(Zawgyi/Unicode)
၂၀၂၀ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ လက်ရှိအာဏာရပါတီ NLD ကို ICJ နိုင်ငံတကာခုံရုံးရဲ့ ကြားဖြတ်ဆောင်ရွက်မှုတွေ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေး OIC နဲ့နိုင်ငံတကာက တိုက်တွန်းတောင်းဆိုကြဖို့-နောက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ လက်ရှိမြေပြင် စစ်ရေးအခြေအနေတွေနဲ့ ရိုဟင်ဂျာတို့အရေး- Arakan Rohingya Union အဖွဲ့က OIC အစ္စလာမ်နိုင်ငံများ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ ကို ဒီသီတင်းပတ်ထဲမှာပဲ အစီရင်ခံစာ တင်သွင်းလိုက်ပါတယ်။ OIC အစ္စလာမ်နိုင်ငံများ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ကို ဒီအစီရင်ခံစာကနေ အဓိက ဘာတွေ တိုက်တွန်းတောင်းဆိုထားပါသလဲဆိုတာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အခြေစိုက်Arakan Rohingya Union အဖွဲ့ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာဝါကာအူဒင်ကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းက မဆုမွန် ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မဆုမွန်။ ။ ဒေါက်တာဝါကာအူဒင်ရှင့်။ Arakan Rohingya Union အဖွဲ့က OIC အစ္စလာမ်နိုင်ငံများ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး အဖွဲ့ OIC ကို ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ၁၅ရက်နေ့က အစီရင်ခံစာတင်သွင်းတယ်လို့သိရပါတယ်။ ဆိုတော့အဲ့ဒီ့တင်သွင်းတဲ့အစီရင်ခံစာမှာ ဘယ်လို အကြောင်းအရာတွေ အဓိက ထည့်သွင်းပြီးဖော်ပြထားပါသလဲရှင်။
ဒေါက်တာဝါကာအူဒင်။ ။အဲဒီ အစီရင်ခံစာမှာ ပထမဦးဆုံးကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပတာ ပေါ့လေ Particularly အထူးသဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဘယ်သူနိုင်သလဲဆိုတာနောက် ပြည်မမှာ NLD နိုင်ကြောင်း ကျနော်ရေးခဲ့ပါတယ်။ နောက်တခုကတော့ တူရကီ အစိုးရက မြန်မာနိုင်ငံကို ကြိုဆိုကြောင်းပေါ့လေ။ မြန်မာ မွတ်ဆလင်တွေကို ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ခွင့်မပေးကြောင်း ၊ ပြီးတော့ မြန်မာမူဆလင်တွေကို မဲဆန္ဒပေးခွင့်မပေးကြောင်း အဲဒါတွေရေးပါတယ် ပြီးတော့ အသေးစိတ်က ရခိုင်ပြည်မှာ လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်တာပေါ့လေ တိုက်ခိုက်တာတွေ ဖြစ်နေတာ နောက်ပြီးတော့ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုး ၃၇ ယောက်ကို ဖမ်းဆီးထားတာ အဲဒါတွေရေးထားပါတယ် ။ နောက်ပြီးတော့ မြန်မာအစိုးရကို OIC နဲ့ International Community တွေ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေက အခုအစိုးရ အခုအသစ်ကို ဘာတွေ တောင်းဆိုရမယ်ဆိုတာ ကျနော် ရေးထားပါတယ်။
