Zawgyi/Unicode
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ်အတွင်းမှာ ဒီကနေ့ မနက်အစောပိုင်းက ရှမ်းလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ စစ်အာဏာရှင်ဘေး၊ Covid 19 ကပ်ရောဂါဘေးကြောင့် ပြည်သူတွေစားဝတ်နေရေး ခက်ခဲပြီး စီးပွားရေး၊ ကျန်းမာရေးခက်ခဲနေချိန်မှာ တိုက်ပွဲတွေရပ်ဆိုင်းဖို့ ရှမ်းနိုင်ငံရေး ပါတီကြီးဖြစ်တဲ့ SNLD က တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ရှမ်းတိုက်ပွဲသတင်းကို ကိုအောင်မြတ်သူက ပြောပြပါမယ်။
သီပေါမြို့နယ်အတွင်း ရှမ်းလက်နက်ကိုင်နှစ်ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ တောင်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် (RCSS/SSA) နဲ့ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် (SSPP/SSA) တို့အကြား တိုက်ပွဲဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ကြာသပတေးနေ့က ပြန်လည် စတင်လာခဲ့တာပါ။
စနေ၊ တနင်္ဂနွေမှာ ငြိမ်သက်နေခဲ့ပေမဲ့ ဒီကနေ့မနက်မှာတော့ တိုက်ပွဲပြန်လည်ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း နမ့်လန်ဒေသခံတစ်ဦးက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“မနက် ၅ နာရီခွဲလောက်က အသံကြားတယ်။ လက်နက်ကြီးရော၊ လက်နက်ငယ် ရာပဲ။ စက်သေနတ်တွေရော အကုန်ကြားရတယ်။ နမ့်လန်ရဲ့ အရှေ့တောင်ဘက် ကျမယ်ထင်တယ်။ ဒီ ဝမ်းစိမ်းနဲ့ နမ့်လန်ကြားထဲမှာ။ မနက် ၅ နာရီခွဲလောက်က စလိုက်ပြီးတော့ ၉ ခွဲ၊ ၁၀ နာရီလောက်အထိ တချက်၊ တချက် လက်နက်ကြီးသံတွေ ကြားနေရတုံးဗျ။”
ဒီနေ့ တိုက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး စစ်ရှောင်တွေ ရှိ၊ မရှိကို မသိရကြောင်း၊ နမ့်လန်မြို့မှာ Stay at home သတ်မှတ် ထားတာကြောင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ရာကို သွားရောက်ကူညီဖို့လည်း ခက်ခဲနေကြောင်း အခုလို ဆက်ပြောပါတယ်။
“ဒီမနက် ဝမ်းစိမ်းဘက် ဖြစ်တာကတော့ စစ်ရှောင် ဘယ်ဘက် ရှောင်ကြလည်းတော့ မပြောတတ်သေးဘူး။ ရှောင်ကြလား၊ မရှောင်ကြလားတော့ မပြောတတ်ဘူး။ ကျနော်တို့ ဒီမှာက Covid ကိစ္စလည်း တအားကြီး ဖြစ်လာတော့ နမ့်လန်က Stay at home လုပ်လိုက်တဲ့အခါကျတော့ အပြင်လည်း ထွက်လို့ မရတော့ဘူးလေ။”
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ သီပေါမြို့နယ်က ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံရတဲ့ နမ်းမွမ်းမွမ်းပေါင်း ခေါ် နန်းဥမ္မာက စစ်ရှောင်တွေ သတင်း မကြားသိရသေးကြောင်းနဲ့ လောလောဆည် အသွားအလာ ကန့်သတ်ထားတာကြောင့် စစ်ရှောင်တွေအနေနဲ့ အနီးအနား ကျေးရွာတွေမှာသာ တိမ်းရှောင်နေနိုင်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ဒီမှာလည်း Covid ကြောင့် ဘယ်မှမသွားရတော့ အဲဒါတွေ အတိအကျ မသိနိုင် ဘူးဖြစ်နေတာ။ ကျမတို့ သီပေါမှာကျတော့ တရွာနဲ့တရွာ ကူးလူးခွင့်မပေးထားဘူး။ Covid ရောဂါ အခြေအနေကြောင့်မို့လေ။ သူတို့ရွာမှာ ဖြစ်တယ်ဆိုရင်လည်း နီးစပ်ရာလွတ်ရာ နီးစပ်တဲ့ရွာတွေ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေမှာပဲ သွားခိုလှုံခိုင်းတယ်။ မြို့ပေါ်ဘုန်းကြီးကျောင်းတောင် မလာခိုင်းတော့ဘူး။ ဒီနောက်ပိုင်းကျတော့။ မြို့မှာကျတော့ ရောဂါလည်း ပြန့်နေလို့လေ။”
