကပြျအတညျးတှေ ဖွဈလာတယျ။ တဘကျမှာလညျး ဖမျးဆီးမှုတှေ၊ နှိပျစကျမှုတှေ၊ ခွိမျးခွောကျမှုတှေ အမြိုးမြိုး ကွုံလာတဲ့အခါကတြော့ ကမြတို့ အိမျထဲမှာ နတောတောငျမှ အိမျတှငျးအကွမျးဖကျမှုက ပိုမြားလာတယျ။ ဆိုတဲ့ဟာတှကေ အရငျကထကျ အဆပေါငျးမြားစှာ ပိုပွီး အိမျတှငျးအကွမျးဖကျမှုတှကေို အမြိုးသမီးတှေ ပိုပွီး ခံစားနရေတာ ရှိပါတယျ။”
တခြိနျတညျးမှာလညျး စီးပှားရေး အကပြျအတညျးတှကွေား လူကုနျကူးခံရတဲ့ အခွအေနတှေေ၊ အမြိုးသမီးတှကေို ထုတျကုနျတခုလို အသုံးခတြာ အပါအဝငျ ရုပျပိုငျး စိတျပိုငျးဆိုငျရာ ဘကျပေါငျးစုံ အကွမျးဖကျခံရတဲ့ အခွအေနတှေေ ဟာလညျး အာဏာသိမျးမှု နောကျပိုငျး ပိုဆိုးလာခဲ့တယျလို မှနျးနလေီက ထောကျပွပါတယျ။
ဒါတှကေို အဆုံးသတျဖို့မှာတော့ အမြိုးသမီးတှေ ကိုယျတိုငျ ဖှင့ျဟပွောဆိုဖို့ လိုသလို၊ မိသားစု ပတျဝနျးကငြျ အားလုံးရဲ့ ဖေးမကူညီမှုနဲ့ ဝိုငျးဝနျး ကွိုးပမျးကွရမှာ ဖွဈတယျလို့ အမြိုးသမီးရေး လှုပျရှားသူတှကေ ပွောပါတယျ။ လကျရှိ မွနျမာနဲ့ ကမ်ဘာတဝနျးက အမြိုးသမီးတှေ လှုံ့ဆောျနတေဲ့ ကြား-မ ကှဲပွားမှုအပေါျ အခွခေံတဲ့ အကွမျးဖကျမှု ပပြောကျရေး ၁၆ ရကျတာ လှုပျရှားမှု ဆိုတာကလညျး ဒီလိုအခွအေနတှေကေို ထောကျပွပွီး အားလုံး ပါဝငျလာအောငျ အလေးပေး လှုံ့ဆောျတာဖွဈတယျလို့ ကရငျနီအမြိုးသမီး အစညျးအရုံး အတှငျးရေးမှူး - ၂ မောျဖရေးမွာ က ပွောပါတယျ။
“ဒီ ၁၆ ရကျတာ နဲ့ပတျသကျပွီးတော့မှ အထူးသဖွင့ျ အကွမျးဖကျမှု ပပြောကျဖို့ဆိုရငျ ပထမတခုကတော့ ကမြတို့ အမြိုးသမီးတှေ ကိုယျတိုငျက မရှကျမကွောကျဘဲ ကိုယျအကွမျးဖကျခံရတယျဆိုရငျ တိုငျကွားပါ။ ဖှင့ျပွောဆိုပါ။ နှုတျဆိတျ မနပေါနဲ့။ ကိုယ့ျကို လာပွီး မတရားကြူးလှနျတဲ့သူကပဲ ပိုပွီး အပွဈရှိတယျ။ သူသာ ရှကျရမှာဖွဈတယျပေါ့နောျ။ ဒုတိယတခုကတော့ ကိုယ့ျရဲ့ ပတျဝနျးကငြျနဲ့ ကိုယ့ျရဲ့ မိသားစုတှထေဲမှာ အဲ့ဒီလိုဖွဈတာကို ကွုံရတယျဆိုရငျ ကမြတို့က အပွဈတငျတာမြိုး မဟုတျဘဲ ဝိုငျးဝနျးပွီးတော့ အကောငျးဆုံး ဘယျလို ထောကျပံ့ပေးရမလဲ ဆိုတာတှကေိုလညျး ပွောပွပေးတယျ။ နောကျတခုကတော့ ဝနျဆောငျမှုပေးနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေလညျး အားကောငျးဖို့လိုအပျပါတယျ။ အဲ့လို အားကောငျးမှပဲ အကွမျးဖကျမှုတှေ ပပြောကျဖို့ ပိုပွီးတော့ မွနျဆနျမှာဖွဈတယျပေါ့။ ဆိုတော့ နိုငျငံတောျအဆင့ျ ပွညျထောငျစုအဆင့ျမှာ ဒါမြိုးတှကေို လြှော့ခဖြို့ ပပြောကျဖို့က နိုငျငံတနိုငျငံရဲ့ စီမံခကြျတခု အနနေဲ့ အကောငျအထညျ ဖောျရမှာဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ အဲ့ဒါတှကေလညျး အမွနျဆုံး လုပျစခေငြျတယျဆိုတဲ့ဟာကို ပွောခငြျပါတယျ။”
