သမ္မတဦးဝင်းမြင့်ကို တောင်ငူထောင်ရွှေ့ပြောင်း

သမ္မတဦးဝင်းမြင့်ကို စစ်ကောင်စီက နေပြည်တော်မှာ အကျယ်ချုပ်ပုံစံနဲ့ ထားရှိရာကနေ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းမှာပဲ တောင်ငူထောင်ကို ရွှေ့ပြောင်းလိုက်တယ်လို့ တရားရုံးနဲ့နီးစပ်သူတွေကပြောပါတယ်။ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်နဲ့ပါတ်သက်လို့ ကိုင်တွယ်ပုံဟာ ဥပဒေကြောင်းထက်စာရင်၊ လက်စားချေလိုတဲ့ သဘောနဲ့ကိုင်တွယ်တာလို့ ဥပဒေပညာရှင်တချို့က ယူဆပါတယ်။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကို မစုမြတ်မွန်က တင်ပြထားပါတယ်။

သမ္မတဦးဝင်းမြင့်ကို စစ်ကောင်စီက နေပြည်တော်မှာ အကျယ်ချုပ်ပုံစံနဲ့ ထားရှိရာကနေ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းမှာပဲ တောင်ငူထောင်ကို ရွှေ့ပြောင်းလိုက်တယ်လို့ တရားရုံးနဲ့နီးစပ်သူတွေကပြောပါတယ်။ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်ကို ထားဖို့ တောင်ငူထောင်ထဲမှာ သီးသန့်အဆောက်အဦးတခု ပြင်ဆင်တည်ဆောက်ထားတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်က လွတ်ငြိမ်းခွင့်ကြေငြာတဲ့ထဲမှာ မပါတဲ့အပြင် ထောင်ပြောင်းရွှေ့ဖို့စီစဉ်ခဲ့တာဖြစ်ပေမယ့်၊ ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်ကမှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။ ရှေနေကြီး ဦးကြီးမြင့်ကတော့ အခုလို ဆောင်ရွက်တာဟာ ဥပဒေကြောင်းထက်စာရင် လက်စားချေလိုတဲ့သဘောနဲ့ ဆောင်ရွက်တာလို့ သုံးသပ်ပါတယ်။

"အခုဟာ ဥပဒေအရလုပ်နေတာ မဟုတ်ဘူး။ လက်စားချေနေတာ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာဖြစ်နေတဲ့ တရားစီရင်ရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေဟာ လက်စားချေနေတာ။ အဲဒါကို ကျွန်တော်တို့က ဥပဒေရှုဒေါင့်ကကြည့်မယ်ဆိုရင် ဘယ်လိုမှမမြင်နိုင်ဘူးပေါ့နော်။ မှတ်ချက်ပေးရမယ်ဆိုရင်တော့ သမ္မတကြီးကို သမ္မတလို့ သူတို့ မမြင်တော့ဘူး။ လက်စားချေတာပေါ့နော်။ သူတို့ရဲ့ သားကောင်လို့ပဲမြင်တော့တယ်။ အဲဒီအတွက် အင်မတန်ဝမ်းနည်း၊ စိတ်ထိခိုက်တယ်ဆိုတာပြောချင်ပါတယ်နော်။"

သမ္မတဦးဝင်းမြင့်ကို ထောင်ပြောင်းရွှေ့တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းနဲ့ပါတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီက တစုံတရာ မထုတ်ပြန်သလို ဗွီအိုအေက ဆက်သွယ်မေးမြန်းဖို့ ခုထိ ဆက်သွယ်လို့ မရသေးပါဘူး။ အကျဉ်းဦးစီးဘက်ကတော့ဖြေဆိုဖို့ငြင်းဆန်ပြီး လုံခြုံရေးအရပြောဆိုခွင့်မရှိကြောင်းပြောပါတယ်။ သမ္မတတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူတဦးကို အခုလို ဆောင်ရွက်တာမျိုး မလုပ်သင့်ဘူးလို့ ဥပဒေသမားတဦးကလည်း အခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။