လောလောဆယ်မှာတော့ သီပေါမြို့မှာ Covid 19 ပိုးတွေ့လူနာ ၅၀၀ ကျော်ရှိနေပြီး သေဆုံး ၂၀ ကျော်ရှိ နေတယ်လို့ ပရဟိတအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်က အင်အားကြီးပါတီကြီးတခုဖြစ်တဲ့ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် SNLD ပါတီ က ရှမ်းတပ်ဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့အကြားဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်နိုင်ရေး အမြန်ဆုံးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြဖို့ တိုက်တွန်းချက်တစောင် ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
SNLD ပါတီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးစိုင်းလိတ်က ရှမ်း ပြည်သူတွေ အထွေထွေ အကျပ်အတည်းကြုံနေချိန်မှာ စစ်ဘေးဒဏ်ကို ထပ်မံမခံစားစေလိုကြောင်း ရှမ်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကို အခုလို တိုက်တွန်းတာဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
“နိုင်ငံကလည်း ဂယောက်ဂယက်ဖြစ်နေတယ်ဗျာ။ အာဏာသိမ်းထားတာနဲ့ဆိုတော့ ဒုက္ခသုက္ခ မျိုးစုံကြုံနေရတဲ့အချိန်မှာ Covid 19 ကလည်း တအားကို အခြေအနေ ဆိုးဝါးပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ကျနော်တို့ စစ်ဘေးကလည်းပဲ မပြီးနိုင် မစီးနိုင်ဆက်ဖြစ်နေမယ်ဆိုရင် လူထု အင်မတန်နစ်နာပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့လည်း သက်ဆိုင်ရာ ပုဂ္ဂိုလ်တွေအကုန်လုံးကို ကျနော်တို့က တိုက်တွန်းနိုးဆော်တဲ့ စာလေး ထုတ်ရတာပါ။”
SNLD ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ရှမ်းတပ်ဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့နဲ့ သူတို့ကို အားပေးထောက်ခံသူတွေအကြားမှာ အပြန်အလှန်စွပ်စွဲပြောဆိုတာတွေ၊ သတင်းမှားတွေ ပေးပို့တာတွေ စတဲ့ အမုန်းစကားတွေ ပွားများစေတာတွေ မပြုလုပ်ဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
လောလောဆယ်မှာတော့ ရှမ်းတပ်ဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့ကြား ဖြစ်တဲ့တိုက်ပွဲကြောင့် ကျေးသီး၊ မိုင်းကိုင်နဲ့ လဲချားမြို့နယ်ဘက်တွေမှာ ရာနဲ့ချီတဲ့ ဒေသခံပြည်သူတွေ နေရပ်စွန့်ခွာ တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လလောက်ကစတင်ပြီး ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ တောင်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် (RCSS/SSA) နဲ့ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် (SSPP/SSA)- တအန်း(ပလောင်- TNLA )ပူးပေါင်းတပ်အကြား ကျောက်မဲ၊ သီပေါ၊ နမ္မတူ စတဲ့မြို့နယ်တွေမှာ ဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် စစ်ရှောင် ထောင်နဲ့ချီပြီး တိမ်းရှောင်ခဲ့ရပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ရှမ်းလက်နက်ကိုင် နှစ်ဖွဲ့အကြား တိုက်ပွဲပြန်ဖြစ်နေ
