[[Zawgyi/Unicode]]
ပဲခူးတိုင်း ညောင်လေးပင်ခရိုင်မှာ စစ်ကောင်စီက စစ်အင်အားတိုးချဲ့နေတာကြောင့် အဲဒီဒေသတဝိုက်ရွာတွေက ပြည်သူတွေ ဘေးကင်းရာထွက်ပြေး ပုန်းရှောင်နေကြပါတယ်။ ဘေးလွတ်ရာ ထွက်ပြေးနေကြသူ ၅၅၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ ကရင်လူမှုရေးရာအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။ မူသယ်ရွာဘက်ကို အစောပိုင်းကလည်းလက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်လို့ ၃ ယောက်ဒဏ်ရာရခဲ့ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့ သတင်း နန်းလောဝ်ကတင်ပြပေးထားပါတယ်။
ကရင်ပြည်နယ်၊ ညောင်လေးပင်ခရိုင် ကျောက်ကြီးမြို့နယ် မူသယ်ဒေသမှာ စစ်အင်အားတိုးချဲ့နေတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KNLA ၊ ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် KNDO တို့ မူသယ်ဒေသမှာ မကြာခဏ ပစ်ခတ်မှုတွေဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU က ဒီနေ့ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ မူသယ်ကတဆင့်စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ မြင်းတွေတင်ဆောင်ထားတဲ့ စစ်ကား အစီး၃၀ ကို မူတြော်ခရိုင်ဘက်ကို စစ်တပ်က ပို့ဆောင်နေတယ်လို့ KNU ကပြောပါတယ်။ အဲဒီလိုလုပ်နေတဲ့အတွက် မူသယ်ကျေးရွာအပါအဝင် ကားလမ်းတဘက်တချက်မှာရှိတဲ့ ကျေးရွာ ၅ ရွာလောက် ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်ကတည်းက ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်က စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေကြောင့် ဘေးလွတ်ရာ ထွက်ပြေးနေကြသူ ၅၅၀ ထက်မနည်းရှိတယ်လို့ ညောင်လေးပင်ခရိုင် ကရင်လူမှုရေးရာအဖွဲ့ ဆက်ဆံရေးတာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။
“အခု အသစ်တွေ ထပ်ပြေးတာကတော့ ဒီမူသယ်ရွာ၊ ဒေသခံက ဦးရေ ၅၅၈ လောက်ရှိပါတယ်။ အိမ်ခြေက ၈၈ အဲ့ဒီရွာက။ (စစ်ကောင်စီ)သူတို့က အဲ့ဒီလမ်းကို သူတို့ ရိက္ခာတွေ ဘာတွေသယ်တယ်။ လူအင် အားတွေ ထပ်ဖြည့်တယ်။ အဲ့အပေါ်မှာ တခါတလေကျ ထိတွေ့မှုတွေ ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ အခုတော့ ဒီလမ်းဘေးတလျှောက်ရှိတဲ့ ရွာတွေအများကြီးကတော့ သူတို့ကတော့ မနေရဲကြဘူး။”
အခုလို မူသယ်မှာ စစ်တပ်ရဲ့လှုပ်ရှားမှုတွေ တိုးမလုပ်ခင် ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလတုန်းကလည်း ရွာတွေဘက် လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်လို့ သုံးဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ရတယ်လို့ သူက ဆက်ပြောပါတယ်။
“အဲ့ဒီရွာကမပြေးခင်မှာ ရွာထဲမှာ တခါ သူတို့ လက်နက်ကြီးနဲ့ထုတာ၊ အဲ့ဒီမှာ ပြည်သူသုံးဦးလောက် ဒဏ်ရာရတယ်။ အဲ့နောက်ပိုင်း အခုက အင်အားတွေ ထပ်တိုးတယ်။ ရိက္ခာတွေ ထပ်ဖြည့်နေတဲ့အခါကျတော့ အဲ့ဒီအရှေ့မှာ သူတို့က သွားနေတဲ့အခါကျတော့ ရွာသားတွေကတော့ မနေရဲကြဘူးလေး။ ပြေးကုန်ပြီ။”
အခုလို ဘေးလွတ်ရာ ပြေးနေကြရသူတွေဟာ ဆောင်းတွင်းကာလ အအေးဒဏ်နဲ့ စားရိက္ခာအခက်အခဲကြောင့် ဒုက္ခမျိုးစုံရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။
“ဒီဆောင်းတွင်းမှာ အေးတဲ့ရာသီဆိုတော့ အခက်အခဲကအများကြီးရှိတယ်။ အခက်အခဲပေါင်းစုံပဲ။ အခုလည်း ဆောင်းတွင်းကာလမှာ အေးတဲ့ရာသီဆိုတော့လည်း သူတို့လည်း အခက်အခဲတွေ၊ ပြီးတော့ ဒေသခံပြောမယ်ဆိုရင် ဟို…တိုက်ပွဲကာလတလျှောက်လုံးမှာ စစ်ဘေးဒဏ်ခံနေရတဲ့ ပြည်သူတွေလေ။ ဒီငြိမ်းချမ်းရေးကာလ အပစ်ရပ်စဲရေးကာလမှာပဲ နည်းနည်းလေး ပြန်ပြီးတော့ အခြေစိုက်ပြီးတော့ လုပ်ကိုင်စားသောက်နေတယ်။ အခုလည်း ပြောမယ်ဆိုရင် ဥယျာဉ်ခြံမြေမှာ အလုပ်သိမ်းတဲ့အချိန်ပေါ့။ ဆိုတော့ အဲ့မှာ အခြေအနေက မကောင်းတော့ သူတို့ထပ်ပြေးရတယ်ဆိုတော့ အခက်အခဲက အများကြီးရှိတာပေါ့။”
KNU တပ်မဟာ ၆ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ လေးကေ့ကော်ဒေသအပေါ် စစ်တပ်က ထိုးစစ်ဆင်လို့ တိုက်ပွဲတွေဖြစ် နေချိန် တခြားကရင်ဒေသတွေမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ စစ်ရေးလှုပ်ရှား၊ အင်းအားတိုးချဲ့ နေတာဖြစ်ပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ကရင်ဒေသမှာ အိုးအိမ်ပစ်ထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ ဒုက္ခသည် သောင်းဂဏန်းရှိနေပါတယ်။ ဆောင်တွင်းကာလ တောတောင်ထဲမှာ ပုန်းခိုနေကြရသူတွေဟာ အအေးဒဏ်အပြင် အခက်အခဲမျိုးစုံ ကြုံနေကြရပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
===========
[[Unicode]]
ညောငျလေးပငျခရိုငျတှငျး စဈရေးတငျးမာလို့ ဒသေခံတှဘေေးကငျးရာပွေးရှောငျ
ပဲခူးတိုငျး ညောငျလေးပငျခရိုငျမှာ စဈကောငျစီက စဈအငျအားတိုးခြဲ့နတောကွောင့ျ အဲဒီဒသေတဝိုကျရှာတှကေ ပွညျသူတှေ ဘေးကငျးရာထှကျပွေး ပုနျးရှောငျနကွေပါတယျ။ ဘေးလှတျရာ ထှကျပွေးနကွေသူ ၅၅၀ ကြောျရှိတယျလို့ ကရငျလူမှုရေးရာအဖှဲ့က ပွောပါတယျ။ မူသယျရှာဘကျကို အစောပိုငျးကလညျးလကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျလို့ ၃ ယောကျဒဏျရာရခဲ့ပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့ သတငျး နနျးလောဝျကတငျပွပေးထားပါတယျ။
ကရငျပွညျနယျ၊ ညောငျလေးပငျခရိုငျ ကြောကျကွီးမွို့နယျ မူသယျဒသေမှာ စဈအငျအားတိုးခြဲ့နတေဲ့ စဈကောငျစီတပျနဲ့ ကရငျအမြိုးသားလှတျမွောကျရေးတပျမတောျ KNLA ၊ ကရငျအမြိုးသားကာကှယျရေးတပျ KNDO တို့ မူသယျဒသေမှာ မကွာခဏ ပဈခတျမှုတှဖွေဈပှားခဲ့တယျလို့ ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး KNU က ဒီနေ့ ဒီဇငျဘာ ၂၈ ရကျမှာ သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။ မူသယျကတဆင့ျစားနပျရိက်ခာနဲ့ မွငျးတှတေငျဆောငျထားတဲ့ စဈကား အစီး၃၀ ကို