မြန်မာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် အထွေထွေညီလာခံက ချမှတ်လာနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိ (သံအမတ်ကြီးဦးကျော်မိုးထွန်း)

(Zawgyi/Unicode)

ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် သူကို ကုလသမဂ္ဂ က အသိအမှတ်ပြုထားဆဲဖြစ်ကြောင်း သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက VOA ကိုပြောပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂမှာ လက်ရှိ စစ်ကောင်စီနဲ အပြိုင် ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ သံခင်းတမန်ခင်း၊ မြန်မာ့အရေး ကုလအထွေထွေညီလာခံမှာ အရေးပေါ်အစည်းအဝေး ခေါ်ယူနိုင်ခြေရှိမရှိ စတာတွေကို မအင်ကြင်းနိုင်က သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ သံအမတ်ကြီး အခု ကုလသမဂ္ဂမှာ လုပ်ဆောင်နေတဲ့ နောက်ဆုံးအခြေအနေကို ပြောပြပါဦးရှင့်။

သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း။ ။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီကနေပြီးတော့ Press Statement ထုတ်ထားတာတွေ့ပါမယ်။ အဲဒီမှာတော့ Press Statement ပဲ ဖြစ်တာပေါ့နော်။ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လတုန်းက Presidential Statement ထုတ်နိုင်ခဲ့တယ်။ အခု ဒီ ၁ ရက်နေ့မှာတော့ Press Statement ထုတ်နိုင်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် Press Statement ကလည်း လုံခြုံရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင် ၁၅ နိုင်ငံရဲ့ သဘောတူညီချက်နဲ့မှ ထုတ်လို့ရတဲ့ အပိုင်းတွေတော့ ရှိတာပေါ့နော်။ အဲဒီ Press Statement မှာ တချို့အရေးကြီးတဲ့ အချက်အလက်လေးတွေ ပါတာလာလည်း တွေ့ရပါတယ်။ အထူးသဖြင့်ကျနော်တို့ Humanitarian access နဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ထည့်သွင်းဖော်ပြထားတဲ့ ဟာတွေပေါ့နော် ရှိတာတော့ တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒါလည်း ဘာပဲပြောပြော ကျနေ်ာတို့ လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခြေအနေအတွက်တော့ အထောက်အကူဖြစ်စေတဲ့ အချက်အလက်လေးတွေလို့ ကျနော်သုံးသပ်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ လုံခြုံရေးကောင်စီအပိုင်းပေါ့နော်။ ဒီဘက်မှာလည်း အခုတော့ နိုင်ငံအချို့ကနေပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဆွေးနွေးတယ်၊ ရိုးရိုးနော် special section ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ ဆွေးနွေးမှုတခုရဖို့တော့ သူတို့ ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ဆွေးနွေးမှုကနေပြီးတော့ ဆုံးဖြတ်ချက် တခုခု ကျနိုင်ဖို့အတွက်ကို ဆောင်ရွက်နေတာတွေရှိပါတယ်။ ဘယ်နေ့၊ ဘယ်ရက် လဲဆိုတာကတော့ Confirm တော့ မဖြစ်သေးပါဘူး။ အထွေထွေညီလာခံရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဆိုတာကတော့ ပုံမှန်ကတော့ တတိယကော်မတီမှာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတာ ရှိတာပေါ့နော်။ ဒါကတော့ အခုဒီမှာ မြန်မာနိုင်ငံ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အနေအထားအပေါ် အခြေပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးပြီးတော့ ချမယ့် ဆုံးဖြတ်ချက်တခု ဖြစ်တယ်လို့တော့ ကျနော်သုံးသပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒါကတော့ အခု လုပ်ကိုင်နေစဲ အခြေအနေပဲ ရှိပါသေးတယ်။ အချို့ ဒါကို Initiate လုပ်တဲ့ နိုင်ငံတွေကတော့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေကြားမှာတော့ စည်းရုံးရေး လုပ်နေတဲ့ အနေအထားမျိုး ရှိပါတယ်။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ အဲဒီတော့ သံတမန်ရေးအခင်းအကျင်းမှာရော အခုဆိုရင် ရက်ပေါင်း ၆၀ ကျော်သွားပြီ စစ်ကောင်စီက အာဏာသိမ်းပြီးတာပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ကို နိုင်ငံတကာမှာ တရားဝင် အစိုးရအနေနဲ့ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုပြီး ဆက်ဆံတဲ့အနေအထားမျိုးပေါေ့လ၊ သံတမန်ရေးအရ အဲလိုမျိုး ရော သံအမတ်ကြီးအနေနဲ့ ဘယ်လိုသုံးသပ်သလဲရှင့်။ သံအမတ်ကြီးတို့ဘက်က သံရေး တမန်ရေးမှာရော အားသာနေတဲ့ အနေအထားရှိလားရှင့်။

သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ အခုပေါ့နော် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့က စပြီးတော့ပေါ့နော် အခုအထိပေါ့နော် ရက် ၆၀ ကျော်မှာ သူတို့ ဒီလောက် ဆိုးရွာစွာ ပြည်သူတွေကို မတရားနှိတ်စက် ညှဉ်းပမ်း သတ်ဖြတ်နေတာ ကိုတော့ ဘယ်နိုင်ငံမှလည်း ကြည့်နိုင်မှ မဟုတ်ဘူး ။ဒါကြောင့်မို့ အခုအထိ Recognize (အသိအမှတ်ပြု) မလုပ်သေးတာ ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးကိုတော့တွေ့နေမှာပေါ့နော်။ ဒီ Recognize လုပ်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံကိုလည်း တော်တော်အံသြဖို့ကောင်းတယ်လို့တော့ ကျနော်သုံးသပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီအချိန်မှာတော့ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့တော့ သံရေး တမန်ရေးမှာတော့ အများကြီး ကျဆုံးနေတယ်လို့ ပြောရမှာပေါ့နော် အဲလိုမျိုး အခြေအနေရှိတယ်လို့ ပြောရမှာခင်ဗျ။ ဒါပေမယ့် တချိန်တည်းမှာပဲ ကျနော်တို့ဘက်အနေနဲ့ နိုင်ငံတကာရဲ့ ထောက်ခံမှု ရရှိဖို့အတွက်ကို ဆက်လက်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်သွားဖို့တော့ လိုပါမယ်။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ သံအမတ်ကြီးဆိုရင် ပြီးခဲ့တဲ့ လလောက်ကဆိုရင် အထွေထွေညီလာခံ ဥက္ကဌနဲ့ တွေ့တာရှိတယ်။ နောက်သက်ဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးတွေနဲ့ပေါ့နော် နိုင်ငံအလိုက် သံအမတ်ကြီးတွေ့ဆုံတာလည်းရှိတယ် ဆိုတဲ့အခါကျတော့ အခု ကုလသမဂ္ဂက သံအမတ်ကြီးကို လက်ခံထားတဲ့အနေအထားပေါ့နော် သူတို့ဘယ်လို သံအမတ်ကြီးကို သတ်မှတ်ထားသလဲရှင့်။

သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း။ ။ ကျေးဇူးပါခင်ဗျ ကျနော်တော့ ဒီမှာ အားလုံးပေါ့နော် ၊ ဒီမှာ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေပေါေ့နာ် ကျနော့် counterpart တွေကို အရမ်းကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ သူတို့အနေနဲ့ ကျနော့်ကို ဆက်ပြီးတော့ ထောက်ခံနေတယ် ၊ နောက်ပြီးတော့ ကျနော့်အနေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့ ဆက်ပြီးတော့ အသိအမှတ်ပြုနေတယ်။ အဲဒီလို အသိအမှတ်ပြုတဲ့အတိုင်း ဆက်ပြီးတော့ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်တဦးအနေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံတဲ့ဟာပေါ့နော် အဲဒါကို ကြည့်ချင်းအားဖြင့် ကျနော့်အနေနဲ့ ပြည်သူရွေးချယ်တဲ့ အစိုးရက ခန့်အပ်တဲ့ သံအမတ်ကြီးအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်တဦးအနေနဲ့ ဆက်လက်ပြီးတော့ လုပ်ငန်းတွေကို ကျနော် ဆက်လက် ဆောင်ရွက်နေတယ်ပေါ့နော်။ အခုလုပ်ငန်းတွေကို အဓိက ဆောင်ရွက်တဲ့ ဥစ္စာကတော့ ကျနော်တို့ စစ်အာဏာရှင် ကျဆုံးရေး ၊ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ရရှိရေး နဲ့ မတရားဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ ကျနော်တို့ ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တခြား အထိန်းသိမ်းခံထားရသူတွေ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အနေနဲ့ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အနေအထားရှိနေပါတယ်ခင်ဗျ။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှာ မြန်မာ့အရေး အရေးပေါ်အစည်းအဝေးခေါ်ဖို့ ဆိုပြီးတော့ တောင်းဆိုချက်တွေပေါ့နော် အဲဒါတွေကရော ဘယ်လောက်အထိ အလားအလာ ဘယ်လို ဖြစ်လာနိုင်ပါသလဲ။

သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း။ ။ ဒါကတော့ ခုန Resolution377 အောက်ကနေပြီးတော့ အထူးအစည်းအဝေးခေါ်ဖို့။ ဒါတွေကတော့ လူတွေကနေပြီးတော့ စပြီး Float လုပ်လာတယ်လို့ ကျနော် သုံးသပ်ပါတယ်ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျနော်တို့ အသိုင်းအဝိုင်းကြားထဲမှာတော့ ပြောဆိုသံကတော့ အခုအထိ မရှိသေးပါဘူး။ ခုန ကျနော် ပြောသလို အခုလုပ်နေဟာ အခုသွားနေတဲ့ ပုံမှန် အထွေထွေညီလာခံ အစည်းအဝေး အောက်ကနေပြီးတော့ ခေါင်းစဉ်တခု အောက်ကနေပြီးတော့ ဆွေးနွေးပြီးတော့ ဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်တခု ချနိုင်ဖို့အတွက်ကို ဆောင်ရွက်နေတဲ့ဥစ္စာပေါ့နော် ။ အထူး အစည်းအဝေးခေါ်တာတော့ မဟုတ်ပါဘူးခင်ဗျ။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ ဒီလို လက်ရှိသွားနေတဲ့ အခု အထွေထွေညီလာခံ ပုံမှန်အစည်းအဝေး သဘောမျိုးကနေပြီးတော့ မြန်မာ့အရေး တကယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမယ်ဆိုရင်ရော အဲဒါကရော ထိရောက်မှုရှိလာနိုင်မလား။

သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်း။ ။ ဘာပြောပြောလေ ကျနော်တို့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံက ချလိုက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကတော့ Moral obligation တော့ အကုန်လုံးရှိကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီလိုမျိုး ဆုံးဖြတ်ချက်တခု ချနိုင်တယ်ဆိုရင် စစ်ကောင်စီအပေါ် ဖိအားပေးတဲ့ဟာတခု ထပ်မံရရှိတယ်လို့တော့ ကျနော်တို့ သုံးသပ်လို့ ရပါတယ်။ ဒါလည်း ဘာပဲပြောပြော နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းနဲ့ရော ကျနော်တို့ သံတမန်အသိုင်းအဝိုင်းမှာ လုပ်နေတဲ့သူနဲ့ရော ၊ CSO တို့ INGO တို့တွေကရော ဒါကို အကိုးအကားတခု ထပ်သုံးပြီးတော့ စစ်ကောင်စီကို ပိုပြီးတော့ ဖိအားပေးနိုင်မယ့် စာရွက်စာတန်းတခုတော့ ရလာမယ်လို့တော့ ကျနော်မြင်ပါတယ်ခင်ဗျ။ ဘာပဲပြောပြော မရှိတာထက်စာရင် ရှိတာလေးတခုကတော့ ထိရောက်မှု ရှိတယ်လို့ ကျနော်သုံးသပ်ပါတယ်ခင်ဗျ။

မြန်မာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် အထွေထွေညီလာခံက ချမှတ်လာနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိ (သံအမတ်ကြီးဦးကျော်မိုးထွန်း)

မြန်မာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် အထွေထွေညီလာခံက ချမှတ်လာနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိ (သံအမတ်ကြီးဦးကျော်မိုးထွန်း)

..............

