ဒီမိုကရေစီ အလေးသာပေမဲ့ မငြိမ်းချမ်းနိုင်သေးတဲ့ ကမ္ဘာကြီး

  • ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း

Cars wait to pick up family members and refugees fleeing the war in Ukraine, in Palanca, Moldova, March 2, 2022.

တကမ္ဘာလုံးက ဒီမိုကရေစီနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဘက်မှာ ရှိတယ်လို့ အ‌မေရိကန် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် က နိုင်ငံတော်အခြေပြ မိန့်ခွန်းမှာ ပြောပါတယ်။ ရုရှားက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်၊ ယူကရိန်း ဒုက္ခသည် ၆ သိန်းခွဲ ထွက်ပြေး ခိုလှုံနေကြရပါတယ်။ ရိုက်တာ သတင်းဌာန ရဲ့ သတင်းပေးပို့ချက်တွေ နဲ့ ဦးတင်မောင်သန်း က တင်ပြထားပါတယ်။

ဒီမိုကရေစီ အလေးသာပေမဲ့ မငြိမ်းချမ်းနိုင်သေးတဲ့ ကမ္ဘာကြီး

{{Zawgyi/Unicode}}

တကမ္ဘာလုံးက ဒီမိုကရေစီနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဘက်မှာ ရှိနေကြတယ်လို့ အ‌မေရိကန် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် က သူ့ ရဲ့ နိုင်ငံတော် အခြေပြ မိန့်ခွန်းမှာ ပြောပါတယ်။ ဥရောပမှာတော့ ရုရှား က ယူကရိန်း ကို ကျူးကျော်စစ် ဆင်နွှဲနေပြီး၊ ယူကရိန်း က ဒုက္ခသည် ၆ သိန်း ခွဲ ဟာ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံတွေ ကို ထွက်ပြေး ခိုလှုံနေကြရပါတယ်။ ကိဗ်မြို့ က မိုင် ၈၀၀၀ အကွာ အာဂျင်တီးနားမှာတော့ ရုရှား ကျူးကျော်စစ်ကြောင့် အသက်ဆုံးပါးသွားကြသူတွေအတွက် လွှတ်တော် မှာ တမိနစ် ဝမ်းနည်းကြေကွဲခြင်း ငြိမ်သက်စွာ အထိမ်းအမှတ်ပြုခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့လုပ်ရပ်တွေ အတွက် အာဏာရှင်တွေ မပေးဆပ်သရွေ့ ကမ္ဘာကြီး ငြိမ်းချမ်းပါ့မလား။ ယူကရိန်းဒုက္ခသည်တွေရဲ့ ဘဝကို ရိုက်တာ သတင်းဌာန ရဲ့ သတင်းပေးပို့ချက်တွေ နဲ့ ဦးတင်မောင်သန်း က တင်ပြထားပါတယ်။

ရုရှား က ယူကရိန်း ကို ကျူးကျော် တိုက်ခိုက်နေချိန်၊ ကမ္ဘာတဝှမ်း ရွေးချယ်ထားတဲ့ဘက်က ဒီမိုကရေစီ နဲ့ ငြိမ်းချမ်း‌ရေး ဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် က သူ့ ရဲ့ နိုင်ငံတော် အခြေပြ မိန့်ခွန်းမှာ ခုလို ပြောသွားခဲ့ပါတယ်။

“ဒီမိုကရေစီနဲ့ အာဏာရှင်စနစ်တွေကြား တိုက်ပွဲမှာ ဒီမိုကရေစီ က ခုအခါမှာ တက်နေပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ လုံခြုံရေးဘက်ကို ကမ္ဘာ က ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ရွေးချယ်ထားတယ်။”

ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို ရွေးချယ်ကြရာမှာ လွယ်လွယ်ကူကူတော့ မဟုတ်ကြပါဘူး။ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ခုလိုဆက် ပြောပါတယ်။

“သမိုင်းတ‌လျှောက် ဟောဒီ သင်ခန်းစာ ကို ကျွန်တော်တို့ ရခဲ့ပါတယ်။ အာဏာရှင်တွေဟာ သူတို့ ရဲ့ ကြမ်းရမ်းတာတွေအတွက် မပေးဆပ်ရသေးတဲ့အခါ၊ ပရမ်းပတာတွေ ဖြစ်အောင် လုပ်ကြတာပေါ့။ ပရမ်းပတာ ဆက်ကြမ်းရမ်းကြတယ်။ အမေရိကန်နဲ့ ကမ္ဘာ ကို ခြိမ်းခြောက်မြဲ ခြိမ်းခြောက်ကြတယ်။ ကမ္ဘာကြီးက ပေးရတာတွေ ပိုကြီးမားလာနေတယ်။”

သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် ပြောသလိုပါပဲ၊ အာဏာရှင်တွေ ကြမ်းရမ်းလာတဲ့အခါ၊ လူတစ်ဦးချင်းတွေရဲ့ ဘဝတွေကလည်း ကသောင်းကနင်းတွေ ကြုံကြရပါတယ်။ ရုရှားက ယူကရိန်း ကို ကျူးကျော်စစ်ဆင်လာတဲ့အခါ ယူကရိန်း ပြည်သူတွေဟာ စစ်ဘေး ဒုက္ခသည်တွေအဖြစ် လုံခြုံရာ အိမ်နီးချင်းတိုင်းပြည်တွေ ကို ထွက်ပြေးကြရတာကလွဲပြီး ရွေးချယ်စရာ သိပ် မရှိလှတော့ပါဘူး။

အဲဒီလို အိမ်နီးချင်း တိုင်းပြည်ထဲ ဝင်ရောက်ခိုလှုံရဖို့ကို နာရီ ၆၀ အထိ စောင့်ခဲ့ကြရတာပါ။ ယူကရိန်းနယ်စပ် မှာ တန်းစီနေကြတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ ကားတန်းကြီးက ပိုလန် နယ်စပ် မှာ ဆိုရင် ကီလိုမီတာ ၃၀ လောက်အထိ ရှည်ပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ ကိဗ် မြို့ ကို တိုက်ဖို့ ပြင်နေတဲ့ ရုရှား စစ်ယာဉ်တန်းကြီး ကလည်း မိုင် ၄၀ အထိ ရှည်လျားပြန်ပါတယ်။

ထွက်ပြေးခဲ့ကြရသူတွေဟာ နယ်စပ်ကို ဖြတ်ပြီးပြန်တော့လည်း မီရာ ဘတ်စ်ကား ဒါမှမဟုတ် ရထားကို စောင့်ကြရ၊ အပြေးတက်ကြရတာပါ။ ဟန်ဂေရီ နိုင်ငံ ကို ရောက်လာတဲ့ ယူကရိန်း ဒုက္ခသည် တစ်ဦး က ခုလို ပြောပါတယ်။

“ကိဗ် နဲ့ Kharkiv က ခု အဆိုးဆုံး အခြေအနေပါ။ သေသွားတဲ့သူတွေ အများကြီးပါပဲ။ အခု ကျွန်မ ကို နားထောင်နေကြတဲ့ လူတိုင်း ကျွန်မတို့ တိုင်းပြည်ကို ကျေးဇူးပြု ကူညီကြပါ။ ကျွန်မတို့ အရာရာ လိုနေပါတယ်။ သေနတ်တွေ၊ အစားအစာတွေ၊ အရာရာ လိုပါတယ်။ ဒါ တကယ့် စစ်ပွဲပါ။ ကနေ့ ပူတင် က ကျွန်မတို့ အမိမြေ ကို လာနင်းပြီ။ မနက်ဖန် ဥရောပ က ဘယ်တိုင်းပြည်ကိုမဆို သူတိုက်နိုင်တယ်။”

ယူကရိန်းမှာ လာရောက် ပညာသင်နေကြတဲ့ နိုင်ငံခြား ကျောင်းသားတွေလည်း စစ်ပြေး ဒုက္ခသည်တွေထဲမှာ ပါဝင်ကြပါတယ်။ အိန္ဒိယ ကျောင်းသား တစ်ယောက် က ခုလို ပြောပါတယ်။

“ဆေးတက္ကသိုလ်မှာ ကျွန်တော် တက်နေတာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ လေး ငါးရက် မှာ အခြေအနေ က တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ ပိုဆိုးလာပါတယ်။ တဒိန်းဒိန်း ပစ်နေတာကိုး။ တချို့ ဒုံးကျည်တွေ က ကျွန်တော်တို့ ရှေ့နားကျလာတာဗျ။ ခု အဲဒီမှာ ပြဿနာ က အကြီးကြီး”

