ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ်နဲ့ တရုတ်စီးပွားရေး ပြဿနာ

ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ်နဲ့ တရုတ်စီးပွားရေး ပြဿနာ

ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ် စီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ၂၀၁၃ မှာ တရုတ်သမ္မတ ကြေညာစဉ်ကစပြီး တရုတ်နဲ့ ပူးတွဲလုပ်ကိုင်ဖို့ နိုင်ငံအတော်များများ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြပါတယ်။ ကြေညာပြီး (၂) နှစ်ကြာတော့ အာရှအခြေခံအဆောက်အအုံ ရင်းနှီးမှုဘဏ် (AIIB) ကို တည်ထောင်ပါတယ်။ တရုတ်ကဒေါ်လာသန်းပေါင်း (၂၉၇၈၀) မတည်ငွေထည့်ပြီး၊ မြန်မာကဒေါ်လာ (၂၆၄) သန်း ထည့်ဝင်ပါတယ်။ AIIB ဘဏ်ကို တရုတ်နဲ့အတူ တည်ထောင်တဲ့ (၅၇) နိုင်ငံထဲမှာ မြန်မာပါဝင်ပါတယ်။ ရေရှည်ခံမယ့် အခြေခံအဆောက်အအုံကို တည်ဆောက်ပြီး လူမှုစီးပွားရေးဘဝ မြှင့်တင်ဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

တကယ်တော့ ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ်ရဲ့ ဦးတည်ချက်က အခြေခံအဆောက်အအုံ တည်ဆောက်ရေးသာ ဖြစ်ပါတယ်။ (၂၁) ရာစု အစပိုင်းက တရုတ်ပြည်မှာ သံ၊ သံမဏိ၊ ဘိလပ်မြေ၊ လျှပ်စစ် စတာတွေ ထုတ်လုပ်မှု ပိုလျှံတဲ့ ပြဿနာ ရှိလာပါတယ်။ ၂၀၀၈ မှာ ကမ္ဘာ့ဘဏ္ဍာရေး အကျပ်အတည်းဖြစ်တော့ တရုတ်လုပ်ငန်း ထောင်သောင်းချီ ပိတ်ပင်လိုက်ရပါတယ်။ တရုတ်ပို့ကုန် (၃၀) ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားပါတယ်။ တရုတ်အစိုးရက ပြည်နယ်တွေကို ဒေါ်လာသန်းပေါင်းသိန်းချီ ထောက်ပံ့ပြီး အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ တည်ဆောက်စေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လိုတာထက်ပိုလာတဲ့အခါ ပြဿနာ ရှိလာပါတယ်။

