(Zawgyi/Unicode)
CDM လှုပ်ရှားမှု သွေးအေးသွားပြီလား (အမျိုးသမီးကဏ္ဍ)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ ဦးဆောင်ပြီး စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို အကြမ်းမဖက် အာဏာဖီဆန်တဲ့ CDM လှုပ်ရှားမှု သွေးအေး မသွားသေးပါဘူးလို့ CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်နေကြတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေက ပြောပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်က ဖိနှိပ်တာတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် လုပ်လာတဲ့အတွက် လမ်းပေါ်ထွက်လှုပ်ရှားမှုတွေ အရင်လောက် လူမများတော့ပေမဲ့ CDM အပါအဝင် စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ဆက်ရှိနေတယ်လို့ သူတို့က ပြောပါတယ်။ ၃ လနီးပါး ရှိလာပြီဖြစ်တဲ့ CDM လှုပ်ရှားမှုတွေ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ ဆက်ရှိနေပါလဲ။ ဘယ်လောက်အထိ အောင်မြင်တယ်လို့ရော ပြောနိုင်ပါမလဲ။ စစ်အုပ်ချုပ်မှု ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ ရှေ့တန်းမှာပါဝင်နေတဲ့ အမျိုးသမီး ဆရာဝန်တချို့ကို ဆက်သွယ် မေးမြန်းပြီး ဒီသီတင်းပတ် အမျိုးသမီးကဏ္ဍမှာ မခင်ဖြူထွေးက တင်ဆက်ထားပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် ရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင် ကန့်ကွက်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်း ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ပေါ်ထွက်လာခဲ့တာမှာ အာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီနဲ့ မပူးပေါင်းဘူးဆိုတဲ့ CDM လှုပ်ရှားမှုဟာလည်း အရှိန်အဟုန် ကောင်းကောင်းနဲ့ စတင်ခဲ့တာပါ။ ဒါပေမဲ့ အာဏာသိမ်းထားတဲ့အချိန် ကြာမြင့်လာတာနဲ့အမ ျှ ဒီလှုပ်ရှားမှုတွေ တဖြည်းဖြည်းချင်း အားနည်းသွားမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေလည်း ဖြစ်လာပါတယ်။ လက်ရှိ CDM လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ ရှေ့တန်းကပါဝင်နေပြီး သူ့ရဲ့လုံခြုံရေးကြောင့် အမည်မဖော်လိုတဲ့ ဆရာဝန် အမျိုးသမီးလူငယ်တယောက် ကတော့ CDM အပါအဝင် အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွေ သွေးအေး မသွားသေးပါဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
“သွေးအေးသွားတာတော့ မဟုတ်ဘူးခင်ဗျ။ ကျနော်တို့ကလေ လက်ရှိမှာ အားလုံး ကိုယ့်ကဏ္ဍနဲ့ကိုယ် အကုန်လုံး ပြန်ပြီးတော့ တိုက်ဖို့အတွက်ကို အားလုံး သေချာတော့ စီစဉ်နေကြတာပေါ့နော်။ ကိုယ့်ကဏ္ဍနဲ့ကိုယ် ကျနော်တို့ဆိုရင်လည်း လူနာတွေကို အပြင်မှာ ဘယ်လိုကုမလဲ။ protest တွေဖြစ်လာရင် လူနာတွေကို ဘယ်လိုကုမလဲ။ ဘယ်လိုကယ်မလဲ။ ဆရာဝန်တွေရော ဆရာမတွေရောက အဲ့ဒီအတွက် သေချာလုပ်နေသလို၊ တခြား protest တွေသည်လည်း နည်းသွားတာမဟုတ်ဘူးခင်ဗျ။ လက်ရှိမှာ အခုဆိုရင် အရင်တုန်းကလိုပဲ protest တွေ တောက်လေ ျှာက် ပြန်ထွက်လာကြပြီ။ သွေးအေးသွားတာတော့ မဟုတ်ဘူးဗျ။ သွေးအေးတာမဟုတ်ဘဲ ပြန်တိုက်ဖို့အတွက် ကျနော်တို့ဘက်ကလည်း ဗျူဟာနဲ့ပြန်ပြီးတော့ အကွက်ချနေတာပေါ့နော်။ အဲ့ဒီလိုပုံစံမျိုး လုပ်နေတာ။ လုံးဝတော့ သွေးအေးသွားတာမဟုတ်ဘူး။ ကျနော်တို့က အဆုံးထိ ဆက်တိုက်သွားမှာပဲ။ ကျနော်တို့အနိုင်ရတဲ့အထိကို ဆက်တိုက်သွားဖို့ ကျနော်တို့ အစီအစဉ်ရှိတယ်ဗျ။”
စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေ၊ ကန့်ကွက်လှုပ်ရှားမှုတွေကို စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့တွေက နေ့ရောညပါ ပစ်ခတ် သတ်ဖြတ် နှိမ်နင်းတာ၊ ဖမ်းဆီး အရေးယူတာ၊ နှိပ်စက်ညှင်းပမ်းတာတွေ ဆက်တိုက် လုပ်ဆောင်လာနေတာကြောင့် လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြပွဲတွေ အရင်လောက် လူ မများတော့သလို၊ CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်နေကြသူတွေကို အလုပ်ပြန်ဆင်းဖို့ ဖိအားပေး ခံရတာတွေကလည်း တနေ့တခြား ပိုပြီး များလာနေပါတယ်။ အချိန်ကြာလတာနဲ့အမျှ အခက်အခဲတွေ ရှိလာပေမဲ့၊ အများစုကတော့ ခုချိန်ထိ တောင့်ခံထားကြတုန်းပါပဲ လို့ CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်နေတဲ့ ဒေါက်တာမျိုးကလည်း ပြောပါတယ်။
“အပေါ်က ထပ် ထပ်ပြီးတော့လာတဲ့ ဖိအားတွေပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ တယောက်ချင်းစီ တ group ချင်းစီက ဖြစ်ကြမှာလေ။ အဲ့တော့ တတ်နိုင်သ၍တော့ ဥပမာ - ကျမတို့က အချင်းချင်းပြောပေးလို့ရတာက၊ တကယ်လို့များ လုံး၀ နောက်ဆုံးအကျပ်အတည်းဖြစ်သွားလို့ အလုပ်ဝင်တဲ့သူတွေ ရှိရင်တောင်မှ အဲ့လိုလူတွေသည် ဘယ်လိုနည်းနဲ့ဆက်ပြီး resist လုပ်လို့ရမလဲ။ ယန္တရား မလည်ပတ်နိုင်အောင် ရုံးကို သွားရုံသွားတယ်။ လက်မှတ်ထိုးတယ်။ ပြီးရင်ပြန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုက ဘာဖြစ်နေလဲ ဆိုတော့ ကျမတို့ အချင်းချင်းထဲမှာကို အဲ့ဒီလိုဟာမျိုးပြောရင် ဒါက သစ္စာဖောက်ဖြစ်သွားတာ ပေါ့နော်။ အဲ့ဒါကလဲ ပြောနေတဲ့သူတွေမှာလဲ အပြစ်မရှိပါဘူးနော်။ ဒီလိုမျိုးနဲ့ လျော့သွားမှာစိုးတာကိုနော်။ အဲ့ဒီအခါကျတော့ သစ္စာဖောက်ဖြစ်သွားတဲ့ဟာမျိုးကလည်း ဝမ်းနည်းဖို့တော့ ကောင်းတယ်ပေါ့နော်။ ကိုယ့်နေရာဌာနအလိုက်ပဲ ဆုံးဖြတ်ရမယ်လို့ ထင်တယ်။ တတ်နိုင်သ၍ အလုပ် လုပ်လို့မရအောင် တချို့ အငယ်လေးတွေ ကြောက်လို့ဝင်သွားရရင်တောင် ကျန်တဲ့သူတွေက အလုပ် လုပ်လို့မရအောင် မသွားကြဘူး ဆိုရင်တော့ အဆင်ပြေမှာပါ။ များသောအားဖြင့် ဆရာဝန်အငယ်တွေက သူတို့က နောက်ဆုံးအချိန်အထိ သွားမှာ။ နောက်ဆုံးအချိန်အထိ resist လုပ်မှာပဲ။ အကြီးထဲမှာတော့ တချို့ကလည်း မတတ်သာလို့ သွားရတာတွေ ရှိကောင်းရှိနိုင်တယ်။ တချို့ကျတော့လည်း အစကတည်းက သွားချင်လို့သွားတာလဲ ဖြစ်နိုင်တာပေါ့နော်။ အဲ့ဒီတော့ ကိုယ့်နေရာဒေသ ကိုယ့်ဌာနပေါ်မူတည်ပြီးတော့ တော့ လှုပ်ရှားရမယ်ထင်ပါတယ်။ ရာခိုင်နှုန်းအများကြီးက တောင့်ခံနိုင်ရင် သူတို့ကလည်း ဘယ်လိုမျိုးများ ပြန်ခေါ်ရမလဲ ဆိုတာကို စဉ်းစားမှာပဲလေ။ ဒီလို ခြိမ်းခြောက်နေတာတွေ မအောင်မြင်ဘူးဆိုရင် ခြိမ်းခြောက်တဲ့နည်းလမ်း မဟုတ်ဘဲနဲ့ တခြားနည်းလမ်း သူတို့ သုံးရဦးမှာပေါ့။ အခုလဲ သူတို့က ခြိမ်းခြောက်တာနဲ့ ချော့တာနဲ့ကို တပြိုင်နက်တည်းမှာ တတ်နိင်သ၍တော့ သုံးနေတာ။”
အကြမ်းမဖက်တဲ့နည်းနဲ့ အာဏာရှင်ကို ဖီဆန်တဲ့ CDM လှုပ်ရှားမှုဟာ အတိုင်းအတာ တခုအထိ အောင်မြင်နေတယ်ဆိုတာ သိသာပါတယ်လို့လည်း ဒေါက်တာမျိုးက ပြောပါတယ်။
“အခုထိ ကျမတို့သည် မှတ်တိုင်တခုကို စိုက်ခဲ့ပြီးသား။ CDM ဝန်ထမ်းတွေသည် မှတ်တိုင်တခုကို စိုက်ခဲ့ပြီးသား။ အဲ့ဒီရဲ့အကျိုးဆက်ကိုလည်း မြင်နေရပြီးသား။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ ကျန်းမာရေးကတော့ အဓိကအကျဆုံးပဲ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဆေးရုံဆေးခန်းဆိုတာ အစကတည်းက လူတွေနဲ့ ဆက်ဆံပြီး service ပေးနေတဲ့နေရာတွေလေ။ အဲ့ဒီလို general public ကို service ပေးနေတဲ့နေရာတွေ မလည်ပတ်တာက အရမ်းသိသာထင်ရှားတယ်လေ။ နိုင်ငံတကာမှာလည်း image (ပုံရိပ်) က အရမ်းကြီးတယ်။ impact (သက်ရောက်မှု) က အရမ်းကြီးတယ်ပေါ့။ သူတို့ ယန္တရားပျက်လောက်အောင် တိုက်နိုင်တာ ဟုတ်ချင်မှဟုတ်မယ် ဆိုသော်ငြားလည်း ဒီဟာရဲ့ ပုံရိပ်က အရမ်းကြီးတယ်။ အဲ့ဒီအတွက် အောင်မြင်တယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ ကျမတော့ အဲ့ဒီလိုပဲ မြင်တယ်ပေါ့နော်။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို အမြစ်ပြတ် တိုက်ထုတ်ချင်တယ်ဆိုရင် အခုအချိန်မှာ CDM လှုပ်ရှားမှု အရှိန်ပြတ်မသွားအောင် ဆက် ထိန်းထားနိုင်ဖို့ အရေးကြီးတယ်လို့ အမည်ဖော်တဲ့ ဆရာဝန်တဦးက ပြောပါတယ်။