ကိုယ့ျကို တိုကျရိုကျ အကွမျးဖကျမှ အကွမျးဖကျမှုလို့ မယူဆဘဲ ကိုယ့ျအိမျနီးနားခငြျး ပတျဝနျးကငြျမှာ အကွမျးဖကျမှုတှေ ဖွဈလာရငျလညျး ဟန့ျတားဖို့ လိုအပျတယျ ဆိုတာကို ခုလို ၁၆ ရကျတာ လှုပျရှားမှုတှကေနေ လူတှေ ပိုပွီး နားလညျ လကျခံလာအောငျ၊ ဝိုငျးဝနျးဟန့ျတားလာအောငျ ကွိုးပမျးတာ ဖွဈတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ ဒါဟာ ခုလို အခြိနျမြိုးမှာတငျ မဟုတျဘဲ အနာဂတျ အတှကျပါ အခုကတညျးက ပွငျဆငျ ကွိုးပမျးသှားရမှာ ဖွဈတယျလို့ ကူကီး အမြိုးသမီးအဖှဲ့က မဘှိုငျနူးက ပွောပါတယျ။
“ကမြတို့ အခု တောျတောျမြားမြားက စဈအာဏာရှငျကွီး ပွုတျကဖြို့အတှကျ ကိုယ့ျနညျးကိုယျဟနျနဲ့ လကျနကျကိုငျတဲ့ သူကလညျး ကိုငျ၊ လကျနကျမကိုငျတဲ့သူ ကလညျး ကိုယ့ျနညျးကိုယ့ျဟနျနဲ့ လုပျနကွေတာ ဒီအာဏာရှငျကို အမွဈဖွုတျဖို့ပဲ။ မွနျမာပွညျသူပွညျသား အားလုံး ဒါ လုပျနတော။ ဆိုတော့ ဒီအခြိနျမှာ ကမြတို့က အမြိုးသမီးအရေးနဲ့ ပွောရမယျဆိုရငျ အခုလောလောဆယျမှာ ကမြတို့ အနာဂတျ မွနျမာနိုငျငံတောျကို မြှောျကိုးပွီးမှ ဖှဲ့စညျးပုံတှေ ရေးဆှဲကွတယျ။ အမြိုးမြိုးသော နညျးဥပဒတှေလေညျး ရေးဆှဲကွတယျ။ ဒီရေးဆှဲတဲ့နရောမှာလညျး အခုလိုမြိုး အမြိုးသမီးတှကေို အကွမျးဖကျမှုပပြောကျဖို့ ဆိုရငျ အဲ့ဒီလိုရေးဆှဲတဲ့နရောမှာ ဒါကို ပါရမယျ။ မပါမဖွဈ ပါရမယျ။ ပွီးရငျ အမြိုးသမီးတှရေဲ့ အရေးကို အခုလောလောဆယျ အမြိုးသမီးရေး လုပျနတေဲ့သူတှကေို ပါဝငျခှင့ျ ပွုရမယျ။ ဒါမှပဲ ဒီအနာဂတျ မွနျမာနိုငျငံမှာ အမြိုးသမီးတှကေို စနဈတကြ ရှိနတေဲ့ ထုံးတမျးစဉျလာတှေ ဖွဈစေ၊ ဖိုဝါဒ ကွီးစိုးမှုတှေ ဖွဈစေ အကုနျလုံး လြော့နညျး ပပြောကျဖို့ဆိုတာ အခုကတညျးက၊ သူတို့စပွီး ရေးဆှဲနကေတညျးကိုက ထည့ျသှငျးရမယျ။ မထည့ျဘူးဆိုရငျတော့ ဒါတှကေ ဖွဈလာမှာမဟုတျဘူး။ ဆိုတော့ ဒီအခြိနျမှာ စပွီးရေးဆှဲခြိနျကတညျးက ထည့ျသှငျး စဉျးစားမှသာလငြျ တာဝနျယူမှု၊ တာဝနျခံမှုတှေ၊ ပွဈဒဏျကငျးလှတျခှင့ျ ဆိုတဲ့ ကိစ်စတှကေ ပွည့ျဝလာမှာဖွဈတယျလို့ ပွောခငြျပါတယျ။”
လတျတလောမှာတော့ မွနျမာနိုငျငံတှငျး အကွမျးဖကျမှုတှကေို အဓိက ကြူးလှနျနတေဲ့ မွနျမာစဈတပျ အနနေဲ့ ပွဈဒဏျကငျးလှတျခှင့ျ ရနသေ၍ အမြိုးသမီးတှအေတှကျ၊ ပွညျသူတှအေတှကျ တရားမြှတမှု ဆိုတာ မရှိသလို၊ အကွမျးဖကျမှုတှလေညျး ဆကျပွီး ဖွဈနေဦးမှာပဲလို့ အမြိုးသမီးလှုပျရှားသူတှကေ ၁၆ ရကျတာ လှုပျရှားမှုအတှငျး အဓိက ထောကျပွနကွေတာ ဖွဈပါတယျ။
အပွဈကြူးလှနျသူတှကေို ထိထိရောကျရောကျ အရေးယူခွငျးအားဖွင့ျ အကွမျးဖကျမှုတှေ လြှော့ခနြိုငျမှာဖွဈလို့ ကြူးလှနျသူတှကေို အရေးယူနိုငျအောငျ အမြိုးသမီးအဖှဲ့တှကေ ကွိုးပမျးနကွေတယျလို့ WLB အမြိုးသမီးမြား အဖှဲ့ခြုပျ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ အထှထှေေ အတှငျးရေးမှူး နောျဆဲဆဲက ပွောပါတယျ။
