မြန်မာနိုင်ငံ အပြောင်းအလဲအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဝါရှင်တန်ဒီစီ၊ နယူးယောက်နဲ့ LA တို့မှာ တရားမျှတမှုဆိုတာထက် တာဝန်ကျေချင်လို့ မဲပေးခဲ့ကြသူတချို့ရှိသလို မဲပေးခွင့် ဆုံးရှုံးသူတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘာသာခြားနဲ့ လက်ထပ်တာ၊ ဘာသာကူးပြောင်းတာတွေကို တားမြစ်တဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ ကို ကနေဒါသံအမတ်ကြီး Bennett နဲ့အတူ ကျနော်လည်း ဖိအားပေးပြောဆိုခဲ့ပါတယ်”
"အမှန်တကယ် သည်းခံပြီး ပြီးပြည့်စုံတဲ့ လူ့ဘောင်တခုကို တည်ဆောက်ဖို့၊ တဦးချင်းစီနဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်စောင့် ရှောက်ဖို့..."
"အနီးနားမှာရှိတဲ့ မြို့တွေက မြန်မာကက်သလစ်မိသားစုတွေလည်း ဒီပွဲကို လာကြမယ်ပေါ့။ ဆိုတော့ ခန့်မှန်းချေတော့ အားလုံး အယောက် ၅၀ လောက် အနည်းဆုံးဖြစ်လိမ့်မယ်ပေါ့။"
“ပြည်သူပြည်သားတွေက ဘယ်လိုမြင်သလဲဆိုရင်တော့ အများစုက အကုန်လုံး လက်ခံတယ်။ သူတို့အိမ်တွေထဲကနေ ထွက်လာပြီးတော့ကို ကူညီစရာရှိတဲ့ ပစ္စည်းတွေကအစ အစားအသောက်တွေအဆုံး၊ တချို့ဆိုရင် အိမ်မှာခေါ်ထားတာတွေတောင်ရှိတယ်။" - ဦးနွယ်အောင်
မကြာခင်ကျင်းပတော့မယ် ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာ လက်ရှိ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တဦးဖြစ်တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ် ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးရွှေမောင်ရဲ့လျှောက်လွှာ ပယ်ချခံရတဲ့အပေါ် လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုအဖြစ် ပြည်ပရောက် ရိုဟင်ဂျာအဖွဲ့အစည်းတွေက ရှုတ်ချလိုက်ကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ မူဆယ်ဘက်ကနေ တရုတ်နိုင်ငံ ယူနန်ပြည်နယ်ဘက်ကို တင်ပို့ရောင်းချနေတဲ့ မြန်မာဆန်ဈေးကွက်အခြေအနေဟာ မြန်မာ့ဆန်တွေကို တရားဝင် ဝယ်ယူဖို့ တရုတ်အစိုးရရဲ့ ဖိအားကြောင့် အခုရက်ပိုင်းမှာ ရပ်ဆိုင်းနေပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ် ဗန်းမော်ခရိုင်တွင်းမှာ မြန်မာအစိုးရတပ်တွေနဲ့ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KIA အကြား ဒီကနေ့အထိ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်ဖြစ်နေပြီး၊ တိုက်ပွဲကြောင့် ဒေသခံတွေလည်း ထွက်ပြေးခဲ့ကြရသလို၊ ရွာထဲက အိမ်ခြေတချို့လည်း မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ ကိုယ်တိုင်ထွက်ပြေးခဲ့ရသူ ဒေသခံတဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်အစိုးရကနေ မြန်မာနိုင်ငံက ထင်ရှားတဲ့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးဝင်းအောင်ကို အမေရိကန်ရဲ့ ပစ်မှတ်ထား အရေးယူ ဒဏ်ခတ်မှု စာရင်းကနေ မနေ့က ဖယ်ရှားပေးလိုက်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
“ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ သုံးစွဲဖို့ အမြောက်အများ လိုအပ်နေတယ်၊ ကြိုတင်သတိပေးစနစ်တွေကို လိုအပ်တဲ့နေရာတွေမှာ အပြည့်အ၀ ထားရှိဖို့ လိုအပ်တယ်ဆိုတာကို သတိပြုမိလာစေဖို့ ကပ်ဘေးဒဏ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဘဏ္ဍာရေးနဲ့ အစီအစဉ်တွေ လိုအပ်ပါတယ်။"
ဒီနှစ်ခရစ္စမတ်ရဲ့ ထူးခြားချက်က နေရာတော်တော်များများမှာ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆုတောင်းသံတွေ လွှမ်းနေခဲ့သလို ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးကလည်း အကျင့်ပျက်ခြစားမှု ဒုစရိုက်တွေထက် ငြိမ်းချမ်းရေးက ပိုပြီး အားကောင်းတယ် ဆိုတဲ့ ဘုရားသခင်ရဲ့ ဟောကြားချက်ကို မမေ့ကြဖို့ တိုက်တွန်း ဟောကြားခဲ့ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ဘဏ်နဲ့ IMF လို နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းကြီးတွေကနေ မြန်မာနိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ ဆောင်ရွက်နေတဲ့စီမံကိန်းတွေမှာ ဒေသခံတွေရဲ့ဆန္ဒကို ရယူတာမရှိခဲ့တဲ့အတွက် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်နေရကြောင်း နှစ်ပတ်လည်ညီလာခံကို တက်ရောက်လာတဲ့ လူမှုအဖွဲ့ကိုယ်စားလှယ်တွေက ပြောပါတယ်။