မူတွောျခရိုငျဘကျကို စဈတပျက ပို့ဆောငျနတေယျလို့ KNU ကပွောပါတယျ။ အဲဒီလိုလုပျနတေဲ့အတှကျ မူသယျကြေးရှာအပါအဝငျ ကားလမျးတဘကျတခကြျမှာရှိတဲ့ ကြေးရှာ ၅ ရှာလောကျ ဒီဇငျဘာ ၂၁ ရကျကတညျးက ထှကျပွေးနကွေရပါတယျ။ စဈကောငျစီဘကျက စဈရေးလှုပျရှားမှုတှကွေောင့ျ ဘေးလှတျရာ ထှကျပွေးနကွေသူ ၅၅၀ ထကျမနညျးရှိတယျလို့ ညောငျလေးပငျခရိုငျ ကရငျလူမှုရေးရာအဖှဲ့ ဆကျဆံရေးတာဝနျခံက ပွောပါတယျ။
“အခု အသဈတှေ ထပျပွေးတာကတော့ ဒီမူသယျရှာ၊ ဒသေခံက ဦးရေ ၅၅၈ လောကျရှိပါတယျ။ အိမျခွကေ ၈၈ အဲ့ဒီရှာက။ (စဈကောငျစီ)သူတို့က အဲ့ဒီလမျးကို သူတို့ ရိက်ခာတှေ ဘာတှသေယျတယျ။ လူအငျ အားတှေ ထပျဖွည့ျတယျ။ အဲ့အပေါျမှာ တခါတလကြေ ထိတှေ့မှုတှေ ဖွဈတဲ့အခါကတြော့ အခုတော့ ဒီလမျးဘေးတလြှောကျရှိတဲ့ ရှာတှအေမြားကွီးကတော့ သူတို့ကတော့ မနရေဲကွဘူး။”
အခုလို မူသယျမှာ စဈတပျရဲ့လှုပျရှားမှုတှေ တိုးမလုပျခငျ ပွီးခဲ့တဲ့ နိုဝငျဘာလတုနျးကလညျး ရှာတှဘေကျ လကျနကျကွီးနဲ့ ပဈခတျလို့ သုံးဦး ဒဏျရာရခဲ့ရတယျလို့ သူက ဆကျပွောပါတယျ။
“အဲ့ဒီရှာကမပွေးခငျမှာ ရှာထဲမှာ တခါ သူတို့ လကျနကျကွီးနဲ့ထုတာ၊ အဲ့ဒီမှာ ပွညျသူသုံးဦးလောကျ ဒဏျရာရတယျ။ အဲ့နောကျပိုငျး အခုက အငျအားတှေ ထပျတိုးတယျ။ ရိက်ခာတှေ ထပျဖွည့ျနတေဲ့အခါကတြော့ အဲ့ဒီအရှေ့မှာ သူတို့က သှားနတေဲ့အခါကတြော့ ရှာသားတှကေတော့ မနရေဲကွဘူးလေး။ ပွေးကုနျပွီ။”
အခုလို ဘေးလှတျရာ ပွေးနကွေရသူတှဟော ဆောငျးတှငျးကာလ အအေးဒဏျနဲ့ စားရိက်ခာအခကျအခဲကွောင့ျ ဒုက်ခမြိုးစုံရငျဆိုငျနကွေရပါတယျ။
“ဒီဆောငျးတှငျးမှာ အေးတဲ့ရာသီဆိုတော့ အခကျအခဲကအမြားကွီးရှိတယျ။ အခကျအခဲပေါငျးစုံပဲ။ အခုလညျး ဆောငျးတှငျးကာလမှာ အေးတဲ့ရာသီဆိုတော့လညျး သူတို့လညျး အခကျအခဲတှေ၊ ပွီးတော့ ဒသေခံပွောမယျဆိုရငျ ဟို…တိုကျပှဲကာလတလြှောကျလုံးမှာ စဈဘေးဒဏျခံနရေတဲ့ ပွညျသူတှလေေ။ ဒီငွိမျးခမြျးရေးကာလ အပဈရပျစဲရေးကာလမှာပဲ နညျးနညျးလေး ပွနျပွီးတော့ အခွစေိုကျပွီးတော့ လုပျကိုငျစားသောကျနတေယျ။ အခုလညျး ပွောမယျဆိုရငျ ဥယြာဉျခွံမွမှော အလုပျသိမျးတဲ့အခြိနျပေါ့။ ဆိုတော့ အဲ့မှာ အခွအေနကေ မကောငျးတော့ သူတို့ထပျပွေးရတယျဆိုတော့ အခကျအခဲက အမြားကွီးရှိတာပေါ့။”
KNU တပျမဟာ ၆ ထိနျးခြုပျထားတဲ့ လေးကေ့ကောျဒသေအပေါျ စဈတပျက ထိုးစဈဆငျလို့ တိုကျပှဲတှဖွေဈ နခြေိနျ တခွားကရငျဒသေတှမှော စဈကောငျစီတပျတှေ စဈရေးလှုပျရှား၊ အငျးအားတိုးခြဲ့ နတောဖွဈပါတယျ။ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ကရငျဒသေမှာ အိုးအိမျပဈထှကျပွေးနကွေရတဲ့ ဒုက်ခသညျ သောငျးဂဏနျးရှိနပေါတယျ။ ဆောငျတှငျးကာလ တောတောငျထဲမှာ ပုနျးခိုနကွေရသူတှဟော အအေးဒဏျအပွငျ အခကျအခဲမြိုးစုံ ကွုံနကွေရပါတယျ။
#MyanmarViolence #MyanmarIDPs #VOABurmese
#ပဲခူးတိုငျး၊ညောငျလေးပငျ #လေးကေ့ကောျ #တပျမဟာ၆ #ကအေဲနျယူ #ကြောကျကွီး #မူသယျ #မူတွောျခရိုငျ #လကျနကျကွီး #ဗှီအိုအေ
===========