ပြည်တွင်းမှာ လက်ခံနိုင်တာထက် ကုန်ထုတ်လုပ်မှု ပိုလျှံတာဟာ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းအတွက်ရော၊ ဈေးကွက်အတွက်ရော မကောင်းပါဘူး။ ဥပမာ ၂၀၁၅ က ကမ္ဘာမှာထုတ်လုပ်တဲ့ သံမဏီတန်ချိန် သန်း (၁၆၀၀) ကျော်မှာ တရုတ်ထုတ်လုပ်တဲ့ သံမဏီက တန်သန်းချိန် (၈၀၀) ကျော် ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်ပြည်မှာထုတ်တဲ့ သံမဏီ (၅၀) ရာခိုင်နှုန်းဟာ ဝယ်သူမရှိလို့ ပိုလျှံနေပါတယ်။ သံမဏီနဲ့ ဆက်နွယ်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို ပိတ်ပစ်ရမယ့် အခြေအနေ ဖြစ်လာပါတယ်။ အဲဒီအခါမှာ အလုပ်လက်မဲ့ များလာပြီး လူမှုစီးပွားရေး မငြိမ်သက်မှု ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် တရုတ်အခြေခံအဆောက်အအုံ လုပ်ငန်းက ပိုလျှံတာတွေကို နိုင်ငံခြားတင်ပို့တဲ့နည်းဟာ တရုတ်အတွက် အကောင်ဆုံး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အတိအလင်းပြောဖို့ မသင့်တော်လို့ ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ် စီမံကိန်း ပေါ်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ်ဟာ အထက်ကချပေးတဲ့ စီမံကိန်း မဟုတ်ပါဘူး။ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဌာနနဲ့ အခြားစီးပွားရေးဌာနက ဝန်ထမ်းတွေ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရင်း ပေါ်ထွက်လာတဲ့ အယူအဆသာ ဖြစ်တယ်လို့ တရုတ်သတင်းရပ်ကွက်က ကြားသိရကြောင်း စင်္ကာပူ-နန်ယန်တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခ ‘လီမင်ကြောင်း’ က ဆိုပါတယ်။ ဇန်နဝါရီလ (၁) ရက်နေ့ထုတ် International Affairs စာစောင်မှာ ရေးသားထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခြေခံအဆောက်အအုံလုပ်ငန်းမှာ ပိုလျှံနေတာတွေကို နိုင်ငံခြားတင်ပို့တဲ့နည်းကသာ ပြည်တွင်းလုပ်ငန်းတွေကို အသက်ရှုချောင်စေလိမ့်မယ်လို့ တရုတ်အစိုးရဝန်ထမ်းတွေ ယုံကြည်ကြပါတယ်။ ဒါဟာ တရုတ်အစိုးရ အရင်ကကျင့်သုံးခဲ့တဲ့ အနောက်ဘက်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးရေးအစီအစဉ်နဲ့ သဟဇာတ ဖြစ်သွားပါတယ်။ ပိုလျှံနေတဲ့ ထုတ်ကုန်နဲ့ အရင်းအတွက် ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ် ပေါ်ပေါက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။

တကယ်တော့ ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ်တည်ဆောက်ရေးဟာ ပုံစံချထားတဲ့ စီမံကိန်း မဟုတ်ပါဘူး။ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုနဲ့ ကုန်သွယ်မှုမှန်သမျှ ပိုးခါးပတ်လမ်း တည်ဆောက်ရေးနဲ့ ဆက်နေပါတယ်။ ပိုးခါးပတ်လမ်းမှာ အားလုံးပါဝင်နိုင်ပါတယ်။ ပြည်နယ်အစိုးရ၊ နိုင်ငံပိုင်ကုမ္ပဏီ၊ ပုဂ္ဂလိကပိုင်ကုမ္ပဏီတွေ၊ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အင်ဂျီအိုအဖွဲ့တွေ၊ ပြည်နယ်အဖွဲ့တွေနဲ့ ပုဂ္ဂလိကလုပ်ငန်းရှင်တွေ ပါဝင်နိုင်တဲ့ စီမံချက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြန်မာပြည်က တရုတ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေဟာ ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ်မှာ အကျုံးဝင်သလို ဖြစ်လာပါတယ်။ သောင်းရင်းမြစ်ကမ်းက ကော်မူရာ KNU စစ်စခန်းဟောင်းမှာ ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်နဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီတို့ ဖက်စပ်လုပ်ပြီး တည်ဆောက်တဲ့ ရွှေကုက္ကိုတရုတ်ရွာဟာလည်း ပိုးခါးပတ်လမ်းသစ်မှာ ပါဝင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ၂၀၂၇ မှာ ရွှေကုက္ကို ပြီးစီးမယ်လို့ မျှော်လင့်ရပါတယ်။

ပိုလျှံလာတဲ့ အရင်းအနှီးကိုမြုပ်နံှဖို့ နေရာရှာတာဟာ အရင်းရှင်စနစ်ရဲ့ အသွင်လက္ခဏာတခု ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်မှာ ပိုလျှံတဲ့ အရင်းအနှီးကို မြုပ်နံှဖို့ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကောင်းအောင် (၂၀) ရာစုမှာ ဘိလပ်မြေတန်ချိန် သန်းပေါင်း (၄၅၀၀) သုံးခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ပြည်မှာတော့ (၂၀၁၁) က (၂၀၁၃) အထိ (၂) နှစ်အတွင်း လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးမှာ ဘိလပ်မြေတန်ချိန် သန်း (၆၅၀၀) သုံးခဲ့ပါတယ်။ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ ကောင်းလာပေမယ့် ဘိလပ်မြေပိုလျှံနေတဲ့ ပြဿနာ ပေါ်လာပါတယ်။ ဒါကြောင့် အခြေခံအဆောက်အအုံလုပ်ငန်းက ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ နိုင်ငံခြားနဲ့ဆက်တဲ့ ပိုးခါးပတ်လမ်း ပေါ်လာပုံကို နိုဝင်ဘာလထုတ် Asia Europe People’s Forum သုတေသနစာတမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

