(Zawgyi/unicode)
မြန်မာ- တရုတ်နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး အထူသဖြင့် မူဆယ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ မမျှတတာတွေရှိနေလို့ ရှမ်းပြည်နယ်အစိုးရနဲ့ ယူနန်အာဏာပိုင်တွေ ဒီရက်ပိုင်းတွေ့ ဆွေးနွေးဖို့ရှိတဲ့အကြောင်း ကိုဇော်ထက် တင်ဆက်ပေးမှာပါ။
ရှမ်းပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့တွေနဲ့ တရုတ် ယူနန်အစိုးရ မေလ ၂၇၊ ၂၈ လောက် မူဆယ်မြို့မှာတွေ့ပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကိစ္စဆွေးနွေးဖို့ ပြောထားပေမဲ့ တရုတ်ဘက်က ရက်ရွှေ့ထားလို့ ဒီရက်ပိုင်းတွင်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမယ်လို့သိရပါတယ်။
အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၂သန်းလောက် ကုန်သွယ်မှုပမာဏနေ့တိုင်းရှိနေတာကြောင့် မူဆယ်ကုန်သွယ်ရေးဟာ အရင် ၅နှစ်က ထက်ပိုများလာတာမှန်ပေမဲ့ မြန်မာ- တရုတ်ကုန်သွယ်ရေး မမျှတာတွေပိုများလာလို့ ဒါကိုဖြေရှင်းဖို့လုပ်ဆောင်နေတာလို့ ရှမ်းပြည်နယ် စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီး ဦးစိုးညွှန့်လွင်ကပြောပါတယ်။
“ ယူနန်ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ဒီနေ့အကြောင်းပြန်တော့ သူတို့က အရေးပေါ်ကိစ္စတခုနဲ့ ရက်ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်တယ်။ အောက်ခြေမှာ ပြဿနာ အခက်အခဲတချို့ရှိတယ်။ အဲဒီရှိတဲ့အခက်အခဲ တချို့ကို သွားဖြေရှင်းပေးရမှာ။ ဥပမာ ကိုယ့်ဘက်က ကားတွေပိတ်နေတာ တဖက်က စစ်ဆေးမှုတွေ တအားတင်းကျပ်တဲ့အခါကျတော့ မမျှတမှုတွေဖြစ်တာ သစ်သီးတွေ လွှင့်ပစ်ရတာပေါ့။”
ဖရဲ၊ သခွားရာသီကပြီးသွားပေမဲ့ အခုလာမယ့် သရက်သီးအတွက် ဆွေးနွေးတာတွေလည်း လုပ်သွားမယ်လို့ ဝန်ကြီးဦးစိုးညွှန့်လွင်က ပြောပါတယ်။ တရုတ်အစိုးရက COVID-19 ကာကွယ်ဖို့ မေလ ၅ရက်ကတည်းက မြန်မာနဲ့ နယ်စပ်လူဝင်လူထွက်ကို တားမြစ်ပြီး အရေးယူမယ့် အမိန့်တွေ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ မူဆယ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးက ကျန်တဲ့ နယ်စပ်ဂိတ်တွေထက် ကုန်သွယ်မှုပမာဏများပါတယ်။ အရင်ရှိပြီးသား တရုတ် ကုန်သွယ်ရေးအတားအဆီးတွေမှာ COVID-19 နောက်ဆက်တွဲအတားအဆီးတွေ ပိုလာလို့ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကထက် ဒေါ်လာ သန်း ၃၀ လောက် မြန်မာဘက်က ပို့ကုန်လျော့ကျသွားပါတယ်။
