စစ်ရေးပဋိပက္ခပြင်းထန်နေဆဲ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသအတွင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နဲ့ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့အကြား ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုအပါဝင်တိုက်ပွဲတွေဆက်လက်ဖြစ်ပွါးနေတာပါ။
ဒီကနေ့ ရသေ့တောင်မြို့နယ်၊ ချိန်ခါလီကျေးရွာကားလမ်းအပေါ်မှာ မြန်မာစစ်ယာဉ်တန်းဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်ခံရတယ်လို့ ဒေသခံတွေနဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စား လှယ်တွေကပြောပါတယ်။ မနေ့ကလဲကျောက်တော်မြို့နယ်အတွင် းဗုံးခွဲပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်စဉ်မှာ အရပ်သားတွေ ထိခိုက်သေဆုံးမှုရှိခဲ့တယ်လို့လဲ တပ်မတော်နဲ့ ဒေသခံရွာသားတွေကဆိုပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းစစ်ရေးနောက်ဆုံး အခြေအနေကိုတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက်နိုင်ကွန်းအိန်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်၊ မောင်တော-အငူမော်ကားလမ်း ချိန်ခါလီကျေးရွာတောင်ဖက် ရေကျော်တံတား အနီးမှာ တပ်မတော်ယာဉ်တန်း မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခံရတယ်လို့ ချိန်ခါလီကျေးရွာသားတဦးကပြောပါတယ်။
“ချိန်ခါလီရဲ့တောင်ဖက် ရေကျော်တံတားထိပ်မှာပေါက်တယ်လို့ပြောတယ်။ ဘာမှတော့ထိခိုက်မှုမရှိဘူး။ စစ်ကား(၃)စီး တက်လာတယ်လို့တော့ကြားတယ်။ အဲဒီတုန်းမိုင်းပေါက်တယ်လို့ပြောတယ်ဗျ။”
ဗုံးပေါက်ကွဲအပြီး ပစ်ခတ်မှုအနဲငယ်ရှိခဲ့ပေမဲ့ ထိခိုက်မှုတစုံတရာမရှိဘူးလို့သူကဆိုပါတယ်။
ချိန်ခါလီကျေးရွာအတွင်းလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့တွေရောက်နေစဉ်အတွင်း မိုင်းခွဲဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပွါးပြီး အငူမော် တောင်ဦး စေတီဘက်မှာလဲ ဒီမနက်ဗုံးပေါက်ကွဲမှုရှိနေတယ်လို့ ရသေ့တောင်မြို့နယ် အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးခင်မောင်လတ်ကပြောပါတယ်။
“မနက်(၈)နာရီလောက်မှာ ချိန်ခါလီရွာရဲ့တောင်ဖက်မှာတံတားလေးတခုရှိတယ်။ တောင်ကျချောင်းဖြတ်ကူးတဲ့တံတား။ အဲဒီနားမှာမိုင်းပေါက်တယ်လို့သိရတယ်။ လဝကတဖွဲ့ရောက်နေတယ်လို့သိရတယ်။ အငူမော်ဆိပ်ကမ်းနားမှာ အငူမော်ကုန်တန်းဆိုတဲ့ရွာရှိတယ်။ အဲဒီရွာရဲ့မြောက်ဖက် တောင်ဦးဘုရားဆိုတာရှိတယ်။ အဲဒီတောင်ဦးဖက်မှာလဲ မိုင်းတလုံးထပ်ကွဲသေးတယ်လို့ပြောတယ်။”
ဒီကနေ့မိုင်းပေါက်ကွဲမှုဖြစ်စဉ်နဲ့ပက်သက်ပြီးတပ်မတော်ပြောခွင့်ရနဲ့AAပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံကိုမေးမြန်းရာမှာ မသိရှိသေးဘူးလို့ဆိုပါတယ်။
