အရှေ့တောင်အာရှဒေသမှာ လှေစီးပြေး ရွှေ့ပြောင်းနေသူတွေထဲ အဓိက ထွက်ခွာလာကြတဲ့ ဒေသတခုအဖြစ် နိုင်ငံတကာက ပြောဆိုနေကြတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက အခြေအနေတွေကို အနီးကပ်လေ့လာ သတင်းယူဖို့ ရခိုင်ပြည်နယ်စစ်တွေမြို့ကို ရောက်နေတဲ့ ဗွီအိုအေဌာနမှူးရဲ့ အတွေ့အကြုံတချို့ကို ကောက်နုတ်ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။
"ကပ္ပလီပင်လယ်နဲ့ မလက်ကာ ရေလက်ကြားမှာ ဖြစ်ပွားနေတာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒေသတွင်း နိုင်ငံ့ ခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့ နိုင်ငံတကာ လူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ ဥပဒေတွေနဲ့အညီ လူ့အသက် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ဖို့ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်တွေအတွင်းမှာပဲ ကျွန်တော်နဲ့ တခြား ကုလသမဂ္ဂ အရာရှိတွေက တယ်လီဖုန်းတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်"
နာဂစ်မုန်တိုင်းဒဏ်ခံခဲ့ရတဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းမှာ ဆန်စပါးနဲ့ မြန်မာ့ စိုက်ပျိုးရေး ကဏ္ဍတိုးတက်အောင် လုပ်နိုင်တာတွေကို စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင် ဒေါက်တာထွန်းဝင်းက ပြောပြပေးမှာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍနဲ့ နည်းပညာ တိုးတက်မှု မရှိတာဟာ ဘာ့ကြောင့်ပါလဲ။ စိုက်ပျိုးရေး ပညာရှင် ဒေါက်တာထွန်းဝင်းရဲ့ အမြင်ကို ဒီတပါတ်မှာ ပြောပြပေးမှာပါ။
နံမယ်ကျော် ဦးပိန်တံတား တည်ရှိရာ တောင်သမန်အင်း ထဲမှာ ငါးတွေ အများအပြား သေဆုံးရတဲ့အထိ အင်းရေ ညစ်ညမ်းလာတာနဲ့ ပါတ်သက်ပြီး လုပ်ဆောင်သင့်တာ တွေကို ဒီတပါတ်မှာ သဘာဝ ဝန်းကျင် ထိမ်းသိမ်းရေး အင်ဂျင်နီယာ ဒေါ်အေးအေးကြည်က ပြောပြပေးမှာပါ။
အာကာသထဲမှာ ကြာရှည်နေထိုင်ရင် လူ့ခန္ဓာကိုယ်မှာ ဘယ်လို အပြောင်းအလဲတွေ ဖြစ်လာမယ် ဆိုတာကို သိရဖို့ အမေရိကန်နဲ့ ရုရှား အာကာသယာဉ်မှုး ၂ ဦးဟာ ပထမဆုံး အကြိမ်အဖြစ် အာကာသထဲ တနှစ်ကြာနေထိုင်ဖို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အာကသစခန်းကို သွားရောက်နေပြီ။
မြစ်တစင်းရဲ့ ရေချို သယံဇာတတွေနဲ့အတူ မြစ်ရဲ့ ဂေဟစံနစ်တန်ဖိုးနဲ့ မြစ်ကြောင်းတလျှောက်က လူမှုစီးပွါးရေး တန်ဖိုးတွေကို အလွဲသုံးစား မလုပ်ပဲ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် သဘာဝက ပေးထားတဲ့ မြစ်သယံဇာတတွေကို ထိမ်းသိမ်းဖို့ ဒီတပါတ်မှာ ပြောပြမှာပါ။
သံလွင်မြစ်မှာ မြစ်သယံဇာတကို သုံးစွဲဖို့ လုပ်ဆောင်နေတာ တွေနဲ့ပါတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်ရတဲ့ အနေအထားတွေကို ဒီတပါတ်မှာ ပြောပြမှာပါ
ရေအရင်းအမြစ်အတွက် အရေးပါတဲ့ မြစ်ချောင်းတွေကို ထိန်းသိမ်းဖို့ လိုအပ်နေတာတွေကို ဒီတပါတ်မှာ ပြောပြမှာပါ