စီးပွားကူးသန်း ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးကလည်း မူဆယ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကိစ္စကို ဖိဖိစီးစီးနဲ့ ပြေလည်အောင်လုပ်စေချင်ပုံရတယ်လို့ အစိုးရနဲ့ နီးစပ်တဲ့ ကုန်သည်အသိုင်းအဝန်းကပြောပါတယ်။ အခုမူဆယ် ကျင်စန်းကျော့မှာ မြန်မာ- တရုတ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းတခုကို ရွာငါးရွာဖြတ်ပြီး ထပ်ဖောက်ဖို့ နှစ်နိုင်ငံညှိနိုင်းနေပါတယ်။ ဒီလမ်းဖောက်ပြီးရင်တော့ အသွားအပြန်လမ်းဖြစ်သွားတဲ့အတွက် ယာဉ်ပိတ်ဆို့တာကို အထိုက်အလျောက် ဖြေရှင်းနိုင်မှာပါ။
အစားထိုးယာဉ်မောင်းနဲ့ပဲ တရုတ်ပြည်ထဲဝင်ခွင့်ကို ပယ်ဖျက်ဖို့၊ နယ်စပ်စည်းကမ်းချက်တွေ တရုတ်ဘက်က ဖြေလျှော့ပေးဖို့ ပြီးတော့ တရုတ်ဘက်နေ့တိုင်းကူးနေတဲ့ မြန်မာတွေ ဝင်ငွေရဖို့အတွက်လည်း အစိုးရက ဆွေးနွေးပေးဖို့ မူဆယ် ဆန်ကုန်စည်ဒိုင် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းကအကြံပြုပါတယ်။
“ သုံးဘီးဆိုင်ကယ်လေးတွေ၊ လက်လုပ်လက်စားတွေ ရွှေလီထဲမှာသွားပြီး ကုန်လေးတွေ တင်ရတယ်၊ တရက်ကို ၂၀၀၀၀ လောက်ရတယ်။ လူဝင်လူထွက် မလုပ်ရဘူးဆိုတော့ ပိတ်လိုက်တဲ့အတွက် မူဆယ်မြို့က လက်လုပ်လက်စား ၄၀၀ နဲ့ ၅၀၀ ကြားမှာ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်သွားတယ်။ အဲဒါလေးတော့ တင်ပြချင်ပါတယ်။”
မြန်မာအရှေ့မြောက် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကိစ္စကို ယူနန်ပြည်နယ် ကူမင်းက မြန်မာကောင်စစ်ဝန်အရာရှိတွေနဲ့ ယူနန်စီးပွားရေးဌာန တာဝန်ရှိသူတွေ မေလ ၂၀ ရက်မှာ ဆွေးနွေးခဲ့တာပါ။ အဲဒီနေ့ညနေပိုင်းမှာပဲ မြန်မာ- တရုတ် သမ္မတနှစ်ဦး ဖုန်းနဲ့ဆက်သွယ်ပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ကိစ္စ၊ ရပ်ဝန်းနဲ့ပိုးလမ်းမ စီမံကိန်းကိစ္စတွေကို ဆွေးနွေးကြပါတယ်။
မေလ ၂၁ ရက်မှာလည်း ရှမ်းပြည်နယ် စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီးနဲ့ ယူနန်ပြည်နယ် လင်ချိုင်းခရိုင် ဒုမြို့တော်ဝန်တို့ ချင်းရွှေဟော်မြို့မှာ တွေ့ပြီး COVID ကာလနဲ့ COVID အပြီး တရုတ်ရဲ့ ကုန်သွယ်ရေး ကန့်သတ်ချက်တွေ ဖြေလျှော့ပေးဖို့ ထပ်ညှိနှိုင်းခဲ့တာပါ။ ကျနော်ကတော့ ဇော်ထက်ပါ ရန်ကုန်ကနေပေးပို့ခဲ့တာပါ။
..................