“အဓိက ကတော့ ကျနော်တို့ ဆရာဝန်တွေဆိုရင် တောင့်ခံနိုင်သေးတယ်ပေါ့နော်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အားလုံးသည် ဝင်ငွေ မရကြတော့ဘူးဆိုပေမဲ့လည်း အခု အခြေအေနမှာ ကျနော်တို့က မိသားစုတွေဆီက အကူအညီယူတာမျိုးနဲ့ တောင့်ခံလို့ရပေမဲ့ တကယ့်တကယ်တမ်း တောင့်မခံနိုင်တာက အငယ်ဝန်ထမ်းတွေခင်ဗျ။ တခြားဌာနက အငယ်ဝန်ထမ်းတွေရော၊ ကျနော်တို့ဌာနက အငယ်ဝန်ထမ်းတွေရောပေါ့နော်။ အဲ့ဒီအတွက်တော့ ကျနော်တို့လည်း တတ်နိုင်သလောက် support တွေတော့ ရှာပေးနေတယ်ပေါ့နော်။ တခြားဌာနတွေ ဆိုရင်လည်း ကျနော်တို့ တတ်နိုင်သမ ျှ support တွေ ပေးတယ်။ နောက်ဆုံး ပိုက်ဆံတွေ ဘာတွေပေးဖို့ မတတ်နိုင်ရင် အခက်အခဲဖြစ်နေရင်တောင်မှ ဆန်တွေ၊ ဆီတွေ အဲ့လိုတွေဝယ်ပြီး စားဖို့သောက်ဖို့အတွက် တအိမ်ထောင်စာ ဆိုတာမျိုး လိုက်ပို့ပေးတယ်။ ဒီတောင့်ခံနိုင်မှုကတော့ တော်တော့ကို အရေးကြီးပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခုချိန်မှာ ကျနော်တို့ ဆက်သာမတောင့်ခံနိုင်ဘူးဆိုရင် ကျနော်တို့ဘက်က ဘယ်လိုပြောရမလဲ ရှုံးတယ်လို့မဟုတ်ရင်တောင် ရေရှည် တအားကြီး အချိန် ဆွဲဆန့်လိုက်သလို ဖြစ်သွားမယ်ပေါ့နော်။ ပြန်ဝင်တဲ့သူများတယ်ဆိုရင်။ တောင့်ခံနိုင်ဖို့ ကတော့ တော်တော်ကို အရေးကြီးတယ်ခင်ဗျ။”
ခုချိန်မှာ CDM လှုပ်ရှားမှုကို ပြည်တွင်းပြည်ပက ဝိုင်းဝန်း ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေတာတွေ အားလုံးကလည်း ဒီလှုပ်ရှားမှု ရပ်တန့်မသွားအောင် အများကြီး အထောက်အကူ ဖြစ်စေတယ်လို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။
“အဲ့ဒါတွေက ထိရောက်မှုရှိပါတယ်။ CDM support team တွေ ပြည်တွင်းပြည်ပကနေ အကုန်လုံး support တွေ ပေးကြတယ်ပေါ့နော်။ တကယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့သည် ၂၀၂၀ တနှစ်လုံးမှာ ပြည်တွင်းကရော ပြည်ပကရော အကုန်လုံးက ကိုဗစ်ကြောင့် စီးပွားရေး အခက်အခဲတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့ဒီလိုမျိုး အခြေအနေမျိုးမှာတောင်မှပဲ အားလုံးက လိုလိုလားလားနဲ့ တကယ့်ကို လိုအပ်တဲ့သူကို support ပေးဖို့အတွက်ကို သေသေချာချာကို group တွေဖွဲ့ပြီးတော့ လိုက်ပြီးတော့ လူကိုယ်တိုင်ရော၊ ငွေကြေးတတ်နိုင်တဲ့သူက ငွေကြေး ပေါ့နော်။ ပြီးတော့ ငွေကြေးသာမက လူအင်အားပါ စိုက်ထုတ်ပြီးတော့ အကုန်လုံးလိုက်ပြီးတော့ support လုပ်ပေးနေတဲ့သူတွေလည်း အများကြီးရှိတယ်ခင်ဗျ။ အားလုံးကိုလည်း တကယ်ကို ကျေးဇူးတင်ရပါတယ်။ သူတို့သာ မကူညီရင်လည်း လက်ရှိ CDM ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ အကုန်လုံးအတွက် တော်တော်ကိုပဲ အခက်အခဲဖြစ်နိုင်ပါတယ်။”
လက်ရှိမှာ စစ်ကောင်စီဘက်က ပြည်သူတွေ ကြောက်လန့်စေမယ့် နည်းလမ်းပေါင်းစုံ သုံးပြီး အကျပ်ကိုင် ခြောက်လန့်တာတွေ ရှိနေတာကြောင့် လူထုကြား စိုးရိမ်မှုနဲ့ အကြောက်တရားတွေ များလာစေတယ်လို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။ လက်ရှိ အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု အပြီးတိုင် အောင်မြင်ဖို့ဆိုရင် ဒီလို စစ်ကောင်စီဘက်က ဖန်တီးနေတဲ့ အကြောက်တရားတွေကို တွန်းလှန်နိုင်ဖို့က အဓိကပါပဲလို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။