မဆုမွန်။ ။ အခု ရွေးကောက်ပွဲ မှာ NLD ပါတီနေရာတော်တော်များများ ၉၂၀နေရာအထိ အနိုင်ရပြီးတော့ ပြည်ထောင်စုအစိုးရ အဖြစ် ဆက်ပြီး တိုင်းပြည်ကို အုပ်ချုပ်မယ့်အချိန် အထူးသဖြင့် ရိုဟင်ဂျာအရေး- ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်တဲ့တာဝန်ရှိသူတွေဘက်က အဓိက ဘာလိုအပ်ချက်တွေ ဆောင်ရွက်ပေးသင့်တယ် လို့ပြောချင်ပါလဲ။
ဒေါက်တာဝါကာအူဒင်။ ။အဓိကတော့ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ Citizenship ပဲ နိုင်ငံသား၊ တိုင်းရင်းသား၊ ရိုဟင်ဂျာတွေကို( ၃ ခေါက်ချိုးတွေ) ပြန်ပေးပေးဖို့ ၊ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ White card တွေပြန်ပေးဖို့ ၊ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ လူ့အခွင့်အရေး အားလုံးပြန်ရအောင်။ နောက်ထပ် အရေးကြီးဆုံးက Repatriation ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာရှိတဲ့ ရိုဟင်ဂျာအားလုံး 1.2 millionsRepatriation လုပ်လာဖို့ ပြန်ခေါ်လာဖို့ ၊ မြန်မြန် ပြန်ခေါ်လာဖို့ ပြဿနာမကြီးထွားအောင် ၊ ပြီးတော့ စစ်တွေမှာရှိတဲ့ IDP ဟိုမှာလည်း ဒုက္ခသည်စခန်းတွေထဲက လူတွေကို ပြန်ခေါ်သွားဖို့ ။ အစိုးရ သစ်က ဒီ NVC ကို ရပ်တန့်ရပါမယ်။
မဆုမွန်။ ။ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း တရားမျှတတဲ့ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်နိုင်ခြေမရှိဆိုတဲ့အကြောင်းပြချက်နဲ့ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပဖြစ်ခဲ့တဲ့ မြို့နယ်တွေရှိပါတယ်။ အခုတော့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့နဲ့ တပ်မတော်ဘက်ကနေ ပြန်ကျင်းပနိုင်ခြေ ရှိတယ်လို့ ပြောဆိုထားတဲ့ အနေအထားမှာတကယ်လို့များ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း တရားမျှတ တဲ့နောက်ဆက်တွဲရွေးကောက်ပွဲဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိနိုင်မလား ဒေါက်တာဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။
ဒေါက်တာဝါကာအူဒင်။ ။ တရားမျှတမှု ရှိတာက လူအားလုံးအတွက် တရားမျှတမှ တရား မျှတမှု ရှိမယ်။ ရခိုင်ပြည်မှာ လူမျိုး အများကြီးရှိတယ် ရိုဟင်ဂျာက ဆန္ဒမဲ မပေးနိုင်ရင် ရိုဟင်ဂျာ အမတ်လောင်းတွေက သူတို့ ပြိုင်လို့မရရင် အဲဒါဆို ဘယ်လိုလို့ တရားမျှတ မလဲ ။ လုပ်မယ်ဆိုရင် ရိုဟင်ဂျာ ပါကို ပါရမယ်။
မဆုမွန်။ ။ အခုဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်တဲ့ မြန်မာအစိုးရ လက်ရှိသက်တမ်းကတည်းက ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနေရတဲ့ နိုင်ငံတကာတရားခုံရုံး ICJ မှာ တရားရင်ဆိုင်နေရတဲ့ နောက်ဆုံးအခြေအနေ အပေါ်ရော ဒေါက်တာ ဘယ်လိုသုံးသပ်ပြောပြနိုင်ပါသလဲရှင်။
