[Zawgyi/Unicode]
နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်နေ့ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့် အပါအဝင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီ ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်းအများစု ပြန်လည်ယှဉ်ပြိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း ဒီနေ့ပဲ ကြေညာလိုက်တဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မမေခက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
NLD ပါတီ ထိပ်တန်း ခေါင်းဆောင်တွေ အပါအဝင် ၂၀၁၅ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ဖူးတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေထဲက ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ပြန်အရွေးခံမှာဖြစ်ကြောင်း ဒီနေ့ပဲ သတင်းထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။ ဒီတကြိမ် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ရွေးချယ်ရာမှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ အစိုးရနဲ့ လွှတ်တော် သက်တမ်းအတွင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့တာတွေ ပါတီအပေါ် သစ္စာရှိရှိနဲ့ အနစ်နာခံသူတွေကို ဦးစားပေး ရွေးချယ်ခဲ့ကြောင်းလည်း ပါတီထိပ်တန်းခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က အင်တာနက် လူမှုကွန်ရက်မှာ ဗွီဒီယိုနဲ့ ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။
"ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ရွေးတဲ့နေရာမှာ ဘာကိုအဓိကထားလဲဆို သစ္စာရှိမှုနဲ့ အတွေ့အကြုံရှိမှုကို အဓိကထားတယ်။ ဘာလို့အလေးထားရလဲဆိုတော့ အဖွဲ့ချုပ်က ဖြတ်သန်းလာတဲ့လမ်း အင်မတန်ကြမ်းပါတယ်။ ရှည်လည်း ရှည်တယ်။ လမ်းဆုံးလည်း မရောက်သေးပါဘူး။ ကြမ်းတမ်းမှု မပြီးသေးပါဘူး။ ဒါကြောင့် ခံနိုင်ရည်ရှိမှုနဲ့ သစ္စာခိုင်မြဲမှုကို ပိုပြီး အင်မတန်မှ အလေးထားပါတယ်။"
ဒီအထဲမှာ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့် အပါအဝင် NLD ပါတီထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေလည်း ပါဝင်မှာဖြစ်ကြောင်း ပါတီပြောခွင့်ရ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်က နေပြည်တော်မှာ သတင်းထောက်တွေကို ပြောလိုက်တာပါ။
"ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ကော့မှူးမြို့နယ်က ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကနေ ဝင်ပြိုင်ပါမယ်။ သမ္မတကြီး ဦးဝင်းမြင့်က တာမွေ ပြည်သူကနေ ဝင်ပြိုင်ပါမယ်။ ဝန်ကြီးချုပ်တွေပြိုင်မှာလားဆိုတော့ ယေဘူယျပြိုင်ခွင့်ရှိတယ်။ မပြိုင်ရဘူးလို့ ပြောခွင့်မရှိဘူး။ တော်တော်များများ ပြန်တင်ပါတယ်။ တော်တော်များများ တင်ထားပါတယ်။"
အမျိုးသားလွှတ်တော်မှာ ၁၆၁ နေရာ၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာ ၃၁၉ နေရာ၊ ပြည်နယ်နဲ့တိုင်းဒေသကြီး လွှတ်တော်မှာ ၆၂၂ နေရာ၊ တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီး ၂၉ နေရာအတွက် စုစုပေါင်း ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၁,၁၃၁ ဦးကို NLD ရွေးချယ်ထားတာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း တိုင်းရင်းသားဒေသတွေက မဲဆန္ဒနယ် တချို့မှာတော့ NLD ပါတီက ယှဉ်ပြိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့လည်း ပါတီပြောခွင့်ရ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်က ပြောပါတယ်။