--------
Unicode
ရှမျးလကျနကျကိုငျ နှဈဖှဲ့အကွား တိုကျပှဲပွနျဖွဈနေ
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး သီပေါမွို့နယျအတှငျးမှာ ဒီကနေ့ မနကျအစောပိုငျးက ရှမျးလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့နှဈဖှဲ့ကွား တိုကျပှဲတှေ ပွနျလညျဖွဈပှားခဲ့ပါတယျ။ စဈအာဏာရှငျဘေး၊ Covid 19 ကပျရောဂါဘေးကွောင့ျ ပွညျသူတှစေားဝတျနရေေး ခကျခဲပွီး စီးပှားရေး၊ ကနြျးမာရေးခကျခဲနခြေိနျမှာ တိုကျပှဲတှရေပျဆိုငျးဖို့ ရှမျးနိုငျငံရေး ပါတီကွီးဖွဈတဲ့ SNLD က တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ရှမျးတိုကျပှဲသတငျးကို ကိုအောငျမွတျသူက ပွောပွပါမယျ။
သီပေါမွို့နယျအတှငျး ရှမျးလကျနကျကိုငျနှဈဖှဲ့ဖွဈတဲ့ တောငျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ (RCSS/SSA) နဲ့ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ (SSPP/SSA) တို့အကွား တိုကျပှဲဟာ ပွီးခဲ့တဲ့ ကွာသပတေးနေ့က ပွနျလညျ စတငျလာခဲ့တာပါ။
စနေ၊ တနငျ်ဂနှမှော ငွိမျသကျနခေဲ့ပမေဲ့ ဒီကနေ့မနကျမှာတော့ တိုကျပှဲပွနျလညျဖွဈပှားခဲ့ကွောငျး နမ့ျလနျဒသေခံတဈဦးက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“မနကျ ၅ နာရီခှဲလောကျက အသံကွားတယျ။ လကျနကျကွီးရော၊ လကျနကျငယျ ရာပဲ။ စကျသနေတျတှရေော အကုနျကွားရတယျ။ နမ့ျလနျရဲ့ အရှေ့တောငျဘကျ ကမြယျထငျတယျ။ ဒီ ဝမျးစိမျးနဲ့ နမ့ျလနျကွားထဲမှာ။ မနကျ ၅ နာရီခှဲလောကျက စလိုကျပွီးတော့ ၉ ခှဲ၊ ၁၀ နာရီလောကျအထိ တခကြျ၊ တခကြျ လကျနကျကွီးသံတှေ ကွားနရေတုံးဗြ။”
ဒီနေ့ တိုကျပှဲနဲ့ပတျသကျပွီး စဈရှောငျတှေ ရှိ၊ မရှိကို မသိရကွောငျး၊ နမ့ျလနျမွို့မှာ Stay at home သတျမှတျ ထားတာကွောင့ျ တိုကျပှဲဖွဈရာကို သှားရောကျကူညီဖို့လညျး ခကျခဲနကွေောငျး အခုလို ဆကျပွောပါတယျ။
“ဒီမနကျ ဝမျးစိမျးဘကျ ဖွဈတာကတော့ စဈရှောငျ ဘယျဘကျ ရှောငျကွလညျးတော့ မပွောတတျသေးဘူး။ ရှောငျကွလား၊ မရှောငျကွလားတော့ မပွောတတျဘူး။ ကနြောျတို့ ဒီမှာက Covid ကိစ်စလညျး တအားကွီး ဖွဈလာတော့ နမ့ျလနျက Stay at home လုပျလိုကျတဲ့အခါကတြော့ အပွငျလညျး ထှကျလို့ မရတော့ဘူးလေ။”
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ သီပေါမွို့နယျက ပွညျနယျလှှတျတောျကိုယျစားလှယျအဖွဈ ရှေးကောကျခံရတဲ့ နမျးမှမျးမှမျးပေါငျး ခေါျ နနျးဥမ်မာက စဈရှောငျတှေ သတငျး မကွားသိရသေးကွောငျးနဲ့ လောလောဆညျ အသှားအလာ ကန့ျသတျထားတာကွောင့ျ စဈရှောငျတှအေနနေဲ့ အနီးအနား ကြေးရှာတှမှောသာ တိမျးရှောငျနနေိုငျကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ဒီမှာလညျး Covid ကွောင့ျ ဘယျမှမသှားရတော့ အဲဒါတှေ အတိအကြ မသိနိုငျ ဘူးဖွဈနတော။ ကမြတို့ သီပေါမှာကတြော့ တရှာနဲ့တရှာ ကူးလူးခှင့ျမပေးထားဘူး။ Covid ရောဂါ အခွအေနကွေောင့ျမို့လေ။ သူတို့ရှာမှာ ဖွဈတယျဆိုရငျလညျး နီးစပျရာလှတျရာ နီးစပျတဲ့ရှာတှေ ဘုနျးကွီးကြောငျးတှမှောပဲ သှားခိုလှုံခိုငျးတယျ။ မွို့ပေါျဘုနျးကွီးကြောငျးတောငျ မလာခိုငျးတော့ဘူး။ ဒီနောကျပိုငျးကတြော့။ မွို့မှာကတြော့ ရောဂါလညျး ပွန့ျနလေို့လေ။”