ဒေါက်တာဝါကာအူဒင်။ ။အခုအခြေအနေကတော့ ဒီလိုပါလေ အခု ကျနော်တို့ ဘက်က Memorial တင်လိုက်ပါပြီ အောက်တိုဘာမှာ ။ အဲဒါကို မြန်မာအစိုးရက Counter Memorial တင်ရပါမယ်။ အဲဒါ မြန်မာအစိုးရကို ICJ က ၉ လ အချိန်ပေးထားပါတယ်။ အခုအစိုးရအသစ် အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အစိုးရအသစ်က အများကြီးလုပ်နိုင်ပါတယ် ၉လအတွင်းမှာ။ ရခိုင်ပြည်မှာ အခြေအနေကောင်းအောင်။ ဆိုတော့ မြန်မာအစိုးရက လုပ်ချင်တယ်ဆိုရင် ဆန္ဒရှိတယ်ဆိုရင် ဒီရိုဟင်ဂျာ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ ဆန္ဒရှိတယ်ဆိုရင် အများကြီးလုပ်နိုင်ပါတယ် မြန်မာအစိုးရက။
မဆုမွန်။ ။ အဓိကက နိုင်ငံတကာရော OIC အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေကို မြန်မာအစိုးရအပေါ်ဖိအားပေးဖို့ တိုက်တွန်းတောင်းဆိုချက်တွေ အစီရင်ခံပါစာထဲကပါတဲ့အတိုင်းရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့အရေး တရားမျှတမှုရဖို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် မြန်မာအစိုးရနဲ့ တပ်မတော်ကို ဘာများတိုက်တွန်းချင်တာရှိပါသလဲ။
ဒေါက်တာဝါကာအူဒင်။ ။ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ OIC တိုက်တွန်းတာက နည်းလမ်းအများကြီးရှိပါတယ်လေ။ ပထမတခုက နိုင်ငံတိုင်းက ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံရဲ့ အနောက်မှာရှိပါတယ်။ အဲဒါမြန်မာအစိုးရကို Pressure ပေးတာက ပြဿနာ ရှင်းဖို့အတွက် ကျနော်က အဲဒါကို တိတိကျကျ ပြောချင်ပါတယ်။" နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက OIC က မြန်မာအစိုးရကို Pressure ပေးတာက ပြဿနာ ရှင်းဖို့အတွက် မြန်မာအတွက်ကို တိုက်ခိုက်တာမဟုတ်ဘူး ၊ မြန်မာအစိုးရကို ရန်သူအနေနဲ့ ပြောတာမဟုတ်ဘူး"၊ ရိုဟင်ဂျာအရေး Genocide ဖြစ်နေတော့ အဲဒီ ပြဿနာကို ရှင်းပြီးတော့ ဒီမိုကရက်တစ် Transition ဒီမိုကရေစီ အစစ် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်လာအောင် ၊ အေးအေးချမ်းချမ်းလူတွေအားလုံး အတူနေနိုင်အောင် Violence တွေ ဘာတွေ သတ်တာတွေ မဖြစ်အောင် အေးအေးချမ်းချမ်း သူတို့က ပြဿနာရှင်းသွားအောင် အဲဒါက သူတို့ရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်။
အခုလိုဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းကို အချိန်ပေးဖြေကြားပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးအထူးတင်ပါတယ်ရှင် ဒါကတော့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အခြေစိုက်Arakan Rohingya Union အဖွဲ့ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာဝါကာအူဒင်ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အခုအချိန်အထိကတော့ ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့အခေါ်အဝေါ်ကို မြန်မာအစိုးရဘက်က လက်ခံသုံးနှုန်းခြင်း မရှိသေးပါဘူး။
Your browser doesn’t support HTML5
မြန်မာရွေးကောက်ပွဲလွန် ရိုဟင်ဂျာတို့တောင်းဆိုချက် OIC မှာတင်သွင်း
...............