(Unicode)
နယျစပျကုနျသှယျရေး မမြှတမှုကိစ်စ ရှမျးပွညျနယျအစိုးရနဲ့ ယူနနျအာဏာပိုငျတို့ မကွာခငျဆှေးနှေးမညျ
မွနျမာ- တရုတျနယျစပျ ကုနျသှယျရေး အထူသဖွင့ျ မူဆယျကုနျသှယျရေးမှာ မမြှတတာတှရှေိနလေို့ ရှမျးပွညျနယျအစိုးရနဲ့ ယူနနျအာဏာပိုငျတှေ ဒီရကျပိုငျးတှေ့ ဆှေးနှေးဖို့ရှိတဲ့အကွောငျး ကိုဇောျထကျ တငျဆကျပေးမှာပါ။
ရှမျးပွညျနယျအစိုးရအဖှဲ့တှနေဲ့ တရုတျ ယူနနျအစိုးရ မလေ ၂၇၊ ၂၈ လောကျ မူဆယျမွို့မှာတှေ့ပွီး နယျစပျကုနျသှယျရေးကိစ်စဆှေးနှေးဖို့ ပွောထားပမေဲ့ တရုတျဘကျက ရကျရှှေ့ထားလို့ ဒီရကျပိုငျးတှငျး တှေ့ဆုံဆှေးနှေးမယျလို့သိရပါတယျ။
အမရေိကနျဒေါျလာ ၁၂သနျးလောကျ ကုနျသှယျမှုပမာဏနေ့တိုငျးရှိနတောကွောင့ျ မူဆယျကုနျသှယျရေးဟာ အရငျ ၅နှဈက ထကျပိုမြားလာတာမှနျပမေဲ့ မွနျမာ- တရုတျကုနျသှယျရေး မမြှတာတှပေိုမြားလာလို့ ဒါကိုဖွရှေငျးဖို့လုပျဆောငျနတောလို့ ရှမျးပွညျနယျ စီမံဘဏ်ဍာဝနျကွီး ဦးစိုးညှှန့ျလှငျကပွောပါတယျ။
“ ယူနနျပွညျနယျ အုပျခြုပျရေးမှူးက ဒီနေ့အကွောငျးပွနျတော့ သူတို့က အရေးပေါျကိစ်စတခုနဲ့ ရကျရှှေ့ဆိုငျးလိုကျတယျ။ အောကျခွမှော ပွူနာ အခကျအခဲတခြို့ရှိတယျ။ အဲဒီရှိတဲ့အခကျအခဲ တခြို့ကို သှားဖွရှေငျးပေးရမှာ။ ဥပမာ ကိုယ့ျဘကျက ကားတှပေိတျနတော တဖကျက စဈဆေးမှုတှေ တအားတငျးကပြျတဲ့အခါကတြော့ မမြှတမှုတှဖွေဈတာ သဈသီးတှေ လှှင့ျပဈရတာပေါ့။”
ဖရဲ၊ သခှားရာသီကပွီးသှားပမေဲ့ အခုလာမယ့ျ သရကျသီးအတှကျ ဆှေးနှေးတာတှလေညျး လုပျသှားမယျလို့ ဝနျကွီးဦးစိုးညှှန့ျလှငျက ပွောပါတယျ။ တရုတျအစိုးရက COVID-19 ကာကှယျဖို့ မလေ ၅ရကျကတညျးက မွနျမာနဲ့ နယျစပျလူဝငျလူထှကျကို တားမွဈပွီး အရေးယူမယ့ျ အမိန့ျတှေ ထုတျပွနျထားပါတယျ။ မူဆယျနယျစပျကုနျသှယျရေးက ကနြျတဲ့ နယျစပျဂိတျတှထေကျ ကုနျသှယျမှုပမာဏမြားပါတယျ။ အရငျရှိပွီးသား တရုတျ ကုနျသှယျရေးအတားအဆီးတှမှော COVID-19 နောကျဆကျတှဲအတားအဆီးတှေ ပိုလာလို့ ပွီးခဲ့တဲ့နှဈကထကျ ဒေါျလာ သနျး ၃၀ လောကျ မွနျမာဘကျက ပို့ကုနျလြော့ကသြှားပါတယျ။
