မြန်မာ့ စီးပွားရေး နယ်ပယ် အင်တာနက် အသုံးချမှု

(Zawgyi / Unicode)

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အတွင်း အင်တာနက် ဖြတ်တောက်မှုတွေကြောင့် စီးပွားရေး အရ ဒေါ်လာ သန်းထောင်ချီ ဆုံးရှုံးရပြီး ကမ ္ဘာပေါ်မှာ အဆိုးရွားဆုံး ဖြစ်ကြောင်း top10vpn ဝက်ဘ်ဆိုဒ်က ဖော်ပြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးဟာ အင်တာနက် အပေါ်မှာ ဘယ် အတိုင်းအတာ မူတည်နေပါသလဲ၊ အနာဂတ်အလားအလာ ကရော ဘယ်လို ရှိလာနိုင်ပါသလဲ ဆိုတာကို မန္တလေး နည်းပညာ ကုမ္ပဏီရဲ့ Managing Director ဦးဇော်နိုင်ကို ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားပါတယ်။ ဒီသတင်းပတ် စီးပွားရေး အစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂ ီထိုက် တင်ပြပေးပါမယ်။

ဦးဇော်နိုင်။ ။ ပထမဆုံး တခုကတော့ ကျနော် ၂၀၂၁ အခု ဒီ Report ထွက်တဲ့ အချိန်ပေါ့နော်။ ကျနော် တို့က အင်တာနက် ပြတ်တောက်မှုတွေကြောင့် ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စီးပွားရေး ကဏ္ဍမှာ ဆုံးရှုံးမှုတွေ ဒေါ်လာ သန်း ထောင်ချီ ဆုံးရှုံးတယ်လို့ ပြောတော့ ပထမတော့ အံ့သြမိပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ကျနော် နောက်ကြောင်း ပြန်ကောက်ကြည့်လိုက်တဲ့ အချိန်မှာ ၂၀၁၀ ခုနှစ်လောက်မှာ ကျနော်တို့ အင်တာနက် သုံးတဲ့ လူဦးရေ စုစုပေါင်းက ၅ သိန်း ၉ သောင်း ကျော်လောက် ရှိတယ်လို့ မှတ်တမ်းတွေမှာ တွေ့ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ကျတော့် ၂၄ သန်း ကျော် သုံးနေပြီလို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ၂၄ သန်းကျော် ဆိုတာ တိကျသေချာတဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေက ပြောတာပါ။

သို့သော် အဲဒီထက် ပိုဖို့ဘဲ ရှိပါတယ်။ အဲဒီထက် လျော့နည်းဖို့ မရှိပါဘူး။ ပြောရရင်တော့ ခုနက မေးသလိုဘဲ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လူအများစုရဲ့ နေ့စဉ် ဘဝမှာ အင်တာနက်ဟာ ပုံမှန် သုံး လာတာမျိုး ဖြစ်လာနေပါပြီ။

အရေးကြီးတဲ့ နောက်တခုကတော့ ငွေကြေး ဘဏ်လုပ်ငန်းပေါ့နော်။ Digital Banking တို့ Digital Money တို့ ဒါတွေ ထွက်လာပါတယ်။ နောက် Fintech ပေါ့ ဘဏ္ဍာရေး ဆိုင်ရာ နည်းပညာတွေ၊ ငွေကြေးဆိုင်ရာ နည်းပညာတွေ အများကြီး ကျနော်တို့ ပေါ်ထွန်းလာပါတယ်။ e-wallet တို့ ပေါ်လာပါတယ်။ နောက် အရေးကြီးတဲ့ တခုက ဘာလဲ ဆိုတော့ တချိန်တုန်းက ဘဏ်လုပ်ငန်းကို လူတွေက မသုံးကြဘူးလို့ ပြောကြပါတယ်။