မွနျမာရှေးကောကျပှဲလှနျ ရိုဟငျဂြာတို့တောငျးဆိုခကြျ OIC မှာတငျသှငျး
(Unicode)
၂၀၂၀ပွည့ျနှဈ ရှေးကောကျပှဲ အနိုငျရ လကျရှိအာဏာရပါတီ NLD ကို ICJ နိုငျငံတကာခုံရုံးရဲ့ ကွားဖွတျဆောငျရှကျမှုတှေ အကောငျအထညျဖောျနိုငျရေး OIC နဲ့နိုငျငံတကာက တိုကျတှနျးတောငျးဆိုကွဖို့-နောကျပွီး မွနျမာနိုငျငံ ရခိုငျပွညျနယျရဲ့ လကျရှိမွပွေငျ စဈရေးအခွအေနတှေနေဲ့ ရိုဟငျဂြာတို့အရေး- Arakan Rohingya Union အဖှဲ့က OIC အစ်စလာမျနိုငျငံမြား ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျရေးအဖှဲ့ OIC ကို ဒီသီတငျးပတျထဲမှာပဲ အစီရငျခံစာ တငျသှငျးလိုကျပါတယျ။ OIC အစ်စလာမျနိုငျငံမြား ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးအဖှဲ့ကို ဒီအစီရငျခံစာကနေ အဓိက ဘာတှေ တိုကျတှနျးတောငျးဆိုထားပါသလဲဆိုတာ အမရေိကနျပွညျထောငျစု အခွစေိုကျArakan Rohingya Union အဖှဲ့ရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဒေါကျတာဝါကာအူဒငျကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးက မဆုမှနျ ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
မဆုမှနျ။ ။ ဒေါကျတာဝါကာအူဒငျရှင့ျ။ Arakan Rohingya Union အဖှဲ့က OIC အစ်စလာမျနိုငျငံမြား ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျရေး အဖှဲ့ OIC ကို ပွီးခဲ့တဲ့ နိုဝငျဘာလ ၁၅ရကျနေ့က အစီရငျခံစာတငျသှငျးတယျလို့သိရပါတယျ။ ဆိုတော့အဲ့ဒီ့တငျသှငျးတဲ့အစီရငျခံစာမှာ ဘယျလို အကွောငျးအရာတှေ အဓိက ထည့ျသှငျးပွီးဖောျပွထားပါသလဲရှငျ။
ဒေါကျတာဝါကာအူဒငျ။ ။အဲဒီ အစီရငျခံစာမှာ ပထမဦးဆုံးကတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပတာ ပေါ့လေ Particularly အထူးသဖွင့ျ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ဖွဈခဲ့တဲ့ရှေးကောကျပှဲမှာ ဘယျသူနိုငျသလဲဆိုတာနောကျ ပွညျမမှာ NLD နိုငျကွောငျး ကနြောျရေးခဲ့ပါတယျ။ နောကျတခုကတော့ တူရကီ အစိုးရက မွနျမာနိုငျငံကို ကွိုဆိုကွောငျးပေါ့လေ။ မွနျမာ မှတျဆလငျတှကေို ရှေးကောကျပှဲမှာ ဝငျခှင့ျမပေးကွောငျး ၊ ပွီးတော့ မွနျမာမူဆလငျတှကေို မဲဆန်ဒပေးခှင့ျမပေးကွောငျး အဲဒါတှရေေးပါတယျ ပွီးတော့ အသေးစိတျက ရခိုငျပွညျမှာ လကျနကျကိုငျတှနေဲ့ တိုကျပှဲဖွဈတာပေါ့လေ တိုကျခိုကျတာတှေ ဖွဈနတော နောကျပွီးတော့ ရိုဟငျဂြာလူမြိုး ၃၇ ယောကျကို ဖမျးဆီးထားတာ အဲဒါတှရေေးထားပါတယျ ။ နောကျပွီးတော့ မွနျမာအစိုးရကို OIC နဲ့ International Community တှေ အပွညျပွညျဆိုငျရာနိုငျငံတှကေ အခုအစိုးရ အခုအသဈကို ဘာတှေ တောငျးဆိုရမယျဆိုတာ ကနြောျ ရေးထားပါတယျ။