မနေ့ကတော့ ကျောက်တော်မြို့နယ်ပြိန်းတောင်းကျေးရွာမှာတပ်မတော်စစ်ကြောင်းတခုမိုင်းခွဲတိုက်ခိုက်ခံရတယ်လို့ တပ်မတော်သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကပြောပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့မနေ့က နေ့လည်တနာရီနဲ့ တနာရီ(၅)မိနစ်ကြားထဲမှာ ကျွန်တော်တို့ကန်စောက်ရဲ့အရှေ့မြောက်ဖက် မီတာ(၃၀၀၀)လောက်မှာ AAသောင်းကျန်းသူအင်အား(၁၀)ဦးလောက်က ရီမုမိုင်းဆွဲပြီးတော့တပ်မတော်စစ်ကြောင်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့တာရှိတယ်။ ကျွန်တော်တို့ပြန်လည်ပစ်ခတ်တော့ ရန်သူအနောက်ဖက်ဆုတ်သွားတယ်။”
မိုင်းခွဲခံရအပြီး ပစ်ခတ်မှုကြောင့်ပြိန်းတောရွာသား (၂)ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး အပေါက်ဝကျေးရွာသား တဦးလဲ သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ အပေါက်ဝကျေးရွာသားတဦးက ဆိုပါတယ်။
“စစဦးကတော့ဗုံးပေါက်တယ်လို့ပြောပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့လက်နက်ကြီးလက်နက်ငယ်ပစ်သံတွေလဲကြားပါတယ်။ ရွာသားတွေကြောက်အားတကြီးနဲ့ ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ ဓမ္မာရုံမှာ ပြားပြားဝပ်နေကြပါတယ်။ အဲဒီမှာလက်နက်ကြီး တလုံးလာထိမှန်ပြီးတော့ ရွာသားယောကျာ်းတဦးရယ် မိန်းမတဦးရယ် အဲဒီနှစ်ယောက်မှာ လက်နက်ကြီးအစထိပါတယ်။ မနေ့ကကျွန်တော်တို့အပေါက်ဝက ပေါ်တော်မူရပ်ကွက်ကပေါက်ချေ(ခေါ်) ထွန်းအေးမြတ်ဆိုတဲ့အရပ်သားတဦး သေဆုံးသွားပါတယ်။ သူ့မှာညာဖက်လက်မောင်းလဲကျိုးသွားပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ညာဖက်ခြေထောက်လဲ ကျိုးသွားပါတယ်။ ဖူးယောင်ဒဏ်ရာတွေနဲ့မဲနေတယ်အကိုရ။”
တပ်မတော်ကနေလမ်းပြအဖြစ်ခေါ်သွားတဲ့အပေါက်ဝကျေးရွာသားသေဆုံးမှုမှာ သံသယဖြစ်စရာအနေ အထား ရှိနေတယ်လို့ရွာသားတွေကပြောဆိုနေသလို တပ်မတော်ဖက်ကတော့ AAထောင်ထားတဲ့မိုင်းကြောင့်လို့ တပ်မ တော်သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကပြောပါတယ်။
“မိုင်းကွဲတဲ့နေရာနဲ့(၅)ပေလောက်အကွာမှာဘဲ ပေါက်ဝကျေးရွာမှာ ထွန်းအေးမြတ်(၄၂)နှစ်ကိုကျွန်တော်တို့ သူ့အလောင်းကို တွေ့ရှိတယ်။ အလောင်းမှာတော့ဦးခေါင်းမှာနောက်စေ့မှာ မိုင်းစဝင်ထားတာတွေ့ရတယ်။ လက်ပြင်မှာလဲမိုင်းစဖေါက်ဝင်ထားတယ်။ ညာဖက်ပေါင်မှာလဲ မိုင်းစဖေါက်ဝင်ပြီးသေဆုံးနေတာတွေ့ရပါတယ်။
မနေ့ကလဲမြောက်ဦးမြို့နယ်၊ တိမ်ညိုကျေးရွာဖက်ကတပ်မတော် ယာယီထောက်ပို့စခန်းတခုကို AAဖက်က သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့တယ်လို့(AA)ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံခိုင်သုခကပြောပါတယ်။
“မြောက်ဦးမြို့နယ်တိမ်ညိုနားမှာရှိတဲ့ ဗမာစစ်တပ်ရဲ့ထောက်ပို့စခန်းကိုကျွန်တော်တို့ ရခိုင့်တပ်တော်ကနေပြီးတော့ သိမ်းပိုက်ခဲ့တာရှိတယ်။ အဲဒီမှာတော့လက်နက်ခဲယမ်း ဒီစစ်အသုံးဆောင် စာရွက်စာတန်း ရိက္ခာပစ္စည်းတွေကို သိမ်းဆီးရမိတာရှိတယ်။”
