(Zawgyi/Unicode)
စစ်ကောင်စီက ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ကို ပယ်ဖျက်လိုက်တာဟာ တရားမျှတမှုမရှိကြောင်းနဲ့ ဒီလို ပယ်ဖျက်တာဟာ ဥပဒေနဲ့မညီကြောင်း ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ SNLD က ဝေဖန်လိုက်သလို ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ANP ကလည်း ဒီကြေညာချက်ကြောင့် မြန်မာပြည်နိုင်ငံရေး ရှုပ်ထွေးမှုဟာ ပိုမိုဆိုးဝါးလာကြောင်း ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲရလာဒ်ပယ်ဖျက်မှုနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ အမြင်ကို ကိုအောင်မြတ်သူ ပြောပြပါမယ်။
စစ်ကောင်စီက ခန့်ထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၀ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ်ကို ပယ်ဖျက်ကြောင်း ဇူလိုင်လ ၂၆ ရက်နေ့က ကြေညာခဲ့တာပါ။
ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ SNLD ရဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှုး ဦးစိုင်းလိတ်က ဒီကြေညာချက်ဟာ တရားမျှတမှုမရှိကြောင်း VOA ကို အခုလိုပြောပါတယ်။
“ အတိုချုပ်ပြောရရင်တော့ အဲလို ပျယ်ဖျက်တာဟာ လုံး၀ တရားမျှတမှု မရှိဘူးပေါ့နော်။ နောက် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲစာရင်းမှားတာတွေ၊ တရားမဲ့ ပြုကျင့်တာတွေ၊ ရှိကောင်း ရှိခဲ့ပေမဲ့လို့ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာအရ ထွက်ပေါ်လာတဲ့ မဲရလာဒ်က အများပြည်သူလူထုရဲ့ဆန္ဒကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ ကျနော်တို့ ယုံကြည်တယ်။ နောက် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုတွေ၊ တရားမဲ့ ပြု့ကျင့်မှုတွေ ရှိခဲ့ရင်တောင်မှဘဲ ဥပဒေနဲ့အညီ ခုံရုံးဖွဲ့ပြီးမှ ဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်ခွင့်ပေးရမယ်။ အခုကတော့ ဥပဒေအတိုင်း ဖြေရှင်းခွင့်တွေ၊ လျှောက်လဲခွင့်တွေ မပေးဘဲ ရွေးကောက်ပွဲ တစ်စုံလုံးကို သိမ်းကြုံးပယ်ဖျက်လိုက်တာဟာ ဒါ ဥပဒေနဲ့ မညီဘူး။ မဲပေးခဲ့တဲ့လူတွေကိုရော၊ ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ခဲ့တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေကိုပါ နိုင်ထက်စီးနင်း ပြုရာရောက်တယ်လို့ မြင်တယ်။ ”
လတ်တလောအခြေအနေမှာ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ဘက်ပေါင်းစုံအကျပ်အတည်းနဲ့ ကြုံတွေ့နေရပြီး စစ်အာဏာရှင် ပပျောက်ရေး ဆောင်ရွက်နေသလို Covid တတိယလှိုင်းကိုလည်း တိုက်ဖျက်ဖို့ လိုအပ်နေကြောင်း၊ ဒီနှစ်ခုကို ဆောင်ရွက်ရာမှာ သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ ပြည်သူကို မျက်နှာမူဆောင်ရွက်စေလိုကြောင်းလည်း ဦးစိုင်းလိတ်က ဆက်ပြောပါတယ်။
“ ကျရှုံးနိုင်ငံဖြစ်နေတဲ့ ကျနော်တို့ ဗမာပြည်အတွက် အာဏာရရှိရေးဆိုတာထက်ကို Covid ဆိုတဲ့ ဘုံရန်သူကို ဝိုင်းတိုက်ဖို့က အားလုံးမှာ တာဝန်ရှိပါတယ်။ တဘက်မှာ ကျနော်တို့ မလိုလားတဲ့ အာဏာရှင်စနစ် ပပျောက်ရေး၊ နောက်တစ်ဘက်မှာက ရောဂါကင်းရှင်းပပျောက်ရေးဆိုတာက တချိန်တည်း တပြိုင်တည်း စုပေါင်းလုပ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့က ဘက်တစ်ခုတည်းကိုပဲ အားစိုက်လိုက်တာနဲ့ အခြားတစ်ဘက်မှာ မလိုလားအပ်တဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ ဖြေရှင်းလို့ မရနိုင်လောက်အောင် ဝင်လာနိုင်ပါတယ်။ အဲတော့ လူထု မပျက်ဆီးဖို့အတွက်၊ လူထု လုံးပါး မပါးဖို့အတွက်ကို ကျနော်တို့ အဓိက ထားအာရုံစိုက်ပြီး လုပ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ”