“အခု လက်ရှိ တွေ့နေကြတဲ့အတိုင်းပေါ့နော်။ ပူးပေါင်းတဲ့သူတွေ ရှိသလို၊ မပူးပေါင်းတဲ့သူတွေလည်း ရှိနေတုန်းပဲ။ Generation L တွေလို လူတွေလည်း ရှိတယ်။ တကယ်တော့ အဓိက အခက်အခဲ ကတော့ ဘာလဲဆိုရင် အခု လက်ရှိလုပ်နေတဲ့ CDM ကိုလည်း သေချာ support လုပ်မယ်။ protest တွေကိုလည်း သေချာ လုပ်ဆောင်သွားမယ်။ နောက်တခုက CRPH ကလည်း NUG ဖွဲ့ပြီးတော့ အခု NUG ကလည်း သူ့အပိုင်းနဲ့သူ လုပ်ပိုင်ခွင့်ထဲကနေ သေချာလုပ်ပြီးတော့ ဟိုဘက်နဲ့ဒီဘက် အချိတ်အဆက်မိမိ လုပ်သွားမယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့က အောင်မြင်နိုင်တယ်ပေါေ့နာ်။ အဓိက ကတော့ တခုနဲ့တခုကြားထဲမှာ နည်းနည်းလေး communication gap (ဆက်သွယ်မှုပိုင်း လိုအပ်ချက်တွေ) ရှိနေတာကလည်း အခက်အခဲ တခုဖြစ်ပြီးတော့ နောက်တခုက ကျတော့ ပြည်သူတွေ ကြောက်တာခင်ဗျ။ ဝန်ထမ်းတွေလက်ရှိ CDM ကနေ ဆေးရုံတွေ ပြန်သွားတယ်။ အလုပ်တွေ ပြန်ဝင်ကြတယ်။ non-CDM တွေ ဖြစ်သွားကြတယ် ဆိုတာက ကြောက်ကြတာခင်ဗျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ လက်ရှိ အာဏာလုထားတဲ့ စစ်ကောင်စီပေါ့။ ကျနော်ကတော့ အာဏာလု လို့ပဲ သုံးတယ်ခင်ဗျ။ အာဏာလုစစ်ကောင်စီက ကျနော်တို့တွေအကုန်လုံးကို ဘာလုပ်လဲဆိုတော့ အကြောက်တရား ထည့်ပေးလိုက်တာ အကုန်လုံးကို။ အားလုံးကို ၅၀၅ (က) နဲ့ တီဗွီမှာ ကြေညာတယ်။ ပြီးရင် ဒီ ၅၀၅ (က) မှာပါတဲ့ တချို့တွေကို ဝင်ဆွဲတယ်။ ဖမ်းတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေတက်လာတယ်။ အဲ့ဒီအချိန်မှာ အားလုံးက ဘာဖြစ်လာလဲဆိုတော့ ကြောက်ကြတယ်။ အကုန်လုံးက။ ကိုယ့်မိသားစုလည်း အဲ့ဒီလိုပါသွားမှာကို ကြောက်ကြပြီးတော့ အလုပ်တွေပြန်ဝင်ကြတယ်ခင်ဗျ။ အဲ့ဒီဟာက တကယ့်ကို လောလောဆယ်အနေအထားအရ အဓိက အခက်အခဲ ဖြစ်နေတာပေါ့နော်။”
သူ့အနေနဲ့ကတော့ ဒီလှုပ်ရှားမှု မုချအောင်ရမယ်လို့ အခိုင်အမာ ယုံကြည်ထားတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
“ကျနော်ကတော့ ယုံကြည်တယ်ခင်ဗျ။ ကျနော်တို့ နိုင်ကိုနိုင်ရမယ်။ နိုင်ကိုနိုင်တဲ့အထိလဲ လုပ်သွားမှာခင်ဗျ။ အဲ့ဒီအတွက် အားလုံး အားတင်းထားပြီးတော့ ကိုယ်တတ်နိုင်တာကို တတ်နိုင်တဲ့အပိုင်းကနေ လုပ်ပေးနေကြတာကလည်း အားလုံးက ကျနော်တို့နိုင်ငံကြီး လက်ရှိကျရောက်နေတဲ့ အခက်အခဲကို ကျော်လွှားနေတဲ့အချိန်မှာ တတတ်တအားပါပဲ။ အဲ့ဒီတော့ အကြောက်တရားလေးတွေကို ဘေးဖယ်ပြီးတော့ပေါ့နော်။ အားလုံးမှာလည်း မိသားစုတွေရှိကြတာပါပဲ။ လူတိုင်းက မွေးလာကတည်းက တကောင်ကြွက်မှမဟုတ်တာ။ လူတိုင်းမှာ မိသားစု ရှိပါတယ်။ အဲ့ဒီတော့ လက်ရှိလုပ်နေတဲ့သူတွေက မိသားစု ဆိုတာကိုလည်း ကိုယ့်ရဲ့ရှိနေတဲ့ မိသားစုကိုလည်း မငဲ့ကွက်တာတော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ ကိုယ့်ရဲ့နောက်မှာ ဆက်ပြီးပေါ်ထွက်လာမယ့် မျိုးဆက်တွေကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန်နဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ နိုင်ငံကြီးထဲမှာ ထားခဲ့ချင်တဲ့အတွက် အခုလို ကြိုးစားနေကြတာပါ။ အဲ့ဒီအတွက် အားလုံး ဆက်ပြီးတော့ လက်ရှိ CDM လုပ်နေတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ ကလည်း ဆက်လုပ်ပြီးတော့ ကြိုးစားကြပါလို့တော့ ပြောချင်ပါတယ်။”
ဖေဖော်ဝါရီလကတည်းက စတင်ခဲ့တဲ့ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ ၃ လနီးပါး ကြာလာချိန်မှာတော့ အစောပိုင်း အချိန်တွေမှာလောက် လမ်းပေါ်ထွက် လှုပ်ရှားမှုတွေ မရှိတော့ပေမဲ့ ပျောက်ကျားသပိတ်၊ လူမဲ့သပိတ် စသဖြင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ထိပ်တိုက် မတွေ့အောင် ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ရှောင်ရှားလုပ်ကြတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်း အခုချိန်ထိ ကျယ်ကျယ်ပြန်ပြန့် ဆက်ရှိနေဆဲပဲဆိုတာ တင်ပြရင်း ဒီသီတင်းပတ် အမျိုးသမီးကဏ္ဍကို ဒီမှာပဲ ရပ်နားခွင့်ပြုပါရှင်။ ကျမ ခင်ဖြူထွေးပါရှင့်။