သူတို့ ဖြတ်သန်းခဲ့ကြရတာ ကို သူ့ အဖော် က ခုလို ဆက်ပြောပါတယ်။

“ပြီးခဲ့တဲ့ သုံးရက်လုံးလုံး ခိုလှုံရာ စခန်းတွေ မှာ ကျွန်မတို့ နေခဲ့ကြရတယ်။ ကျွန်မတို့ အဆောက်အဦးရဲ့ ကျောဘက်မှာ ဗုံးကွဲတယ်။ ကျွန်မတို့ မသေဘူး။ ခု ကျွန်မတို့ သံရုံး က ကျွန်မတို့ ကို ကယ်ထားတယ်။ ကျွန်မတို့ တိုင်းပြည် ကို ပြန်သွားကြရမှာပါ။ ကျောင်းသားတွေ အားလုံးအတွက် ယူကရိန်း မှာ အရာရာ ပိုကောင်းလာမယ်လို့ မျှော်လင့်ချင်ပါတယ်။ ကိဗ် နဲ့ Kharkiv မှာ သောင်တင်နေတဲ့ အိန္ဒိယ ကျောင်းသားတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။”

ရုရှား က ကျူးကျော် တိုက်ခိုက်ပြီး ငါးရက်မြောက်အဝင် ဖေဖော်ဝါရီ လကုန်ရက် အထိ ယူကရိန်း မှာ အရပ်သား အနည်းဆုံး ၁၀၂ ယောက် သေဆုံးခဲ့ပြီးပါပြီ။ ၃၀၄ ယောက် ဒဏ်ရာရခဲ့ကြပါတယ်။ အိန္ဒိယ နိုင်ငံသား ၆၀၀၀ ယူကရိန်း မှာ ပိတ်မိနေတယ်လို့ အိန္ဒိယ အစိုးရ က ရိုက်တာ သတင်းဌာန ကို ပြောပါတယ်။

ယူကရိန်း အစိုးရ စားရင်းအရ၊ အခု ပဋိပက္ခအတိုင်မီ၊ ယူကရိန်း မှာ နိုင်ငံခြားသား ကျောင်းသား ၇၆၀၀၀ ရှိခဲ့ပြီး၊ လေးပုံတစ်ပုံ ဝန်းကျင် က အိန္ဒိယ ကျောင်းသားတွေပါ။

ဟန်ဂေရီ နိုင်ငံ ရောက် ယူကရိန်း ဒုက္ခသည် အမျိုးသမီးတစ်ဦးကလည်း စစ် နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ပြဿနာအပေါ် ခုလို ပြောပါတယ်။

“ဥရောပ က အကူအညီ ကို ကျွန်မတို့ စောင့်နေပါတယ်။ ရုရှား နဲ့ ရုရှား ကြမ်းရမ်းသူတွေ ကို ကျွန်မတို့ ကြောက်ပါတယ်။ ဒါ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ကျွန်မတို့ မသိခဲ့ကြဘူး။ ကံအကြောင်းမလှစွာပဲ ခု ဖြစ်နေတယ်။ ခု ကျွန်မတို့ တိုင်းပြည် က စိတ်မချရတော့ဘူး ဆိုတာ ကျွန်မ သိတယ်။ ဘယ်တော့ ပြီးဆုံးမလဲ ဆိုတာကိုတော့ ကျွန်မ မသိဘူး။ ကျွန်မတို့ က ယူကရိန်းတွေပါ။ စစ် ကို အလိုမရှိပါဘူး။ တကမ္ဘာလုံး၊ ဥရောပ တတိုက်လုံး၊ အမေရိကန် နဲ့ တခြား တိုင်းပြည်တွေလည်း စစ်ကို မလိုလားဘူး ဆိုတာ ကျွန်မ သေချာပါတယ်။ အရာရာ အဆင်ပြေပြီး၊ ကျွန်မတို့ ငြိမ်းချမ်းစွာ နေရမယ်လို့ ကျွန်မ မျှော်လင့်ပါတယ်။”

ရုရှား က ကျူးကျော် တိုက်ခိုက်ကတည်းကဆိုရင် လူပေါင်း ၆၅၀၀၀၀ ကျော် ဟာ ယူကရိန်း နဲ့ နယ်စပ်ချင်း ဆက်နေကြတဲ့ ပိုလန်၊ ရိုမေးနီးယား၊ စလိုဗားကီးယား နဲ့ ဟန်ဂေရီ နိုင်ငံတွေ ကို ထွက်ပြေးခဲ့ကြရတယ်လို့ ဥရောပ ကော်မရှင် က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ က ပြောပါတယ်။