မြန်မာပြည်မှာတော့ ဒေါ်လာသန်း (၉၀၀၀) ကုန်ကျမယ့် မူဆယ်-မန္တလေး မီးရထားလမ်း ဆောက်လုပ်ပြီး ယူနန်ပြည်နယ်ထဲက ရွှေလီ-ဒါလီ အမြန်ရထားလမ်းနဲ့ ချိတ်ဆက်ဖို့ ရည်ရွယ်ထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သက်ဆိုင်ရာ ဒေသခံအစိုးရတွေ သဘောတူမှ ပိုးခါးပတ်လမ်းကြောင်းက စီမံချက်တွေကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒေသခံနိုင်ငံတွေရဲ့ အကျိုးစီးပွားရေးနဲ့ ကိုက်ညီရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောတရား ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အရင်းစိုက်ထုတ်တဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေအဖို့ကလည်း အမြတ်အစွန်း ရမှသာ လုပ်နိုင်မှာဖြစ်လို့ အမြဲတမ်း ညှိနှိုင်းနေရမယ့် သဘောရှိကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။

===Unicode==

ပိုးခါးပတျလမျးသဈ စီမံကိနျး အကောငျအထညျဖောျဖို့ ၂၀၁၃ မှာ တရုတျသမ်မတ ကွညောစဉျကစပွီး တရုတျနဲ့ ပူးတှဲလုပျကိုငျဖို့ နိုငျငံအတောျမြားမြား လကျမှတျရေးထိုးခဲ့ကွပါတယျ။ ကွညောပွီး (၂) နှဈကွာတော့ အာရှအခွခေံအဆောကျအအုံ ရငျးနှီးမှုဘဏျ (AIIB) ကို တညျထောငျပါတယျ။ တရုတျကဒေါျလာသနျးပေါငျး (၂၉၇၈၀) မတညျငှထေည့ျပွီး၊ မွနျမာကဒေါျလာ (၂၆၄) သနျး ထည့ျဝငျပါတယျ။ AIIB ဘဏျကို တရုတျနဲ့အတူ တညျထောငျတဲ့ (၅၇) နိုငျငံထဲမှာ မွနျမာပါဝငျပါတယျ။ ရရှေညျခံမယ့ျ အခွခေံအဆောကျအအုံကို တညျဆောကျပွီး လူမှုစီးပှားရေးဘဝ မွှင့ျတငျဖို့ ရညျရှယျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။

တကယျတော့ ပိုးခါးပတျလမျးသဈရဲ့ ဦးတညျခကြျက အခွခေံအဆောကျအအုံ တညျဆောကျရေးသာ ဖွဈပါတယျ။ (၂၁) ရာစု အစပိုငျးက တရုတျပွညျမှာ သံ၊ သံမဏိ၊ ဘိလပျမွေ၊ လြှပျစဈ စတာတှေ ထုတျလုပျမှု ပိုလြှံတဲ့ ပွူနာ ရှိလာပါတယျ။ ၂၀၀၈ မှာ ကမ်ဘာ့ဘဏ်ဍာရေး အကပြျအတညျးဖွဈတော့ တရုတျလုပျငနျး ထောငျသောငျးခြီ ပိတျပငျလိုကျရပါတယျ။ တရုတျပို့ကုနျ (၃၀) ရာခိုငျနှုနျး ကဆြငျးသှားပါတယျ။ တရုတျအစိုးရက ပွညျနယျတှကေို ဒေါျလာသနျးပေါငျးသိနျးခြီ ထောကျပံ့ပွီး အခွခေံအဆောကျအအုံတှေ တညျဆောကျစပေါတယျ။ ဒါပမေဲ့ လိုတာထကျပိုလာတဲ့အခါ ပွူနာ ရှိလာပါတယျ။