“ကမြတို့ မွနျမာနိုငျငံမှာ တနေ့ထကျတနေ့ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှေ၊ အထူးသဖွင့ျ အမြိုးသမီးတှကေို ပိုပွီးတော့ ပဈမှတျထားလာတယျ။ အကွမျးဖကျစဈတပျကို ဆန့ျကငြျတဲ့ အမြိုးသမီးတိုငျး သာမနျအမြိုးသမီး အပါအဝငျ တကယ့ျ တကျကွှလှုပျရှားတဲ့ အမြိုးသမီးတိုငျးကို လိငျပိုငျးဆိုငျရာ အကွမျးဖကျမှု၊ မုဒိနျးမှုကို လကျနကျတခုလို အသုံးခပြွီး ပိုပွီး ပဈမှတျထားလာတာ တှေ့ရတယျ။ ပွီးရငျ သာမနျလူထုတှေ ကွားထဲမှာဆိုရငျလညျး အကွမျးဖကျမှုတှေ အမြားကွီး တိုးလာတာ တှေ့ရတယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကမြတို့မှာ တရားစီရငျတဲ့ ယန်တရားတှလေညျး မရှိသလို၊ တရားစီရငျနိုငျရေး အတှကျက ဘယျမှာတိုငျကွားရမလဲ ဘယျသူ့ကို ပွောရမလဲဆိုတဲ့ အခကျအခဲ စိနျခေါျမှုတှကေ လကျရှိ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရှိနတေယျ။ နောကျတခုက ကတြော့ အထူးသဖွင့ျ ဒီအကွမျးဖကျစဈတပျက ကြူးလှနျနတေဲ့ ရာဇဝတျမှုတှကေ ပွညျတှငျးမှာ ဖွရှေငျးလို့မရတဲ့ ရာဇဝတျမှုတှေ ဖွဈတယျပေါ့နောျ။ နိုငျငံတကာ ဥပဒတှေအေရ ခြိုးဖောကျတဲ့ ရာဇဝတျမှုတှေ ဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျ သူတို့ကတော ဒီနိုငျငံတကာခုံရုံး နိုငျငံတကာ တရားစီရငျရေးမှာ ရောကျမှသာလငြျ ဒီခြိုးဖောကျမှုတှကေ ရပျတန့ျသှားမယျ။ ပွီးလို့ရှိရငျ သူတို့ကြူးလှနျနတေဲ့ ပွဈမှုတှကေ ပွဈဒဏျကငျးလှတျခှင့ျတှေ ရပျသှားမယျ။ တကယျလို့ နိုငျငံတကာခုံရုံး၊ နိုငျငံတကာ တရားစီရငျရေး ယန်တရားမှာ မရောကျဘူးဆိုရငျ ဒီ အကွမျးဖကျစဈတပျက သူ ဆကျလုပျနမှောပဲ။ ဘာအပွဈမှ အရေးယူ ဆောငျရှကျမှု မခံရဘူးဆိုရငျတော့ သူတို့အပွဈတှကေ ဆကျလှတျနေဦးမှာဖွဈတယျ။ ခြိုးဖောကျမှုတှကေ ဆကျဖွဈနေဦးမှာပဲ။ အကွမျးဖကျမှုတှကေ ဆကျဖွဈနေဦးမှာပဲ။ အဲ့ဒါကွောင့ျ ကမြတို့က တရားမြှတမှု၊ တာဝနျခံမှု တှကေို လုပျဆောငျသှားမယျဆိုရငျ ပွဈဒဏျကငျးလှတျခှင့ျတှေ အဆုံးသတျနိုငျမှာ ဖွဈတယျပေါ့။”
အမြိုးသမီးတှအေပေါျ အကွမျးဖကျမှုတှေ အပါအဝငျ မွနျမာပွညျသူတှေ ကွုံနရေတဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှကေို ရပျတန့ျဖို့မှာ အပွဈကြူးလှနျသူတှကေို ထိထိရောကျရောကျ ဖောျထုတျ အရေးယူဖို့ လိုတာကွောင့ျ ဒီနှဈကရြောကျတဲ့ အမြိုးသမီးတှေ အပေါျ အကွမျးဖကျမှု ပပြောကျရေး ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာနေ့နဲ့ ၁၆ ရကျတာ လှုပျရှားမှုတှကေို ပွဈဒဏျကငျးလှတျခှင့ျ အဆုံးသတျရေး ဆိုတဲ့ ဆောငျပုဒျနဲ့ အဓိက လှုပျရှား ဆောငျရှကျတာ ဖွဈတယျလို့လညျး မွနျမာ အမြိုးသမီးအဖှဲ့တှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။
နိုဝငျဘာလ ၂၅ ရကျနေ့မှာ ကရြောကျတဲ့ အမြိုးသမီးတှအေပေါျ အကွမျးဖကျမှု ပပြောကျရေး ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာနေ့ကနေ ဒီဇငျဘာလ ၁၀ ရကျနေ့အထိ ၁၆ ရကျတာ လှုပျရှားမှုတှကေို ကမ်ဘာတဝနျးက အမြိုးသမီးတှနေညျးတူ မွနျမာနိုငျငံက အမြိုးသမီးအဖှဲ့တှေ လှုပျရှားဆောငျရှကျနကွေတာ ဖွဈတယျဆိုတာ တငျပွရငျး ဒီသီတငျးပတျ အမြိုးသမီးကဏ်ဍကို ဒီမှာပဲ ရပျနားခှင့ျပွုပါ။ ကမြ ခငျဖွူထှေးပါရှငျ။
======================