SNLD ပါတီဟာ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၄၂ ဦး အနိုင်ရပြီး တတိယမဲအများဆုံး ရတဲ့ ပါတီလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရဲ့ ၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ် ပယ်ဖျက်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပတဲ့ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၁၅ မြို့နယ်က မဲစာရင်းတွေကို စစ်ဆေးကြည့်တဲ့အခါ မဲမသမာမှု ၁၁ သန်းကျော် တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်းနဲ့ အရင် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဟာ ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေတွေ ဖောက်ဖျက်တာကို တွေ့ရကြောင်းကို စာရင်း ဇယားနဲ့ တကွ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ANP ပါတီကတော့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအလွန်မှာ နိုင်ငံရေး ရှုပ်ထွေးမှုတွေနဲ့အတူ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ နိုင်ငံရေး အခြေအနေကနေ အလုံးစုံပျက်သုဉ်းရေးဆီကို ဦးတည်နေကြောင်းနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ်ကို ပယ်ဖျက်လိုက်တာဟာ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကို ပိုမိုဆိုးဝါးသွားစေနိုင်ကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ဒီနိုင်ငံရေးအရှုပ်အထွေး၊ အကျပ်အတည်းတွေက လွတ်မြောက်အောင် ပြည်သူ့ ဆန္ဒနဲ့အညီ နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းသစ်တစ်ရပ် ဖော်ဆောင်ရေးကိုလည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
ဒီလို နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းသစ်ကို နောက်ထပ် ရွေးကောက်ပွဲ တရပ်ကျင်းပယုံနဲ့ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မှာ မဟုတ်ကြောင်းလည်း ANP ပါတီ ဥက္ကဌ ဦးသာထွန်းလှက အခုလို ပြောပါတယ်။
“ မြန်မာနိုင်ငံရေးမှာ ရှုပ်ထွေးတဲ့အခြေအနေက ပိုမိုဆိုးဝါးတဲ့အခြေအနေတစ်ခုကို ရောက်နေတယ်လို့ ကျနော်တို့ သုံးသပ်တယ်။ အဲဒါကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ နောက်တစ်ခု လုပ်မယ်၊ မလုပ်ဘူး ဆိုတာထက် ကျနော်တို့ ဒီမြန်မာနိုင်ငံမှာ ရွေးကောက်ပွဲတစ်ခု ထပ်လုပ်မယ်ဆိုရင် တည်ငြိမ်တဲ့ နိုင်ငံရေးအခင်း အကျင်းတစ်ရပ် မဖြစ်မနေ ရှိဖို့ လိုတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲနောက်တစ်ခု လုပ်မယ် ဆိုတာကတော့ လောလောဆည်အခြေအနေမှာတော့ကာ လုံး၀ ဖြစ်နိုင်ချေ မရှိသေးတဲ့ အခြေအနေလို့ပဲ ကျနော်တို့ အဲဒီလို သုံးသပ်တယ်။
ANP ပါတီရဲ့ ကြေညာချက်မှာ လက်ရှိ ပြည်သူတွေ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ Covid ရောဂါ အခြေအနေကြောင့် လူသားချင်းစာနာတဲ့အကူအညီတွေကို အမြန်ဆုံးဆောင်ရွက်ပေးဖို့၊ လက်ရှိ ပြည်သူတွေ ခံစားနေရတဲ့ စစ်ဘေးဒဏ်တွေချုပ်ငြိမ်းအောင် နိုင်ငံရေးအရ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ကိုလည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့ မြန်မာစစ်တပ်က နိုင်ငံတော်အာဏာသိမ်းယူခဲ့တဲ့နောက် တနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးမယ်လို့ ကြေညာထားပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုတွေကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ဖို့ နှစ်နှစ်အထိ ကြာနိုင်ကြောင်းလည်း ထုတ်ပြန် ထားပါတယ်။
..........................................................................................