"တိုင်းရင်းသားတွေဆိုရင် အဲြ့ပည်နယ်မှာ ရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေ ဆက်ဆံရေးမှာ NLD ဘက်ကနေ ပါတီကြီးအနေနဲ့ သုံးနေတာတွေ ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားနယ် မြေတွေမှာ အဲမှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားနယ်တွေက NLD အဖွဲ့ဝင်တွေကို ရွေးတာဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်မကနေ သွားမပြိုင်ပါဘူး။ မပြိုင်တဲ့နေရာရှိတယ်။ ရခိုင်တို့ ဘာတို့ကို သွားမပြိုင်ပါဘူး။ ရခိုင်မှာ ပြည်သူ ငါး နေရာမပြိုင်ဘူး။ ရှမ်းမှာလည်း ရှိတယ်။ ခြုံကြည့်ရင် အမျိုးသား ခြောက် နေရာ၊ ပြည်သူ့ ၁၁ နေရာ မပြိုင်နိုင်ဘူး။ အဲ့ထဲ မကျင်းပနိုင်တာ ပါကောင်းပါမယ်။ ပြည်နယ်တိုင်းမှာလည်းဒီလိုပဲ။ ယေဘူယျကြည့်ရင် ၂၀၁၅ ထက် ပိုပြိုင်နိုင်တယ်။ ၃၊ ၄ နေရာတိုးပြိုင်နိုင်ခဲ့တယ်။"
လက်ရှိ ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်အများစုဟာလည်း လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြန်လည်အရွေးခံမှာ ဖြစ်ပေမဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ အစိုးရသက်တမ်းအတွင်း အငြင်းပွားစရာတွေနဲ့ ဝေဖန်မှုတွေ ကြုံခဲ့ရတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဦးဖြိုးမင်းသိန်းကတော့ ကျန်းမာရေး အကြောင်းပြချက်နဲ့ အရွေးခံမှာ မဟုတ်ကြောင်းလည်း ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်က ပြောပါတယ်။
ဒီတကြိမ်ရွေးကောက်ပွဲမှာ လူဟောင်းတွေ အများစု ပြန်လည်အရွေးခံဖို့ NLD ပါတီက ဆုံးဖြတ်ခဲ့တဲ့ အပေါ်မှာတော့ နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာရန်မျိုးသိမ်းကတော့ အခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။
"မဲဆန္ဒရှင် ပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒနဲ့ဖီလာဆန့်ကျင်နေတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ ပြည်သူလူထုရဲ့ အသံတွေကို နားထောင်ပြီးတော့ လွှတ်တော်မှာ တင်ပြဆွေးနွေးတာမှာ အားနည်းတဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေကို လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ ချန်လှပ်ထားမယ်ထင်ခဲ့တယ်။ လက်ရှိမှာတော့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ကို ကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ရွေးချယ်ထားလို့ ဒါဟာ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ NLD အနိုင်ရဖို့အတွက် ကြီးမားတဲ့ စိန်ခေါ်မှု အကြပ်အတည်း တခုဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်ပါတယ်။"