"ဒီလိုပုဂ္ဂိုလ်မျိုးပေါ့။ ဆရာတို့ အကျဉ်းထောင်ဥပဒေမှာဆိုရင်ဘယ်လိုသုံးတာလဲဆိုတော့ State Prisoner လို့ သုံးတယ်။ နိုင်ငံတော်အကျဉ်းသားပေါ့နော်။ State Prisoner တွေက သူတို့ရာထူးဌာနန္တရနဲ့ ကိုက်ညီဆီလျော်တဲ့ အရပ်ဒေသမျိုးမှာပဲ ကောင်းမွန်စွာ ဂုဏ်သရေရှိစွာ ထားရှိမှသာလျင် သင့်တော်လို့ ဆရာတို့မြင်ပါတယ်။ အဲလိုပုဂ္ဂိုလ်မျိုးက တကယ်ပြောင်းဖြစ်ခဲ့တယ်ဆိုရင် တော်ရုံတန်ရုံနေရာမျိုးကတော့ သင့်တော်မှုမရှိဘူးလို့မြင်တယ်။ တောင်ငူထောင်သည် ဗဟိုအကျဉ်းထောင်အဆင့်မဟုတ်ဘူး။ တိုင်းအဆင့်အကျဉ်းထောင်တခုဖြစ်တယ်။ သမ္မတတဦးကိုထားရမယ့် နေရာတခုတော့ မဟုတ်ဘူးလို့ ဆရာတို့က ဥပဒေကြောင်းအနေနဲ့ရော၊ ဌာနဆိုင်ရာ အကျဉ်းဦးစီးမှာတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးတဲ့ အရာရှိတယောက်အနေနဲ့ပြောရင် ဒါဟာ မသင့်ဘူးလို့ မြင်တယ်။ ဒီကောလဟာလသည် မမှန်ကန်ပါစေနဲ့လို့ပဲ ဆုတောင်းပါတယ်။"

ဦးဝင်းမြင့်ဟာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှာပဲ ဖမ်းဆီးခံထားရတာဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ကို စစ်ကောင်စီက ဆူပူအောင် လှုံ့ဆော်မှု ပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ)၊ သဘာဝဘေးစီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေပုဒ်မ ၂၅ နဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အပေါ်မလျော်သြဇာပြုမှု ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၁၃၀ (က) အပြင် ရဟတ်ယာဉ်ဝယ်ယူငှားရမ်းမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ အဂတိလိုက်စားမှု ၅ မှုတို့အတွက် စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၁၂ နှစ် ချမှတ်ထားပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလကုန်ပိုင်းမှာ သမ္မတကိုရော အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုပါ စွဲဆိုထားတဲ့ အမှုတွေ အပြီးအပြတ် အမိန့်ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့အထိနေပြည်တော် အကျဉ်းထောင်အတွင်းမှာဘဲထားရှိထားတယ်လို့ တရားရုံးနဲ့နီးစပ်တဲ့အသိုင်းအဝိုင်းကပြောပါတယ်။ သမ္မတအတွက်ရော ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အတွက်ပါ အစားအသောက်နဲ့ရိက္ခာတွေကို ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၁၇ ရက်နေ့ကထိ နေပြည်တော်က ရဲစခန်းတစ်ခုမှာ ပေးပို့ခွင့်ရခဲ့တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့သမ္မတဦးဝင်းမြင့်တို့ ရှေ့နေတွေကတော့ တပတ် တကြိမ်တွေ့ခွင့်ရဖို့ အကျဉ်းဦးစီးဘက်ကိုတင်ပြထားတယ်လို့သိရပါတယ်။ ဒါကိုခွင့်ပြု မပြုကိုအကျဉ်းဦးစီးဌာနဘက်က ပြန်ဖြေတာမရှိသေးဘူးလို့သိရပါတယ်။

သမ္မတဦးဝင်းမြင့်ကို တောင်ငူထောင်ရွှေ့ပြောင်း

[Unicode]

သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျကို တောငျငူထောငျရှှေ့ပွောငျး

သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျကို စဈကောငျစီက နပွေညျတောျမှာ အကယြျခြုပျပုံစံနဲ့ ထားရှိရာကနေ ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးမှာပဲ တောငျငူထောငျကို ရှှေ့ပွောငျးလိုကျတယျလို့ တရားရုံးနဲ့နီးစပျသူတှကေပွောပါတယျ။ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျနဲ့ပါတျသကျလို့ ကိုငျတှယျပုံဟာ ဥပဒကွေောငျးထကျစာရငျ၊ လကျစားခြလေိုတဲ့ သဘောနဲ့ကိုငျတှယျတာလို့ ဥပဒပေညာရှငျတခြို့က ယူဆပါတယျ။ ဒီအကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကို မစုမွတျမှနျက တငျပွထားပါတယျ။

သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျကို စဈကောငျစီက နပွေညျတောျမှာ အကယြျခြုပျပုံစံနဲ့ ထားရှိရာကနေ ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးမှာပဲ တောငျငူထောငျကို ရှှေ့ပွောငျးလိုကျတယျလို့ တရားရုံးနဲ့နီးစပျသူတှကေပွောပါတယျ။ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျကို ထားဖို့ တောငျငူထောငျထဲမှာ သီးသန့ျအဆောကျအဦးတခု ပွငျဆငျတညျဆောကျထားတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ ဇနျနဝါရီ ၄ ရကျက လှတျငွိမျးခှင့ျကွငွောတဲ့ထဲမှာ မပါတဲ့အပွငျ ထောငျပွောငျးရှှေ့ဖို့စီစဉျခဲ့တာဖွဈပမေယ့ျ၊ ပွီးခဲ့တဲ့ အပတျကမှ ပွောငျးရှှေ့ခဲ့တာဖွဈတယျလို့ သူကပွောပါတယျ။ ရှနေကွေီး ဦးကွီးမွင့ျကတော့ အခုလို ဆောငျရှကျတာဟာ ဥပဒကွေောငျးထကျစာရငျ လကျစားခြလေိုတဲ့သဘောနဲ့ ဆောငျရှကျတာလို့ သုံးသပျပါတယျ။

"အခုဟာ ဥပဒအေရလုပျနတော မဟုတျဘူး။ လကျစားခြနေတော။ မွနျမာနိုငျငံမှာဖွဈနတေဲ့ တရားစီရငျရေးနဲ့ နိုငျငံရေးအခွအေနဟော လကျစားခြနေတော။ အဲဒါကို ကြှနျတောျတို့က ဥပဒရှေုဒေါင့ျကကွည့ျမယျဆိုရငျ ဘယျလိုမှမမွငျနိုငျဘူးပေါ့နောျ။ မှတျခကြျပေးရမယျဆိုရငျတော့ သမ်မတကွီးကို သမ်မတလို့ သူတို့ မမွငျတော့ဘူး။ လကျစားခြတောပေါ့နောျ။ သူတို့ရဲ့ သားကောငျလို့ပဲမွငျတော့တယျ။ အဲဒီအတှကျ အငျမတနျဝမျးနညျး၊ စိတျထိခိုကျတယျဆိုတာပွောခငြျပါတယျနောျ။"

သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျကို ထောငျပွောငျးရှှေ့တယျဆိုတဲ့ သတငျးနဲ့ပါတျသကျလို့ စဈကောငျစီက တစုံတရာ မထုတျပွနျသလို ဗှီအိုအကေ ဆကျသှယျမေးမွနျးဖို့ ခုထိ ဆကျသှယျလို့ မရသေးပါဘူး။ အကဉြျးဦးစီးဘကျကတော့ဖွဆေိုဖို့ငွငျးဆနျပွီး လုံခွုံရေးအရပွောဆိုခှင့ျမရှိကွောငျးပွောပါတယျ။ သမ်မတတာဝနျထမျးဆောငျခဲ့သူတဦးကို အခုလို ဆောငျရှကျတာမြိုး မလုပျသင့ျဘူးလို့ ဥပဒသေမားတဦးကလညျး အခုလို သုံးသပျပါတယျ။

