(zawgyi)
၂၀၂၁ ခုနှစ်ရဲ့ အာကာသ စူးစမ်းလေ့လာမှုရဲ့ ထူးခြားတဲ့ မှတ်တိုင်တွေထဲမှာ ဘီလျံနာသဌေးကြီးတွေ အာကာသထဲ အလည်သွားတာ၊ နာဆာနဲ့တရုတ်တို့ရဲ့ ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ်ငယ်တွေ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်ကို ဆင်းသက်နိုင်ခဲ့တာတွေဟာ ထူးခြားပါတယ်။ သန်းကြွယ်သူဌေးတွေနဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေတင်မကပဲ လူသာမန်တွေရော အာကာသထဲ သွားရောက်လည်ပတ်လို့မရနိုင်ဘူးလား။ လာမယ့် ၂၀၂၂ မှာ ဒါတွေ ဖြစ်လာနိုင်မလား။ AP သိပ္ပံသတင်းဆောင်းပါးကို အခြေခံပြီး ကိုအောင်မြတ်သူက တင်ဆက်ပေးထားပါတယ်။
အာကာသ စူးစမ်းလေ့လာရေးနယ်ပယ်မှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဟာ ထူးထူးခြားခြားနှစ် တခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်ကို စက်ရုပ်ယာဉ်ငယ် ဆင်းသက်လေ့လာနိုင်တာ၊ ဘီလျံနာသဌေးကြီးတွေ ဖြစ်တဲ့ Jeff Benzos နဲ့ Richard Branson တို့နှစ်ဦး အာကာထဲ သွားရောက်တာ စတာတွေဟာ အာကာသလေ့လာရေးရဲ့ ထူးခြားတဲ့မှတ်တိုင်တွေပါ။
AP ရဲ့ Cape Canaveral သတင်းထောက် Marcia Dunn ပြောတာကတော့ ၂၀၂၂ မှာလည်း အင်္ဂါဂြိုလ်လေ့လာရေးနဲ့အာကာသ ခရီးသွားလုပ်ငန်းတွေဟာ လျော့ပါးသွားမယ့် လက္ခဏာ မတွေ့ရဘူးလို့ဆိုပါတယ်။
“ ၂၀၂၁ ကတော့ အာကာသနယ်ပယ်ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ နှစ်ပါ။ သံသယ မရှိပါဘူး။ ၂၀၂၁ မှာလည်း ဆက်ပြီး အရှိန်ရနေဦးမှာပါ။ နည်းနည်းတောင် ပိုပါဦးမယ်။ အာကာသထဲ လူတွေပို သွားဖို့ရှိပြီး နာဆာရော၊ လူသာမန်တွေပါ အာကာသ ခရီးတွေ ထွက်ကြမှာပါ။ အင်္ဂါဂြိုလ်၊ ကြာသပတေးဂြိုလ် ခရီးစဉ်တွေ နဲ့ ဥက္ကာပျံတွေဆီ သွားနိုင်ခြေရှိပါတယ်။ ၂၀၂၂ ကိုတော့ တော်တော်လေး မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်”
အမေရိကန် အမျိုးသားအာကာသအေဂျင်စီ NASA ကတော့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အထိ လပေါ်ကို လူပြန်လွှတ်ဖို့ အစီအစဉ်မရှိသေးပေမယ့်လို့၊ ၂၀၂၂ ထဲမှာတော့ SLS ခေါ်တဲ့ အကာသဒုံးစနစ်နဲ့ Orion ယာဉ်ငယ်ကို လူမပါပဲ ပစ်လွှတ်ဖို့ ရည်ရွယ်ထားပါတယ်။
၂၀၂၂ ထဲ လဆီကို သွားဖို့ဂျပန်နဲ့ ယူအေအီးနိုင်ငံတို့အပါအဝင့် နိုင်ငံတော်တော်များများ စီစဉ်နေကြပြီး နာဆာကတော့ ၂၀၂၅၊ ၂၀၂၆ လောက်မှ တခြားမိတ်ဖတ်တွေနဲ့အတူ လပေါ်ကို သွားဖို့မျှော်လင့်ထားတယ်လို့ Dunn က ပြောပါတယ်။
၂၀၂၁ ထဲမှာတော့ နာဆာရဲ့ ကားတစီးအရွယ်ရှိတဲ့ ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ် Perseverance နံ့ တရုတ် ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ် Zhurong တို့ ဂြိုလ်နီကြီးဖြစ်တဲ့ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်ကို ဆင်းသက်ခဲ့ကြပါတယ်။
အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ် သက်ရှိတွေရှိမရှိလေ့လာဖို့ ဥရောပအာကာသ အေဂျင်စီနဲ့ ရုရှရဲ့ Roscosmos တို့အစီအစဉ်က ၂၀၂၀ မှာ မပစ်လွှတ်နိုင်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ၂၀၂၂ စက်တင်ဘာလထဲမှာ ပစ်လွှတ်ဖို့ရှိပါတယ်။
သိပံပညာရှင်တွေကတော့ အဆင့်မြင့် ကိရိယာတွေတပ်ဆင်ထားတဲ့ ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ်ဟာ အင်္ဂါဂြိုလ် မျတ်နှာပြင်အောက်ပေါ်မှာ သက်ရှိနဲ့ရေ ရှိမရှိ သမိုင်းကြောင်းကို တူးဆွ ရှာဖွေကြမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒါနဲ့ပက်သက်ပြီးတော့ AP သတင်းထောက် Dunn က အခုလိုပြောပါတယ်။
“ ဥရောပရဲ့ အင်္ဂါဂြိုလ်ခရီးစဉ်အတွက် ရုရှားဒုံပျံနဲ့ပစ်လွှတ်ဖို့လုပ်နေတာ ကြည့်ရတာ အစစအရာရာ အဆင်ပြေပါတယ်။ သူတို့ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်မှာ ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ်ကို ဆင်းသက်ဖို့ကြီးစားနေကြတာပါ။ ဒါက ဖြစ်မလာသေးပေမယ့် ၂၀၂၂ ထဲ ပစ်လွှတ်မယ့်အစီအစဉ်ကတော့ ကံကောင်းခြင်းတွေအများကြီးရှိမယ်လို့မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်”
၂၀၂၁ ဟာ အာကာသခရီးသွားနှစ်ကို စတင်လိုက်တဲ့ နှစ်တနှစ်အဖြစ် သတိရ ကြမှာပါ။ Space-X အာကာသယာဉ် ရဲ့ သီးသန့်ခရီးစဉ်အဖြစ် သဌေးကြီး Jeff Bezos နဲ့ Richard Branson တို့ဟာ အာကာသထဲ အပျော်တမ်း ကမ္ဘာပတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
Dunn ပြောတာကတော့ Space-X တည်ထောင်သူ Elon Musk အနေနဲ့ Jeff Bezos နဲ့ Richard Branson တို့လမ်းကြောင်းမျိုးသွားမှာမဟုတ်ပဲ လောလောဆယ် သူဟာ ကုမ္မဏီက ကျည်ဆံပုံ တည်ဆောင်ထားတဲ့ Starship အပေါ် အာရုံကျနေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ သူ့ကို ၂၀၂၂ အစောပိုင်းမှာ အစမ်းပစ်လွှတ်မှာဖြစ်ပါတယ်။
“ Jeff Bezos က Texas ကနေ ဒုံးပျံနဲ့တက်သွားတာ ကျမတို့မြင်ခဲ့ရတယ်။ Richard Branson ကလည်း ၂၀၂၁ ထဲမှာ နယူး မက္ကဆီကိုကနေ Virgin Galactic ဒုံးယာဉ်နဲ့တက်သွားတာကို မြင်ခဲ့ရတယ်။ လူတိုင်းက စိတ်ဝင်စားနေကြတာက Elon Musk ဘာလဲ၊ ဘယ်လဲပေါ့။ သူကလည်း အရင်ကတည်းက ဒါနဲ့မပက်သက်ဘူးလို့ပြောပြီးသားဖြစ်ပြီး သူ့ဒုံးပျံနဲ့တောင် ဒါမျိုးသွားဖို့သူတခါမှ မစီစဉ်ခဲ့ပါဘူး။ သူပိုပြီးစိတ်ဝင်စားတာက လူသားတွေက ဂြိုလ်တွေကို လှည့်ပတ်သွားလာတာမျိုးပါ။ ဒါကြောင့်မို့သူ Starship ကို Texas ပြည်နယ်ထဲမှာ တည်ဆောက်နေတာဖြစ်တယ်။ အနိမ့်ဆုံးတော့၂၀၂၂ ထဲမှာ ကိုယ့်ဒုံးပျံနဲ့ကိုယ် အာကာသကိုသွားတဲ့ ဘီလျံနာတွေ ထပ်ပြီး ရှိလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ “
ဂျပန် ဖက်ရှင်ဒီဇိုင်နာ သူဌေးကြီး Yusaku Maezawa နဲ့ သူ့ရဲ့ ထုတ်လုပ်သူတို့ဟာလည်း မကြာသေးမီကပဲ နိုင်ငံတကာ အာကာသစခန်းကို ကိုယ့်စားရိတ်နဲ့ကိုယ် အလည်အပတ်သွားခဲ့ပါသေးတယ်။
