[[Zawgyi/Unicode]]
ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ဒေသနိုင်ငံများ ကျွမ်းကျင်မှုပိုင်းနဲ့ စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး BIMSTEC အဖွဲ့ ငါးကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးမှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီကို တက်ခွင့်မပြုဖို့ အိန္ဒိယအခြေစိုက် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း ၁၃၀ ကျော်က အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီကို အိတ်ဖွင့်ပေးစာ ပေးပို့ခဲ့ကြပါတယ်။ မတ်လ ၂၄ ရက်နေ့ ဒီနေ့ ပေးပို့ခဲ့တဲ့ အိတ်ဖွင့်ပေးစာထဲမှာ မြန်မာပြည်သူအများ တောင်းဆိုချက်ကို အလေးဂရုပြုဖို့ ပန်ကြားထားပါတယ်။ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ ဒီသတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းက က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
သီရိလင်္ကာနိုင်ငံမှာ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့ကျင်းပမယ့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ဒေသ နိုင်ငံများ ကျွမ်းကျင်မှုပိုင်းနဲ့ စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး BIMSTEC စည်းဝေးပွဲကို မြန်မာစစ်ကောင်စီကို တက်ခွင့်မပေးဖို့ နိုင်ငံတကာက လူထုအခြေပြု အရပ်ဖက်အဖွဲ့ တွေ၊ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားနေကြတဲ့အဖွဲ့ တွေ စုစုပေါင်း ၁၃၆ ဖွဲ့က အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်ဆီကို ဒီနေ့ မတ်လ ၂၄ ရက်မှာ အိတ်ဖွင့်စာပေးပို့လိုက်တာပါ။
အဖွဲ့အစည်းအားလုံး စုပေါင်းလက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့စာထဲမှာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှုရဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေကို အလေးထားဖို့၊ ဘင်းမ်စတက်တွေ့ဆုံပွဲမှာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေက လူ့ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ လူသားမျိုးနွယ်အရေးကို ရှေ့ရှုပြီး မြန်မာပြည်အရေးကို ဆွေးနွေးပေးဖို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။ အဓိကကတော့ စစ်ကောင်စီကို ဆက်ပြီးအသိအမှတ်ပြုနေတဲ့ အိန္ဒိယအစိုးရကို ဖိအားပေးပြီး တိုက်တွန်းချင်တာလို့ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီဆီကို ဒီကနေ့ စာသွားရောက်ပေးပို့ခဲ့တဲ့ India for Myanmar က Salai Dokhar (ဆလိုင်းဒိုခါရ်) က ဗွီအိုအေ ကိုပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ဒီနေ့ ၂၄ ရက်နေ့မှာ ဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီထံကို အိပ်ဖွင့်စာ သွားပေးတာဖြစ် တယ်။ အဲဒီအိတ်ဖွင့်စာထဲမှာကတော့ အရပ်ဘက် လူမှုအဖွဲ့အစည်းအပါအဝင် လူ့အခွင့်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ အပါအဝင် အဖွဲ့အစည်း ၁၃၆ ခုက လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ဟာဖြစ်တာ အဲဒါကို အိပ်ဖွင့်စာ သွားပေးတဲ့သဘောပေါ့။ အထူးသဖြင့် အိန္ဒိယကို ဖိအားပေးဖို့ ပထမ ဦးစားပေးဖြစ်တယ်၊ ဒါပေမယ့် ဘင်းစတက်ကလည်း အိန္ဒိယအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်တဲ့အခါ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့ အစည်းမှာ လက်ရှိအချိန်အထိ စစ်ကောင်စီကို နေရာပေးတဲ့ဟာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် ဒါကိုကျနော်တို့ ကြိုးစားနေတာဖြစ်တယ်။”