တပ်မတော်ပြောခွင့်ရဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဒီသတင်းမှန်ကန်မှု မရှိဘူးလို့ပြောပါတယ်။
“ကျွန်တော်မြင်တာကမရှိပါဘူးဗျ။ ကျွန်တော်သိထားသလောက်တော့ မနေ့ကအထိတော့မရှိဘူး။”
ဒီကနေ့မှာလဲ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ် မြောက်ဘက် အောင်မြကျော်ကျေးရွာတဝိုက်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့AAရခိုင် လက် နက်ကိုင် အဖွဲ့တို့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်ပြီး တိုက်ပွဲအခြေအနေကိုမသိရသေးဘူးလို့ AAဖက်ကပြောပါတယ်။
မနေ့ကတရက်ထဲမှာ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ဦး၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ကျောက်တော်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်ပလက်ဝတို့မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့AAပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခကပြောပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲတွေနဲ့အတူ ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုဖြစ်စဉ်ဟာဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။
အောက်တိုဘာ ၁၅ရက်နေ့ကမင်းပြားမြို့နယ်၊ ကမ်းနီကျေးရွာအနီးမှာ မိုင်းထောင်နေတဲ့AA အဖွဲ့ဝင်နှစ်ဦးနဲ့ ကျောက်တော်မြို့နယ် စစ်အောင်ကျေးရွာအနားမှာ ဗုံးထောင်နေတဲ့ AAအဖွဲ့ဝင်တဦးကိုမြန်မာစစ်တပ်ကနေတွေ့ရှိပြီး အသေ ဖမ်းဆီးရမိလို့ တပ်မတော်ဖက်က သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ တပ်မတော်ရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အပေါ်ရခိုင်လက်နက်ကိုင်AAအဖွဲ့ပြောခွင့်ရကငြင်းဆိုထားပါတယ်။
..................
ရသေ့တောငျနဲ့ ကြောကျတောျမှာ မိုငျးခှဲတိုကျခိုကျမှုမြားဖွဈပှား
စဈရေးပဋိပက်ခပွငျးထနျနဆေဲရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျးဒသေအတှငျးမှာ မွနျမာ့တပျမတောျနဲ့ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့အကွား ဗုံးခှဲတိုကျခိုကျမှုအပါဝငျတိုကျပှဲတှဆေကျလကျဖွဈပှါးနတောပါ။
ဒီကနေ့ ရသေ့တောငျမွို့နယျ ခြိနျခါလီကြေးရှာကားလအျးပေါျမှာ မွနျမာစဈယာဉျတနျးဗုံးခှဲတိုကျခိုကျခံရတယျလို့ ဒသေခံတှနေဲ့ လှှတျတောျကိုယျစား လှယျတှကေပွောပါတယျ။ မနေ့ကလဲကြောကျတောျမွို့နယျအတှငျးဗုံးခှဲပဈခတျတိုကျခိုကျမှုဖွဈစဉျမှာ အရပျသားတှေ ထိခိုကျသဆေုံးမှုရှိခဲ့တယျလို့လဲ တပျမတောျနဲ့ ဒသေခံရှာသားတှကေဆိုပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးစဈရေးနောကျဆုံး အခွအေနကေိုတော့ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျနိုငျကှနျးအိနျကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျ၊ ရသေ့တောငျမွို့နယျ၊ မောငျတော-အငူမောျကားလမျး ခြိနျခါလီကြေးရှာတောငျဖကျ ရကြေောျတံတား အနီးမှာ တပျမတောျယာဉျတနျး မိုငျးဆှဲတိုကျခိုကျခံရတယျလို့ ခြိနျခါလီကြေးရှာသားတဦးကပွောပါတယျ။