[Zawgyi]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကပ်ဘေးနဲ့ အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေး၊ လူမှုစီးပွား အထွေထွေ အကျပ်အတည်းတွေကြားမှာ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် နည်းမျိုးစုံနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ သိသိသာသာ ပိုဆိုးလာနေပြီး ဒါတွေကို အလေးအနက်ထား မီးမောင်းထိုးပြဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်တယ်လို့ အမျိုးသမီးရေး လှုပ်ရှားသူတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေး ၁၆ ရက်တာ လှုပ်ရှားမှု အပိုင်း -၂ (အမျိုးသမီးကဏ္ဍ)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကပ်ဘေးနဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေး၊ လူမှုစီးပွား အထွေထွေ အကျပ်အတည်းတွေ ကြားမှာ အမျိုးသမီးတွေ အပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတွေနဲ့ အိမ်တွင်း အကြမ်းဖက်မှုတွေ သိသိသာသာ ပိုဆိုး လာနေတာကြောင့် ခုချိန်မှာ ဒီလိုအခြေအနေတွေကို အလေးအနက်ထား မီးမှောင်းထိုးပြဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်တယ်လို့ အမျိုးသမီးရေး လှုပ်ရှားသူတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဘယ်လို အကြမ်းဖက်မှု ပုံစံမျိုးတွေကို အဓိက ကြုံတွေ့ကြရပြီး ဒါတွေ ရပ်တန့်ဖို့ ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးနေပါလဲ။ အကြမ်းဖက်ခံရသူတွေ အတွက် တရားမျှတမှု၊ တာဝန်ခံမှု ရှိဖို့နဲ့ ပြစ်ဒဏ် ကင်းလွတ်ခွင့်ရနေတဲ့ အခြေအနေတွေ အဆုံးသတ်ဖို့ ဆိုတဲ့ ဆောင်ပုဒ်နဲ့ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေး ၁၆ ရက်တာ လှုပ်ရှားမှုတွေ ခုလိုအချိန်မှာ ဘာကြောင့် ပိုပြီး အရေးကြီးသလဲ ဆိုတာတွေကိုတော့ ဒီသီတင်းပတ် အမျိုးသမီးကဏ္ဍမှာ မခင်ဖြူထွေးက တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်ဟာ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို စစ်လက်နက်တခုလို အစဉ်အဆက် ကျင့်သုံးလာခဲ့သလို၊ စစ်တပ် အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်းမှာ ဒီလို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု အပါအဝင် ဖမ်းဆီး နှိပ်စက် သတ်ဖြတ်တာတွေဟာ နေရာအနှံ့မှာ ပိုပြီး ကျယ်ပြန့်လာတယ်လို့ အမျိုးသမီးရေး အဖွဲ့အစည်းတွေက ထောက်ပြ ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဒီလိုအကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် အမျိုးသမီးတွေဟာ ကိုယ့်အိမ်ထဲမှာတောင် လုံခြုံမှု မရှိတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်လာတယ်လို့ ကချင်အမျိုးသမီး အစည်းအရုံး ပြောခွင့်ရ မွန်းနေလီက ပြောပြပါတယ်။