ဘဏ်လုပ်ငန်း သုံးတဲ့သူ လူဦးရေဟာ ၄ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၅ ရာခိုင်နှုန်း အောက်မှာဘဲ ရှိနေရာကနေ Digital Banking တို့ Digital Fintech တွေ တက်လာတဲ့ အခါမှာ ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘဏ်တွေ အသုံးပြုတဲ့ လူဦးရေ အရေအတွက် တက်လာပါတယ်။ ရာခိုင်နှုန်းတွေ ၂၀ - ၂၄ - ၂၅ အစရှိသဖြင့် တက်လာပါတယ်။

နောက်တခုက Digital Platform တွေမှာ အရင်တုန်းကဆိုရင် ကျနော်တို့ Website တွေ လုပ်ခဲ့ကြတယ်။ နောက်တခါ အဲဒီကနေမှ အခု ဒီ ၂၀၁၇၊ ၂၀၁၈ လောက်ကနေ စပြီးတော့ Mobile Apps တွေ အများကြီး ပေါ်ပေါက်လာတယ်။ Digital အခြေပြုတဲ့ လုပ်ငန်းတွေပါ ထပ်ပြီးတော့ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ခုန ပြောခဲ့သလို နေ့စဉ် ဘဝမှာ ပုံမှန် သုံးလာတာ ဖြစ်လာပါတယ်။

သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဆိုတော့ ဒီ Covid ဖြစ်တဲ့ ကာလမှာ စီးပွားရေးက အတော်လေးလည်း နှေးကွေးသွားပါတယ်။ အားလုံးကလည်း စိုးရိမ်ခဲ့ကြပါတယ်။ မြန်မာ့ စီးပွားရေး ပြိုလဲ သွားမလား ဆိုပြီးတော့လေ။ ဆိုတော့ ဒီ Covid ကာနဲ့ ဒီ ၂၀၂၁ အစောပိုင်း နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲ ကာလမှာ နေ့စဉ် တွင်တွယ်ကျယ်ကျယ် သုံးခဲ့တဲ့ Facebook လူမှုကွန်ရက် အင်တာနက် ဒီ မျိုးစုံ အသုံးပြု စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေရဲ့ အပြောင်းအလဲရော သိသိသာသာတော့ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဦးဇော်နိုင် မှတ်မှတ်ထင်ထင် ပြောချင်တာများ ရှိပါသလား။ ဒီ အပြောင်းအလဲ အပေါ်မှာ။

ဦးဇော်နိုင်။ ။ အခု ထင်ရှားတဲ့ အပြောင်းအလဲ ၂ ခုပေါ့။ ၁ - ကတော့ Covid ရယ်၊ ဒုတိယ တခုကတော့ တပ်ကနေ အာဏာသိမ်းလိုက်တာရယ်ကြောင့် ကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ထူးခြား ထင်ရှားတဲ့ အပြောင်းအလဲတွေ အများကြီး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေကို ကြည့်ရင် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေ တော်တော်များများ Covid ကြာင့်ရော တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ အတွက်ကြောင့်ရော စီးပွားရေး လုပ်ငန်း တော်တော် များများ နှေးကွေး တဲ့သူ၊ ရပ်ဆိုင်းတဲ့သူ၊ နောက်တခါ အသစ် ပြောင်းလုပ်ရတဲ့သူတွေ ဖြစ်ကုန်ပါတယ်။

သို့သော်လည်း ဒီအချိန်မှာ New Normal ပေါ့နော်။ အပြောင်းအလဲကို ကျနော်တို့က လက်ခံပြီးတော့ အဲဒီ အတိုင်း အမြန်ဆုံး Adapt လုပ်နိုင်တဲ့ လူတွေ အမြန်ဆုံး ပြောင်းလဲနိုင်တဲ့လူတွေက ဒီစီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေမှာ ပြန်ပြီးတော့ ရှင်သန်ခွင့်တွေ နောက် တိုးတက်ခွင့်တွေ ရကြပါတယ်။

သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ရှေ့ အလားအလာမှာရော မြန်မာနိုင်ငံမှာ အင်တာနက် အသုံးပြုမှုက ပိုပြီးတော့ တွင်ကျယ်လာမလား။ ဦးဇော်နိုင် ဘယ်လိုများ မြင်ပါသလဲ။ ရှေ့ အနာဂတ် အလားအလာ ဘာတွေများ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်လာနိုင်ခြေ ရှိပါသလဲ။

ဦးဇော်နိုင်။ ။ အနာဂတ်က ဘယ်လဲ ဘာလဲဆိုတာက တကယ်တန်း အဲဒီဟာက အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တခါတလေ ကျတော့ ကျနော်တို့က အခု လက်ရှိ အခြေအနေကိုဘဲ ကြည့်ပြီးတော့ စိတ်ပျက် အားလျော့နေသူ အများစု တွေ့ရပါတယ်။ ဥပမာ အားဖြင့် ဒီနေ့ ဆိုရင် ဘဏ်လုပ်ငန်းတွေ ဖရိုဖရဲ ဖြစ်နေတယ်။ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေ ခုန ပြောသလိုဘဲ နှေးကွေးတယ်။ ရပ်တဲ့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေ ရပ်ကြတယ်။

နောက်တခါ နိုင်ငံရေးမှာလည်း အကြပ်အတည်းတွေ ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီ အခါကျတော့ ကျနော်တို့က စိတ်ဓာတ်ကျနေ ကြတာမျိုး အများစုက ဒီအခြေအနေကို သဘောမကျတာကို တွေ့ရပါတယ်။ သို့သော် အနာဂတ်က ဘယ်မှာလဲ အနာဂတ်က ဘာလဲ ပြန်ကြည့်တဲ့ အချိန်မှာ ကျနော်တို့ နိုင်ငံမှာ လူငယ်တွေ အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးနိုင်စွမ်း ရှိတဲ့ လူငယ်တွေ အများကြီး တွေ့ရပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ - ၂၀၂၀။ ၁၀ နှစ် အတွင်းမှာပေါ့။ ဒီထက် ပိုပြောရရင် ၂၀၁၅ ကနေ ၂၀၂၀ အတွင်းမှာ ဒီ Creative Class လို့ ခေါ်တဲ့ အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးနိုင်စွမ်း ရှိသောသူတွေ အများကြီး ထွက်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့ နိုင်ငံမှာ အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးနိုင်စွမ်း ရှိတဲ့ လူငယ်တွေ၊ IT ပညာရှင်တွေ၊ IT လုပ်ငန်းတွေ အများကြီး အခြေခံ ကောင်းတွေ ရှိပြီးသွားပါပြီ။

အဲဒီတော့ အရေးကြီးတာ နိုင်ငံရေး အခြေအနေ အရေးကြီးပါတယ်။ လူကြီးတွေပေ့ါနော်။ နိုင်ငံရေး အခြေအနေကို ဖန်တီးနေကြတဲ့ လူကြီးတွေ။ အဲဒီတော့ အဲဒီ လူကြီးတွေက ဘယ်လို ဒီ နိုင်ငံရေးကို ပြန်ဖော်ဆောင်ကြမလဲ ဆိုတဲ့ အပေါ် မူတည်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ နောက်ထပ် အပြောင်းအလဲတွေကို ဘယ်တော့ လုပ်ခွင့် ရမှာလဲ။ ဥပမာ နောက် တနှစ်လား၊ နောက် ၆ လ လား။ နောက် ၅ နှစ်လား။

ဆိုတော့ ဒီ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲတွေကို ဖော်ဆောင်နိုင်တဲ့ အချိန်မှာ ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်ကြီးကို ပြန်ပြီးတော့ တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ ပြန်စဖို့ အချိန် ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ပြန်စတယ် ဆိုတာလည်း ကျနော်တို့ Zero ကနေ ပြန်စဖို့ မဟုတ်ဘူး။ ကျနော်တို့ leapfrog သွားခဲ့ပြီးသွားပြီ။ ၂၀၁၀ ကနေ ၂၀၁၅။ ၂၀၁၅ ကနေ ၂၀၂၀ အတွင်းမှာ ကျနော်တို့က အင်တာနက် User အသုံးပြုသူပေါင်း စုစုပေါင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၆ သိန်းကနေ ၂၄ သန်းကျော်ထိ သွားခဲ့ပြီးသွားပြီ။