ပွညျတှငျးမှာ လကျခံနိုငျတာထကျ ကုနျထုတျလုပျမှု ပိုလြှံတာဟာ ကုနျထုတျလုပျငနျးအတှကျရော၊ ဈေးကှကျအတှကျရော မကောငျးပါဘူး။ ဥပမာ ၂၀၁၅ က ကမ်ဘာမှာထုတျလုပျတဲ့ သံမဏီတနျခြိနျ သနျး (၁၆၀၀) ကြောျမှာ တရုတျထုတျလုပျတဲ့ သံမဏီက တနျသနျးခြိနျ (၈၀၀) ကြောျ ဖွဈပါတယျ။ တရုတျပွညျမှာထုတျတဲ့ သံမဏီ (၅၀) ရာခိုငျနှုနျးဟာ ဝယျသူမရှိလို့ ပိုလြှံနပေါတယျ။ သံမဏီနဲ့ ဆကျနှယျတဲ့ လုပျငနျးတှကေို ပိတျပဈရမယ့ျ အခွအေနေ ဖွဈလာပါတယျ။ အဲဒီအခါမှာ အလုပျလကျမဲ့ မြားလာပွီး လူမှုစီးပှားရေး မငွိမျသကျမှု ပေါျလာနိုငျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ တရုတျအခွခေံအဆောကျအအုံ လုပျငနျးက ပိုလြှံတာတှကေို နိုငျငံခွားတငျပို့တဲ့နညျးဟာ တရုတျအတှကျ အကောငျဆုံး ဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အတိအလငျးပွောဖို့ မသင့ျတောျလို့ ပိုးခါးပတျလမျးသဈ စီမံကိနျး ပေါျလာတာ ဖွဈပါတယျ။

ပိုးခါးပတျလမျးသဈဟာ အထကျကခပြေးတဲ့ စီမံကိနျး မဟုတျပါဘူး။ တရုတျနိုငျငံခွားရေးဌာနနဲ့ အခွားစီးပှားရေးဌာနက ဝနျထမျးတှေ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးရငျး ပေါျထှကျလာတဲ့ အယူအဆသာ ဖွဈတယျလို့ တရုတျသတငျးရပျကှကျက ကွားသိရကွောငျး စငျ်ကာပူ-နနျယနျတက်ကသိုလျ ပါမောက်ခ ‘လီမငျကွောငျး’ က ဆိုပါတယျ။ ဇနျနဝါရီလ (၁) ရကျနေ့ထုတျ International Affairs စာစောငျမှာ ရေးသားထားတာ ဖွဈပါတယျ။ အခွခေံအဆောကျအအုံလုပျငနျးမှာ ပိုလြှံနတောတှကေို နိုငျငံခွားတငျပို့တဲ့နညျးကသာ ပွညျတှငျးလုပျငနျးတှကေို အသကျရှုခြောငျစလေိမ့ျမယျလို့ တရုတျအစိုးရဝနျထမျးတှေ ယုံကွညျကွပါတယျ။ ဒါဟာ တရုတျအစိုးရ အရငျကကငြ့ျသုံးခဲ့တဲ့ အနောကျဘကျဒသေ ဖှံ့ဖွိုးရေးအစီအစဉျနဲ့ သဟဇာတ ဖွဈသှားပါတယျ။ ပိုလြှံနတေဲ့ ထုတျကုနျနဲ့ အရငျးအတှကျ ပိုးခါးပတျလမျးသဈ ပေါျပေါကျလာတာ ဖွဈပါတယျ။

