အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တက္ကဆက်ပြည်နယ်ထဲမှာ တရုတ်၊ အီရန်၊ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ရုရှားနိုင်ငံသားတွေ စီးပွါးရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ မြေယာပိုင်ဆိုင်ခွင့်တွေကို ကန့်သတ်ဖို့ ပြည်နယ်လွှတ်တော်အမတ်တွေစဉ်းစားနေပါတယ်။ ဒါကို လက်မခံသူတွေကတော့ လူမျိုးရေးခွဲခြားတယ်လို့ ကန့်ကွက် ပြောဆိုနေကြပါတယ်။ မမြသဇင်အောင် ပြောပြပါလိမ့်မယ်။
လူထုရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားတဲ့ ဒီမိုကရေစီအစိုးရကို စစ်တပ်က ဖြုတ်ချအာဏာသိမ်းလို့ ဖြစ်လာခဲ့တဲ့ မြန်မာအကျပ်အတည်းအပေါ် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ အာရုံစူးစိုက်မှု သိပ်မရှိလှပါဘူး။ ယူကရိန်းကိုသာ ပိုမိုဦးစားပေးနေကြတယ်လို့ ယူဆသူတချို့လည်း ရှိနေပါတယ်။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲနဲ့ မြန်မာပြဿနာ ဘယ်လို ကွဲပြားခြားနားပါသလဲ။
"မြို့တွင်းလုံခြုံရေးက အခုက ဆိုင်ကယ်တွေနဲ့ပါ ပေါ်တင်လုယက်၊ မြို့လယ်ခေါင်တင် လုယက်နေတာဆိုတော့ ဘယ်လိုပြောရမှန်းကို မသိတော့ဘူး။ အခုလောလောဆယ်က လုံခြုံရေးပိုင်းကတော့ အရမ်းလိုအပ်နေတာပေါ့။ ဒေသခံတွေ အနေအထားကလည်း လောလောဆယ်မှာ သွားသတိ၊ စားသတိ၊ အမြဲတမ်း သတိဝီရိယနဲ့တော့ သွားလာနေထိုင် နေကြရတာပေါ့။"
Google, Amazon, Meta နဲ့ Microsoft နည်းပညာ ကုမ္ပဏီကြီးတွေက လုပ်သားအင်အား လျှော့ချလိုက်တာကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့ လတွေအတွင်း လူသောင်းနဲ့ချီ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် တချို့လုပ်ငန်းတွေမှာတော့ လုပ်ခလစာတိုးပေးနေတဲ့ကြားက ကာယလုပ်သား ရှားပါးနေတဲ့အကြောင်း မမြသဇင်အောင် ပြောပြပါလိမ့်မယ်။
မြန်မာ့ပြဿနာ ပြေလည်ရေးအတွက် ဘာမှမတတ်နိုင်ဖြစ်နေတဲ့ အာဆီယံဟာဥက္ကဋ္ဌသစ် အင်ဒိုနီးရှားရဲ့ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ ပိုမိုအစွမ်းထက်လာနိုင်သလား ဆိုတာ ကြည့်ကြရအောင်ပါ။ ။ ဦးကျော်ဇံသာကို မမြသဇင်အောင်က မေးမြန်းဆွေးနွေးထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီက စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ယင်းမာပင်မြို့နယ်ကို စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေငြာပြီးနောက်ပိုင်း ၁၁ ရက်အတွင်း ကျေးရွာ ၄ ရွာက ဒေသခံ ၉ ဦး သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး နေအိမ် ၈၀၀ ကျော် မီးရှို့ခံခဲ့ရပါတယ်။ ခင်ဦးမြို့နယ်ထဲမှာလည်း သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်ရင်း သေဆုံးတာတွေ ရှိနေပါတယ်။
IS အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ကိုအီရတ်ကအနိုင်ရတယ်လို့ ကြေညာခဲ့တာ၅နှစ်ကျော်လာပြီဖြစ်ပေမဲ့အီရတ်နိုင်ငံသားအများစုကတော့ ဒီနောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေခံနေရစဲပါ။ နိုင်ငံတွင်းစာသင်ကျောင်း ၁,၂၀၀၀လောက်လိုအပ်နေပြီး၊တရုတ်နဲ့ ပြည်ပနိုင်ငံတွေကို အီရတ်အစိုးရကအကူအညီတောင်းခံဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့အကြောင်း မမြသဇင်အောင် ပြောပြပါလိမ့်မယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း ခင်ဦးမြို့နယ်နဲ့ ရေဦးမြို့နယ်မှာ စစ်တပ်က နယ်မြေရှင်းလင်းရေးလုပ်နေပြီး အသက်မပြည့်သေးတဲ့ ကလေးငယ်တွေ အပါအဝင် ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေလည်း သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အစောပိုင်းကာလတွေအတွင်း အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကို ထွက်ပြေးခဲ့ရတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ ဥရောပတစ်ခွင် အခမဲ့ခရီးသွားလာခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။ စစ်ပွဲ တနှစ်ကြာလာတဲ့အခုချိန်ထိ နိုင်ငံတွင်းက ထွက်ပြေးရတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ ရှိနေသေးသလို စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေပြေးဆွဲပေးနေတဲ့ ပိုလန်-ဂျာမနီ အခမဲ့ ရထားခရီးစဉ်တွေလည်းဆက်ရှိနေတာပါ