“ခြိနျခါလီရဲ့တောငျဖကျ ရကြေောျတံတားထိပျမှာပေါကျတယျလို့ပွောတယျ။ ဘာမှတော့ထိခိုကျမှုမရှိဘူး။ စဈကား(၃)စီး တကျလာတယျလို့တော့ကွားတယျ။ အဲဒီတုနျးမိုငျးပေါကျတယျလို့ပွောတယျဗြ။”
ဗုံးပေါကျကှဲအပွီး ပဈခတျမှုအနဲငယျရှိခဲ့ပမေဲ့ ထိခိုကျမှုတစုံတရာမရှိဘူးလို့သူကဆိုပါတယျ။
ခြိနျခါလီကြေးရှာအတှငျးလူဝငျမှုကွီးကွပျရေးအဖှဲ့တှရေောကျနစေဉျအတှငျး မိုငျးခှဲဖွဈစဉျဖွဈပှါးပွီး အငူမောျ တောငျဦး စတေီဘကျမှာလဲ ဒီမနကျဗုံးပေါကျကှဲမှုရှိနတေယျလို့ ရသေ့တောငျမွို့နယျ အမြိုးသားလှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဦးခငျမောငျလတျကပွောပါတယျ။
“မနကျ(၈)နာရီလောကျမှာ ခြိနျခါလီရှာရဲ့တောငျဖကျမှာတံတားလေးတခုရှိတယျ။ တောငျကခြြောငျးဖွတျကူးတဲ့တံတား။ အဲဒီနားမှာမိုငျးပေါကျတယျလို့သိရတယျ။ လဝကတဖှဲ့ရောကျနတေယျလို့သိရတယျ။ အငူမောျဆိပျကမျးနားမှာ အငူမောျကုနျတနျးဆိုတဲ့ရှာရှိတယျ။ အဲဒီရှာရဲ့မွောကျဖကျ တောငျဦးဘုရားဆိုတာရှိတယျ။ အဲဒီတောငျဦးဖကျမှာလဲ မိုငျးတလုံးထပျကှဲသေးတယျလို့ပွောတယျ။”
ဒီကနေ့မိုငျးပေါကျကှဲမှုဖွဈစဉျနဲ့ပကျသကျပွီးတပျမတောျပွောခှင့ျရနဲ့AAပွနျကွားရေးတာဝနျခံကိုမေးမွနျးရာမှာ မသိရှိသေးဘူးလို့ဆိုပါတယျ။
မနေ့ကတော့ ကြောကျတောျမွို့နယျပွိနျးတောငျးကြေးရှာမှာတပျမတောျစဈကွောငျးတခုမိုငျးခှဲတိုကျခိုကျခံရတယျလို့ တပျမတောျသတငျးမှနျပွနျကွားရေးအတှငျးရေးမှူး ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးကပွောပါတယျ။
“ကြှနျတောျတို့မနေ့က နေ့လညျတနာရီနဲ့ တနာရီ(၅)မိနဈကွားထဲမှာ ကြှနျတောျတို့ကနျစောကျရဲ့အရှေ့မွောကျဖကျ မီတာ(၃၀၀၀)လောကျမှာ AAသောငျးကနြျးသူအငျအား(၁၀)ဦးလောကျက ရီမုမိုငျးဆှဲပွီးတော့တပျမတောျစဈကွောငျးကို တိုကျခိုကျခဲ့တာရှိတယျ။ ကြှနျတောျတို့ပွနျလညျပဈခတျတော့ ရနျသူအနောကျဖကျဆုတျသှားတယျ။”
မိုငျးခှဲခံရအပွီး ပဈခတျမှုကွောင့ျပွိနျးတောရှာသား (၂)ဦး ထိခိုကျဒဏျရာရရှိခဲ့ပွီး အပေါကျဝကြေးရှာသား တဦးလဲ သဆေုံးခဲ့တယျလို့ အပေါကျဝကြေးရှာသားတဦးက ဆိုပါတယျ။
“စစဦးကတော့ဗုံးပေါကျတယျလို့ပွောပါတယျ။ နောကျပွီးတော့လကျနကျကွီးလကျနကျငယျပဈသံတှလေဲကွားပါတယျ။ ရှာသားတှကွေောကျအားတကွီးနဲ့ ဘုနျးကွီးကြောငျးမှာ ဓမ်မာရုံမှာ ပွားပွားဝပျနကွေပါတယျ။ အဲဒီမှာလကျနကျကွီး တလုံးလာထိမှနျပွီးတော့ ရှာသားယောကြာျးတဦးရယျ မိနျးမတဦးရယျ အဲဒီနှဈယောကျမှာ လကျနကျကွီးအစထိပါတယျ။ မနေ့ကကြှနျတောျတို့အပေါကျဝက ပေါျတောျမူရပျကှကျကပေါကျခြေ(ခေါျ) ထှနျးအေးမွတျဆိုတဲ့အရပျသားတဦး သဆေုံးသှားပါတယျ။ သူ့မှာညာဖကျလကျမောငျးလဲကြိုးသှားပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ညာဖကျခွထေောကျလဲ ကြိုးသှားပါတယျ။ ဖူးယောငျဒဏျရာတှနေဲ့မဲနတေယျအကိုရ။”