၂၀၂၂ ထဲ မှာတော့ သူလိုကိုယ်လို သာမန်လူတွေ ပိုပြီး အာကာသထဲရောက်ဖို့ဖြစ်လာမယ်လို့ Dunn က ယူဆပါတယ်။ ချမ်းသာတဲ့သူတွေ ၊ ဒါမှမဟုတ် အဆင့်မြင့်သင်ကြားလေ့ကျင့်ထားတဲ့ အာကာသ သူရဲ တွေ တင်မကပါဘူး၊ ၂၀၂၂ ဟာ သာမန်လူတွေကိုလည်း အာကာသထဲ ပိုပြီး သွားနိုင်အောင် တံခါးဖွင့်ပေးထားပါတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
(unicode)
၂၀၂၁ ခုနှဈရဲ့ အာကာသ စူးစမျးလေ့လာမှုရဲ့ ထူးခွားတဲ့ မှတျတိုငျတှထေဲမှာ ဘီလြံနာသဌေးကွီးတှေ အာကာသထဲ အလညျသှားတာ၊ နာဆာနဲ့တရုတျတို့ရဲ့ ဂွိုလျဆငျးယာဉျငယျတှေ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျကို ဆငျးသကျနိုငျခဲ့တာတှဟော ထူးခွားပါတယျ။ သနျးကွှယျသူဌေးတှနေဲ့ သိပ်ပံပညာရှငျတှတေငျမကပဲ လူသာမနျတှရေော အာကာသထဲ သှားရောကျလညျပတျလို့မရနိုငျဘူးလား။ လာမယ့ျ ၂၀၂၂ မှာ ဒါတှေ ဖွဈလာနိုငျမလား။ AP သိပ်ပံသတငျးဆောငျးပါးကို အခွခေံပွီး ကိုအောငျမွတျသူက တငျဆကျပေးထားပါတယျ။
အာကာသ စူးစမျးလေ့လာရေးနယျပယျမှာ ၂၀၂၁ ခုနှဈဟာ ထူးထူးခွားခွားနှဈ တခုဖွဈခဲ့ပါတယျ။ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျကို စကျရုပျယာဉျငယျ ဆငျးသကျလေ့လာနိုငျတာ၊ ဘီလြံနာသဌေးကွီးတှေ ဖွဈတဲ့ Jeff Benzos နဲ့ Richard Branson တို့နှဈဦး အာကာထဲ သှားရောကျတာ စတာတှဟော အာကာသလေ့လာရေးရဲ့ ထူးခွားတဲ့မှတျတိုငျတှပေါ။
AP ရဲ့ Cape Canaveral သတငျးထောကျ Marcia Dunn ပွောတာကတော့ ၂၀၂၂ မှာလညျး အငျ်ဂါဂွိုလျလေ့လာရေးနဲ့အာကာသ ခရီးသှားလုပျငနျးတှဟော လြော့ပါးသှားမယ့ျ လက်ခဏာ မတှေ့ရဘူးလို့ဆိုပါတယျ။
“ ၂၀၂၁ ကတော့ အာကာသနယျပယျရဲ့ ထူးခွားတဲ့ နှဈပါ။ သံသယ မရှိပါဘူး။ ၂၀၂၁ မှာလညျး ဆကျပွီး အရှိနျရနေဦးမှာပါ။ နညျးနညျးတောငျ ပိုပါဦးမယျ။ အာကာသထဲ လူတှပေို သှားဖို့ရှိပွီး နာဆာရော၊ လူသာမနျတှပေါ အာကာသ ခရီးတှေ ထှကျကွမှာပါ။ အငျ်ဂါဂွိုလျ၊ ကွာသပတေးဂွိုလျ ခရီးစဉျတှေ နဲ့ ဥက်ကာပြံတှဆေီ သှားနိုငျခွရှေိပါတယျ။ ၂၀၂၂ ကိုတော့ တောျတောျလေး မြှောျလင့ျထားကွပါတယျ”
အမရေိကနျ အမြိုးသားအာကာသအဂေငြျစီ NASA ကတော့ ၂၀၂၅ ခုနှဈအထိ လပေါျကို လူပွနျလှှတျဖို့ အစီအစဉျမရှိသေးပမေယ့ျလို့၊ ၂၀၂၂ ထဲမှာတော့ SLS ခေါျတဲ့ အကာသဒုံးစနဈနဲ့ Orion ယာဉျငယျကို လူမပါပဲ ပဈလှှတျဖို့ ရညျရှယျထားပါတယျ။
၂၀၂၂ ထဲ လဆီကို သှားဖို့ဂပြနျနဲ့ ယူအအေီးနိုငျငံတို့အပါအဝငျ့ နိုငျငံတောျတောျမြားမြား စီစဉျနကွေပွီး နာဆာကတော့ ၂၀၂၅၊ ၂၀၂၆ လောကျမှ တခွားမိတျဖတျတှနေဲ့အတူ လပေါျကို သှားဖို့မြှောျလင့ျထားတယျလို့ Dunn က ပွောပါတယျ။
၂၀၂၁ ထဲမှာတော့ နာဆာရဲ့ ကားတစီးအရှယျရှိတဲ့ ဂွိုလျဆငျးယာဉျ Perseverance နံ့ တရုတျ ဂွိုလျဆငျးယာဉျ Zhurong တို့ ဂွိုလျနီကွီးဖွဈတဲ့ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျကို ဆငျးသကျခဲ့ကွပါတယျ။
အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျ သကျရှိတှရှေိမရှိလေ့လာဖို့ ဥရောပအာကာသ အဂေငြျစီနဲ့ ရုရှရဲ့ Roscosmos တို့အစီအစဉျက ၂၀၂၀ မှာ မပဈလှှတျနိုငျခဲ့ပမေယ့ျလညျး ၂၀၂၂ စကျတငျဘာလထဲမှာ ပဈလှှတျဖို့ရှိပါတယျ။
သိပံပညာရှငျတှကေတော့ အဆင့ျမွင့ျ ကိရိယာတှတေပျဆငျထားတဲ့ ဂွိုလျဆငျးယာဉျဟာ အငျ်ဂါဂွိုလျ မတြျနှာပွငျအောကျပေါျမှာ သကျရှိနဲ့ရေ ရှိမရှိ သမိုငျးကွောငျးကို တူးဆှ ရှာဖှကွေမှာဖွဈပါတယျ။
ဒါနဲ့ပကျသကျပွီးတော့ AP သတငျးထောကျ Dunn က အခုလိုပွောပါတယျ။
“ ဥရောပရဲ့ အငျ်ဂါဂွိုလျခရီးစဉျအတှကျ ရုရှားဒုံပြံနဲ့ပဈလှှတျဖို့လုပျနတော ကွည့ျရတာ အစစအရာရာ အဆငျပွပေါတယျ။ သူတို့ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျမှာ ဂွိုလျဆငျးယာဉျကို ဆငျးသကျဖို့ကွီးစားနကွေတာပါ။ ဒါက ဖွဈမလာသေးပမေယ့ျ ၂၀၂၂ ထဲ ပဈလှှတျမယ့ျအစီအစဉျကတော့ ကံကောငျးခွငျးတှအေမြားကွီးရှိမယျလို့မြှောျလင့ျထားကွပါတယျ”
၂၀၂၁ ဟာ အာကာသခရီးသှားနှဈကို စတငျလိုကျတဲ့ နှဈတနှဈအဖွဈ သတိရ ကွမှာပါ။ Space-X အာကာသယာဉျ ရဲ့ သီးသနျ့ခရီးစဉျအဖွဈ သဌေးကွီး Jeff Bezos နဲ့ Richard Branson တို့ဟာ အာကာသထဲ အပြောျတမျး ကမ်ဘာပတျခဲ့ကွပါတယျ။
Dunn ပွောတာကတော့ Space-X တညျထောငျသူ Elon Musk အနနေဲ့ Jeff Bezos နဲ့ Richard Branson တို့လမျးကွောငျးမြိုးသှားမှာမဟုတျပဲ လောလောဆယျ သူဟာ ကုမ်မဏီက ကညြျဆံပုံ တညျဆောငျထားတဲ့ Starship အပေါျ အာရုံကနြတေယျလို့ဆိုပါတယျ။ သူ့ကို ၂၀၂၂ အစောပိုငျးမှာ အစမျးပဈလှှတျမှာဖွဈပါတယျ။
“ Jeff Bezos က Texas ကနေ ဒုံးပြံနဲ့တကျသှားတာ ကမြတို့မွငျခဲ့ရတယျ။ Richard Branson ကလညျး ၂၀၂၁ ထဲမှာ နယူး မက်ကဆီကိုကနေ Virgin Galactic ဒုံးယာဉျနဲ့တကျသှားတာကို မွငျခဲ့ရတယျ။ လူတိုငျးက စိတျဝငျစားနကွေတာက Elon Musk ဘာလဲ၊ ဘယျလဲပေါ့။ သူကလညျး အရငျကတညျးက ဒါနဲ့မပကျသကျဘူးလို့ပွောပွီးသားဖွဈပွီး သူ့ဒုံးပြံနဲ့တောငျ ဒါမြိုးသှားဖို့သူတခါမှ မစီစဉျခဲ့ပါဘူး။ သူပိုပွီးစိတျဝငျစားတာက လူသားတှကေ ဂွိုလျတှကေို လှည့ျပတျသှားလာတာမြိုးပါ။ ဒါကွောင့ျမို့သူ Starship ကို Texas ပွညျနယျထဲမှာ တညျဆောကျနတောဖွဈတယျ။ အနိမ့ျဆုံးတော့၂၀၂၂ ထဲမှာ ကိုယ့ျဒုံးပြံနဲ့ကိုယျ အာကာသကိုသှားတဲ့ ဘီလြံနာတှေ ထပျပွီး ရှိလာမှာ မဟုတျပါဘူး။ “
ဂပြနျ ဖကျရှငျဒီဇိုငျနာ သူဌေးကွီး Yusaku Maezawa နဲ့ သူ့ရဲ့ ထုတျလုပျသူတို့ဟာလညျး မကွာသေးမီကပဲ နိုငျငံတကာ အာကာသစခနျးကို ကိုယ့ျစားရိတျနဲ့ကိုယျ အလညျအပတျသှားခဲ့ပါသေးတယျ။
၂၀၂၂ ထဲ မှာတော့ သူလိုကိုယျလို သာမနျလူတှေ ပိုပွီး အာကာသထဲရောကျဖို့ဖွဈလာမယျလို့ Dunn က ယူဆပါတယျ။ ခမြျးသာတဲ့သူတှေ ၊ ဒါမှမဟုတျ အဆင့ျမွင့ျသငျကွားလေ့ကငြ့ျထားတဲ့ အာကာသ သူရဲ တှေ တငျမကပါဘူး၊ ၂၀၂၂ ဟာ သာမနျလူတှကေိုလညျး အာကာသထဲ ပိုပွီး သှားနိုငျအောငျ တံခါးဖှင့ျပေးထားပါတယျလို့ သူက ပွောပါတယျ။