Your browser doesn’t support HTML5
CDM လှုပ်ရှားမှု သွေးအေးသွားပြီလား (အမျိုးသမီးကဏ္ဍ)
=====================================
[Unicode Version]
CDM လှုပျရှားမှု သှေးအေးသှားပွီလား (အမြိုးသမီးကဏ်ဍ)
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှေ ဦးဆောငျပွီး စဈအုပျခြုပျရေးကို အကွမျးမဖကျ အာဏာဖီဆနျတဲ့ CDM လှုပျရှားမှု သှေးအေး မသှားသေးပါဘူးလို့ CDM လှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျနကွေတဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှကေ ပွောပါတယျ။ စဈကောငျစီဘကျက ဖိနှိပျတာတှေ ပွငျးပွငျးထနျထနျ လုပျလာတဲ့အတှကျ လမျးပေါျထှကျလှုပျရှားမှုတှေ အရငျလောကျ လူမမြားတော့ပမေဲ့ CDM အပါအဝငျ စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး လှုပျရှားမှုတှဟော ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ဆကျရှိနတေယျလို့ သူတို့က ပွောပါတယျ။ ၃ လနီးပါး ရှိလာပွီဖွဈတဲ့ CDM လှုပျရှားမှုတှေ ဘယျလိုပုံစံနဲ့ ဆကျရှိနပေါလဲ။ ဘယျလောကျအထိ အောငျမွငျတယျလို့ရော ပွောနိုငျပါမလဲ။ စဈအုပျခြုပျမှု ဆန့ျကငြျရေး လှုပျရှားမှုတှမှော ရှေ့တနျးမှာပါဝငျနတေဲ့ အမြိုးသမီး ဆရာဝနျတခြို့ကို ဆကျသှယျ မေးမွနျးပွီး ဒီသီတငျးပတျ အမြိုးသမီးကဏ်ဍမှာ မခငျဖွူထှေးက တငျဆကျထားပါတယျ။
ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးတဲ့နောကျ ရကျပိုငျးအတှငျးမှာပဲ အာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျ ကန့ျကှကျတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ မွနျမာနိုငျငံတဝှမျး ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ပေါျထှကျလာခဲ့တာမှာ အာဏာသိမျးထားတဲ့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီနဲ့ မပူးပေါငျးဘူးဆိုတဲ့ CDM လှုပျရှားမှုဟာလညျး အရှိနျအဟုနျ ကောငျးကောငျးနဲ့ စတငျခဲ့တာပါ။ ဒါပမေဲ့ အာဏာသိမျးထားတဲ့အခြိနျ ကွာမွင့ျလာတာနဲ့အမ ြှ ဒီလှုပျရှားမှုတှေ တဖွညျးဖွညျးခငြျး အားနညျးသှားမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမျမှုတှလေညျး ဖွဈလာပါတယျ။ လကျရှိ CDM လှုပျရှားမှုတှမှော ရှေ့တနျးကပါဝငျနပွေီး သူ့ရဲ့လုံခွုံရေးကွောင့ျ အမညျမဖောျလိုတဲ့ ဆရာဝနျ အမြိုးသမီးလူငယျတယောကျ ကတော့ CDM အပါအဝငျ အာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး လှုပျရှားမှုတှေ သှေးအေး မသှားသေးပါဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
“သှေးအေးသှားတာတော့ မဟုတျဘူးခငျဗြ။ ကနြောျတို့ကလေ လကျရှိမှာ အားလုံး ကိုယ့ျကဏ်ဍနဲ့ကိုယျ အကုနျလုံး ပွနျပွီးတော့ တိုကျဖို့အတှကျကို အားလုံး သခြောတော့ စီစဉျနကွေတာပေါ့နောျ။ ကိုယ့ျကဏ်ဍနဲ့ကိုယျ ကနြောျတို့ဆိုရငျလညျး လူနာတှကေို အပွငျမှာ ဘယျလိုကုမလဲ။ protest တှဖွေဈလာရငျ လူနာတှကေို ဘယျလိုကုမလဲ။ ဘယျလိုကယျမလဲ။ ဆရာဝနျတှရေော ဆရာမတှရေောက အဲ့ဒီအတှကျ သခြောလုပျနသေလို၊ တခွား protest တှသေညျလညျး နညျးသှားတာမဟုတျဘူးခငျဗြ။ လကျရှိမှာ အခုဆိုရငျ အရငျတုနျးကလိုပဲ protest တှေ တောကျလေ ြှာကျ ပွနျထှကျလာကွပွီ။ သှေးအေးသှားတာတော့ မဟုတျဘူးဗြ။ သှေးအေးတာမဟုတျဘဲ ပွနျတိုကျဖို့အတှကျ ကနြောျတို့ဘကျကလညျး ဗြူဟာနဲ့ပွနျပွီးတော့ အကှကျခနြတောပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီလိုပုံစံမြိုး လုပျနတော။ လုံးဝတော့ သှေးအေးသှားတာမဟုတျဘူး။ ကနြောျတို့က အဆုံးထိ ဆကျတိုကျသှားမှာပဲ။ ကနြောျတို့အနိုငျရတဲ့အထိကို ဆကျတိုကျသှားဖို့ ကနြောျတို့ အစီအစဉျရှိတယျဗြ။”
စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှေ၊ ကန့ျကှကျလှုပျရှားမှုတှကေို စဈကောငျစီ တပျဖှဲ့တှကေ နေ့ရောညပါ ပဈခတျ သတျဖွတျ နှိမျနငျးတာ၊ ဖမျးဆီး အရေးယူတာ၊ နှိပျစကျညှငျးပမျးတာတှေ ဆကျတိုကျ လုပျဆောငျလာနတောကွောင့ျ လမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒပွပှဲတှေ အရငျလောကျ လူ မမြားတော့သလို၊ CDM လှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျနကွေသူတှကေို အလုပျပွနျဆငျးဖို့ ဖိအားပေး ခံရတာတှကေလညျး တနေ့တခွား ပိုပွီး မြားလာနပေါတယျ။ အခြိနျကွာလတာနဲ့အမြှ အခကျအခဲတှေ ရှိလာပမေဲ့၊ အမြားစုကတော့ ခုခြိနျထိ တောင့ျခံထားကွတုနျးပါပဲ လို့ CDM လှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျနတေဲ့ ဒေါကျတာမြိုးကလညျး ပွောပါတယျ။
“အပေါျက ထပျ ထပျပွီးတော့လာတဲ့ ဖိအားတှပေေါျမှာ မူတညျပွီးတော့ တယောကျခငြျးစီ တ group ခငြျးစီက ဖွဈကွမှာလေ။ အဲ့တော့ တတျနိုငျသ၍တော့ ဥပမာ - ကမြတို့က အခငြျးခငြျးပွောပေးလို့ရတာက၊ တကယျလို့မြား လုံး၀ နောကျဆုံးအကပြျအတညျးဖွဈသှားလို့ အလုပျဝငျတဲ့သူတှေ ရှိရငျတောငျမှ အဲ့လိုလူတှသေညျ ဘယျလိုနညျးနဲ့ဆကျပွီး resist လုပျလို့ရမလဲ။ ယန်တရား မလညျပတျနိုငျအောငျ ရုံးကို သှားရုံသှားတယျ။ လကျမှတျထိုးတယျ။ ပွီးရငျပွနျတယျ။ ဒါပမေဲ့ အခုက ဘာဖွဈနလေဲ ဆိုတော့ ကမြတို့ အခငြျးခငြျးထဲမှာကို အဲ့ဒီလိုဟာမြိုးပွောရငျ ဒါက သစ်စာဖောကျဖွဈသှားတာ ပေါ့နောျ။ အဲ့ဒါကလဲ ပွောနတေဲ့သူတှမှောလဲ အပွဈမရှိပါဘူးနောျ။ ဒီလိုမြိုးနဲ့ လြော့သှားမှာစိုးတာကိုနောျ။ အဲ့ဒီအခါကတြော့ သစ်စာဖောကျဖွဈသှားတဲ့ဟာမြိုးကလညျး ဝမျးနညျးဖို့တော့ ကောငျးတယျပေါ့နောျ။ ကိုယ့ျနရောဌာနအလိုကျပဲ ဆုံးဖွတျရမယျလို့ ထငျတယျ။ တတျနိုငျသ၍ အလုပျ လုပျလို့မရအောငျ တခြို့ အငယျလေးတှေ ကွောကျလို့ဝငျသှားရရငျတောငျ ကနြျတဲ့သူတှကေ အလုပျ လုပျလို့မရအောငျ မသှားကွဘူး ဆိုရငျတော့ အဆငျပွမှောပါ။ မြားသောအားဖွင့ျ ဆရာဝနျအငယျတှကေ သူတို့က နောကျဆုံးအခြိနျအထိ သှားမှာ။ နောကျဆုံးအခြိနျအထိ resist လုပျမှာပဲ။ အကွီးထဲမှာတော့ တခြို့ကလညျး မတတျသာလို့ သှားရတာတှေ ရှိကောငျးရှိနိုငျတယျ။ တခြို့ကတြော့လညျး အစကတညျးက သှားခငြျလို့သှားတာလဲ ဖွဈနိုငျတာပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီတော့ ကိုယ့ျနရောဒသေ ကိုယ့ျဌာနပေါျမူတညျပွီးတော့ တော့ လှုပျရှားရမယျထငျပါတယျ။ ရာခိုငျနှုနျးအမြားကွီးက တောင့ျခံနိုငျရငျ သူတို့ကလညျး ဘယျလိုမြိုးမြား ပွနျခေါျရမလဲ ဆိုတာကို စဉျးစားမှာပဲလေ။ ဒီလို ခွိမျးခွောကျနတောတှေ မအောငျမွငျဘူးဆိုရငျ ခွိမျးခွောကျတဲ့နညျးလမျး မဟုတျဘဲနဲ့ တခွားနညျးလမျး သူတို့ သုံးရဦးမှာပေါ့။ အခုလဲ သူတို့က ခွိမျးခွောကျတာနဲ့ ခြော့တာနဲ့ကို တပွိုငျနကျတညျးမှာ တတျနိငျသ၍တော့ သုံးနတော။”
အကွမျးမဖကျတဲ့နညျးနဲ့ အာဏာရှငျကို ဖီဆနျတဲ့ CDM လှုပျရှားမှုဟာ အတိုငျးအတာ တခုအထိ အောငျမွငျနတေယျဆိုတာ သိသာပါတယျလို့လညျး ဒေါကျတာမြိုးက ပွောပါတယျ။
“အခုထိ ကမြတို့သညျ မှတျတိုငျတခုကို စိုကျခဲ့ပွီးသား။ CDM ဝနျထမျးတှသေညျ မှတျတိုငျတခုကို စိုကျခဲ့ပွီးသား။ အဲ့ဒီရဲ့အကြိုးဆကျကိုလညျး မွငျနရေပွီးသား။ ဘာကွောင့ျလဲ ဆိုတော့ ကနြျးမာရေးကတော့ အဓိကအကဆြုံးပဲ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ ဆေးရုံဆေးခနျးဆိုတာ အစကတညျးက လူတှနေဲ့ ဆကျဆံပွီး service ပေးနတေဲ့နရောတှလေေ။ အဲ့ဒီလို general public ကို service ပေးနတေဲ့နရောတှေ မလညျပတျတာက အရမျးသိသာထငျရှားတယျလေ။ နိုငျငံတကာမှာလညျး image (ပုံရိပျ) က အရမျးကွီးတယျ။ impact (သကျရောကျမှု) က အရမျးကွီးတယျပေါ့။ သူတို့ ယန်တရားပကြျလောကျအောငျ တိုကျနိုငျတာ ဟုတျခငြျမှဟုတျမယျ ဆိုသောျငွားလညျး ဒီဟာရဲ့ ပုံရိပျက အရမျးကွီးတယျ။ အဲ့ဒီအတှကျ အောငျမွငျတယျလို့ ပွောလို့ရတယျ။ ကမြတော့ အဲ့ဒီလိုပဲ မွငျတယျပေါ့နောျ။”