ရှေးကောကျပှဲရလဒျပယျဖကြျမှုအပေါျ ရှမျးနဲ့ရခိုငျပါတီတှေ တုန့ျပွနျခကြျ
(Unicode)
စဈကောငျစီက ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ ရလဒျကို ပယျဖကြျလိုကျတာဟာ တရားမြှတမှုမရှိကွောငျးနဲ့ ဒီလို ပယျဖကြျတာဟာ ဥပဒနေဲ့မညီကွောငျး ရှမျးတိုငျးရငျးသားမြား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျပါတီ SNLD က ဝဖေနျလိုကျသလို ရခိုငျအမြိုးသားပါတီ ANP ကလညျး ဒီကွညောခကြျကွောင့ျ မွနျမာပွညျနိုငျငံရေး ရှုပျထှေးမှုဟာ ပိုမိုဆိုးဝါးလာကွောငျး ထုတျပွနျလိုကျပါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ရှေးကောကျပှဲရလာဒျပယျဖကြျမှုနဲ့ နိုငျငံရေးပါတီတှရေဲ့ အမွငျကို ကိုအောငျမွတျသူ ပွောပွပါမယျ။
စဈကောငျစီက ခန့ျထားတဲ့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက ၂၀၂၀ပွည့ျနှဈ နိုဝငျဘာလမှာ ကငြျးပခဲ့တဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျကို ပယျဖကြျကွောငျး ဇူလိုငျလ ၂၆ ရကျနေ့က ကွညောခဲ့တာပါ။
ရှမျးတိုငျးရငျးသားမြား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျပါတီ SNLD ရဲ့ အထှထှေအေတှငျးရေးမှုး ဦးစိုငျးလိတျက ဒီကွညောခကြျဟာ တရားမြှတမှုမရှိကွောငျး VOA ကို အခုလိုပွောပါတယျ။
“ အတိုခြုပျပွောရရငျတော့ အဲလို ပယြျဖကြျတာဟာ လုံး၀ တရားမြှတမှု မရှိဘူးပေါ့နောျ။ နောကျ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲစာရငျးမှားတာတှေ၊ တရားမဲ့ ပွုကငြ့ျတာတှေ၊ ရှိကောငျး ရှိခဲ့ပမေဲ့လို့ တဈနိုငျငံလုံးအတိုငျးအတာအရ ထှကျပေါျလာတဲ့ မဲရလာဒျက အမြားပွညျသူလူထုရဲ့ဆန်ဒကို ကိုယျစားပွုတယျလို့ ကနြောျတို့ ယုံကွညျတယျ။ နောကျ ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ အငွငျးပှားမှုတှေ၊ တရားမဲ့ ပွု့ကငြ့ျမှုတှေ ရှိခဲ့ရငျတောငျမှဘဲ ဥပဒနေဲ့အညီ ခုံရုံးဖှဲ့ပွီးမှ ဖွရှေငျး ဆောငျရှကျခှင့ျပေးရမယျ။ အခုကတော့ ဥပဒအေတိုငျး ဖွရှေငျးခှင့ျတှေ၊ လြှောကျလဲခှင့ျတှေ မပေးဘဲ ရှေးကောကျပှဲ တဈစုံလုံးကို သိမျးကွုံးပယျဖကြျလိုကျတာဟာ ဒါ ဥပဒနေဲ့ မညီဘူး။ မဲပေးခဲ့တဲ့လူတှကေိုရော၊ ရှေးကောကျပှဲ ဝငျခဲ့တဲ့ ကိုယျစားလှယျတှကေိုပါ နိုငျထကျစီးနငျး ပွုရာရောကျတယျလို့ မွငျတယျ။ ”