တပျမတောျကနလေမျးပွအဖွဈခေါျသှားတဲ့အပေါကျဝကြေးရှာသားသဆေုံးမှုမှာ သံသယဖွဈစရာအနေ အထား ရှိနတေယျလို့ရှာသားတှကေပွောဆိုနသေလို တပျမတောျဖကျကတော့ AAထောငျထားတဲ့မိုငျးကွောင့ျလို့ တပျမ တောျသတငျးမှနျပွနျကွားရေးအတှငျးရေးမှူး ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးကပွောပါတယျ။
“မိုငျးကှဲတဲ့နရောနဲ့(၅)ပလေောကျအကှာမှာဘဲ ပေါကျဝကြေးရှာမှာ ထှနျးအေးမွတျ(၄၂)နှဈကိုကြှနျတောျတို့ သူ့အလောငျးကို တှေ့ရှိတယျ။ အလောငျးမှာတော့ဦးခေါငျးမှာနောကျစေ့မှာ မိုငျးစဝငျထားတာတှေ့ရတယျ။ လကျပွငျမှာလဲမိုငျးစဖေါကျဝငျထားတယျ။ ညာဖကျပေါငျမှာလဲ မိုငျးစဖေါကျဝငျပွီးသဆေုံးနတောတှေ့ရပါတယျ။
မနေ့ကလဲမွောကျဦးမွို့နယျ၊ တိမျညိုကြေးရှာဖကျကတပျမတောျ ယာယီထောကျပို့စခနျးတခုကို AAဖကျက သိမျးပိုကျရရှိခဲ့တယျလို့(AA)ပွနျကွားရေးတာဝနျခံခိုငျသုခကပွောပါတယျ။
“မွောကျဦးမွို့နယျတိမျညိုနားမှာရှိတဲ့ ဗမာစဈတပျရဲ့ထောကျပို့စခနျးကိုကြှနျတောျတို့ ရခိုင့ျတပျတောျကနပွေီးတော့ သိမျးပိုကျခဲ့တာရှိတယျ။ အဲဒီမှာတော့လကျနကျခဲယမျး ဒီစဈအသုံးဆောငျ စာရှကျစာတနျး ရိက်ခာပစ်စညျးတှကေို သိမျးဆီးရမိတာရှိတယျ။”
တပျမတောျပွောခှင့ျရဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဒီသတငျးမှနျကနျမှု မရှိဘူးလို့ပွောပါတယျ။
“ကြှနျတောျမွငျတာကမရှိပါဘူးဗြ။ ကြှနျတောျသိထားသလောကျတော့ မနေ့ကအထိတော့မရှိဘူး။”
ဒီကနေ့မှာလဲ ပုဏ်ဏားကြှနျးမွို့နယျ မွောကျဘကျ အောငျမွကြောျကြေးရှာတဝိုကျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့AAရခိုငျ လကျ နကျကိုငျ အဖှဲ့တို့တိုကျပှဲဖွဈပှားနဆေဲဖွဈပွီး တိုကျပှဲအခွအေနကေိုမသိရသေးဘူးလို့ AAဖကျကပွောပါတယျ။
မနေ့ကတရကျထဲမှာ ရခိုငျပွညျနယျမွောကျဦး၊ ပုဏ်ဏားကြှနျး၊ ကြောကျတောျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျပလကျဝတို့မှာ တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့တယျလို့AAပွောခှင့ျရ ခိုငျသုခကပွောပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး တိုကျပှဲတှနေဲ့အတူ ဗုံးခှဲတိုကျခိုကျမှုဖွဈစဉျဟာဆကျတိုကျဖွဈပှားနပေါတယျ။
အောကျတိုဘာ ၁၅ရကျနေ့ကမငျးပွားမွို့နယျ၊ ကမျးနီကြေးရှာအနီးမှာ မိုငျးထောငျနတေဲ့AA အဖှဲ့ဝငျနှဈဦးနဲ့ ကြောကျတောျမွို့နယျ စဈအောငျကြေးရှာအနားမှာ ဗုံးထောငျနတေဲ့ AAအဖှဲ့ဝငျတဦးကိုမွနျမာစဈတပျကနတှေေ့ရှိပွီး အသေ ဖမျးဆီးရမိလို့ တပျမတောျဖကျက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။ တပျမတောျရဲ့ထုတျပွနျခကြျအပေါျရခိုငျလကျနကျကိုငျAAအဖှဲ့ပွောခှင့ျရကငွငျးဆိုထားပါတယျ။
Your browser doesn’t support HTML5
ရသေ့တောင်နဲ့ ကျောက်တော်မှာ မိုင်းခွဲတိုက်ခိုက်မှုများဖြစ်ပွား