ယူကရိန်း မြို့တော် ကိဗ် ကနေ မိုင်ပေါင်း ၈၀၀၀ လောက် ဝေးကွာတဲ့ တောင်အမေရိကတိုက်၊ အာဂျင်တီးနား နိုင်ငံ ရဲ့ လွှတ်တော်မှာတော့ ရုရှား ရဲ့ ကျူးကျော်စစ်ဘေး နဲ့ ကိုဗစ် ကပ်ဘေး မှာ သေဆုံးသွားကြသူတွေအတွက် ဝမ်းနည်းကြေကွဲခြင်း အဖြစ် ငြိမ်သက်စွာ အထိမ်းအမှတ်ပြုခဲ့ကြပါတယ်။ အာဂျင်တီးနား သမ္မတ Alberto Fernandez က ခုလို အထိမ်းအမှတ် ပြုဖို့ လွှတ်တော် ကို တောင်းဆိုခဲ့တာပါ။

“ယူကရိန်း ကို ရုရှား က ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လိုက်တဲ့အတွက် ကမ္ဘာ့ ငြိမ်းချမ်းရေး က ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပါပြီ။ စစ်တစ္ဆေကြီး ထလာတဲ့အတိုင်း ဥရောပ က လှုပ်ရှားကြရပြီ။ စစ်ပွဲ ရဲ့ ကြမ်းရမ်းမှုတွေကြောင့် လူ့အသက်တွေ တခါထပ် ဆုံးပါးကြရပြန်ပြီ။ အဲဒီ ဘဝတွေအတွက်၊ ကိုဗစ် ကြောင့် ဆုံးပါးသွားကြသူတွေအတွက် တစ်မိနစ် ငြိမ်သက်စွာ ဝမ်းနည်းခြင်း အထိမ်းအမှတ်ပြုကြဖို့ ကျွန်တော် မေတ္တာရပ်ခံပါတယ်။”

သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် ပြောခဲ့သလိုပါပဲ၊ ကမ္ဘာကြီး က ဒီမိုကရေစီ နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဘက် မှာ ရှိနေကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အာဏာရှင်တွေ သူတို့ ရမ်းကားမှုတွေအတွက် ပေးဆပ်ရအောင် လုပ်ကြဖို့တော့ လိုပါလိမ့်မယ်။

.............................................................

Your browser doesn’t support HTML5

ဒီမိုကရေစီ အလေးသာပေမဲ့ မငြိမ်းချမ်းနိုင်သေးတဲ့ ကမ္ဘာကြီး

ဒီမိုကရစေီ အလေးသာပမေဲ့ မငွိမျးခမြျးနိုငျသေးတဲ့ ကမ်ဘာကွီး

{{Unicode}}
တကမ်ဘာလုံးက ဒီမိုကရစေီနဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဘကျမှာ ရှိနကွေတယျလို့ အ‌မရေိကနျ သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒငျ က သူ့ ရဲ့ နိုငျငံတောျ အခွပွေ မိန့ျခှနျးမှာ ပွောပါတယျ။ ဥရောပမှာတော့ ရုရှား က ယူကရိနျး ကို ကြူးကြောျစဈ ဆငျနှှဲနပွေီး၊ ယူကရိနျး က ဒုက်ခသညျ ၆ သိနျး ခှဲ ဟာ အိမျနီးခငြျး နိုငျငံတှေ ကို ထှကျပွေး ခိုလှုံနကွေရပါတယျ။ ကိဗျမွို့ က မိုငျ ၈၀၀၀ အကှာ အာဂငြျတီးနားမှာတော့ ရုရှား ကြူးကြောျစဈကွောင့ျ အသကျဆုံးပါးသှားကွသူတှအေတှကျ လှှတျတောျ မှာ တမိနဈ ဝမျးနညျးကွကှေဲခွငျး ငွိမျသကျစှာ အထိမျးအမှတျပွုခဲ့ကွပါတယျ။ သူတို့လုပျရပျတှေ အတှကျ အာဏာရှငျတှေ မပေးဆပျသရှေ့ ကမ်ဘာကွီး ငွိမျးခမြျးပါ့မလား။ ယူကရိနျးဒုက်ခသညျတှရေဲ့ ဘဝကို ရိုကျတာ သတငျးဌာန ရဲ့ သတငျးပေးပို့ခကြျတှေ နဲ့ ဦးတငျမောငျသနျး က တငျပွထားပါတယျ။