“အဓိက အမျိုးသမီးတွေခံစားနေရတဲ့ အချက်ကတော့ စစ်တပ်ကနေ အမျိုးသမီးတွေကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို စစ်လက်နက်တခုသဖွယ် အသုံးပြုနေတာ။ ဒါကတော့ ခုချိန်ထိ ပြည်သူလူထုတွေ ခံစားနေရတာပါ။ ကချင်ဒေသမှာတင်မဟုတ်ဘဲ တခြား ဒေသ ပေါင်းစုံမှာ ဒီကိစ္စကတော့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ကို ကျမတို့ ခံစားနေရတယ်။ ဆိုတော့ ဒီကိစ္စဖြစ်လာပြီဆို ဆိုရင် ကျမတို့အတွက် တရားမျှတမှုဆိုတာ ရှာလို့မရဘူး။ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ဆိုတဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်ပေးထားတဲ့ အခြေအနေတခုကို မြင်တွေ့ရတယ်။ ဆိုတော့ အခုလက်ရှိ အခြေအနေမှာဆိုရင် ပိုဆိုးတာကတော့ အိမ်တွင်းမှာ နေနေရင်တောင်မှ လုံခြုံမှု မရှိတဲ့ အခြေအနေတခု ကြုံတွေ့ရတယ်။ ကျမတို့မှတ်တမ်းတင်ထားတဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ အရဆိုရင် အိမ်ထဲမှာပဲရှိနေတဲ့ အမျိုးသမီးတွေဟာ စစ်သားက လာပြီး အဓမ္မပြုကျင့်တဲ့ အရေးကိစ္စတွေ ကြုံရတာက ပိုပြီး ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်လာတယ်။ သက်ငယ်မုဒိန်းမှုတွေ လည်း ပိုများလာတယ်။ စားဝတ်နေရေး ချို့တဲ့လာတယ်။ အထူးသဖြင့် စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ ဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝ လုံခြုံမှုက ပိုပြီး စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်လာတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်းမှာ ပိုဆိုးလာတာက စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းတွေ ဖြစ်လာတယ်။ တဘက်မှာလည်း ဖမ်းဆီးမှုတွေ၊ နှိပ်စက်မှုတွေ၊ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ အမျိုးမျိုး ကြုံလာတဲ့အခါကျတော့ ကျမတို့ အိမ်ထဲမှာ နေတာတောင်မှ အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုက ပိုများလာတယ်။ ဆိုတဲ့ဟာတွေက အရင်ကထက် အဆပေါင်းများစွာ ပိုပြီး အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတွေကို အမျိုးသမီးတွေ ပိုပြီး ခံစားနေရတာ ရှိပါတယ်။”
တချိန်တည်းမှာလည်း စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းတွေကြား လူကုန်ကူးခံရတဲ့ အခြေအနေတွေ၊ အမျိုးသမီးတွေကို ထုတ်ကုန်တခုလို အသုံးချတာ အပါအဝင် ရုပ်ပိုင်း စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဘက်ပေါင်းစုံ အကြမ်းဖက်ခံရတဲ့ အခြေအနေတွေ ဟာလည်း အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်း ပိုဆိုးလာခဲ့တယ်လို မွန်းနေလီက ထောက်ပြပါတယ်။
ဒါတွေကို အဆုံးသတ်ဖို့မှာတော့ အမျိုးသမီးတွေ ကိုယ်တိုင် ဖွင့်ဟပြောဆိုဖို့ လိုသလို၊ မိသားစု ပတ်ဝန်းကျင် အားလုံးရဲ့ ဖေးမကူညီမှုနဲ့ ဝိုင်းဝန်း ကြိုးပမ်းကြရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ အမျိုးသမီးရေး လှုပ်ရှားသူတွေက ပြောပါတယ်။ လက်ရှိ မြန်မာနဲ့ ကမ္ဘာတဝန်းက အမျိုးသမီးတွေ လှုံ့ဆော်နေတဲ့ ကျား-မ ကွဲပြားမှုအပေါ် အခြေခံတဲ့ အကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေး ၁၆ ရက်တာ လှုပ်ရှားမှု ဆိုတာကလည်း ဒီလိုအခြေအနေတွေကို ထောက်ပြပြီး အားလုံး ပါဝင်လာအောင် အလေးပေး လှုံ့ဆော်တာဖြစ်တယ်လို့ ကရင်နီအမျိုးသမီး အစည်းအရုံး အတွင်းရေးမှူး - ၂ မော်ဖရေးမြာ က ပြောပါတယ်။