၂၀၂၁ ခုနှစ်ရဲ့ အာကာသ စူးစမ်းလေ့လာမှုရဲ့ ထူးခြားတဲ့ မှတ်တိုင်တွေထဲမှာ ဘီလျံနာသဌေးကြီးတွေ အာကာသထဲ အလည်သွားတာ၊ နာဆာနဲ့တရုတ်တို့ရဲ့ ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ်ငယ်တွေ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်ကို ဆင်းသက်နိုင်ခဲ့တာတွေဟာ ထူးခြားပါတယ်။ သန်းကြွယ်သူဌေးတွေနဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေတင်မကပဲ လူသာမန်တွေရော အာကာသထဲ သွားရောက်လည်ပတ်လို့မရနိုင်ဘူးလား။ လာမယ့် ၂၀၂၂ မှာ ဒါတွေ ဖြစ်လာနိုင်မလား။ AP သိပ္ပံသတင်းဆောင်းပါးကို အခြေခံပြီး ကိုအောင်မြတ်သူက တင်ဆက်ပေးထားပါတယ်။
အာကာသ စူးစမ်းလေ့လာရေးနယ်ပယ်မှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဟာ ထူးထူးခြားခြားနှစ် တခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်ကို စက်ရုပ်ယာဉ်ငယ် ဆင်းသက်လေ့လာနိုင်တာ၊ ဘီလျံနာသဌေးကြီးတွေ ဖြစ်တဲ့ Jeff Benzos နဲ့ Richard Branson တို့နှစ်ဦး အာကာထဲ သွားရောက်တာ စတာတွေဟာ အာကာသလေ့လာရေးရဲ့ ထူးခြားတဲ့မှတ်တိုင်တွေပါ။
AP ရဲ့ Cape Canaveral သတင်းထောက် Marcia Dunn ပြောတာကတော့ ၂၀၂၂ မှာလည်း အင်္ဂါဂြိုလ်လေ့လာရေးနဲ့အာကာသ ခရီးသွားလုပ်ငန်းတွေဟာ လျော့ပါးသွားမယ့် လက္ခဏာ မတွေ့ရဘူးလို့ဆိုပါတယ်။
“ ၂၀၂၁ ကတော့ အာကာသနယ်ပယ်ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ နှစ်ပါ။ သံသယ မရှိပါဘူး။ ၂၀၂၁ မှာလည်း ဆက်ပြီး အရှိန်ရနေဦးမှာပါ။ နည်းနည်းတောင် ပိုပါဦးမယ်။ အာကာသထဲ လူတွေပို သွားဖို့ရှိပြီး နာဆာရော၊ လူသာမန်တွေပါ အာကာသ ခရီးတွေ ထွက်ကြမှာပါ။ အင်္ဂါဂြိုလ်၊ ကြာသပတေးဂြိုလ် ခရီးစဉ်တွေ နဲ့ ဥက္ကာပျံတွေဆီ သွားနိုင်ခြေရှိပါတယ်။ ၂၀၂၂ ကိုတော့ တော်တော်လေး မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်”
အမေရိကန် အမျိုးသားအာကာသအေဂျင်စီ NASA ကတော့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အထိ လပေါ်ကို လူပြန်လွှတ်ဖို့ အစီအစဉ်မရှိသေးပေမယ့်လို့၊ ၂၀၂၂ ထဲမှာတော့ SLS ခေါ်တဲ့ အကာသဒုံးစနစ်နဲ့ Orion ယာဉ်ငယ်ကို လူမပါပဲ ပစ်လွှတ်ဖို့ ရည်ရွယ်ထားပါတယ်။
၂၀၂၂ ထဲ လဆီကို သွားဖို့ဂျပန်နဲ့ ယူအေအီးနိုင်ငံတို့အပါအဝင့် နိုင်ငံတော်တော်များများ စီစဉ်နေကြပြီး နာဆာကတော့ ၂၀၂၅၊ ၂၀၂၆ လောက်မှ တခြားမိတ်ဖတ်တွေနဲ့အတူ လပေါ်ကို သွားဖို့မျှော်လင့်ထားတယ်လို့ Dunn က ပြောပါတယ်။
၂၀၂၁ ထဲမှာတော့ နာဆာရဲ့ ကားတစီးအရွယ်ရှိတဲ့ ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ် Perseverance နံ့ တရုတ် ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ် Zhurong တို့ ဂြိုလ်နီကြီးဖြစ်တဲ့ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်ကို ဆင်းသက်ခဲ့ကြပါတယ်။
အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ် သက်ရှိတွေရှိမရှိလေ့လာဖို့ ဥရောပအာကာသ အေဂျင်စီနဲ့ ရုရှရဲ့ Roscosmos တို့အစီအစဉ်က ၂၀၂၀ မှာ မပစ်လွှတ်နိုင်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ၂၀၂၂ စက်တင်ဘာလထဲမှာ ပစ်လွှတ်ဖို့ရှိပါတယ်။
သိပံပညာရှင်တွေကတော့ အဆင့်မြင့် ကိရိယာတွေတပ်ဆင်ထားတဲ့ ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ်ဟာ အင်္ဂါဂြိုလ် မျတ်နှာပြင်အောက်ပေါ်မှာ သက်ရှိနဲ့ရေ ရှိမရှိ သမိုင်းကြောင်းကို တူးဆွ ရှာဖွေကြမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒါနဲ့ပက်သက်ပြီးတော့ AP သတင်းထောက် Dunn က အခုလိုပြောပါတယ်။
“ ဥရောပရဲ့ အင်္ဂါဂြိုလ်ခရီးစဉ်အတွက် ရုရှားဒုံပျံနဲ့ပစ်လွှတ်ဖို့လုပ်နေတာ ကြည့်ရတာ အစစအရာရာ အဆင်ပြေပါတယ်။ သူတို့ အင်္ဂါဂြိုလ်ပေါ်မှာ ဂြိုလ်ဆင်းယာဉ်ကို ဆင်းသက်ဖို့ကြီးစားနေကြတာပါ။ ဒါက ဖြစ်မလာသေးပေမယ့် ၂၀၂၂ ထဲ ပစ်လွှတ်မယ့်အစီအစဉ်ကတော့ ကံကောင်းခြင်းတွေအများကြီးရှိမယ်လို့မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်”
၂၀၂၁ ဟာ အာကာသခရီးသွားနှစ်ကို စတင်လိုက်တဲ့ နှစ်တနှစ်အဖြစ် သတိရ ကြမှာပါ။ Space-X အာကာသယာဉ် ရဲ့ သီးသန့်ခရီးစဉ်အဖြစ် သဌေးကြီး Jeff Bezos နဲ့ Richard Branson တို့ဟာ အာကာသထဲ အပျော်တမ်း ကမ္ဘာပတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
Dunn ပြောတာကတော့ Space-X တည်ထောင်သူ Elon Musk အနေနဲ့ Jeff Bezos နဲ့ Richard Branson တို့လမ်းကြောင်းမျိုးသွားမှာမဟုတ်ပဲ လောလောဆယ် သူဟာ ကုမ္မဏီက ကျည်ဆံပုံ တည်ဆောင်ထားတဲ့ Starship အပေါ် အာရုံကျနေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ သူ့ကို ၂၀၂၂ အစောပိုင်းမှာ အစမ်းပစ်လွှတ်မှာဖြစ်ပါတယ်။
“ Jeff Bezos က Texas ကနေ ဒုံးပျံနဲ့တက်သွားတာ ကျမတို့မြင်ခဲ့ရတယ်။ Richard Branson ကလည်း ၂၀၂၁ ထဲမှာ နယူး မက္ကဆီကိုကနေ Virgin Galactic ဒုံးယာဉ်နဲ့တက်သွားတာကို မြင်ခဲ့ရတယ်။ လူတိုင်းက စိတ်ဝင်စားနေကြတာက Elon Musk ဘာလဲ၊ ဘယ်လဲပေါ့။ သူကလည်း အရင်ကတည်းက ဒါနဲ့မပက်သက်ဘူးလို့ပြောပြီးသားဖြစ်ပြီး သူ့ဒုံးပျံနဲ့တောင် ဒါမျိုးသွားဖို့သူတခါမှ မစီစဉ်ခဲ့ပါဘူး။ သူပိုပြီးစိတ်ဝင်စားတာက လူသားတွေက ဂြိုလ်တွေကို လှည့်ပတ်သွားလာတာမျိုးပါ။ ဒါကြောင့်မို့သူ Starship ကို Texas ပြည်နယ်ထဲမှာ တည်ဆောက်နေတာဖြစ်တယ်။ အနိမ့်ဆုံးတော့၂၀၂၂ ထဲမှာ ကိုယ့်ဒုံးပျံနဲ့ကိုယ် အာကာသကိုသွားတဲ့ ဘီလျံနာတွေ ထပ်ပြီး ရှိလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ “
ဂျပန် ဖက်ရှင်ဒီဇိုင်နာ သူဌေးကြီး Yusaku Maezawa နဲ့ သူ့ရဲ့ ထုတ်လုပ်သူတို့ဟာလည်း မကြာသေးမီကပဲ နိုင်ငံတကာ အာကာသစခန်းကို ကိုယ့်စားရိတ်နဲ့ကိုယ် အလည်အပတ်သွားခဲ့ပါသေးတယ်။
