[Zawgyi/Unicode]
လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်မယ့် NLD အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေထဲမှာ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တချို့ ပါဝင်လာတဲ့အပေါ် သဘောထားတွေကို ပြောပြပေးပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မမေခက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာတုန်းက NLD ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေထဲမှာ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင် တယောက်မှ မပါခဲ့ပေမဲ့ ဒီတကြိမ်မှာတော့ မွတ်ဆလင်ပါတီဝင်တချို့ ပါဝင်လာတာ တွေ့ရပါတယ်။ စစ်အစိုးရလက်ထက် နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေကြောင့် ထောင်ဒဏ် ကျခံခဲ့ရဖူးသူတွေ ဖြစ်ကြတဲ့ ဒေါ်ဝင်းမြမြက မန္တလေးတိုင်း စဉ့်ကိုင်မြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နေရာနဲ့ ကိုစည်သူမောင်ကတော့ ရန်ကုန်တိုင်း ပန်းပဲတန်းမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် နေရာတွေအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ NLD ပါတီက ရွေးချယ်ထားတာပါ။ လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး ကွဲပြားမှုတွေကို အခြေခံတဲ့ ပဋိပက္ခတွေနဲ့ တင်းမာမှုတွေကြုံနေရချိန် ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခဲ့တုန်းက NLD ပါတီက မွတ်ဆလင်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေကို မပါဝင်ခဲ့တဲ့အပေါ် မေးခွန်းတွေလည်း ထွက်ပေါ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဘာသာရေး ကွဲပြားမှုအပေါ် အခြေခံဆုံးဖြတ်တဲ့ မူဝါဒမျိုး NLD ပါတီမှာ မရှိဘူးလို့ ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ မုံရွာအောင်ရှင်က ပြောပါတယ်။
"ပါတီဝင်တိုင်းက ပါတီစည်းမျဉ်းစည်းကမ်း လိုက်နာလို့ရှိရင် ပါတီဝင်ခံစားခွင့်ရတာကြီးပါဘဲ။ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်မို့ ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ခွင့်မပေးဘူးဆိုတာမျိုး ပါတီမှာ မရှိပါဘူး။ ၂၀၁၅ တုန်းက အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေ ပါဝင်ဖို့ကို ဝမ်းနည်းစွာနဲ့ ကန့်သတ်ခဲ့ရတာတွေရှိတယ်။ အဲဒါက အခြေအနေအရ ကန့်သတ်ခဲ့ရတာ။ ဒီကနေ့ကာလကျတော့ ဒီလိုမဟုတ်ဘူးလွတ်လွတ်လပ်လပ်နဲ့ ယုံကြည်ရာလုပ်နိုင်တယ် ရွေးကောက်ပွဲလည်း ဝင်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ သဘောထားကို ကိုင်ဆွဲထားတာပါပဲ။ အစ္စလာမ်မို့ မဝင်ရမူ မရှိသလို ကျနော်တို့ ပါတီဝင်တွေအနေနဲ့ လွတ်လပ်စွာရွေးကောက်ပွဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ရှိတဲ့မူလည်း ကျနော်တို့မှာရှိပါတယ်။"
နိုဝင်ဘာလ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်မယ့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၁,၀၀၀ ကျော်စာရင်းကို NLD ပါတီက မနေ့တုန်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာမှာ အများစုက ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ ရွေးချယ်ခံခဲ့ကြသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ပါတီဥက္ကဋ္ဌလည်းဖြစ် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်လည်းဖြစ်တဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကတော့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ ရွေးချယ်ရာမှာ ပါတီအပေါ် သစ္စာရှိမှုနဲ့ စွမ်းဆောင်နိုင်တဲ့ အရည်အချင်းအပေါ် အခြေခံဆုံးဖြတ်ခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် အများစုရှိရာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေ အပါအဝင် လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး မတူကွဲပြားသူတွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံတဲ့ လုပ်ရပ်တွေ ရှိနေကြောင်း နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူတွေက ဝေဖန်မှုတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ တချိန်တည်းမှာပဲ ဘာသာခြားတွေကို အခွင့်အရေး ပေးတာမျိုးတွေကို ဆန့်ကျင်ကြတဲ့ အမျိုးသားရေး ဝါဒစွဲပြင်းထန်သူတွေရဲ့ ဖိအားတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ အာဏာရ NLD ပါတီအနေနဲ့ မွတ်ဆလင်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေကို ရွေးချယ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တဲ့အပေါ် ဘာသာပေါင်းစုံ ချစ်ကြည်ရေးအဖွဲ့ဝင် ဦးအေးလွင်က ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်။
"၂၀၁၅ မှာကျတော့ မွတ်စလင်တွေ သီးသန့်ဝင်ရွေးခံတယ်။ အများကြီး ဖိနှိပ်ခဲ့ကြတယ်။ တကယ့်အရည်အချင်းရှိတာတွေ အများကြီးပေမဲ့ ကော်မရှင်ဘက်က မထည့်ခဲ့ဘူး။ အာဏာရပါတီနဲ့ အင်အားကြီးပါတီတွေကလည်း မရွေးခဲ့ဘူး။ ဒီနှစ်မှာတော့ အခြေအနေတွေထိန်းနိုင်ပြီဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် သူတို့အစ္စလာမ် ဘာသာဝင်တွေကို ထည့်တွက်ပြီးတော့ရွေးခဲ့လို့ ဝမ်းသာပါတယ်။ ဒီအပေါ်ကြိုဆိုပါတယ်။"
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာတော့ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင် ၂၈ ဦး အပါအဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၆,၀၀၀ ကျော် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ဖူးပေမဲ့ မွတ်ဆလင် ကိုယ်စားလှယ်တွေထဲက တယောက်မှ အရွေးမခံခဲ့ရပါဘူးရှင်။
[Unicode Version]
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ NLD ကိုယျစားလှယျလောငျးတှထေဲ အစ်စလာမျဘာသာဝငျတခြို့ပါဝငျ
လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲမှာ ယှဉျပွိုငျမယ့ျ NLD အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ ကိုယျစားလှယျလောငျးတှထေဲမှာ အစ်စလာမျဘာသာဝငျတခြို့ ပါဝငျလာတဲ့အပေါျ သဘောထားတှကေို ပွောပွပေးပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မမခေက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှဈ ရှေးကောကျပှဲမှာတုနျးက NLD ကိုယျစားလှယျလောငျးတှထေဲမှာ အစ်စလာမျဘာသာဝငျ တယောကျမှ မပါခဲ့ပမေဲ့ ဒီတကွိမျမှာတော့ မှတျဆလငျပါတီဝငျတခြို့ ပါဝငျလာတာ တှေ့ရပါတယျ။ စဈအစိုးရလကျထကျ နိုငျငံရေးလှုပျရှားမှုတှကွေောင့ျ ထောငျဒဏျ ကခြံခဲ့ရဖူးသူတှေ ဖွဈကွတဲ့ ဒေါျဝငျးမွမွက မန်တလေးတိုငျး စဉ့ျကိုငျမွို့နယျ ပွညျသူ့လှှတျတောျကိုယျစားလှယျနရောနဲ့ ကိုစညျသူမောငျကတော့ ရနျကုနျတိုငျး ပနျးပဲတနျးမွို့နယျ ပွညျသူ့လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ နရောတှအေတှကျ ယှဉျပွိုငျဖို့ NLD ပါတီက ရှေးခယြျထားတာပါ။ လူမြိုးရေး၊ ဘာသာရေး ကှဲပွားမှုတှကေို အခွခေံတဲ့ ပဋိပက်ခတှနေဲ့ တငျးမာမှုတှကွေုံနရေခြိနျ ၂၀၁၅ ခုနှဈမှာ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပခဲ့တုနျးက NLD ပါတီက မှတျဆလငျကိုယျစားလှယျလောငျးတှကေို မပါဝငျခဲ့တဲ့အပေါျ မေးခှနျးတှလေညျး ထှကျပေါျခဲ့ဖူးပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး ဘာသာရေး ကှဲပွားမှုအပေါျ အခွခေံဆုံးဖွတျတဲ့ မူဝါဒမြိုး NLD ပါတီမှာ မရှိဘူးလို့ ပွနျကွားရေးတာဝနျခံ မုံရှာအောငျရှငျက ပွောပါတယျ။
"ပါတီဝငျတိုငျးက ပါတီစညျးမဉြျးစညျးကမျး လိုကျနာလို့ရှိရငျ ပါတီဝငျခံစားခှင့ျရတာကွီးပါဘဲ။ အစ်စလာမျဘာသာဝငျမို့ ရှေးကောကျပှဲ ဝငျခှင့ျမပေးဘူးဆိုတာမြိုး ပါတီမှာ မရှိပါဘူး။ ၂၀၁၅ တုနျးက အစ်စလာမျဘာသာဝငျတှေ ပါဝငျဖို့ကို ဝမျးနညျးစှာနဲ့ ကန့ျသတျခဲ့ရတာတှရှေိတယျ။ အဲဒါက အခွအေနအေရ ကန့ျသတျခဲ့ရတာ။ ဒီကနေ့ကာလကတြော့ ဒီလိုမဟုတျဘူးလှတျလှတျလပျလပျနဲ့ ယုံကွညျရာလုပျနိုငျတယျ ရှေးကောကျပှဲလညျး ဝငျနိုငျတယျဆိုတဲ့ သဘောထားကို ကိုငျဆှဲထားတာပါပဲ။ အစ်စလာမျမို့ မဝငျရမူ မရှိသလို ကနြောျတို့ ပါတီဝငျတှအေနနေဲ့ လှတျလပျစှာရှေးကောကျပှဲမှာ ယှဉျပွိုငျခှင့ျရှိတဲ့မူလညျး ကနြောျတို့မှာရှိပါတယျ။"
နိုဝငျဘာလ ရှေးကောကျပှဲမှာ ယှဉျပွိုငျမယ့ျ ကိုယျစားလှယျလောငျး ၁,၀၀၀ ကြောျစာရငျးကို NLD ပါတီက မနေ့တုနျးက ထုတျပွနျခဲ့ရာမှာ အမြားစုက ၂၀၁၅ ခုနှဈမှာ ရှေးခယြျခံခဲ့ကွသူတှေ ဖွဈပါတယျ။ ပါတီဥက်ကဋ်ဌလညျးဖွဈ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျလညျးဖွဈတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကတော့ ကိုယျစားလှယျလောငျးတှေ ရှေးခယြျရာမှာ ပါတီအပေါျ သစ်စာရှိမှုနဲ့ စှမျးဆောငျနိုငျတဲ့ အရညျအခငြျးအပေါျ အခွခေံဆုံးဖွတျခဲ့တာဖွဈကွောငျး ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
ဗုဒ်ဓဘာသာဝငျ အမြားစုရှိရာ မွနျမာနိုငျငံမှာ အစ်စလာမျဘာသာဝငျတှေ အပါအဝငျ လူမြိုးရေး၊ ဘာသာရေး မတူကှဲပွားသူတှအေပေါျ ခှဲခွားဆကျဆံတဲ့ လုပျရပျတှေ ရှိနကွေောငျး နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး လှုပျရှားသူတှကေ ဝဖေနျမှုတှလေညျး ရှိနတောပါ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ ဘာသာခွားတှကေို အခှင့ျအရေး ပေးတာမြိုးတှကေို ဆန့ျကငြျကွတဲ့ အမြိုးသားရေး ဝါဒစှဲပွငျးထနျသူတှရေဲ့ ဖိအားတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။
ဒီလိုအခွအေနမြေိုးမှာ အာဏာရ NLD ပါတီအနနေဲ့ မှတျဆလငျကိုယျစားလှယျလောငျးတှကေို ရှေးခယြျဖို့ ဆုံးဖွတျလိုကျတဲ့အပေါျ ဘာသာပေါငျးစုံ ခစြျကွညျရေးအဖှဲ့ဝငျ ဦးအေးလှငျက ကွိုဆိုလိုကျပါတယျ။
"၂၀၁၅ မှာကတြော့ မှတျစလငျတှေ သီးသန့ျဝငျရှေးခံတယျ။ အမြားကွီး ဖိနှိပျခဲ့ကွတယျ။ တကယ့ျအရညျအခငြျးရှိတာတှေ အမြားကွီးပမေဲ့ ကောျမရှငျဘကျက မထည့ျခဲ့ဘူး။ အာဏာရပါတီနဲ့ အငျအားကွီးပါတီတှကေလညျး မရှေးခဲ့ဘူး။ ဒီနှဈမှာတော့ အခွအေနတှေထေိနျးနိုငျပွီဖွဈတဲ့ အတှကျကွောင့ျ သူတို့အစ်စလာမျ ဘာသာဝငျတှကေို ထည့ျတှကျပွီးတော့ရှေးခဲ့လို့ ဝမျးသာပါတယျ။ ဒီအပေါျကွိုဆိုပါတယျ။"
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှဈ ရှေးကောကျပှဲမှာတော့ အစ်စလာမျဘာသာဝငျ ၂၈ ဦး အပါအဝငျ ကိုယျစားလှယျလောငျး ၆,၀၀၀ ကြောျ ယှဉျပွိုငျခဲ့ဖူးပမေဲ့ မှတျဆလငျ ကိုယျစားလှယျတှထေဲက တယောကျမှ အရှေးမခံခဲ့ရပါဘူးရှငျ။