“ဒီ ၁၆ ရက်တာ နဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့မှ အထူးသဖြင့် အကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ဖို့ဆိုရင် ပထမတခုကတော့ ကျမတို့ အမျိုးသမီးတွေ ကိုယ်တိုင်က မရှက်မကြောက်ဘဲ ကိုယ်အကြမ်းဖက်ခံရတယ်ဆိုရင် တိုင်ကြားပါ။ ဖွင့်ပြောဆိုပါ။ နှုတ်ဆိတ် မနေပါနဲ့။ ကိုယ့်ကို လာပြီး မတရားကျူးလွန်တဲ့သူကပဲ ပိုပြီး အပြစ်ရှိတယ်။ သူသာ ရှက်ရမှာဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ ဒုတိယတခုကတော့ ကိုယ့်ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ မိသားစုတွေထဲမှာ အဲ့ဒီလိုဖြစ်တာကို ကြုံရတယ်ဆိုရင် ကျမတို့က အပြစ်တင်တာမျိုး မဟုတ်ဘဲ ဝိုင်းဝန်းပြီးတော့ အကောင်းဆုံး ဘယ်လို ထောက်ပံ့ပေးရမလဲ ဆိုတာတွေကိုလည်း ပြောပြပေးတယ်။ နောက်တခုကတော့ ဝန်ဆောင်မှုပေးနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း အားကောင်းဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ အဲ့လို အားကောင်းမှပဲ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ပပျောက်ဖို့ ပိုပြီးတော့ မြန်ဆန်မှာဖြစ်တယ်ပေါ့။ ဆိုတော့ နိုင်ငံတော်အဆင့် ပြည်ထောင်စုအဆင့်မှာ ဒါမျိုးတွေကို လျှော့ချဖို့ ပပျောက်ဖို့က နိုင်ငံတနိုင်ငံရဲ့ စီမံချက်တခု အနေနဲ့ အကောင်အထည် ဖော်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ အဲ့ဒါတွေကလည်း အမြန်ဆုံး လုပ်စေချင်တယ်ဆိုတဲ့ဟာကို ပြောချင်ပါတယ်။”
ကိုယ့်ကို တိုက်ရိုက် အကြမ်းဖက်မှ အကြမ်းဖက်မှုလို့ မယူဆဘဲ ကိုယ့်အိမ်နီးနားချင်း ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဖြစ်လာရင်လည်း ဟန့်တားဖို့ လိုအပ်တယ် ဆိုတာကို ခုလို ၁၆ ရက်တာ လှုပ်ရှားမှုတွေကနေ လူတွေ ပိုပြီး နားလည် လက်ခံလာအောင်၊ ဝိုင်းဝန်းဟန့်တားလာအောင် ကြိုးပမ်းတာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ ဒါဟာ ခုလို အချိန်မျိုးမှာတင် မဟုတ်ဘဲ အနာဂတ် အတွက်ပါ အခုကတည်းက ပြင်ဆင် ကြိုးပမ်းသွားရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ကူကီး အမျိုးသမီးအဖွဲ့က မဘွိုင်နူးက ပြောပါတယ်။
“ကျမတို့ အခု တော်တော်များများက စစ်အာဏာရှင်ကြီး ပြုတ်ကျဖို့အတွက် ကိုယ့်နည်းကိုယ်ဟန်နဲ့ လက်နက်ကိုင်တဲ့ သူကလည်း ကိုင်၊ လက်နက်မကိုင်တဲ့သူ ကလည်း ကိုယ့်နည်းကိုယ့်ဟန်နဲ့ လုပ်နေကြတာ ဒီအာဏာရှင်ကို အမြစ်ဖြုတ်ဖို့ပဲ။ မြန်မာပြည်သူပြည်သား အားလုံး ဒါ လုပ်နေတာ။ ဆိုတော့ ဒီအချိန်မှာ ကျမတို့က အမျိုးသမီးအရေးနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင် အခုလောလောဆယ်မှာ ကျမတို့ အနာဂတ် မြန်မာနိုင်ငံတော်ကို မျှော်ကိုးပြီးမှ ဖွဲ့စည်းပုံတွေ ရေးဆွဲကြတယ်။ အမျိုးမျိုးသော နည်းဥပဒေတွေလည်း ရေးဆွဲကြတယ်။ ဒီရေးဆွဲတဲ့နေရာမှာလည်း အခုလိုမျိုး အမျိုးသမီးတွေကို အကြမ်းဖက်မှုပပျောက်ဖို့ ဆိုရင် အဲ့ဒီလိုရေးဆွဲတဲ့နေရာမှာ ဒါကို ပါရမယ်။ မပါမဖြစ် ပါရမယ်။ ပြီးရင် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အရေးကို အခုလောလောဆယ် အမျိုးသမီးရေး လုပ်နေတဲ့သူတွေကို ပါဝင်ခွင့် ပြုရမယ်။ ဒါမှပဲ ဒီအနာဂတ် မြန်မာနိုင်ငံမှာ အမျိုးသမီးတွေကို စနစ်တကျ ရှိနေတဲ့ ထုံးတမ်းစဉ်လာတွေ ဖြစ်စေ၊ ဖိုဝါဒ ကြီးစိုးမှုတွေ ဖြစ်စေ အကုန်လုံး လျော့နည်း ပပျောက်ဖို့ဆိုတာ အခုကတည်းက၊ သူတို့စပြီး ရေးဆွဲနေကတည်းကိုက ထည့်သွင်းရမယ်။ မထည့်ဘူးဆိုရင်တော့ ဒါတွေက ဖြစ်လာမှာမဟုတ်ဘူး။ ဆိုတော့ ဒီအချိန်မှာ စပြီးရေးဆွဲချိန်ကတည်းက ထည့်သွင်း စဉ်းစားမှသာလျင် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုတွေ၊ ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့် ဆိုတဲ့ ကိစ္စတွေက ပြည့်ဝလာမှာဖြစ်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။”
လတ်တလောမှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း အကြမ်းဖက်မှုတွေကို အဓိက ကျူးလွန်နေတဲ့ မြန်မာစစ်တပ် အနေနဲ့ ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့် ရနေသ၍ အမျိုးသမီးတွေအတွက်၊ ပြည်သူတွေအတွက် တရားမျှတမှု ဆိုတာ မရှိသလို၊ အကြမ်းဖက်မှုတွေလည်း ဆက်ပြီး ဖြစ်နေဦးမှာပဲလို့ အမျိုးသမီးလှုပ်ရှားသူတွေက ၁၆ ရက်တာ လှုပ်ရှားမှုအတွင်း အဓိက ထောက်ပြနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အပြစ်ကျူးလွန်သူတွေကို ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူခြင်းအားဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုတွေ လျှော့ချနိုင်မှာဖြစ်လို့ ကျူးလွန်သူတွေကို အရေးယူနိုင်အောင် အမျိုးသမီးအဖွဲ့တွေက ကြိုးပမ်းနေကြတယ်လို့ WLB အမျိုးသမီးများ အဖွဲ့ချုပ် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး နော်ဆဲဆဲက ပြောပါတယ်။
“ကျမတို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တနေ့ထက်တနေ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ၊ အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးတွေကို ပိုပြီးတော့ ပစ်မှတ်ထားလာတယ်။ အကြမ်းဖက်စစ်တပ်ကို ဆန့်ကျင်တဲ့ အမျိုးသမီးတိုင်း သာမန်အမျိုးသမီး အပါအဝင် တကယ့် တက်ကြွလှုပ်ရှားတဲ့ အမျိုးသမီးတိုင်းကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု၊ မုဒိန်းမှုကို လက်နက်တခုလို အသုံးချပြီး ပိုပြီး ပစ်မှတ်ထားလာတာ တွေ့ရတယ်။ ပြီးရင် သာမန်လူထုတွေ ကြားထဲမှာဆိုရင်လည်း အကြမ်းဖက်မှုတွေ အများကြီး တိုးလာတာ တွေ့ရတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျမတို့မှာ တရားစီရင်တဲ့ ယန္တရားတွေလည်း မရှိသလို၊ တရားစီရင်နိုင်ရေး အတွက်က ဘယ်မှာတိုင်ကြားရမလဲ ဘယ်သူ့ကို ပြောရမလဲဆိုတဲ့ အခက်အခဲ စိန်ခေါ်မှုတွေက လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရှိနေတယ်။ နောက်တခုက ကျတော့ အထူးသဖြင့် ဒီအကြမ်းဖက်စစ်တပ်က ကျူးလွန်နေတဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေက ပြည်တွင်းမှာ ဖြေရှင်းလို့မရတဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေတွေအရ ချိုးဖောက်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် သူတို့ကတော ဒီနိုင်ငံတကာခုံရုံး နိုင်ငံတကာ တရားစီရင်ရေးမှာ ရောက်မှသာလျင် ဒီချိုးဖောက်မှုတွေက ရပ်တန့်သွားမယ်။ ပြီးလို့ရှိရင် သူတို့ကျူးလွန်နေတဲ့ ပြစ်မှုတွေက ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့်တွေ ရပ်သွားမယ်။ တကယ်လို့ နိုင်ငံတကာခုံရုံး၊ နိုင်ငံတကာ တရားစီရင်ရေး ယန္တရားမှာ မရောက်ဘူးဆိုရင် ဒီ အကြမ်းဖက်စစ်တပ်က သူ ဆက်လုပ်နေမှာပဲ။ ဘာအပြစ်မှ အရေးယူ ဆောင်ရွက်မှု မခံရဘူးဆိုရင်တော့ သူတို့အပြစ်တွေက ဆက်လွတ်နေဦးမှာဖြစ်တယ်။ ချိုးဖောက်မှုတွေက ဆက်ဖြစ်နေဦးမှာပဲ။ အကြမ်းဖက်မှုတွေက ဆက်ဖြစ်နေဦးမှာပဲ။ အဲ့ဒါကြောင့် ကျမတို့က တရားမျှတမှု၊ တာဝန်ခံမှု တွေကို လုပ်ဆောင်သွားမယ်ဆိုရင် ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့်တွေ အဆုံးသတ်နိုင်မှာ ဖြစ်တယ်ပေါ့။”
အမျိုးသမီးတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုတွေ အပါအဝင် မြန်မာပြည်သူတွေ ကြုံနေရတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို ရပ်တန့်ဖို့မှာ အပြစ်ကျူးလွန်သူတွေကို ထိထိရောက်ရောက် ဖော်ထုတ် အရေးယူဖို့ လိုတာကြောင့် ဒီနှစ်ကျရောက်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေ အပေါ် အကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနေ့နဲ့ ၁၆ ရက်တာ လှုပ်ရှားမှုတွေကို ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့် အဆုံးသတ်ရေး ဆိုတဲ့ ဆောင်ပုဒ်နဲ့ အဓိက လှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်တာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း မြန်မာ အမျိုးသမီးအဖွဲ့တွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။
နိုဝင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့မှာ ကျရောက်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနေ့ကနေ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့အထိ ၁၆ ရက်တာ လှုပ်ရှားမှုတွေကို ကမ္ဘာတဝန်းက အမျိုးသမီးတွေနည်းတူ မြန်မာနိုင်ငံက အမျိုးသမီးအဖွဲ့တွေ လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေကြတာ ဖြစ်တယ်ဆိုတာ တင်ပြရင်း ဒီသီတင်းပတ် အမျိုးသမီးကဏ္ဍကို ဒီမှာပဲ ရပ်နားခွင့်ပြုပါ။ ကျမ ခင်ဖြူထွေးပါရှင်။