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာရှငျစနဈကို အမွဈပွတျ တိုကျထုတျခငြျတယျဆိုရငျ အခုအခြိနျမှာ CDM လှုပျရှားမှု အရှိနျပွတျမသှားအောငျ ဆကျ ထိနျးထားနိုငျဖို့ အရေးကွီးတယျလို့ အမညျဖောျတဲ့ ဆရာဝနျတဦးက ပွောပါတယျ။
“အဓိက ကတော့ ကနြောျတို့ ဆရာဝနျတှဆေိုရငျ တောင့ျခံနိုငျသေးတယျပေါ့နောျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အားလုံးသညျ ဝငျငှေ မရကွတော့ဘူးဆိုပမေဲ့လညျး အခု အခွအေနေမှာ ကနြောျတို့က မိသားစုတှဆေီက အကူအညီယူတာမြိုးနဲ့ တောင့ျခံလို့ရပမေဲ့ တကယ့ျတကယျတမျး တောင့ျမခံနိုငျတာက အငယျဝနျထမျးတှခေငျဗြ။ တခွားဌာနက အငယျဝနျထမျးတှရေော၊ ကနြောျတို့ဌာနက အငယျဝနျထမျးတှရေောပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီအတှကျတော့ ကနြောျတို့လညျး တတျနိုငျသလောကျ support တှတေော့ ရှာပေးနတေယျပေါ့နောျ။ တခွားဌာနတှေ ဆိုရငျလညျး ကနြောျတို့ တတျနိုငျသမ ြှ support တှေ ပေးတယျ။ နောကျဆုံး ပိုကျဆံတှေ ဘာတှပေေးဖို့ မတတျနိုငျရငျ အခကျအခဲဖွဈနရေငျတောငျမှ ဆနျတှေ၊ ဆီတှေ အဲ့လိုတှဝေယျပွီး စားဖို့သောကျဖို့အတှကျ တအိမျထောငျစာ ဆိုတာမြိုး လိုကျပို့ပေးတယျ။ ဒီတောင့ျခံနိုငျမှုကတော့ တောျတော့ကို အရေးကွီးပါတယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခုခြိနျမှာ ကနြောျတို့ ဆကျသာမတောင့ျခံနိုငျဘူးဆိုရငျ ကနြောျတို့ဘကျက ဘယျလိုပွောရမလဲ ရှုံးတယျလို့မဟုတျရငျတောငျ ရရှေညျ တအားကွီး အခြိနျ ဆှဲဆန့ျလိုကျသလို ဖွဈသှားမယျပေါ့နောျ။ ပွနျဝငျတဲ့သူမြားတယျဆိုရငျ။ တောင့ျခံနိုငျဖို့ ကတော့ တောျတောျကို အရေးကွီးတယျခငျဗြ။”
ခုခြိနျမှာ CDM လှုပျရှားမှုကို ပွညျတှငျးပွညျပက ဝိုငျးဝနျး ကူညီထောကျပံ့ပေးနတောတှေ အားလုံးကလညျး ဒီလှုပျရှားမှု ရပျတန့ျမသှားအောငျ အမြားကွီး အထောကျအကူ ဖွဈစတေယျလို့လညျး သူက ပွောပါတယျ။
“အဲ့ဒါတှကေ ထိရောကျမှုရှိပါတယျ။ CDM support team တှေ ပွညျတှငျးပွညျပကနေ အကုနျလုံး support တှေ ပေးကွတယျပေါ့နောျ။ တကယျဆိုရငျ ကနြောျတို့သညျ ၂၀၂၀ တနှဈလုံးမှာ ပွညျတှငျးကရော ပွညျပကရော အကုနျလုံးက ကိုဗဈကွောင့ျ စီးပှားရေး အခကျအခဲတှေ ဖွဈခဲ့ကွတယျပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီလိုမြိုး အခွအေနမြေိုးမှာတောငျမှပဲ အားလုံးက လိုလိုလားလားနဲ့ တကယ့ျကို လိုအပျတဲ့သူကို support ပေးဖို့အတှကျကို သသေခြောခြာကို group တှဖှေဲ့ပွီးတော့ လိုကျပွီးတော့ လူကိုယျတိုငျရော၊ ငှကွေေးတတျနိုငျတဲ့သူက ငှကွေေး ပေါ့နောျ။ ပွီးတော့ ငှကွေေးသာမက လူအငျအားပါ စိုကျထုတျပွီးတော့ အကုနျလုံးလိုကျပွီးတော့ support လုပျပေးနတေဲ့သူတှလေညျး အမြားကွီးရှိတယျခငျဗြ။ အားလုံးကိုလညျး တကယျကို ကြေးဇူးတငျရပါတယျ။ သူတို့သာ မကူညီရငျလညျး လကျရှိ CDM ဆကျလကျ လုပျဆောငျနတေဲ့ ဝနျထမျးတှေ အကုနျလုံးအတှကျ တောျတောျကိုပဲ အခကျအခဲဖွဈနိုငျပါတယျ။”
လကျရှိမှာ စဈကောငျစီဘကျက ပွညျသူတှေ ကွောကျလန့ျစမေယ့ျ နညျးလမျးပေါငျးစုံ သုံးပွီး အကပြျကိုငျ ခွောကျလန့ျတာတှေ ရှိနတောကွောင့ျ လူထုကွား စိုးရိမျမှုနဲ့ အကွောကျတရားတှေ မြားလာစတေယျလို့လညျး သူက ပွောပါတယျ။ လကျရှိ အာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး လှုပျရှားမှု အပွီးတိုငျ အောငျမွငျဖို့ဆိုရငျ ဒီလို စဈကောငျစီဘကျက ဖနျတီးနတေဲ့ အကွောကျတရားတှကေို တှနျးလှနျနိုငျဖို့က အဓိကပါပဲလို့လညျး သူက ပွောပါတယျ။