နောက် ကမ္ဘာနဲ့ အမီ ရင်ဘောင်တန်းနိုင်တဲ့ Digital Platform တွေ ဖြစ်ခဲ့ပြီးသွားပြီ။ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့ ဒီအခြေအနေတွေကို နိုင်ငံရဲ့ အခု အခြေအနေမှာ လိပ်ခဲတည်းလည်း ဖြစ်နေတဲ့ နိုင်ငံရေး အကြပ်အတည်းကနေ ပြန်စနိုင်တာနဲ့ Zero Setting ကနေ စမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျနော်တို့က leapfrog နောက်ထပ် တဆင့်ကို ထပ်ပြီး ခုန်နိုင်မယ့် အခြေအနေ ကျနော် မြင်ပါတယ်။

မြန်မာ့ စီးပွားရေး နယ်ပယ် အင်တာနက် အသုံးချမှု

(Unicode)

မွနျမာ့ စီးပှားရေး နယျပယျ အငျတာနကျ အသုံးခမြှု

မွနျမာနိုငျငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှဈ အတှငျး အငျတာနကျ ဖွတျတောကျမှုတှကွေောင့ျ စီးပှားရေး အရ ဒေါျလာ သနျးထောငျခြီ ဆုံးရှုံးရပွီး ကမ ်ဘာပေါျမှာ အဆိုးရှားဆုံး ဖွဈကွောငျး top10vpn ဝကျဘျဆိုဒျက ဖောျပွပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ စီးပှားရေးဟာ အငျတာနကျ အပေါျမှာ ဘယျ အတိုငျးအတာ မူတညျနပေါသလဲ၊ အနာဂတျအလားအလာ ကရော ဘယျလို ရှိလာနိုငျပါသလဲ ဆိုတာကို မန်တလေး နညျးပညာ ကုမ်ပဏီရဲ့ Managing Director ဦးဇောျနိုငျကို ဆကျသှယျ မေးမွနျးထားပါတယျ။ ဒီသတငျးပတျ စီးပှားရေး အစီအစဉျမှာ မသိငျ်ဂ ီထိုကျ တငျပွပေးပါမယျ။

ဦးဇောျနိုငျ။ ။ ပထမဆုံး တခုကတော့ ကနြောျ ၂၀၂၁ အခု ဒီ Report ထှကျတဲ့ အခြိနျပေါ့နောျ။ ကနြောျ တို့က အငျတာနကျ ပွတျတောကျမှုတှကွေောင့ျ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံမှာ စီးပှားရေး ကဏ်ဍမှာ ဆုံးရှုံးမှုတှေ ဒေါျလာ သနျး ထောငျခြီ ဆုံးရှုံးတယျလို့ ပွောတော့ ပထမတော့ အံ့သွမိပါတယျ။

ဒါပမေယ့ျ ကနြောျ နောကျကွောငျး ပွနျကောကျကွည့ျလိုကျတဲ့ အခြိနျမှာ ၂၀၁၀ ခုနှဈလောကျမှာ ကနြောျတို့ အငျတာနကျ သုံးတဲ့ လူဦးရေ စုစုပေါငျးက ၅ သိနျး ၉ သောငျး ကြောျလောကျ ရှိတယျလို့ မှတျတမျးတှမှော တှေ့ပါတယျ။ ၂၀၂၀ ကတြော့ျ ၂၄ သနျး ကြောျ သုံးနပွေီလို့ သိရပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ၂၄ သနျးကြောျ ဆိုတာ တိကသြခြောတဲ့ သတငျးအခကြျအလကျတှကေ ပွောတာပါ။