လောလောဆယျမှာတော့ သီပေါမွို့မှာ Covid 19 ပိုးတှေ့လူနာ ၅၀၀ ကြောျရှိနပွေီး သဆေုံး ၂၀ ကြောျရှိ နတေယျလို့ ပရဟိတအဖှဲ့ တာဝနျရှိသူတဦးက ပွောပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျက အငျအားကွီးပါတီကွီးတခုဖွဈတဲ့ ရှမျးတိုငျးရငျးသားမြား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ SNLD ပါတီ က ရှမျးတပျဖှဲ့နှဈဖှဲ့အကွားဖွဈပှားနတေဲ့ တိုကျပှဲတှေ ရပျတန့ျနိုငျရေး အမွနျဆုံးတှေ့ဆုံဆှေးနှေးကွဖို့ တိုကျတှနျးခကြျတစောငျ ထုတျပွနျထားပါတယျ။
SNLD ပါတီ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဦးစိုငျးလိတျက ရှမျး ပွညျသူတှေ အထှထှေေ အကပြျအတညျးကွုံနခြေိနျမှာ စဈဘေးဒဏျကို ထပျမံမခံစားစလေိုကွောငျး ရှမျးလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကေို အခုလို တိုကျတှနျးတာဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။
“နိုငျငံကလညျး ဂယောကျဂယကျဖွဈနတေယျဗြာ။ အာဏာသိမျးထားတာနဲ့ဆိုတော့ ဒုက်ခသုက်ခ မြိုးစုံကွုံနရေတဲ့အခြိနျမှာ Covid 19 ကလညျး တအားကို အခွအေနေ ဆိုးဝါးပါတယျ။ ဒီအခြိနျမှာ ကနြောျတို့ စဈဘေးကလညျးပဲ မပွီးနိုငျ မစီးနိုငျဆကျဖွဈနမေယျဆိုရငျ လူထု အငျမတနျနဈနာပါတယျ။ အဲဒါကွောင့ျမို့လို့လညျး သကျဆိုငျရာ ပုဂ်ဂိုလျတှအေကုနျလုံးကို ကနြောျတို့က တိုကျတှနျးနိုးဆောျတဲ့ စာလေး ထုတျရတာပါ။”
SNLD ရဲ့ ထုတျပွနျခကြျမှာ ရှမျးတပျဖှဲ့နှဈဖှဲ့နဲ့ သူတို့ကို အားပေးထောကျခံသူတှအေကွားမှာ အပွနျအလှနျစှပျစှဲပွောဆိုတာတှေ၊ သတငျးမှားတှေ ပေးပို့တာတှေ စတဲ့ အမုနျးစကားတှေ ပှားမြားစတောတှေ မပွုလုပျဖို့လညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
လောလောဆယျမှာတော့ ရှမျးတပျဖှဲ့နှဈဖှဲ့ကွား ဖွဈတဲ့တိုကျပှဲကွောင့ျ ကြေးသီး၊ မိုငျးကိုငျနဲ့ လဲခြားမွို့နယျဘကျတှမှော ရာနဲ့ခြီတဲ့ ဒသေခံပွညျသူတှေ နရေပျစှန့ျခှာ တိမျးရှောငျနရေပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ မတျလလောကျကစတငျပွီး ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ တောငျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ (RCSS/SSA) နဲ့ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ (SSPP/SSA)- တအနျး(ပလောငျ- TNLA )ပူးပေါငျးတပျအကွား ကြောကျမဲ၊ သီပေါ၊ နမ်မတူ စတဲ့မွို့နယျတှမှော ဖွဈခဲ့တာကွောင့ျ စဈရှောငျ ထောငျနဲ့ခြီပွီး တိမျးရှောငျခဲ့ရပါတယျ။
#MyanmarViolence #ShanFighting #SNLD #RCSS/SSA #SSPP/SSA #VOABurmese