ရုရှား က ယူကရိနျး ကို ကြူးကြောျ တိုကျခိုကျနခြေိနျ၊ ကမ်ဘာတဝှမျး ရှေးခယြျထားတဲ့ဘကျက ဒီမိုကရစေီ နဲ့ ငွိမျးခမြျး‌ရေး ဖွဈတယျလို့ အမရေိကနျ သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒငျ က သူ့ ရဲ့ နိုငျငံတောျ အခွပွေ မိန့ျခှနျးမှာ ခုလို ပွောသှားခဲ့ပါတယျ။

“ဒီမိုကရစေီနဲ့ အာဏာရှငျစနဈတှကွေား တိုကျပှဲမှာ ဒီမိုကရစေီ က ခုအခါမှာ တကျနပေါတယျ။ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ လုံခွုံရေးဘကျကို ကမ်ဘာ က ရှငျးရှငျးလငျးလငျး ရှေးခယြျထားတယျ။”

ဒါပမေဲ့ အဲဒီလို ရှေးခယြျကွရာမှာ လှယျလှယျကူကူတော့ မဟုတျကွပါဘူး။ သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒငျက ခုလိုဆကျ ပွောပါတယျ။

“သမိုငျးတ‌လြှောကျ ဟောဒီ သငျခနျးစာ ကို ကြှနျတောျတို့ ရခဲ့ပါတယျ။ အာဏာရှငျတှဟော သူတို့ ရဲ့ ကွမျးရမျးတာတှအေတှကျ မပေးဆပျရသေးတဲ့အခါ၊ ပရမျးပတာတှေ ဖွဈအောငျ လုပျကွတာပေါ့။ ပရမျးပတာ ဆကျကွမျးရမျးကွတယျ။ အမရေိကနျနဲ့ ကမ်ဘာ ကို ခွိမျးခွောကျမွဲ ခွိမျးခွောကျကွတယျ။ ကမ်ဘာကွီးက ပေးရတာတှေ ပိုကွီးမားလာနတေယျ။”

သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒငျ ပွောသလိုပါပဲ၊ အာဏာရှငျတှေ ကွမျးရမျးလာတဲ့အခါ၊ လူတဈဦးခငြျးတှရေဲ့ ဘဝတှကေလညျး ကသောငျးကနငျးတှေ ကွုံကွရပါတယျ။ ရုရှားက ယူကရိနျး ကို ကြူးကြောျစဈဆငျလာတဲ့အခါ ယူကရိနျး ပွညျသူတှဟော စဈဘေး ဒုက်ခသညျတှအေဖွဈ လုံခွုံရာ အိမျနီးခငြျးတိုငျးပွညျတှေ ကို ထှကျပွေးကွရတာကလှဲပွီး ရှေးခယြျစရာ သိပျ မရှိလှတော့ပါဘူး။

အဲဒီလို အိမျနီးခငြျး တိုငျးပွညျထဲ ဝငျရောကျခိုလှုံရဖို့ကို နာရီ ၆၀ အထိ စောင့ျခဲ့ကွရတာပါ။ ယူကရိနျးနယျစပျ မှာ တနျးစီနကွေတဲ့ ဒုက်ခသညျတှရေဲ့ ကားတနျးကွီးက ပိုလနျ နယျစပျ မှာ ဆိုရငျ ကီလိုမီတာ ၃၀ လောကျအထိ ရှညျပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ ကိဗျ မွို့ ကို တိုကျဖို့ ပွငျနတေဲ့ ရုရှား စဈယာဉျတနျးကွီး ကလညျး မိုငျ ၄၀ အထိ ရှညျလြားပွနျပါတယျ။

ထှကျပွေးခဲ့ကွရသူတှဟော နယျစပျကို ဖွတျပွီးပွနျတော့လညျး မီရာ ဘတျဈကား ဒါမှမဟုတျ ရထားကို စောင့ျကွရ၊ အပွေးတကျကွရတာပါ။ ဟနျဂရေီ နိုငျငံ ကို ရောကျလာတဲ့ ယူကရိနျး ဒုက်ခသညျ တဈဦး က ခုလို ပွောပါတယျ။