သို့သောျ အဲဒီထကျ ပိုဖို့ဘဲ ရှိပါတယျ။ အဲဒီထကျ လြော့နညျးဖို့ မရှိပါဘူး။ ပွောရရငျတော့ ခုနက မေးသလိုဘဲ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ လူအမြားစုရဲ့ နေ့စဉျ ဘဝမှာ အငျတာနကျဟာ ပုံမှနျ သုံး လာတာမြိုး ဖွဈလာနပေါပွီ။
အရေးကွီးတဲ့ နောကျတခုကတော့ ငှကွေေး ဘဏျလုပျငနျးပေါ့နောျ။ Digital Banking တို့ Digital Money တို့ ဒါတှေ ထှကျလာပါတယျ။ နောကျ Fintech ပေါ့ ဘဏ်ဍာရေး ဆိုငျရာ နညျးပညာတှေ၊ ငှကွေေးဆိုငျရာ နညျးပညာတှေ အမြားကွီး ကနြောျတို့ ပေါျထှနျးလာပါတယျ။ e-wallet တို့ ပေါျလာပါတယျ။

နောကျ အရေးကွီးတဲ့ တခုက ဘာလဲ ဆိုတော့ တခြိနျတုနျးက ဘဏျလုပျငနျးကို လူတှကေ မသုံးကွဘူးလို့ ပွောကွပါတယျ။ ဘဏျလုပျငနျး သုံးတဲ့သူ လူဦးရဟော ၄ ရာခိုငျနှုနျး၊ ၅ ရာခိုငျနှုနျး အောကျမှာဘဲ ရှိနရောကနေ Digital Banking တို့ Digital Fintech တှေ တကျလာတဲ့ အခါမှာ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဘဏျတှေ အသုံးပွုတဲ့ လူဦးရေ အရအေတှကျ တကျလာပါတယျ။ ရာခိုငျနှုနျးတှေ ၂၀ - ၂၄ - ၂၅ အစရှိသဖွင့ျ တကျလာပါတယျ။

နောကျတခုက Digital Platform တှမှော အရငျတုနျးကဆိုရငျ ကနြောျတို့ Website တှေ လုပျခဲ့ကွတယျ။ နောကျတခါ အဲဒီကနမှေ အခု ဒီ ၂၀၁၇၊ ၂၀၁၈ လောကျကနေ စပွီးတော့ Mobile Apps တှေ အမြားကွီး ပေါျပေါကျလာတယျ။ Digital အခွပွေုတဲ့ လုပျငနျးတှပေါ ထပျပွီးတော့ ပေါျပေါကျလာခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီတော့ ခုန ပွောခဲ့သလို နေ့စဉျ ဘဝမှာ ပုံမှနျ သုံးလာတာ ဖွဈလာပါတယျ။

သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဆိုတော့ ဒီ Covid ဖွဈတဲ့ ကာလမှာ စီးပှားရေးက အတောျလေးလညျး နှေးကှေးသှားပါတယျ။ အားလုံးကလညျး စိုးရိမျခဲ့ကွပါတယျ။ မွနျမာ့ စီးပှားရေး ပွိုလဲ သှားမလား ဆိုပွီးတော့လေ။ ဆိုတော့ ဒီ Covid ကာနဲ့ ဒီ ၂၀၂၁ အစောပိုငျး နိုငျငံရေး အပွောငျးအလဲ ကာလမှာ နေ့စဉျ တှငျတှယျကယြျကယြျ သုံးခဲ့တဲ့ Facebook လူမှုကှနျရကျ အငျတာနကျ ဒီ မြိုးစုံ အသုံးပွု စီးပှားရေး လုပျငနျးတှရေဲ့ အပွောငျးအလဲရော သိသိသာသာတော့ ဖွဈခဲ့ပါတယျ။ ဦးဇောျနိုငျ မှတျမှတျထငျထငျ ပွောခငြျတာမြား ရှိပါသလား။ ဒီ အပွောငျးအလဲ အပေါျမှာ။