အာဆီယံအဖွဲ့ကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ အာဆီယံခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေးတွေမှာ စစ်ကောင်စီအကြီးအကဲကို မဖိတ်ကြားဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံပါဝင်တဲ့ ဘင်းမ်စတက်အဖွဲ့ကတော့ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး၊ သံတမန်ရေးတွေမှာ စစ်ကောင်စီကို အသိအမှတ်ပြု လက်ခံ ထားတဲ့အတွက် ဒါကိုရပ်တန့်ပေးဖို့ အရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေက တောင်းဆိုနေတာဖြစ်ပါတယ်။
“ဒီ ဘင်းမ်စတက် အဖွဲ့ကြီးကသာ အာဆီယံအဖွဲ့လိုမျိုး ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်နိုင်ခဲ့တယ်ဆိုရင် စစ်ကောင်စီကို အပြင်းထန်ဆုံး သော ထိုးနှက်ချက်တခု ဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လက်ရှိ တကမ္ဘာလုံးမှာ စစ်ကောင်စီကို နိုင်ငံရေးအရ နောက်ခံပေးထားတာဆိုရင် ရုရှား၊ တရုတ်ကလွဲရင် ဒီဘင်းမ်စတက်ပဲ ကျန်နေတာဆိုတော့ ကျမတို့အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေက ဒီအပေါ်မှာ ဖိအားပေးနေတာ ဖြစ်တယ်။”
အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီကို ပေးပို့တဲ့စာထဲမှာ လက်မှတ်ရေးထိုးပါဝင်ခဲ့တဲ့ Action Committee for Democracy Development က မသဉ္ဇာရွှန်းလဲ့ရည် ပြောသွားတာပါ။
သူတို့အဆို ဖက်ဆစ်စစ်တပ်နဲ့ ဆက်စပ်ပတ်သက်မှုတွေကို ရပ်တန့်ဖို့လည်း စာထဲမှာ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ စစ်တပ်အာဏာ သိမ်းပြီးနောက် ၂၀၂၁ ဇွန်လက ဘင်းမ်စတက်ရဲ့ ၂၄ ကြိမ်မြောက် နှစ်လည်ကြေညာချက်မှာ စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်လို့ သုံးစွဲခဲ့တာ၊ ၂၀၂၁ ဒီဇင်ဘာမှာ အိန္ဒိယက လက်ခံကျင်းပတဲ့ ဘင်းမ်စတက်နိုင်ငံတွေရဲ့ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုမှာ မြန်မာစစ်တပ်ကို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့တာတွေကို အိန္ဒိယအခြေစိုက် India for Myanmar က ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။
ရှေ့သီတင်းပတ်ကျင်းပမယ့် ဘင်းမ်စတက်အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မယ်၊ မတက်ရောက်ဘူးဆိုတာ လောလောဆယ် မသိရသေးကြောင်းနဲ့ သင့်တော်တဲ့အချိန်ကျရင် အသိပေးမယ်လို့ နိုင်ငံခြားရေးဌာနပြောခွင့်ရ ဦးအောင်ကိုက ဗွီအိုအေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။