၂၀၂၂ ထဲ မှာတော့ သူလိုကိုယ်လို သာမန်လူတွေ ပိုပြီး အာကာသထဲရောက်ဖို့ဖြစ်လာမယ်လို့ Dunn က ယူဆပါတယ်။ ချမ်းသာတဲ့သူတွေ ၊ ဒါမှမဟုတ် အဆင့်မြင့်သင်ကြားလေ့ကျင့်ထားတဲ့ အာကာသ သူရဲ တွေ တင်မကပါဘူး၊ ၂၀၂၂ ဟာ သာမန်လူတွေကိုလည်း အာကာသထဲ ပိုပြီး သွားနိုင်အောင် တံခါးဖွင့်ပေးထားပါတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
(unicode)
၂၀၂၁ ခုနှဈရဲ့ အာကာသ စူးစမျးလေ့လာမှုရဲ့ ထူးခွားတဲ့ မှတျတိုငျတှထေဲမှာ ဘီလြံနာသဌေးကွီးတှေ အာကာသထဲ အလညျသှားတာ၊ နာဆာနဲ့တရုတျတို့ရဲ့ ဂွိုလျဆငျးယာဉျငယျတှေ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျကို ဆငျးသကျနိုငျခဲ့တာတှဟော ထူးခွားပါတယျ။ သနျးကွှယျသူဌေးတှနေဲ့ သိပ်ပံပညာရှငျတှတေငျမကပဲ လူသာမနျတှရေော အာကာသထဲ သှားရောကျလညျပတျလို့မရနိုငျဘူးလား။ လာမယ့ျ ၂၀၂၂ မှာ ဒါတှေ ဖွဈလာနိုငျမလား။ AP သိပ်ပံသတငျးဆောငျးပါးကို အခွခေံပွီး ကိုအောငျမွတျသူက တငျဆကျပေးထားပါတယျ။
အာကာသ စူးစမျးလေ့လာရေးနယျပယျမှာ ၂၀၂၁ ခုနှဈဟာ ထူးထူးခွားခွားနှဈ တခုဖွဈခဲ့ပါတယျ။ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျကို စကျရုပျယာဉျငယျ ဆငျးသကျလေ့လာနိုငျတာ၊ ဘီလြံနာသဌေးကွီးတှေ ဖွဈတဲ့ Jeff Benzos နဲ့ Richard Branson တို့နှဈဦး အာကာထဲ သှားရောကျတာ စတာတှဟော အာကာသလေ့လာရေးရဲ့ ထူးခွားတဲ့မှတျတိုငျတှပေါ။
AP ရဲ့ Cape Canaveral သတငျးထောကျ Marcia Dunn ပွောတာကတော့ ၂၀၂၂ မှာလညျး အငျ်ဂါဂွိုလျလေ့လာရေးနဲ့အာကာသ ခရီးသှားလုပျငနျးတှဟော လြော့ပါးသှားမယ့ျ လက်ခဏာ မတှေ့ရဘူးလို့ဆိုပါတယျ။
“ ၂၀၂၁ ကတော့ အာကာသနယျပယျရဲ့ ထူးခွားတဲ့ နှဈပါ။ သံသယ မရှိပါဘူး။ ၂၀၂၁ မှာလညျး ဆကျပွီး အရှိနျရနေဦးမှာပါ။ နညျးနညျးတောငျ ပိုပါဦးမယျ။ အာကာသထဲ လူတှပေို သှားဖို့ရှိပွီး နာဆာရော၊ လူသာမနျတှပေါ အာကာသ ခရီးတှေ ထှကျကွမှာပါ။ အငျ်ဂါဂွိုလျ၊ ကွာသပတေးဂွိုလျ ခရီးစဉျတှေ နဲ့ ဥက်ကာပြံတှဆေီ သှားနိုငျခွရှေိပါတယျ။ ၂၀၂၂ ကိုတော့ တောျတောျလေး မြှောျလင့ျထားကွပါတယျ”
အမရေိကနျ အမြိုးသားအာကာသအဂေငြျစီ NASA ကတော့ ၂၀၂၅ ခုနှဈအထိ လပေါျကို လူပွနျလှှတျဖို့ အစီအစဉျမရှိသေးပမေယ့ျလို့၊ ၂၀၂၂ ထဲမှာတော့ SLS ခေါျတဲ့ အကာသဒုံးစနဈနဲ့ Orion ယာဉျငယျကို လူမပါပဲ ပဈလှှတျဖို့ ရညျရှယျထားပါတယျ။
၂၀၂၂ ထဲ လဆီကို သှားဖို့ဂပြနျနဲ့ ယူအအေီးနိုငျငံတို့အပါအဝငျ့ နိုငျငံတောျတောျမြားမြား စီစဉျနကွေပွီး နာဆာကတော့ ၂၀၂၅၊ ၂၀၂၆ လောကျမှ တခွားမိတျဖတျတှနေဲ့အတူ လပေါျကို သှားဖို့မြှောျလင့ျထားတယျလို့ Dunn က ပွောပါတယျ။
၂၀၂၁ ထဲမှာတော့ နာဆာရဲ့ ကားတစီးအရှယျရှိတဲ့ ဂွိုလျဆငျးယာဉျ Perseverance နံ့ တရုတျ ဂွိုလျဆငျးယာဉျ Zhurong တို့ ဂွိုလျနီကွီးဖွဈတဲ့ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျကို ဆငျးသကျခဲ့ကွပါတယျ။
အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျ သကျရှိတှရှေိမရှိလေ့လာဖို့ ဥရောပအာကာသ အဂေငြျစီနဲ့ ရုရှရဲ့ Roscosmos တို့အစီအစဉျက ၂၀၂၀ မှာ မပဈလှှတျနိုငျခဲ့ပမေယ့ျလညျး ၂၀၂၂ စကျတငျဘာလထဲမှာ ပဈလှှတျဖို့ရှိပါတယျ။
သိပံပညာရှငျတှကေတော့ အဆင့ျမွင့ျ ကိရိယာတှတေပျဆငျထားတဲ့ ဂွိုလျဆငျးယာဉျဟာ အငျ်ဂါဂွိုလျ မတြျနှာပွငျအောကျပေါျမှာ သကျရှိနဲ့ရေ ရှိမရှိ သမိုငျးကွောငျးကို တူးဆှ ရှာဖှကွေမှာဖွဈပါတယျ။
ဒါနဲ့ပကျသကျပွီးတော့ AP သတငျးထောကျ Dunn က အခုလိုပွောပါတယျ။
“ ဥရောပရဲ့ အငျ်ဂါဂွိုလျခရီးစဉျအတှကျ ရုရှားဒုံပြံနဲ့ပဈလှှတျဖို့လုပျနတော ကွည့ျရတာ အစစအရာရာ အဆငျပွပေါတယျ။ သူတို့ အငျ်ဂါဂွိုလျပေါျမှာ ဂွိုလျဆငျးယာဉျကို ဆငျးသကျဖို့ကွီးစားနကွေတာပါ။ ဒါက ဖွဈမလာသေးပမေယ့ျ ၂၀၂၂ ထဲ ပဈလှှတျမယ့ျအစီအစဉျကတော့ ကံကောငျးခွငျးတှအေမြားကွီးရှိမယျလို့မြှောျလင့ျထားကွပါတယျ”
၂၀၂၁ ဟာ အာကာသခရီးသှားနှဈကို စတငျလိုကျတဲ့ နှဈတနှဈအဖွဈ သတိရ ကွမှာပါ။ Space-X အာကာသယာဉျ ရဲ့ သီးသနျ့ခရီးစဉျအဖွဈ သဌေးကွီး Jeff Bezos နဲ့ Richard Branson တို့ဟာ အာကာသထဲ အပြောျတမျး ကမ်ဘာပတျခဲ့ကွပါတယျ။
Dunn ပွောတာကတော့ Space-X တညျထောငျသူ Elon Musk အနနေဲ့ Jeff Bezos နဲ့ Richard Branson တို့လမျးကွောငျးမြိုးသှားမှာမဟုတျပဲ လောလောဆယျ သူဟာ ကုမ်မဏီက ကညြျဆံပုံ တညျဆောငျထားတဲ့ Starship အပေါျ အာရုံကနြတေယျလို့ဆိုပါတယျ။ သူ့ကို ၂၀၂၂ အစောပိုငျးမှာ အစမျးပဈလှှတျမှာဖွဈပါတယျ။
“ Jeff Bezos က Texas ကနေ ဒုံးပြံနဲ့တကျသှားတာ ကမြတို့မွငျခဲ့ရတယျ။ Richard Branson ကလညျး ၂၀၂၁ ထဲမှာ နယူး မက်ကဆီကိုကနေ Virgin Galactic ဒုံးယာဉျနဲ့တကျသှားတာကို မွငျခဲ့ရတယျ။ လူတိုငျးက စိတျဝငျစားနကွေတာက Elon Musk ဘာလဲ၊ ဘယျလဲပေါ့။ သူကလညျး အရငျကတညျးက ဒါနဲ့မပကျသကျဘူးလို့ပွောပွီးသားဖွဈပွီး သူ့ဒုံးပြံနဲ့တောငျ ဒါမြိုးသှားဖို့သူတခါမှ မစီစဉျခဲ့ပါဘူး။ သူပိုပွီးစိတျဝငျစားတာက လူသားတှကေ ဂွိုလျတှကေို လှည့ျပတျသှားလာတာမြိုးပါ။ ဒါကွောင့ျမို့သူ Starship ကို Texas ပွညျနယျထဲမှာ တညျဆောကျနတောဖွဈတယျ။ အနိမ့ျဆုံးတော့၂၀၂၂ ထဲမှာ ကိုယ့ျဒုံးပြံနဲ့ကိုယျ အာကာသကိုသှားတဲ့ ဘီလြံနာတှေ ထပျပွီး ရှိလာမှာ မဟုတျပါဘူး။ “
ဂပြနျ ဖကျရှငျဒီဇိုငျနာ သူဌေးကွီး Yusaku Maezawa နဲ့ သူ့ရဲ့ ထုတျလုပျသူတို့ဟာလညျး မကွာသေးမီကပဲ နိုငျငံတကာ အာကာသစခနျးကို ကိုယ့ျစားရိတျနဲ့ကိုယျ အလညျအပတျသှားခဲ့ပါသေးတယျ။
၂၀၂၂ ထဲ မှာတော့ သူလိုကိုယျလို သာမနျလူတှေ ပိုပွီး အာကာသထဲရောကျဖို့ဖွဈလာမယျလို့ Dunn က ယူဆပါတယျ။ ခမြျးသာတဲ့သူတှေ ၊ ဒါမှမဟုတျ အဆင့ျမွင့ျသငျကွားလေ့ကငြ့ျထားတဲ့ အာကာသ သူရဲ တှေ တငျမကပါဘူး၊ ၂၀၂၂ ဟာ သာမနျလူတှကေိုလညျး အာကာသထဲ ပိုပွီး သှားနိုငျအောငျ တံခါးဖှင့ျပေးထားပါတယျလို့ သူက ပွောပါတယျ။