တကယျတော့ ပိုးခါးပတျလမျးသဈတညျဆောကျရေးဟာ ပုံစံခထြားတဲ့ စီမံကိနျး မဟုတျပါဘူး။ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုနဲ့ ကုနျသှယျမှုမှနျသမြှ ပိုးခါးပတျလမျး တညျဆောကျရေးနဲ့ ဆကျနပေါတယျ။ ပိုးခါးပတျလမျးမှာ အားလုံးပါဝငျနိုငျပါတယျ။ ပွညျနယျအစိုးရ၊ နိုငျငံပိုငျကုမ်ပဏီ၊ ပုဂ်ဂလိကပိုငျကုမ်ပဏီတှေ၊ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှေ၊ အငျဂြီအိုအဖှဲ့တှေ၊ ပွညျနယျအဖှဲ့တှနေဲ့ ပုဂ်ဂလိကလုပျငနျးရှငျတှေ ပါဝငျနိုငျတဲ့ စီမံခကြျ ဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ မွနျမာပွညျက တရုတျစီးပှားရေးလုပျငနျးတှဟော ပိုးခါးပတျလမျးသဈမှာ အကြုံးဝငျသလို ဖွဈလာပါတယျ။ သောငျးရငျးမွဈကမျးက ကောျမူရာ KNU စဈစခနျးဟောငျးမှာ ကရငျနယျခွားစောင့ျတပျနဲ့ တရုတျကုမ်ပဏီတို့ ဖကျစပျလုပျပွီး တညျဆောကျတဲ့ ရှှကေုက်ကိုတရုတျရှာဟာလညျး ပိုးခါးပတျလမျးသဈမှာ ပါဝငျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ၂၀၂၇ မှာ ရှှကေုက်ကို ပွီးစီးမယျလို့ မြှောျလင့ျရပါတယျ။

ပိုလြှံလာတဲ့ အရငျးအနှီးကိုမွုပျနံှဖို့ နရောရှာတာဟာ အရငျးရှငျစနဈရဲ့ အသှငျလက်ခဏာတခု ဖွဈပါတယျ။ အမရေိကနျမှာ ပိုလြှံတဲ့ အရငျးအနှီးကို မွုပျနံှဖို့ လမျးပနျးဆကျသှယျရေးကောငျးအောငျ (၂၀) ရာစုမှာ ဘိလပျမွတေနျခြိနျ သနျးပေါငျး (၄၅၀၀) သုံးခဲ့ပါတယျ။ တရုတျပွညျမှာတော့ (၂၀၁၁) က (၂၀၁၃) အထိ (၂) နှဈအတှငျး လမျးပနျးဆကျသှယျရေးမှာ ဘိလပျမွတေနျခြိနျ သနျး (၆၅၀၀) သုံးခဲ့ပါတယျ။ အခွခေံအဆောကျအအုံတှေ ကောငျးလာပမေယ့ျ ဘိလပျမွပေိုလြှံနတေဲ့ ပွူနာ ပေါျလာပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အခွခေံအဆောကျအအုံလုပျငနျးက ပွူနာကို ဖွရှေငျးဖို့ နိုငျငံခွားနဲ့ဆကျတဲ့ ပိုးခါးပတျလမျး ပေါျလာပုံကို နိုဝငျဘာလထုတျ Asia Europe People’s Forum သုတသေနစာတမျးမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။

မွနျမာပွညျမှာတော့ ဒေါျလာသနျး (၉၀၀၀) ကုနျကမြယ့ျ မူဆယျ-မန်တလေး မီးရထားလမျး ဆောကျလုပျပွီး ယူနနျပွညျနယျထဲက ရှှလေီ-ဒါလီ အမွနျရထားလမျးနဲ့ ခြိတျဆကျဖို့ ရညျရှယျထားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ သကျဆိုငျရာ ဒသေခံအစိုးရတှေ သဘောတူမှ ပိုးခါးပတျလမျးကွောငျးက စီမံခကြျတှကေို အကောငျအထညျဖောျနိုငျမှာ ဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒသေခံနိုငျငံတှရေဲ့ အကြိုးစီးပှားရေးနဲ့ ကိုကျညီရမယျဆိုတဲ့ သဘောတရား ရှိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အရငျးစိုကျထုတျတဲ့ တရုတျကုမ်ပဏီတှအေဖို့ကလညျး အမွတျအစှနျး ရမှသာ လုပျနိုငျမှာဖွဈလို့ အမွဲတမျး ညှိနှိုငျးနရေမယ့ျ သဘောရှိကွောငျး တငျပွလိုကျရပါတယျ။