ဘင်းမ်စတက်အဖွဲ့မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ဘူတန်၊ အိန္ဒိယ၊ နိပေါ၊ သီရိလင်္ကာ၊ မြန်မာနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံတို့ပါဝင်ပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ဘင်းမ်စတက်အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံအသီးသီးရဲ့ သံရုံးတွေကိုလည်း မနေ့က အလားတူ စာပေးပို့ခဲ့ပြီး သံရုံးတချို့ဘက်က အပြု သဘော တုံ့ပြန်မှုတွေ ရရှိခဲ့တယ်လို့လည်း India for Myanmar အဖွဲ့က ဆလိုင်းဒိုခါရ်က ပြောပါတယ်။ ၄ နှစ်တကြိမ်ကျင်းပတဲ့ ဘင်းမ်စတက်အစည်းဝေးကို NLD အစိုးရအဖွဲ့လက်ထက် ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ သမ္မတဦးဝင်းမြင့် နောက်ဆုံး တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
BIMSTEC အစည်းအဝေး စစ်ကောင်စီကိုမဖိတ်ဖို့ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်ဆီ အိတ်ဖွင့်ပေးစာပို့ တောင်းဆို
--------
[[Unicod]]
ငျ်ဂလားပငျလယျအောျဒသေနိုငျငံမြား ကြှမျးကငြျမှုပိုငျးနဲ့ စီးပှားရေး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေး BIMSTEC အဖှဲ့ ငါးကွိမျမွောကျ အစညျးအဝေးမှာ မွနျမာစဈကောငျစီကို တကျခှင့ျမပွုဖို့ အိန်ဒိယအခွစေိုကျ အရပျဘကျအဖှဲ့အစညျး ၁၃၀ ကြောျက အိန်ဒိယဝနျကွီးခြုပျ မိုဒီကို အိတျဖှင့ျပေးစာ ပေးပို့ခဲ့ကွပါတယျ။ မတျလ ၂၄ ရကျနေ့ ဒီနေ့ ပေးပို့ခဲ့တဲ့ အိတျဖှင့ျပေးစာထဲမှာ မွနျမာပွညျသူအမြား တောငျးဆိုခကြျကို အလေးဂရုပွုဖို့ ပနျကွားထားပါတယျ။ ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့ ဒီသတငျးကို ကိုငွိမျးခမြျးက က တငျပွပေးထားပါတယျ။
သီရိလငျ်ကာနိုငျငံမှာ မတျလ ၃၀ ရကျနေ့ကငြျးပမယ့ျ ဘငျ်ဂလားပငျလယျအောျဒသေ နိုငျငံမြား ကြှမျးကငြျမှုပိုငျးနဲ့ စီးပှားရေး ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျရေး BIMSTEC စညျးဝေးပှဲကို မွနျမာစဈကောငျစီကို တကျခှင့ျမပေးဖို့ နိုငျငံတကာက လူထုအခွပွေု အရပျဖကျအဖှဲ့ တှေ၊ မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီရေး လှုပျရှားနကွေတဲ့အဖှဲ့ တှေ စုစုပေါငျး ၁၃၆ ဖှဲ့က အိန်ဒိယဝနျကွီးခြုပျဆီကို ဒီနေ့ မတျလ ၂၄ ရကျမှာ အိတျဖှင့ျစာပေးပို့လိုကျတာပါ။
အဖှဲ့အစညျးအားလုံး စုပေါငျးလကျမှတျရေးထိုးထားတဲ့စာထဲမှာ မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီလှုပျရှားမှုရဲ့ တောငျးဆိုခကြျတှကေို အလေးထားဖို့၊ ဘငျးမျစတကျတှေ့ဆုံပှဲမှာ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှရေဲ့ ခေါငျးဆောငျတှကေ လူ့ဂုဏျသိက်ခာနဲ့ လူသားမြိုးနှယျအရေးကို ရှေ့ရှုပွီး မွနျမာပွညျအရေးကို ဆှေးနှေးပေးဖို့ တောငျးဆိုထားပါတယျ။ အဓိကကတော့ စဈကောငျစီကို ဆကျပွီးအသိအမှတျပွုနတေဲ့ အိန်ဒိယအစိုးရကို ဖိအားပေးပွီး တိုကျတှနျးခငြျတာလို့ အိန်ဒိယဝနျကွီးခြုပျမိုဒီဆီကို ဒီကနေ့ စာသှားရောကျပေးပို့ခဲ့တဲ့ India for Myanmar က Salai Dokhar (ဆလိုငျးဒိုခါရျ) က ဗှီအိုအေ ကိုပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ဒီနေ့ ၂၄ ရကျနေ့မှာ ဝနျကွီးခြုပျမိုဒီထံကို အိပျဖှင့ျစာ သှားပေးတာဖွဈ တယျ။ အဲဒီအိတျဖှင့ျစာထဲမှာကတော့ အရပျဘကျ လူမှုအဖှဲ့အစညျးအပါအဝငျ လူ့အခှင့ျအရေး တကျကွှလှုပျရှားသူတှနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံက တောျလှနျရေးအငျအားစုတှေ အပါအဝငျ အဖှဲ့အစညျး ၁၃၆ ခုက လကျမှတျထိုးထားတဲ့ဟာဖွဈတာ အဲဒါကို အိပျဖှင့ျစာ သှားပေးတဲ့သဘောပေါ့။ အထူးသဖွင့ျ အိန်ဒိယကို ဖိအားပေးဖို့ ပထမ ဦးစားပေးဖွဈတယျ၊ ဒါပမေယ့ျ ဘငျးစတကျကလညျး အိန်ဒိယအဖှဲ့ဝငျ ဖွဈတဲ့အခါ နိုငျငံတကာ အဖှဲ့ အစညျးမှာ လကျရှိအခြိနျအထိ စဈကောငျစီကို နရောပေးတဲ့ဟာဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒါကိုကနြောျတို့ ကွိုးစားနတောဖွဈတယျ။”