“ကိဗျ နဲ့ Kharkiv က ခု အဆိုးဆုံး အခွအေနပေါ။ သသှေားတဲ့သူတှေ အမြားကွီးပါပဲ။ အခု ကြှနျမ ကို နားထောငျနကွေတဲ့ လူတိုငျး ကြှနျမတို့ တိုငျးပွညျကို ကြေးဇူးပွု ကူညီကွပါ။ ကြှနျမတို့ အရာရာ လိုနပေါတယျ။ သနေတျတှေ၊ အစားအစာတှေ၊ အရာရာ လိုပါတယျ။ ဒါ တကယ့ျ စဈပှဲပါ။ ကနေ့ ပူတငျ က ကြှနျမတို့ အမိမွေ ကို လာနငျးပွီ။ မနကျဖနျ ဥရောပ က ဘယျတိုငျးပွညျကိုမဆို သူတိုကျနိုငျတယျ။”

ယူကရိနျးမှာ လာရောကျ ပညာသငျနကွေတဲ့ နိုငျငံခွား ကြောငျးသားတှလေညျး စဈပွေး ဒုက်ခသညျတှထေဲမှာ ပါဝငျကွပါတယျ။ အိန်ဒိယ ကြောငျးသား တဈယောကျ က ခုလို ပွောပါတယျ။

“ဆေးတက်ကသိုလျမှာ ကြှနျတောျ တကျနတောပါ။ ပွီးခဲ့တဲ့ လေး ငါးရကျ မှာ အခွအေနေ က တဈနေ့ထကျတဈနေ့ ပိုဆိုးလာပါတယျ။ တဒိနျးဒိနျး ပဈနတောကိုး။ တခြို့ ဒုံးကညြျတှေ က ကြှနျတောျတို့ ရှေ့နားကလြာတာဗြ။ ခု အဲဒီမှာ ပွူနာ က အကွီးကွီး”

သူတို့ ဖွတျသနျးခဲ့ကွရတာ ကို သူ့ အဖောျ က ခုလို ဆကျပွောပါတယျ။

“ပွီးခဲ့တဲ့ သုံးရကျလုံးလုံး ခိုလှုံရာ စခနျးတှေ မှာ ကြှနျမတို့ နခေဲ့ကွရတယျ။ ကြှနျမတို့ အဆောကျအဦးရဲ့ ကြောဘကျမှာ ဗုံးကှဲတယျ။ ကြှနျမတို့ မသဘေူး။ ခု ကြှနျမတို့ သံရုံး က ကြှနျမတို့ ကို ကယျထားတယျ။ ကြှနျမတို့ တိုငျးပွညျ ကို ပွနျသှားကွရမှာပါ။ ကြောငျးသားတှေ အားလုံးအတှကျ ယူကရိနျး မှာ အရာရာ ပိုကောငျးလာမယျလို့ မြှောျလင့ျခငြျပါတယျ။ ကိဗျ နဲ့ Kharkiv မှာ သောငျတငျနတေဲ့ အိန်ဒိယ ကြောငျးသားတှေ အမြားကွီး ရှိပါတယျ။”

ရုရှား က ကြူးကြောျ တိုကျခိုကျပွီး ငါးရကျမွောကျအဝငျ ဖဖေောျဝါရီ လကုနျရကျ အထိ ယူကရိနျး မှာ အရပျသား အနညျးဆုံး ၁၀၂ ယောကျ သဆေုံးခဲ့ပွီးပါပွီ။ ၃၀၄ ယောကျ ဒဏျရာရခဲ့ကွပါတယျ။ အိန်ဒိယ နိုငျငံသား ၆၀၀၀ ယူကရိနျး မှာ ပိတျမိနတေယျလို့ အိန်ဒိယ အစိုးရ က ရိုကျတာ သတငျးဌာန ကို ပွောပါတယျ။

ယူကရိနျး အစိုးရ စားရငျးအရ၊ အခု ပဋိပက်ခအတိုငျမီ၊ ယူကရိနျး မှာ နိုငျငံခွားသား ကြောငျးသား ၇၆၀၀၀ ရှိခဲ့ပွီး၊ လေးပုံတဈပုံ ဝနျးကငြျ က အိန်ဒိယ ကြောငျးသားတှပေါ။

ဟနျဂရေီ နိုငျငံ ရောကျ ယူကရိနျး ဒုက်ခသညျ အမြိုးသမီးတဈဦးကလညျး စဈ နဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး ပွူနာအပေါျ ခုလို ပွောပါတယျ။