လတျတလောအခွအေနမှော မွနျမာနိုငျငံဟာ ဘကျပေါငျးစုံအကပြျအတညျးနဲ့ ကွုံတှေ့နရေပွီး စဈအာဏာရှငျ ပပြောကျရေး ဆောငျရှကျနသေလို Covid တတိယလှိုငျးကိုလညျး တိုကျဖကြျဖို့ လိုအပျနကွေောငျး၊ ဒီနှဈခုကို ဆောငျရှကျရာမှာ သကျဆိုငျရာအဖှဲ့အစညျးတှအေနနေဲ့ ပွညျသူကို မကြျနှာမူဆောငျရှကျစလေိုကွောငျးလညျး ဦးစိုငျးလိတျက ဆကျပွောပါတယျ။
“ ကရြှုံးနိုငျငံဖွဈနတေဲ့ ကနြောျတို့ ဗမာပွညျအတှကျ အာဏာရရှိရေးဆိုတာထကျကို Covid ဆိုတဲ့ ဘုံရနျသူကို ဝိုငျးတိုကျဖို့က အားလုံးမှာ တာဝနျရှိပါတယျ။ တဘကျမှာ ကနြောျတို့ မလိုလားတဲ့ အာဏာရှငျစနဈ ပပြောကျရေး၊ နောကျတဈဘကျမှာက ရောဂါကငျးရှငျးပပြောကျရေးဆိုတာက တခြိနျတညျး တပွိုငျတညျး စုပေါငျးလုပျဖို့ လိုအပျပါတယျ။ ကနြောျတို့က ဘကျတဈခုတညျးကိုပဲ အားစိုကျလိုကျတာနဲ့ အခွားတဈဘကျမှာ မလိုလားအပျတဲ့ ဆိုးကြိုးတှေ ဖွရှေငျးလို့ မရနိုငျလောကျအောငျ ဝငျလာနိုငျပါတယျ။ အဲတော့ လူထု မပကြျဆီးဖို့အတှကျ၊ လူထု လုံးပါး မပါးဖို့အတှကျကို ကနြောျတို့ အဓိက ထားအာရုံစိုကျပွီး လုပျဖို့ လိုအပျပါတယျ။ ”
SNLD ပါတီဟာ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ၄၂ ဦး အနိုငျရပွီး တတိယမဲအမြားဆုံး ရတဲ့ ပါတီလညျး ဖွဈပါတယျ။
လကျရှိ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျရဲ့ ၂၀၂၀ရှေးကောကျပှဲ ရလဒျ ပယျဖကြျကွောငျး ထုတျပွနျခကြျမှာ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပတဲ့ မွို့နယျပေါငျး ၃၁၅ မွို့နယျက မဲစာရငျးတှကေို စဈဆေးကွည့ျတဲ့အခါ မဲမသမာမှု ၁၁ သနျးကြောျ တှေ့ရှိခဲ့ကွောငျးနဲ့ အရငျ ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျဟာ ဥပဒေ၊ နညျးဥပဒတှေေ ဖောကျဖကြျတာကို တှေ့ရကွောငျးကို စာရငျး ဇယားနဲ့ တကှ ဖောျပွထားပါတယျ။
ရခိုငျအမြိုးသားပါတီ ANP ပါတီကတော့ မွနျမာနိုငျငံဟာ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအလှနျမှာ နိုငျငံရေး ရှုပျထှေးမှုတှနေဲ့အတူ အပွုသဘောဆောငျတဲ့ နိုငျငံရေး အခွအေနကေနေ အလုံးစုံပကြျသုဉျးရေးဆီကို ဦးတညျနကွေောငျးနဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျကို ပယျဖကြျလိုကျတာဟာ နိုငျငံရေးအကပြျအတညျးကို ပိုမိုဆိုးဝါးသှားစနေိုငျကွောငျး ကွညောခကြျ ထုတျပွနျထားပါတယျ။