"ဒီလိုပုဂ်ဂိုလျမြိုးပေါ့။ ဆရာတို့ အကဉြျးထောငျဥပဒမှောဆိုရငျဘယျလိုသုံးတာလဲဆိုတော့ State Prisoner လို့ သုံးတယျ။ နိုငျငံတောျအကဉြျးသားပေါ့နောျ။ State Prisoner တှကေ သူတို့ရာထူးဌာနန်တရနဲ့ ကိုကျညီဆီလြောျတဲ့ အရပျဒသေမြိုးမှာပဲ ကောငျးမှနျစှာ ဂုဏျသရရှေိစှာ ထားရှိမှသာလငြျ သင့ျတောျလို့ ဆရာတို့မွငျပါတယျ။ အဲလိုပုဂ်ဂိုလျမြိုးက တကယျပွောငျးဖွဈခဲ့တယျဆိုရငျ တောျရုံတနျရုံနရောမြိုးကတော့ သင့ျတောျမှုမရှိဘူးလို့မွငျတယျ။ တောငျငူထောငျသညျ ဗဟိုအကဉြျးထောငျအဆင့ျမဟုတျဘူး။ တိုငျးအဆင့ျအကဉြျးထောငျတခုဖွဈတယျ။ သမ်မတတဦးကိုထားရမယ့ျ နရောတခုတော့ မဟုတျဘူးလို့ ဆရာတို့က ဥပဒကွေောငျးအနနေဲ့ရော၊ ဌာနဆိုငျရာ အကဉြျးဦးစီးမှာတာဝနျထမျးဆောငျခဲ့ဖူးတဲ့ အရာရှိတယောကျအနနေဲ့ပွောရငျ ဒါဟာ မသင့ျဘူးလို့ မွငျတယျ။ ဒီကောလဟာလသညျ မမှနျကနျပါစနေဲ့လို့ပဲ ဆုတောငျးပါတယျ။"

ဦးဝငျးမွင့ျဟာ စဈတပျက အာဏာသိမျးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈ ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျနေ့မှာပဲ ဖမျးဆီးခံထားရတာဖွဈပါတယျ။ သူ့ကို စဈကောငျစီက ဆူပူအောငျ လှုံ့ဆောျမှု ပုဒျမ ၅၀၅ (ခ)၊ သဘာဝဘေးစီမံခန့ျခှဲမှုဥပဒပေုဒျမ ၂၅ နဲ့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျအပေါျမလြောျသွဇာပွုမှု ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၁၃၀ (က) အပွငျ ရဟတျယာဉျဝယျယူငှားရမျးမှုနဲ့ပတျသကျလို့ အဂတိလိုကျစားမှု ၅ မှုတို့အတှကျ စုစုပေါငျး ထောငျဒဏျ ၁၂ နှဈ ခမြှတျထားပါတယျ။

ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ ၂၀၂၂ ခုနှဈ၊ ဒီဇငျဘာလကုနျပိုငျးမှာ သမ်မတကိုရော အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကိုပါ စှဲဆိုထားတဲ့ အမှုတှေ အပွီးအပွတျ အမိန့ျခမြှတျခဲ့ပါတယျ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇနျနဝါရီ ၁၅ ရကျနေ့အထိနပွေညျတောျ အကဉြျးထောငျအတှငျးမှာဘဲထားရှိထားတယျလို့ တရားရုံးနဲ့နီးစပျတဲ့အသိုငျးအဝိုငျးကပွောပါတယျ။ သမ်မတအတှကျရော ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအတှကျပါ အစားအသောကျနဲ့ရိက်ခာတှကေို ပွီးခဲ့တဲ့ ဇနျနဝါရီ ၁၇ ရကျနေ့ကထိ နပွေညျတောျက ရဲစခနျးတဈခုမှာ ပေးပို့ခှင့ျရခဲ့တယျလို့ သူကပွောပါတယျ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျတို့ ရှေ့နတှေကေတော့ တပတျ တကွိမျတှေ့ခှင့ျရဖို့ အကဉြျးဦးစီးဘကျကိုတငျပွထားတယျလို့သိရပါတယျ။ ဒါကိုခှင့ျပွု မပွုကိုအကဉြျးဦးစီးဌာနဘကျက ပွနျဖွတောမရှိသေးဘူးလို့သိရပါတယျ။