မဆုမှနျ။ ။ အခု ရှေးကောကျပှဲ မှာ NLD ပါတီနရောတောျတောျမြားမြား ၉၂၀နရောအထိ အနိုငျရပွီးတော့ ပွညျထောငျစုအစိုးရ အဖွဈ ဆကျပွီး တိုငျးပွညျကို အုပျခြုပျမယ့ျအခြိနျ အထူးသဖွင့ျ ရိုဟငျဂြာအရေး- ရခိုငျပွညျနယျအရေးနဲ့ပတျသကျပွီး သကျဆိုငျတဲ့တာဝနျရှိသူတှဘေကျက အဓိက ဘာလိုအပျခကြျတှေ ဆောငျရှကျပေးသင့ျတယျ လို့ပွောခငြျပါလဲ။
ဒေါကျတာဝါကာအူဒငျ။ ။အဓိကတော့ ရိုဟငျဂြာတှရေဲ့ Citizenship ပဲ နိုငျငံသား၊ တိုငျးရငျးသား၊ ရိုဟငျဂြာတှကေို( ၃ ခေါကျခြိုးတှေ) ပွနျပေးပေးဖို့ ၊ ရိုဟငျဂြာတှရေဲ့ White card တှပွေနျပေးဖို့ ၊ ရိုဟငျဂြာတှရေဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး အားလုံးပွနျရအောငျ။ နောကျထပျ အရေးကွီးဆုံးက Repatriation ၊ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှမှာရှိတဲ့ ရိုဟငျဂြာအားလုံး 1.2 millionsRepatriation လုပျလာဖို့ ပွနျခေါျလာဖို့ ၊ မွနျမွနျ ပွနျခေါျလာဖို့ ပွူနာမကွီးထှားအောငျ ၊ ပွီးတော့ စဈတှမှောရှိတဲ့ IDP ဟိုမှာလညျး ဒုက်ခသညျစခနျးတှထေဲက လူတှကေို ပွနျခေါျသှားဖို့ ။ အစိုးရ သဈက ဒီ NVC ကို ရပျတန့ျရပါမယျ။
မဆုမှနျ။ ။ ရခိုငျပွညျနယျတှငျး တရားမြှတတဲ့ရှေးကောကျပှဲ ဖွဈနိုငျခွမေရှိဆိုတဲ့အကွောငျးပွခကြျနဲ့ရှေးကောကျပှဲ မကငြျးပဖွဈခဲ့တဲ့ မွို့နယျတှရှေိပါတယျ။ အခုတော့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့နဲ့ တပျမတောျဘကျကနေ ပွနျကငြျးပနိုငျခွေ ရှိတယျလို့ ပွောဆိုထားတဲ့ အနအေထားမှာတကယျလို့မြား ရခိုငျပွညျနယျတှငျး တရားမြှတ တဲ့နောကျဆကျတှဲရှေးကောကျပှဲဖွဈနိုငျခွေ ရှိနိုငျမလား ဒေါကျတာဘယျလိုမွငျပါသလဲ။
ဒေါကျတာဝါကာအူဒငျ။ ။ တရားမြှတမှု ရှိတာက လူအားလုံးအတှကျ တရားမြှတမှ တရား မြှတမှု ရှိမယျ။ ရခိုငျပွညျမှာ လူမြိုး အမြားကွီးရှိတယျ ရိုဟငျဂြာက ဆန်ဒမဲ မပေးနိုငျရငျ ရိုဟငျဂြာ အမတျလောငျးတှကေ သူတို့ ပွိုငျလို့မရရငျ အဲဒါဆို ဘယျလိုလို့ တရားမြှတ မလဲ ။ လုပျမယျဆိုရငျ ရိုဟငျဂြာ ပါကို ပါရမယျ။
မဆုမှနျ။ ။ အခုဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျဦးဆောငျတဲ့ မွနျမာအစိုးရ လကျရှိသကျတမျးကတညျးက ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှနေဲ့ပတျသကျလို့ ရငျဆိုငျဖွရှေငျးနရေတဲ့ နိုငျငံတကာတရားခုံရုံး ICJ မှာ တရားရငျဆိုငျနရေတဲ့ နောကျဆုံးအခွအေနေ အပေါျရော ဒေါကျတာ ဘယျလိုသုံးသပျပွောပွနိုငျပါသလဲရှငျ။