အာဆီယံအဖှဲ့ကတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ အာဆီယံခေါငျးဆောငျမြား အစညျးအဝေးတှမှော စဈကောငျစီအကွီးအကဲကို မဖိတျကွားဖို့ ဆုံးဖွတျခဲ့ပါတယျ။
အိန်ဒိယနိုငျငံပါဝငျတဲ့ ဘငျးမျစတကျအဖှဲ့ကတော့ နိုငျငံရေး၊ စဈရေး၊ သံတမနျရေးတှမှော စဈကောငျစီကို အသိအမှတျပွု လကျခံ ထားတဲ့အတှကျ ဒါကိုရပျတန့ျပေးဖို့ အရပျဘကျအဖှဲ့တှကေ တောငျးဆိုနတောဖွဈပါတယျ။
“ဒီ ဘငျးမျစတကျ အဖှဲ့ကွီးကသာ အာဆီယံအဖှဲ့လိုမြိုး ဆုံးဖွတျခကြျ ခမြှတျနိုငျခဲ့တယျဆိုရငျ စဈကောငျစီကို အပွငျးထနျဆုံး သော ထိုးနှကျခကြျတခု ဖွဈလာလိမ့ျမယျလို့ ယုံကွညျတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ လကျရှိ တကမ်ဘာလုံးမှာ စဈကောငျစီကို နိုငျငံရေးအရ နောကျခံပေးထားတာဆိုရငျ ရုရှား၊ တရုတျကလှဲရငျ ဒီဘငျးမျစတကျပဲ ကနြျနတောဆိုတော့ ကမြတို့အရပျဘကျ အဖှဲ့အစညျးတှကေ ဒီအပေါျမှာ ဖိအားပေးနတော ဖွဈတယျ။”
အိန်ဒိယဝနျကွီးခြုပျမိုဒီကို ပေးပို့တဲ့စာထဲမှာ လကျမှတျရေးထိုးပါဝငျခဲ့တဲ့ Action Committee for Democracy Development က မသဉ်ဇာရှှနျးလဲ့ရညျ ပွောသှားတာပါ။
သူတို့အဆို ဖကျဆဈစဈတပျနဲ့ ဆကျစပျပတျသကျမှုတှကေို ရပျတန့ျဖို့လညျး စာထဲမှာ တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ စဈတပျအာဏာ သိမျးပွီးနောကျ ၂၀၂၁ ဇှနျလက ဘငျးမျစတကျရဲ့ ၂၄ ကွိမျမွောကျ နှဈလညျကွညောခကြျမှာ စဈကောငျစီခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျကို နိုငျငံတောျဝနျကွီးခြုပျလို့ သုံးစှဲခဲ့တာ၊ ၂၀၂၁ ဒီဇငျဘာမှာ အိန်ဒိယက လကျခံကငြျးပတဲ့ ဘငျးမျစတကျနိုငျငံတှရေဲ့ စဈရေးလေ့ကငြ့ျမှုမှာ မွနျမာစဈတပျကို ဖိတျခေါျခဲ့တာတှကေို အိန်ဒိယအခွစေိုကျ India for Myanmar က ထောကျပွခဲ့ပါတယျ။
ရှေ့သီတငျးပတျကငြျးပမယ့ျ ဘငျးမျစတကျအစညျးအဝေးကို တကျရောကျမယျ၊ မတကျရောကျဘူးဆိုတာ လောလောဆယျ မသိရသေးကွောငျးနဲ့ သင့ျတောျတဲ့အခြိနျကရြငျ အသိပေးမယျလို့ နိုငျငံခွားရေးဌာနပွောခှင့ျရ ဦးအောငျကိုက ဗှီအိုအကေို ပွောခဲ့ပါတယျ။
ဘငျးမျစတကျအဖှဲ့မှာ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ၊ ဘူတနျ၊ အိန်ဒိယ၊ နိပေါ၊ သီရိလငျ်ကာ၊ မွနျမာနဲ့ ထိုငျးနိုငျငံတို့ပါဝငျပါတယျ။ အိန်ဒိယနိုငျငံမှာရှိတဲ့ ဘငျးမျစတကျအဖှဲ့ဝငျ နိုငျငံအသီးသီးရဲ့ သံရုံးတှကေိုလညျး မနေ့က အလားတူ စာပေးပို့ခဲ့ပွီး သံရုံးတခြို့ဘကျက အပွု သဘော တုံ့ပွနျမှုတှေ ရရှိခဲ့တယျလို့လညျး India for Myanmar အဖှဲ့က ဆလိုငျးဒိုခါရျက ပွောပါတယျ။ ၄ နှဈတကွိမျကငြျးပတဲ့ ဘငျးမျစတကျအစညျးဝေးကို NLD အစိုးရအဖှဲ့လကျထကျ ၂၀၁၈ ခုနှဈမှာ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျ နောကျဆုံး တကျရောကျခဲ့ပါတယျ။================