ဒီနိုငျငံရေးအရှုပျအထှေး၊ အကပြျအတညျးတှကေ လှတျမွောကျအောငျ ပွညျသူ့ ဆန်ဒနဲ့အညီ နိုငျငံရေး အခငျးအကငြျးသဈတဈရပျ ဖောျဆောငျရေးကိုလညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
ဒီလို နိုငျငံရေးအခငျးအကငြျးသဈကို နောကျထပျ ရှေးကောကျပှဲ တရပျကငြျးပယုံနဲ့ အကောငျအထညျဖောျနိုငျမှာ မဟုတျကွောငျးလညျး ANP ပါတီ ဥက်ကဌ ဦးသာထှနျးလှက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ မွနျမာနိုငျငံရေးမှာ ရှုပျထှေးတဲ့အခွအေနကေ ပိုမိုဆိုးဝါးတဲ့အခွအေနတေဈခုကို ရောကျနတေယျလို့ ကနြောျတို့ သုံးသပျတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ ရှေးကောကျပှဲ နောကျတဈခု လုပျမယျ၊ မလုပျဘူး ဆိုတာထကျ ကနြောျတို့ ဒီမွနျမာနိုငျငံမှာ ရှေးကောကျပှဲတဈခု ထပျလုပျမယျဆိုရငျ တညျငွိမျတဲ့ နိုငျငံရေးအခငျး အကငြျးတဈရပျ မဖွဈမနေ ရှိဖို့ လိုတယျ။ ရှေးကောကျပှဲနောကျတဈခု လုပျမယျ ဆိုတာကတော့ လောလောဆညျအခွအေနမှောတော့ကာ လုံး၀ ဖွဈနိုငျခြေ မရှိသေးတဲ့ အခွအေနလေို့ပဲ ကနြောျတို့ အဲဒီလို သုံးသပျတယျ။
ANP ပါတီရဲ့ ကွညောခကြျမှာ လကျရှိ ပွညျသူတှေ ကွုံတှေ့နရေတဲ့ Covid ရောဂါ အခွအေနကွေောင့ျ လူသားခငြျးစာနာတဲ့အကူအညီတှကေို အမွနျဆုံးဆောငျရှကျပေးဖို့၊ လကျရှိ ပွညျသူတှေ ခံစားနရေတဲ့ စဈဘေးဒဏျတှခြေုပျငွိမျးအောငျ နိုငျငံရေးအရ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့ကိုလညျး တိုကျတှနျးထားပါတယျ။
ဖဖေောျဝါရီလ ၁ရကျနေ့ မွနျမာစဈတပျက နိုငျငံတောျအာဏာသိမျးယူခဲ့တဲ့နောကျ တနှဈအတှငျး ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပပေးမယျလို့ ကွညောထားပါတယျ။ နောကျပိုငျးမှာ နိုငျငံရေးမတညျငွိမျမှုတှကွေောင့ျ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပနိုငျဖို့ နှဈနှဈအထိ ကွာနိုငျကွောငျးလညျး ထုတျပွနျ ထားပါတယျ။
Your browser doesn’t support HTML5
Myanmar Election SNLD ANP