တနိုင်ငံလုံး အပစ်ရပ်ရေး သဘောတူစာချုပ်မူကြမ်း အပြီးသတ်ရေးဆွဲနိုင်ဖို့ ဒုတိယမြောက်နေ့မှယ အစိုးရနဲ့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တို့ ဆက်လက်ဆွေးနွေးခဲ့ကြပေမဲ့ သဘောတူညီချက် မရသေးဘဲ ဆွေးနွေးပွဲကို ရက်ထပ်တိုးလိုက် ရပါတယ်။
အစိုးရက တရားဝင်ဖွင့်ခွင့်ပေးထားတဲ့ RCSS/SSA ဆက်ဆံရေးရုံးနဲ့ ဆက်သွယ်ခဲ့တဲ့ SNLD ပါတီဝင်တဦးကို မတရားအသင်းနဲ့ ဆက်သွယ်မှုပုဒ်မ ၁၇/၁ နဲ့ တရားစွဲတာဟာ သက်ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်တွေရဲ့ အမှားဖြစ်တဲ့အတွက် အမှုကို မြန်မြန်ရုပ်သိမ်းပေးတာဟာ အကောင်းဆုံးဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ SNLD ပြောခွင့်ရသူတစ်ဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဆွေးနွေးနေချိန် တိုက်ပွဲတွေ အရှိန်မြင့်လာနေတာကို ပြန်သုံးသပ်ဖို့အတွက် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးအောင်မင်း ဦးဆောင်တဲ့ ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းကော်မတီနဲ့ KIO ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့တို့ မနက်ဖြန် အင်္ဂါနေ့မှာ တွေ့ဆုံကြဖို့ ရှိပါတယ်။
“နောက်မျိုးဆက်တွေအတွက် ရှေ့လာမယ့် အနှစ် ၂၀၊ ၃၀ မှာ စိတ်ချလက်ချဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်ဖို့က ခင်ဗျားတို့အပေါ်မှာပဲ မူတည်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်ကျရင် အခြေအနေတွေက အရင်တုန်းကထက် အများကြီး ပိုကောင်းနေပါလားဆိုပြီး လူတွေက ပြောကြမှာပါ။" (သမ္မတအိုဘားမား- မလေးရှားမှာ အာရှလူငယ်များနှင့်တွေ့ဆုံစဉ်။ ဧပြီ ၂၇၊ ၂၀၁၄)
ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့ကတည်းက စတင်ခဲ့တဲ့ အစိုးရနဲ့ KIA ကြားက တိုက်ပွဲတွေအတွင်း မြန်မာအစိုးရတပ်ဘက်က ဗိုလ်မှူးတစ်ဦးအပါအဝင် အနည်းဆုံး ၁၀ ယောက်ကျဆုံးခဲ့ပြီး ကချင်ဒေသခံ တိုင်းရင်းသား ၅၀၀ လောက်လည်း ဘေးလွတ်ရာ ခိုလှုံနေကြရပါတယ်။
ဂျာမနီနိုင်ငံကို ရောက်နေတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က - ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေးနဲ့ပတ်သက်လို့ NLD ပါတီနဲ့တပ်မတော်ကြား အမြင်မတူတာတွေ ရှိနေတဲ့အတွက် နီးကပ်တဲ့ဆက်ဆံရေးအဆင့် မရောက်သေးတဲ့အကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
"ဒီနေ့ဒီအချိန် ကျမတို့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အဓိကစိန်ခေါ်ချက်ကတော့ - လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီ စံနှုန်းတွေ အပြည့်အဝရှိတဲ့ နိုင်ငံတခုဖြစ်လာအောင်ဆိုရင် ဒီဖွဲ့စည်းပုံကို ပြင်ဆင်မှ ရမယ်ဆိုတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။"
ရှမ်းပြည်နယ်ကို ခရီးထွက်နေတဲ့ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ဟာ လားရှိုးမြို့မှာ ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ၊ ဝ ပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီတို့နဲ့ သီးခြားစီ တွေ့ဆုံခိုက် လက်ရှိငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှု၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအပေါ် တပ်မတော်ရဲ့သဘောထားတွေကို ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်