ဒေါကျတာဝါကာအူဒငျ။ ။အခုအခွအေနကေတော့ ဒီလိုပါလေ အခု ကနြောျတို့ ဘကျက Memorial တငျလိုကျပါပွီ အောကျတိုဘာမှာ ။ အဲဒါကို မွနျမာအစိုးရက Counter Memorial တငျရပါမယျ။ အဲဒါ မွနျမာအစိုးရကို ICJ က ၉ လ အခြိနျပေးထားပါတယျ။ အခုအစိုးရအသဈ အောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ အစိုးရအသဈက အမြားကွီးလုပျနိုငျပါတယျ ၉လအတှငျးမှာ။ ရခိုငျပွညျမှာ အခွအေနကေောငျးအောငျ။ ဆိုတော့ မွနျမာအစိုးရက လုပျခငြျတယျဆိုရငျ ဆန်ဒရှိတယျဆိုရငျ ဒီရိုဟငျဂြာ ပွူနာကို ဖွရှေငျးဖို့ ဆန်ဒရှိတယျဆိုရငျ အမြားကွီးလုပျနိုငျပါတယျ မွနျမာအစိုးရက။
မဆုမှနျ။ ။ အဓိကက နိုငျငံတကာရော OIC အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှကေို မွနျမာအစိုးရအပေါျဖိအားပေးဖို့ တိုကျတှနျးတောငျးဆိုခကြျတှေ အစီရငျခံပါစာထဲကပါတဲ့အတိုငျးရိုဟငျဂြာတှရေဲ့အရေး တရားမြှတမှုရဖို့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအပါအဝငျ မွနျမာအစိုးရနဲ့ တပျမတောျကို ဘာမြားတိုကျတှနျးခငြျတာရှိပါသလဲ။
ဒေါကျတာဝါကာအူဒငျ။ ။ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးနဲ့ OIC တိုကျတှနျးတာက နညျးလမျးအမြားကွီးရှိပါတယျလေ။ ပထမတခုက နိုငျငံတိုငျးက ဂမျဘီယာနိုငျငံရဲ့ အနောကျမှာရှိပါတယျ။ အဲဒါမွနျမာအစိုးရကို Pressure ပေးတာက ပွူနာ ရှငျးဖို့အတှကျ ကနြောျက အဲဒါကို တိတိကကြြ ပွောခငြျပါတယျ။" နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးက OIC က မွနျမာအစိုးရကို Pressure ပေးတာက ပွူနာ ရှငျးဖို့အတှကျ မွနျမာအတှကျကို တိုကျခိုကျတာမဟုတျဘူး ၊ မွနျမာအစိုးရကို ရနျသူအနနေဲ့ ပွောတာမဟုတျဘူး"၊ ရိုဟငျဂြာအရေး Genocide ဖွဈနတေော့ အဲဒီ ပွူနာကို ရှငျးပွီးတော့ ဒီမိုကရကျတဈ Transition ဒီမိုကရစေီ အစဈ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈလာအောငျ ၊ အေးအေးခမြျးခမြျးလူတှအေားလုံး အတူနနေိုငျအောငျ Violence တှေ ဘာတှေ သတျတာတှေ မဖွဈအောငျ အေးအေးခမြျးခမြျး သူတို့က ပွူနာရှငျးသှားအောငျ အဲဒါက သူတို့ရဲ့ အဓိက ရညျရှယျခကြျ။
အခုလိုဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးကို အခြိနျပေးဖွကွေားပေးတဲ့အတှကျ ကြေးဇူးအထူးတငျပါတယျရှငျ ဒါကတော့ အမရေိကနျပွညျထောငျစု အခွစေိုကျArakan Rohingya Union အဖှဲ့ရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဒေါကျတာဝါကာအူဒငျကို ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ အခုအခြိနျအထိကတော့ ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့အခေါျအဝေါျကို မွနျမာအစိုးရဘကျက လကျခံသုံးနှုနျးခွငျး မရှိသေးပါဘူး။