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ခဲ့ချိန်ကစလို့ ယူကရိန်းကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဒေါ်လာ ၁၁၂ ဘီလီယံကျော် အကူအညီပေးခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ထပ်လည်း အကူအညီတွေ ပေးဖို့ ဂတိတွေ ပေးနေဆဲဖြစ်တဲ့အကြောင်းနဲ့ ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ရှေ့အလားအလာ ဖြစ်နိုင်ခြေ မမြသဇင်အောင် ပြောပြပါလိမ့်မယ်။
မကွေးတိုင်း၊ ပေါက်မြို့နယ်၊ ကုက္ကိုစုကျေးရွာမှာ စစ်ကောင်စီထောက်ခံတဲ့ ပျူစောထီးတွေနဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့အကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်တပ်က လေကြောင်းကနေ ပစ်ခတ်တာတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း ခင်ဦးမြို့နယ် အင်ပတ်ကွေ့မှာလည်း လက်နက်ကြီးထိမှန်လို့ အရပ်သား ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရတာတွေရှိခဲ့ပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း မင်းကင်းမြို့အနီး ချင်းတွင်းမြစ်ဘေးမှာရှိတဲ့ ပုထိုးလုံးကျေးရွာမှာ တပ်စွဲတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ၃ ရက်ဆက်တိုက် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားပြီးနောက် အရပ်သား ၅၀ နီးပါးကို စစ်ကောင်စီကခေါ်ဆောင်သွားပြီး ပြန်လွှတ်မပေးသေးဘူးလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
စစ်ကြောင်း တစ်ကြောင်းကို အင်အား ၁၀၀ ကျော်လောက်နဲ့ ကျေးရွာတွေကို ဝင်နေတာကြောင့် ဒေသခံတွေ သောင်းနဲ့ချီ ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။ မန္တလေး-မြစ်ကြီးနား ရထားလမ်း အရှေ့ဖက်နဲ့ ရွှေဘို-မြစ်ကြီးနား ကားလမ်း အနောက်ဖက်မှာရှိတဲ့ ကျေးရွာတွေအားလုံး ထွက်ပြေးနေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
လူထုသပိတ် ဖော်ဆောင်သူတွေဟာ အရင်ကထက် စိန်ခေါ်မှုတွေကြားကနေ လုပ်ဆောင်လာရသလို၊ ပါဝင်သူ ဒေသခံတွေဟာလည်း အိုးအိမ်မဲ့ အခြေအနေကနေ ဒီသပိတ်မှာ ပါဝင်နေကြတာပါ။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
Tanzania (တန်ဇနေးရား) နိုင်ငံနဲ့ Kenya (ကင်ညာ) နိုင်ငံတွေက ဓာတ်ခွဲခန်းတွေမှာ တီဘီအဆုတ်ရောဂါကို ကြွက်တွေနဲ့ စစ်ဆေးနေပါတယ်။ ကြွက်တွေဟာ မိုင်းရှာတဲ့နေရာမှာ ထူးချွန်သလိုပဲ ရောဂါထောက်လှမ်းရှာမှာလည်း သွက်လက်တဲ့အကြောင်း အေပီသတင်းဆောင်းပါးကို မမြသဇင်အောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ရှိနေသေးတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို နေရပ်ပြန်ဖို့ စစ်ကောင်စီဝန်ကြီးတွေကိုယ်တိုင် စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းတွေကို သွားရောက်ပြီးတော့ ပြောဆိုတာတွေရှိတယ်လို့ ဒုက္ခသည်တွေက ပြောပါတယ်။
သတင်းစာစက္ကူအဟောင်းတွေကို အစားထိုးသုံးပြီး ခဲတံထုတ်လုပ်တဲ့လုပ်ငန်းကို ကင်ညာနိုင်ငံအခြေစိုက် ကုမ္ပဏီတခုက လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ အေပီသတင်းဆောင်းပါးတပုဒ်ကို မမြသဇင်အောင်က တင်ဆက်ထားပါတယ်။
AI ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာသုံး ChatGPT ပရိုဂရမ်ကို ဆန်ဖရန်စစ္စကို အခြေစိုက် နည်းပညာ ကုမ္ပဏီ Open AI က ၂၀၂၂ နိုဝင်ဘာလတုန်းက စပြီးမိတ်ဆက်ခဲ့ပါတယ်။ UC Berkeley တက္ကသိုလ်မှာ မြန်မာစာသင်ကြားနေတဲ့ ဆရာတဦးလည်းဖြစ်တဲ့ Kenneth Wong ကို မမြသဇင်အောင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
တနင်္သာရီတိုင်း၊ ပုလောမြို့နယ် တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့တဲ့ နေရာတွေမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ အင်အားတိုး စစ်ကြောင်းဆင်ပြီး လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်နေတယ်လို့ စစ်ရှောင်ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၂ နှစ်ကုန်ပိုင်းလောက်တုန်းက ချမှတ်ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ်ပြစ်မှု ဥပဒေသစ်အရ လက်မထပ်ထားဘဲ အတူတူနေရင် ထောင်ဒဏ်ချခံရနိုင်ပါတယ်။ ဒီဥပဒေသစ်ကြောင့် အထူးသဖြင့် LGBT အသိုင်းအဝိုင်းမှာ စိုးရိမ်စိတ် တိုးလာစေပါတယ်။ မမြသဇင်အောင် တင်ဆက်ထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်