အဝေးထိမ်း ဒရုံးယာဉ်တွေရဲ့ အသုံးတဲ့မှုကြောင့် ကမ္ဘာတလွှားမှာ ဒရုံးယာဉ်သုံးလိုသူတွေ ပိုများလာနေပေမယ့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုကတော့ ဒရုံးယာဉ်သုံးသူတွေ အတွက် တင်းကြပ်တဲ့ စည်းကမ်းတွေထုတ်ပြန်ဖို့ စဉ်းစားနေပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်နှစ် နိုဝင်ဘာလထဲမှာ လက်ပံတောင်း ကြေးနီစီမံကိန်းရပ်ဆိုင်းပေးဖို့ ဆန္ဒပြသူတွေကို ရဲက အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းမှုမှာ ဒဏ်ရာအများဆုံးရခဲ့တဲ့ သံဃာတော်နှစ်ပါးက ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးနဲ့ ရဲချုပ်တို့ကို တရားစွဲဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒီတပါတ်တော့ မြေအောက်ရေကို အစားပြန်ဖြည့်ပြီး ထိန်းသိမ်းတာနဲ့ မြေပေါ်ရေကို မဆုံးရှုံးအောင် ထိန်းသိမ်းဖို့ လုပ်နိုင်တာတွေကို ပြောပြပေးမှာပါ။
ရေသယံဇာတ အရင်းအမြစ်တွေထဲက မြေအောက်ရေကို ထိန်းသိမ်းဖို့ လိုအပ်နေတာကို ဇလဘူမိဗေဒ ပညာရှင် ဦးညွန့်လွင့် ပြောပြပေးမှာပါ။
လူသားတွေ နေ့စဉ် ကျင်လည်နေတဲ့ဘဝထဲမှာ သိပ္ပံဆိုင်ရာ နားလည်မှုလွဲမှားပြီး အမှတ်မှားနိုင်တဲ့ စကားလုံးတွေ ထဲက mercury လို့ခေါ်တဲ့ ပြဒါးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒီတပတ်မှာ ပြောပြပေးမှာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံက ယာယီသက်သေခံလက်မှတ် white card တွေဟာ မတ်လကုန်မှာ သက်တမ်းကုန်မှာမို့ မေလကုန် နောက်ဆုံးထား ပြန်လည်အပ်နှံဖို့ မြန်မာ အစိုးရရဲ့ ကြေညာချက်ဟာ အမျိုးသား ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနဲ့ ဆန့်ကျင်တဲ့လုပ်ရပ် တခုလို့ အမေရိကန်အစိုးရက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
နာဆာ အမေရိကန် အာကာသ စူးစမ်းရေးအဖွဲ့က သုတေသန လုပ်ငန်းတွေထဲမှာ နှစ်အကြာဆုံး လေ့လာမှု တခုဖြစ်တဲ့ Voyager အာကာသယာဉ်နဲ့ စူးစမ်းမှုတွေအကြောင်း နာဆာက သိပ္ပံပညာရှင် ဒေါက်တာ ပဒေသာတင်က ပြောပြပေးမှာပါ။
နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ဖြစ်နေသူတွေဟာ အကြမ်းဖက်ဖို့ လုပ်ခဲ့သူတွေမဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့ကို ခြွင်းချက်မရှိ အမြန်ဆုံး ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်။ သူတို့ကို လွှတ်ပေးတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့ ဘာ့ကြောင့် ကော်မတီတွေ တခုပြီးတခု ဖွဲ့နေရတယ်၊ အခုထိ သူတို့ကို ဘာ့ကြောင့် လွှတ်မပေးသေးတယ် ဆိုတာကို နားမလည်နိုင်ပါဘူး။"
လူသားတွေအပါအဝင် သတ္တဝါတွေ အပင်တွေ အသက်ရှင် ရပ်တည်နိုင်ဖို့ မရှုမဖြစ် ရှုနေရတဲ့ လေကို ညစ်ညမ်းစေတဲ့ ဓါတုပစ္စည်းတွေ အကြောင်း ဒီတပါတ်မှာ ပြောပြပေးမှာပါ။
ဒီတပတ်တော့ ရှေးမြန်မာတွေလက်ထက်မှာ သိပ္ပံနည်းကျ မှတ်တမ်းတင်ဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့တာလေးတွေကို ပန်းချီ၊ ဂီတ၊ စာပေနဲ့ ရုပ်ရှင် စွယ်စုံအနုပညာရှင်ကြီး ဦးဝင်းဖေကို မေးမြန်းပြီး တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ဆေးလိပ်သောက်သူတွေ သတိထားနိုင်ဖို့ လေထုညစ်ညမ်းမှုထဲမှာ အဆိုးဝါးဆုံး ဓါတုပစ္စည်းတွေထဲက တခုဖြစ်တဲ့ ဘန်ဇင်း Benzene အကြောင်းကို ဒီတပါတ်မှာ ပြောပြမှာပါ
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်