“ဥရောပ က အကူအညီ ကို ကြှနျမတို့ စောင့ျနပေါတယျ။ ရုရှား နဲ့ ရုရှား ကွမျးရမျးသူတှေ ကို ကြှနျမတို့ ကွောကျပါတယျ။ ဒါ ဖွဈနိုငျတယျလို့ ကြှနျမတို့ မသိခဲ့ကွဘူး။ ကံအကွောငျးမလှစှာပဲ ခု ဖွဈနတေယျ။ ခု ကြှနျမတို့ တိုငျးပွညျ က စိတျမခရြတော့ဘူး ဆိုတာ ကြှနျမ သိတယျ။ ဘယျတော့ ပွီးဆုံးမလဲ ဆိုတာကိုတော့ ကြှနျမ မသိဘူး။ ကြှနျမတို့ က ယူကရိနျးတှပေါ။ စဈ ကို အလိုမရှိပါဘူး။ တကမ်ဘာလုံး၊ ဥရောပ တတိုကျလုံး၊ အမရေိကနျ နဲ့ တခွား တိုငျးပွညျတှလေညျး စဈကို မလိုလားဘူး ဆိုတာ ကြှနျမ သခြောပါတယျ။ အရာရာ အဆငျပွပွေီး၊ ကြှနျမတို့ ငွိမျးခမြျးစှာ နရေမယျလို့ ကြှနျမ မြှောျလင့ျပါတယျ။”

ရုရှား က ကြူးကြောျ တိုကျခိုကျကတညျးကဆိုရငျ လူပေါငျး ၆၅၀၀၀၀ ကြောျ ဟာ ယူကရိနျး နဲ့ နယျစပျခငြျး ဆကျနကွေတဲ့ ပိုလနျ၊ ရိုမေးနီးယား၊ စလိုဗားကီးယား နဲ့ ဟနျဂရေီ နိုငျငံတှေ ကို ထှကျပွေးခဲ့ကွရတယျလို့ ဥရောပ ကောျမရှငျ က ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ က ပွောပါတယျ။

ယူကရိနျး မွို့တောျ ကိဗျ ကနေ မိုငျပေါငျး ၈၀၀၀ လောကျ ဝေးကှာတဲ့ တောငျအမရေိကတိုကျ၊ အာဂငြျတီးနား နိုငျငံ ရဲ့ လှှတျတောျမှာတော့ ရုရှား ရဲ့ ကြူးကြောျစဈဘေး နဲ့ ကိုဗဈ ကပျဘေး မှာ သဆေုံးသှားကွသူတှအေတှကျ ဝမျးနညျးကွကှေဲခွငျး အဖွဈ ငွိမျသကျစှာ အထိမျးအမှတျပွုခဲ့ကွပါတယျ။ အာဂငြျတီးနား သမ်မတ Alberto Fernandez က ခုလို အထိမျးအမှတျ ပွုဖို့ လှှတျတောျ ကို တောငျးဆိုခဲ့တာပါ။

“ယူကရိနျး ကို ရုရှား က ကြူးကြောျဝငျရောကျလိုကျတဲ့အတှကျ ကမ်ဘာ့ ငွိမျးခမြျးရေး က ပွောငျးလဲသှားခဲ့ပါပွီ။ စဈတစ်ဆကွေီး ထလာတဲ့အတိုငျး ဥရောပ က လှုပျရှားကွရပွီ။ စဈပှဲ ရဲ့ ကွမျးရမျးမှုတှကွေောင့ျ လူ့အသကျတှေ တခါထပျ ဆုံးပါးကွရပွနျပွီ။ အဲဒီ ဘဝတှအေတှကျ၊ ကိုဗဈ ကွောင့ျ ဆုံးပါးသှားကွသူတှအေတှကျ တဈမိနဈ ငွိမျသကျစှာ ဝမျးနညျးခွငျး အထိမျးအမှတျပွုကွဖို့ ကြှနျတောျ မတေ်တာရပျခံပါတယျ။”

သမ်မတ ဂြိုးဘိုငျဒငျ ပွောခဲ့သလိုပါပဲ၊ ကမ်ဘာကွီး က ဒီမိုကရစေီ နဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး ဘကျ မှာ ရှိနကွေပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အာဏာရှငျတှေ သူတို့ ရမျးကားမှုတှအေတှကျ ပေးဆပျရအောငျ လုပျကွဖို့တော့ လိုပါလိမ့ျမယျ။