“အခု လကျရှိ တှေ့နကွေတဲ့အတိုငျးပေါ့နောျ။ ပူးပေါငျးတဲ့သူတှေ ရှိသလို၊ မပူးပေါငျးတဲ့သူတှလေညျး ရှိနတေုနျးပဲ။ Generation L တှလေို လူတှလေညျး ရှိတယျ။ တကယျတော့ အဓိက အခကျအခဲ ကတော့ ဘာလဲဆိုရငျ အခု လကျရှိလုပျနတေဲ့ CDM ကိုလညျး သခြော support လုပျမယျ။ protest တှကေိုလညျး သခြော လုပျဆောငျသှားမယျ။ နောကျတခုက CRPH ကလညျး NUG ဖှဲ့ပွီးတော့ အခု NUG ကလညျး သူ့အပိုငျးနဲ့သူ လုပျပိုငျခှင့ျထဲကနေ သခြောလုပျပွီးတော့ ဟိုဘကျနဲ့ဒီဘကျ အခြိတျအဆကျမိမိ လုပျသှားမယျဆိုရငျတော့ ကနြောျတို့က အောငျမွငျနိုငျတယျပေါေ့နာျ။ အဓိက ကတော့ တခုနဲ့တခုကွားထဲမှာ နညျးနညျးလေး communication gap (ဆကျသှယျမှုပိုငျး လိုအပျခကြျတှေ) ရှိနတောကလညျး အခကျအခဲ တခုဖွဈပွီးတော့ နောကျတခုက ကတြော့ ပွညျသူတှေ ကွောကျတာခငျဗြ။ ဝနျထမျးတှလေကျရှိ CDM ကနေ ဆေးရုံတှေ ပွနျသှားတယျ။ အလုပျတှေ ပွနျဝငျကွတယျ။ non-CDM တှေ ဖွဈသှားကွတယျ ဆိုတာက ကွောကျကွတာခငျဗြ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ လကျရှိ အာဏာလုထားတဲ့ စဈကောငျစီပေါ့။ ကနြောျကတော့ အာဏာလု လို့ပဲ သုံးတယျခငျဗြ။ အာဏာလုစဈကောငျစီက ကနြောျတို့တှအေကုနျလုံးကို ဘာလုပျလဲဆိုတော့ အကွောကျတရား ထည့ျပေးလိုကျတာ အကုနျလုံးကို။ အားလုံးကို ၅၀၅ (က) နဲ့ တီဗှီမှာ ကွညောတယျ။ ပွီးရငျ ဒီ ၅၀၅ (က) မှာပါတဲ့ တခြို့တှကေို ဝငျဆှဲတယျ။ ဖမျးတယျဆိုတဲ့ သတငျးတှတေကျလာတယျ။ အဲ့ဒီအခြိနျမှာ အားလုံးက ဘာဖွဈလာလဲဆိုတော့ ကွောကျကွတယျ။ အကုနျလုံးက။ ကိုယ့ျမိသားစုလညျး အဲ့ဒီလိုပါသှားမှာကို ကွောကျကွပွီးတော့ အလုပျတှပွေနျဝငျကွတယျခငျဗြ။ အဲ့ဒီဟာက တကယ့ျကို လောလောဆယျအနအေထားအရ အဓိက အခကျအခဲ ဖွဈနတောပေါ့နောျ။”
သူ့အနနေဲ့ကတော့ ဒီလှုပျရှားမှု မုခအြောငျရမယျလို့ အခိုငျအမာ ယုံကွညျထားတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
“ကနြောျကတော့ ယုံကွညျတယျခငျဗြ။ ကနြောျတို့ နိုငျကိုနိုငျရမယျ။ နိုငျကိုနိုငျတဲ့အထိလဲ လုပျသှားမှာခငျဗြ။ အဲ့ဒီအတှကျ အားလုံး အားတငျးထားပွီးတော့ ကိုယျတတျနိုငျတာကို တတျနိုငျတဲ့အပိုငျးကနေ လုပျပေးနကွေတာကလညျး အားလုံးက ကနြောျတို့နိုငျငံကွီး လကျရှိကရြောကျနတေဲ့ အခကျအခဲကို ကြောျလှှားနတေဲ့အခြိနျမှာ တတတျတအားပါပဲ။ အဲ့ဒီတော့ အကွောကျတရားလေးတှကေို ဘေးဖယျပွီးတော့ပေါ့နောျ။ အားလုံးမှာလညျး မိသားစုတှရှေိကွတာပါပဲ။ လူတိုငျးက မှေးလာကတညျးက တကောငျကွှကျမှမဟုတျတာ။ လူတိုငျးမှာ မိသားစု ရှိပါတယျ။ အဲ့ဒီတော့ လကျရှိလုပျနတေဲ့သူတှကေ မိသားစု ဆိုတာကိုလညျး ကိုယ့ျရဲ့ရှိနတေဲ့ မိသားစုကိုလညျး မငဲ့ကှကျတာတော့ မဟုတျဘူးပေါ့နောျ။ ကိုယ့ျရဲ့နောကျမှာ ဆကျပွီးပေါျထှကျလာမယ့ျ မြိုးဆကျတှကေို ကောငျးကောငျးမှနျမှနျနဲ့ ကောငျးမှနျတဲ့ နိုငျငံကွီးထဲမှာ ထားခဲ့ခငြျတဲ့အတှကျ အခုလို ကွိုးစားနကွေတာပါ။ အဲ့ဒီအတှကျ အားလုံး ဆကျပွီးတော့ လကျရှိ CDM လုပျနတေဲ့ ဝနျထမျးတှေ ကလညျး ဆကျလုပျပွီးတော့ ကွိုးစားကွပါလို့တော့ ပွောခငြျပါတယျ။”
ဖဖေောျဝါရီလကတညျးက စတငျခဲ့တဲ့ စဈအာဏာရှငျဆန့ျကငြျရေး လှုပျရှားမှုတှဟော ၃ လနီးပါး ကွာလာခြိနျမှာတော့ အစောပိုငျး အခြိနျတှမှောလောကျ လမျးပေါျထှကျ လှုပျရှားမှုတှေ မရှိတော့ပမေဲ့ ပြောကျကြားသပိတျ၊ လူမဲ့သပိတျ စသဖွင့ျ စဈကောငျစီတပျဖှဲ့တှနေဲ့ ထိပျတိုကျ မတှေ့အောငျ ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ရှောငျရှားလုပျကွတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ ကတော့ မွနျမာနိုငျငံတဝှမျး အခုခြိနျထိ ကယြျကယြျပွနျပွန့ျ ဆကျရှိနဆေဲပဲဆိုတာ တငျပွရငျး ဒီသီတငျးပတျ အမြိုးသမီးကဏ်ဍကို ဒီမှာပဲ ရပျနားခှင့ျပွုပါရှငျ။ ကမြ ခငျဖွူထှေးပါရှင့ျ။