နိုဝင်ဘာလထဲ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြမယ့် နိုင်ငံရေးပါတီပေါင်း ၉၇ ပါတီအနေနဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း အမည်စာရင်းတွေကိုတော့ သြဂုတ်လ ၇ ရက်နေ့မှာ နောက်ဆုံးထားပြီး ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ကို တင်ပြရမှာပါ။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲပေးခွင့်ရှိသူ ၃၇ သန်းကျော် ရှိမယ်လို့ ကော်မရှင်က ခန့်မှန်းထားပေမဲ့ COVID-19 ကပ်ရောဂါကြုံနေရချိန် အကန့်အသတ်တွေနဲ့ ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသား အများစု မဲပေးခွင့်ရနိုင်ပါ့မလားဆိုတာကို စိုးရိမ်မှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်ရှင်။
[Unicode Version]
ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ ဦးဝငျးမွင့ျအပါအဝငျ လကျရှိ NLD အမတျအမြားစု ရှေးကောကျပှဲပွနျဝငျမယျ
နိုဝငျဘာ ၈ ရကျနေ့ ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ နိုငျငံတောျ အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၊ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျ အပါအဝငျ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ (NLD) ပါတီ ကိုယျစားလှယျဟောငျးအမြားစု ပွနျလညျယှဉျပွိုငျမှာဖွဈကွောငျး ဒီနေ့ပဲ ကွညောလိုကျတဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မမခေက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
NLD ပါတီ ထိပျတနျး ခေါငျးဆောငျတှေ အပါအဝငျ ၂၀၁၅ ခုနှဈ ရှေးကောကျပှဲမှာ ယှဉျပွိုငျခဲ့ဖူးတဲ့ ကိုယျစားလှယျတှထေဲက ၈၀ ရာခိုငျနှုနျးလောကျ ပွနျအရှေးခံမှာဖွဈကွောငျး ဒီနေ့ပဲ သတငျးထုတျပွနျလိုကျတာပါ။ ဒီတကွိမျ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ ကိုယျစားလှယျလောငျး ရှေးခယြျရာမှာတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ အစိုးရနဲ့ လှှတျတောျ သကျတမျးအတှငျး ဆောငျရှကျခဲ့တာတှေ ပါတီအပေါျ သစ်စာရှိရှိနဲ့ အနဈနာခံသူတှကေို ဦးစားပေး ရှေးခယြျခဲ့ကွောငျးလညျး ပါတီထိပျတနျးခေါငျးဆောငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက အငျတာနကျ လူမှုကှနျရကျမှာ ဗှီဒီယိုနဲ့ ရှငျးပွခဲ့ပါတယျ။
"ကိုယျစားလှယျတှကေို ရှေးတဲ့နရောမှာ ဘာကိုအဓိကထားလဲဆို သစ်စာရှိမှုနဲ့ အတှေ့အကွုံရှိမှုကို အဓိကထားတယျ။ ဘာလို့အလေးထားရလဲဆိုတော့ အဖှဲ့ခြုပျက ဖွတျသနျးလာတဲ့လမျး အငျမတနျကွမျးပါတယျ။ ရှညျလညျး ရှညျတယျ။ လမျးဆုံးလညျး မရောကျသေးပါဘူး။ ကွမျးတမျးမှု မပွီးသေးပါဘူး။ ဒါကွောင့ျ ခံနိုငျရညျရှိမှုနဲ့ သစ်စာခိုငျမွဲမှုကို ပိုပွီး အငျမတနျမှ အလေးထားပါတယျ။"
ဒီအထဲမှာ နိုငျငံတောျ အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၊ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျ အပါအဝငျ NLD ပါတီထိပျတနျးခေါငျးဆောငျတှလေညျး ပါဝငျမှာဖွဈကွောငျး ပါတီပွောခှင့ျရ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျက နပွေညျတောျမှာ သတငျးထောကျတှကေို ပွောလိုကျတာပါ။
"ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက ကော့မှူးမွို့နယျက ပွညျသူ့လှှတျတောျကနေ ဝငျပွိုငျပါမယျ။ သမ်မတကွီး ဦးဝငျးမွင့ျက တာမှေ ပွညျသူကနေ ဝငျပွိုငျပါမယျ။ ဝနျကွီးခြုပျတှပွေိုငျမှာလားဆိုတော့ ယဘေူယပြွိုငျခှင့ျရှိတယျ။ မပွိုငျရဘူးလို့ ပွောခှင့ျမရှိဘူး။ တောျတောျမြားမြား ပွနျတငျပါတယျ။ တောျတောျမြားမြား တငျထားပါတယျ။"