ဦးဇောျနိုငျ။ ။ အခု ထငျရှားတဲ့ အပွောငျးအလဲ ၂ ခုပေါ့။ ၁ - ကတော့ Covid ရယျ၊ ဒုတိယ တခုကတော့ တပျကနေ အာဏာသိမျးလိုကျတာရယျကွောင့ျ ကနြောျတို့ မွနျမာနိုငျငံမှာတော့ ထူးခွား ထငျရှားတဲ့ အပွောငျးအလဲတှေ အမြားကွီး ဖွဈခဲ့ပါတယျ။ စီးပှားရေး လုပျငနျးတှကေို ကွည့ျရငျ စီးပှားရေး လုပျငနျးတှေ တောျတောျမြားမြား Covid ကွာင့ျရော တပျက အာဏာသိမျးလိုကျတဲ့ အတှကျကွောင့ျရော စီးပှားရေး လုပျငနျး တောျတောျ မြားမြား နှေးကှေး တဲ့သူ၊ ရပျဆိုငျးတဲ့သူ၊ နောကျတခါ အသဈ ပွောငျးလုပျရတဲ့သူတှေ ဖွဈကုနျပါတယျ။

သို့သောျလညျး ဒီအခြိနျမှာ New Normal ပေါ့နောျ။ အပွောငျးအလဲကို ကနြောျတို့က လကျခံပွီးတော့ အဲဒီ အတိုငျး အမွနျဆုံး Adapt လုပျနိုငျတဲ့ လူတှေ အမွနျဆုံး ပွောငျးလဲနိုငျတဲ့လူတှကေ ဒီစီးပှားရေး လုပျငနျးတှမှော ပွနျပွီးတော့ ရှငျသနျခှင့ျတှေ နောကျ တိုးတကျခှင့ျတှေ ရကွပါတယျ။

သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ရှေ့ အလားအလာမှာရော မွနျမာနိုငျငံမှာ အငျတာနကျ အသုံးပွုမှုက ပိုပွီးတော့ တှငျကယြျလာမလား။ ဦးဇောျနိုငျ ဘယျလိုမြား မွငျပါသလဲ။ ရှေ့ အနာဂတျ အလားအလာ ဘာတှမြေား အပွောငျးအလဲ ဖွဈလာနိုငျခွေ ရှိပါသလဲ။

ဦးဇောျနိုငျ။ ။ အနာဂတျက ဘယျလဲ ဘာလဲဆိုတာက တကယျတနျး အဲဒီဟာက အရေးကွီးပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ တခါတလေ ကတြော့ ကနြောျတို့က အခု လကျရှိ အခွအေနကေိုဘဲ ကွည့ျပွီးတော့ စိတျပကြျ အားလြော့နသေူ အမြားစု တှေ့ရပါတယျ။ ဥပမာ အားဖွင့ျ ဒီနေ့ ဆိုရငျ ဘဏျလုပျငနျးတှေ ဖရိုဖရဲ ဖွဈနတေယျ။ စီးပှားရေး လုပျငနျးတှေ ခုန ပွောသလိုဘဲ နှေးကှေးတယျ။ ရပျတဲ့ စီးပှားရေး လုပျငနျးတှေ ရပျကွတယျ။

နောကျတခါ နိုငျငံရေးမှာလညျး အကွပျအတညျးတှေ ဖွဈနတေယျ။ အဲဒီ အခါကတြော့ ကနြောျတို့က စိတျဓာတျကနြေ ကွတာမြိုး အမြားစုက ဒီအခွအေနကေို သဘောမကတြာကို တှေ့ရပါတယျ။ သို့သောျ အနာဂတျက ဘယျမှာလဲ အနာဂတျက ဘာလဲ ပွနျကွည့ျတဲ့ အခြိနျမှာ ကနြောျတို့ နိုငျငံမှာ လူငယျတှေ အပွောငျးအလဲကို ဖနျတီးနိုငျစှမျး ရှိတဲ့ လူငယျတှေ အမြားကွီး တှေ့ရပါတယျ။

ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ - ၂၀၂၀။ ၁၀ နှဈ အတှငျးမှာပေါ့။ ဒီထကျ ပိုပွောရရငျ ၂၀၁၅ ကနေ ၂၀၂၀ အတှငျးမှာ ဒီ Creative Class လို့ ခေါျတဲ့ အပွောငျးအလဲကို ဖနျတီးနိုငျစှမျး ရှိသောသူတှေ အမြားကွီး ထှကျလာတာကို တှေ့ရပါတယျ။ အဲဒီတော့ ကနြောျတို့ နိုငျငံမှာ အပွောငျးအလဲကို ဖနျတီးနိုငျစှမျး ရှိတဲ့ လူငယျတှေ၊ IT ပညာရှငျတှေ၊ IT လုပျငနျးတှေ အမြားကွီး အခွခေံ ကောငျးတှေ ရှိပွီးသှားပါပွီ။

အဲဒီတော့ အရေးကွီးတာ နိုငျငံရေး အခွအေနေ အရေးကွီးပါတယျ။ လူကွီးတှပေေ့ါနောျ။ နိုငျငံရေး အခွအေနကေို ဖနျတီးနကွေတဲ့ လူကွီးတှေ။ အဲဒီတော့ အဲဒီ လူကွီးတှကေ ဘယျလို ဒီ နိုငျငံရေးကို ပွနျဖောျဆောငျကွမလဲ ဆိုတဲ့ အပေါျ မူတညျပွီးတော့ ကနြောျတို့ နောကျထပျ အပွောငျးအလဲတှကေို ဘယျတော့ လုပျခှင့ျ ရမှာလဲ။ ဥပမာ နောကျ တနှဈလား၊ နောကျ ၆ လ လား။ နောကျ ၅ နှဈလား။ ဆိုတော့ ဒီ နိုငျငံရေး အပွောငျးအလဲတှကေို ဖောျဆောငျနိုငျတဲ့ အခြိနျမှာ ကနြောျတို့ တိုငျးပွညျကွီးကို ပွနျပွီးတော့ တညျဆောကျနိုငျဖို့ ပွနျစဖို့ အခြိနျ ဖွဈပါတယျ။

ဒါပမေယ့ျ ပွနျစတယျ ဆိုတာလညျး ကနြောျတို့ Zero ကနေ ပွနျစဖို့ မဟုတျဘူး။ ကနြောျတို့ leapfrog သှားခဲ့ပွီးသှားပွီ။ ၂၀၁၀ ကနေ ၂၀၁၅။ ၂၀၁၅ ကနေ ၂၀၂၀ အတှငျးမှာ ကနြောျတို့က အငျတာနကျ User အသုံးပွုသူပေါငျး စုစုပေါငျး မွနျမာနိုငျငံမှာ ၆ သိနျးကနေ ၂၄ သနျးကြောျထိ သှားခဲ့ပွီးသှားပွီ။

နောကျ ကမ်ဘာနဲ့ အမီ ရငျဘောငျတနျးနိုငျတဲ့ Digital Platform တှေ ဖွဈခဲ့ပွီးသှားပွီ။ အဲဒီတော့ ကနြောျတို့ ဒီအခွအေနတှေကေို နိုငျငံရဲ့ အခု အခွအေနမှော လိပျခဲတညျးလညျး ဖွဈနတေဲ့ နိုငျငံရေး အကွပျအတညျးကနေ ပွနျစနိုငျတာနဲ့ Zero Setting ကနေ စမှာ မဟုတျပါဘူး။ ကနြောျတို့က leapfrog နောကျထပျ တဆင့ျကို ထပျပွီး ခုနျနိုငျမယ့ျ အခွအေနေ ကနြောျ မွငျပါတယျ။