စီးပှားကူးသနျး ပွညျထောငျစုဝနျကွီးကလညျး မူဆယျနယျစပျကုနျသှယျရေးကိစ်စကို ဖိဖိစီးစီးနဲ့ ပွလေညျအောငျလုပျစခေငြျပုံရတယျလို့ အစိုးရနဲ့ နီးစပျတဲ့ ကုနျသညျအသိုငျးအဝနျးကပွောပါတယျ။ အခုမူဆယျ ကငြျစနျးကြော့မှာ မွနျမာ- တရုတျကုနျသှယျရေးလမျးတခုကို ရှာငါးရှာဖွတျပွီး ထပျဖောကျဖို့ နှဈနိုငျငံညှိနိုငျးနပေါတယျ။ ဒီလမျးဖောကျပွီးရငျတော့ အသှားအပွနျလမျးဖွဈသှားတဲ့အတှကျ ယာဉျပိတျဆို့တာကို အထိုကျအလြောကျ ဖွရှေငျးနိုငျမှာပါ။
အစားထိုးယာဉျမောငျးနဲ့ပဲ တရုတျပွညျထဲဝငျခှင့ျကို ပယျဖကြျဖို့၊ နယျစပျစညျးကမျးခကြျတှေ တရုတျဘကျက ဖွလြှေော့ပေးဖို့ ပွီးတော့ တရုတျဘကျနေ့တိုငျးကူးနတေဲ့ မွနျမာတှေ ဝငျငှရေဖို့အတှကျလညျး အစိုးရက ဆှေးနှေးပေးဖို့ မူဆယျ ဆနျကုနျစညျဒိုငျ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ဦးမငျးသိနျးကအကွံပွုပါတယျ။
“ သုံးဘီးဆိုငျကယျလေးတှေ၊ လကျလုပျလကျစားတှေ ရှှလေီထဲမှာသှားပွီး ကုနျလေးတှေ တငျရတယျ၊ တရကျကို ၂၀၀၀၀ လောကျရတယျ။ လူဝငျလူထှကျ မလုပျရဘူးဆိုတော့ ပိတျလိုကျတဲ့အတှကျ မူဆယျမွို့က လကျလုပျလကျစား ၄၀၀ နဲ့ ၅၀၀ ကွားမှာ အလုပျလကျမဲ့ ဖွဈသှားတယျ။ အဲဒါလေးတော့ တငျပွခငြျပါတယျ။”
မွနျမာအရှေ့မွောကျ နယျစပျကုနျသှယျရေးကိစ်စကို ယူနနျပွညျနယျ ကူမငျးက မွနျမာကောငျစဈဝနျအရာရှိတှနေဲ့ ယူနနျစီးပှားရေးဌာန တာဝနျရှိသူတှေ မလေ ၂၀ ရကျမှာ ဆှေးနှေးခဲ့တာပါ။ အဲဒီနေ့ညနပေိုငျးမှာပဲ မွနျမာ- တရုတျ သမ်မတနှဈဦး ဖုနျးနဲ့ဆကျသှယျပွီး နယျစပျကုနျသှယျရေး ကိစ်စ၊ ရပျဝနျးနဲ့ပိုးလမျးမ စီမံကိနျးကိစ်စတှကေို ဆှေးနှေးကွပါတယျ။
မလေ ၂၁ ရကျမှာလညျး ရှမျးပွညျနယျ စီမံဘဏ်ဍာဝနျကွီးနဲ့ ယူနနျပွညျနယျ လငျခြိုငျးခရိုငျ ဒုမွို့တောျဝနျတို့ ခငြျးရှှဟေောျမွို့မှာ တှေ့ပွီး COVID ကာလနဲ့ COVID အပွီး တရုတျရဲ့ ကုနျသှယျရေး ကန့ျသတျခကြျတှေ ဖွလြှေော့ပေးဖို့ ထပျညှိနှိုငျးခဲ့တာပါ။ ကနြောျကတော့ ဇောျထကျပါ ရနျကုနျကနပေေးပို့ခဲ့တာပါ။