အမြိုးသားလှှတျတောျမှာ ၁၆၁ နရော၊ ပွညျသူ့လှှတျတောျမှာ ၃၁၉ နရော၊ ပွညျနယျနဲ့တိုငျးဒသေကွီး လှှတျတောျမှာ ၆၂၂ နရော၊ တိုငျးရငျးသားရေးရာဝနျကွီး ၂၉ နရောအတှကျ စုစုပေါငျး ကိုယျစားလှယျလောငျး ၁,၁၃၁ ဦးကို NLD ရှေးခယြျထားတာပါ။ ဒါပမေဲ့လညျး တိုငျးရငျးသားဒသေတှကေ မဲဆန်ဒနယျ တခြို့မှာတော့ NLD ပါတီက ယှဉျပွိုငျမှာ မဟုတျဘူးလို့လညျး ပါတီပွောခှင့ျရ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျက ပွောပါတယျ။
"တိုငျးရငျးသားတှဆေိုရငျ အွဲ့ပညျနယျမှာ ရှိတဲ့ တိုငျးရငျးသားတှပေါတယျ။ တိုငျးရငျးသားပါတီတှေ ဆကျဆံရေးမှာ NLD ဘကျကနေ ပါတီကွီးအနနေဲ့ သုံးနတောတှေ ရှိတယျ။ ကနြောျတို့ တိုငျးရငျးသားနယျ မွတှေမှော အဲမှာရှိတဲ့ တိုငျးရငျးသားနယျတှကေ NLD အဖှဲ့ဝငျတှကေို ရှေးတာဖွဈပါတယျ။ ပွညျမကနေ သှားမပွိုငျပါဘူး။ မပွိုငျတဲ့နရောရှိတယျ။ ရခိုငျတို့ ဘာတို့ကို သှားမပွိုငျပါဘူး။ ရခိုငျမှာ ပွညျသူ ငါး နရောမပွိုငျဘူး။ ရှမျးမှာလညျး ရှိတယျ။ ခွုံကွည့ျရငျ အမြိုးသား ခွောကျ နရော၊ ပွညျသူ့ ၁၁ နရော မပွိုငျနိုငျဘူး။ အဲ့ထဲ မကငြျးပနိုငျတာ ပါကောငျးပါမယျ။ ပွညျနယျတိုငျးမှာလညျးဒီလိုပဲ။ ယဘေူယကြွည့ျရငျ ၂၀၁၅ ထကျ ပိုပွိုငျနိုငျတယျ။ ၃၊ ၄ နရောတိုးပွိုငျနိုငျခဲ့တယျ။"
လကျရှိ ပွညျနယျနဲ့ တိုငျးဒသေကွီး ဝနျကွီးခြုပျအမြားစုဟာလညျး လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲမှာ ပွနျလညျအရှေးခံမှာ ဖွဈပမေဲ့ ပွီးခဲ့တဲ့ အစိုးရသကျတမျးအတှငျး အငွငျးပှားစရာတှနေဲ့ ဝဖေနျမှုတှေ ကွုံခဲ့ရတဲ့ ရနျကုနျတိုငျးဝနျကွီးခြုပျ ဦးဖွိုးမငျးသိနျးကတော့ ကနြျးမာရေး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ အရှေးခံမှာ မဟုတျကွောငျးလညျး ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျက ပွောပါတယျ။
ဒီတကွိမျရှေးကောကျပှဲမှာ လူဟောငျးတှေ အမြားစု ပွနျလညျအရှေးခံဖို့ NLD ပါတီက ဆုံးဖွတျခဲ့တဲ့ အပေါျမှာတော့ နိုငျငံရေးလေ့လာသုံးသပျသူ ဒေါကျတာရနျမြိုးသိမျးကတော့ အခုလို သုံးသပျပါတယျ။
"မဲဆန်ဒရှငျ ပွညျသူတှရေဲ့ ဆန်ဒနဲ့ဖီလာဆန့ျကငြျနတေယျလို့ မွငျပါတယျ။ ပွညျသူလူထုရဲ့ အသံတှကေို နားထောငျပွီးတော့ လှှတျတောျမှာ တငျပွဆှေးနှေးတာမှာ အားနညျးတဲ့ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှကေို လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲမှာ ခနြျလှပျထားမယျထငျခဲ့တယျ။ လကျရှိမှာတော့ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျဟောငျး ၈၀ ရာခိုငျနှုနျးလောကျကို ကိုယျစားလှယျလောငျးအဖွဈ ရှေးခယြျထားလို့ ဒါဟာ လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲမှာ NLD အနိုငျရဖို့အတှကျ ကွီးမားတဲ့ စိနျခေါျမှု အကွပျအတညျး တခုဖွဈလာနိုငျတယျလို့ သုံးသပျပါတယျ။"
နိုဝငျဘာလထဲ ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျကွမယ့ျ နိုငျငံရေးပါတီပေါငျး ၉၇ ပါတီအနနေဲ့ ကိုယျစားလှယျလောငျး အမညျစာရငျးတှကေိုတော့ သွဂုတျလ ၇ ရကျနေ့မှာ နောကျဆုံးထားပွီး ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျကို တငျပွရမှာပါ။ ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲပေးခှင့ျရှိသူ ၃၇ သနျးကြောျ ရှိမယျလို့ ကောျမရှငျက ခန့ျမှနျးထားပမေဲ့ COVID-19 ကပျရောဂါကွုံနရေခြိနျ အကန့ျအသတျတှနေဲ့ ပွညျပရောကျ မွနျမာနိုငျငံသား အမြားစု မဲပေးခှင့ျရနိုငျပါ့မလားဆိုတာကို စိုးရိမျမှုတှလေညျး ရှိနပေါတယျရှငျ။