မွနျမာနဲ့ ပတျသကျတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျ အထှထှေညေီလာခံက ခမြှတျလာနိုငျရေး ကွိုးပမျးလကြျရှိ (သံအမတျကွီးဦးကြောျမိုးထှနျး)

(Unicode)

ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာ အမွဲတမျးကိုယျစားလှယျအဖွဈ သူကို ကုလသမဂ်ဂ က အသိအမှတျပွုထားဆဲဖွဈကွောငျး သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးက VOA ကိုပွောပါတယျ။

ကုလသမဂ်ဂမှာ လကျရှိ စဈကောငျစီနဲ အပွိုငျ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ သံခငျးတမနျခငျး၊ မွနျမာ့အရေး ကုလအထှထှေညေီလာခံမှာ အရေးပေါျအစညျးအဝေး ခေါျယူနိုငျခွရှေိမရှိ စတာတှကေို မအငျကွငျးနိုငျက သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးကို ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ သံအမတျကွီး အခု ကုလသမဂ်ဂမှာ လုပျဆောငျနတေဲ့ နောကျဆုံးအခွအေနကေို ပွောပွပါဦးရှင့ျ။

သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး။ ။ ကနြောျတို့အနနေဲ့ လုံခွုံရေးကောငျစီကနပွေီးတော့ Press Statement ထုတျထားတာတှေ့ပါမယျ။ အဲဒီမှာတော့ Press Statement ပဲ ဖွဈတာပေါ့နောျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ မတျလတုနျးက Presidential Statement ထုတျနိုငျခဲ့တယျ။ အခု ဒီ ၁ ရကျနေ့မှာတော့ Press Statement ထုတျနိုငျခဲ့တယျ။ ဒါပမေယ့ျ Press Statement ကလညျး လုံခွုံရေးကောငျစီအဖှဲ့ဝငျ ၁၅ နိုငျငံရဲ့ သဘောတူညီခကြျနဲ့မှ ထုတျလို့ရတဲ့ အပိုငျးတှတေော့ ရှိတာပေါ့နောျ။ အဲဒီ Press Statement မှာ တခြို့အရေးကွီးတဲ့ အခကြျအလကျလေးတှေ ပါတာလာလညျး တှေ့ရပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျကနြောျတို့ Humanitarian access နဲ့ပတျသကျပွီးတော့ ထည့ျသှငျးဖောျပွထားတဲ့ ဟာတှပေေါ့နောျ ရှိတာတော့ တှေ့ရပါတယျ။ အဲဒါလညျး ဘာပဲပွောပွော ကနြေျာတို့ လကျရှိ မွနျမာနိုငျငံ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ အခွအေနအေတှကျတော့ အထောကျအကူဖွဈစတေဲ့ အခကြျအလကျလေးတှလေို့ ကနြောျသုံးသပျပါတယျ။ အဲဒါကတော့ လုံခွုံရေးကောငျစီအပိုငျးပေါ့နောျ။ ဒီဘကျမှာလညျး အခုတော့ နိုငျငံအခြို့ကနပွေီးတော့ မွနျမာနိုငျငံကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဆှေးနှေးတယျ၊ ရိုးရိုးနောျ special section ပွောတာမဟုတျဘူး။ ဆှေးနှေးမှုတခုရဖို့တော့ သူတို့ ဆောငျရှကျနပေါတယျ။ ဆှေးနှေးမှုကနပွေီးတော့ ဆုံးဖွတျခကြျ တခုခု ကနြိုငျဖို့အတှကျကို ဆောငျရှကျနတောတှရှေိပါတယျ။ ဘယျနေ့၊ ဘယျရကျ လဲဆိုတာကတော့ Confirm တော့ မဖွဈသေးပါဘူး။ အထှထှေညေီလာခံရဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျဆိုတာကတော့ ပုံမှနျကတော့ တတိယကောျမတီမှာ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဆုံးဖွတျခကြျခတြာ ရှိတာပေါ့နောျ။ ဒါကတော့ အခုဒီမှာ မွနျမာနိုငျငံ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ အနအေထားအပေါျ အခွပွေုပွီးတော့ ဆှေးနှေးပွီးတော့ ခမြယ့ျ ဆုံးဖွတျခကြျတခု ဖွဈတယျလို့တော့ ကနြောျသုံးသပျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒါကတော့ အခု လုပျကိုငျနစေဲ အခွအေနပေဲ ရှိပါသေးတယျ။ အခြို့ ဒါကို Initiate လုပျတဲ့ နိုငျငံတှကေတော့ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှကွေားမှာတော့ စညျးရုံးရေး လုပျနတေဲ့ အနအေထားမြိုး ရှိပါတယျ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ အဲဒီတော့ သံတမနျရေးအခငျးအကငြျးမှာရော အခုဆိုရငျ ရကျပေါငျး ၆၀ ကြောျသှားပွီ စဈကောငျစီက အာဏာသိမျးပွီးတာပေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျ သူတို့ကို နိုငျငံတကာမှာ တရားဝငျ အစိုးရအနနေဲ့ တရားဝငျ အသိအမှတျပွုပွီး ဆကျဆံတဲ့အနအေထားမြိုးပေါေ့လ၊ သံတမနျရေးအရ အဲလိုမြိုး ရော သံအမတျကွီးအနနေဲ့ ဘယျလိုသုံးသပျသလဲရှင့ျ။ သံအမတျကွီးတို့ဘကျက သံရေး တမနျရေးမှာရော အားသာနတေဲ့ အနအေထားရှိလားရှင့ျ။

သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး။ ။ ဟုတျကဲ့ အခုပေါ့နောျ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့က စပွီးတော့ပေါ့နောျ အခုအထိပေါ့နောျ ရကျ ၆၀ ကြောျမှာ သူတို့ ဒီလောကျ ဆိုးရှာစှာ ပွညျသူတှကေို မတရားနှိတျစကျ ညှဉျးပမျး သတျဖွတျနတော ကိုတော့ ဘယျနိုငျငံမှလညျး ကွည့ျနိုငျမှ မဟုတျဘူး ။ဒါကွောင့ျမို့ အခုအထိ Recognize (အသိအမှတျပွု) မလုပျသေးတာ ဆိုတဲ့ ဟာမြိုးကိုတော့တှေ့နမှောပေါ့နောျ။ ဒီ Recognize လုပျခဲ့တဲ့ နိုငျငံကိုလညျး တောျတောျအံသွဖို့ကောငျးတယျလို့တော့ ကနြောျသုံးသပျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီအခြိနျမှာတော့ စဈကောငျစီအနနေဲ့တော့ သံရေး တမနျရေးမှာတော့ အမြားကွီး ကဆြုံးနတေယျလို့ ပွောရမှာပေါ့နောျ အဲလိုမြိုး အခွအေနရှေိတယျလို့ ပွောရမှာခငျဗြ။ ဒါပမေယ့ျ တခြိနျတညျးမှာပဲ ကနြောျတို့ဘကျအနနေဲ့ နိုငျငံတကာရဲ့ ထောကျခံမှု ရရှိဖို့အတှကျကို ဆကျလကျပွီးတော့ ဆောငျရှကျသှားဖို့တော့ လိုပါမယျ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ သံအမတျကွီးဆိုရငျ ပွီးခဲ့တဲ့ လလောကျကဆိုရငျ အထှထှေညေီလာခံ ဥက်ကဌနဲ့ တှေ့တာရှိတယျ။ နောကျသကျဆိုငျရာ သံအမတျကွီးတှနေဲ့ပေါ့နောျ နိုငျငံအလိုကျ သံအမတျကွီးတှေ့ဆုံတာလညျးရှိတယျ ဆိုတဲ့အခါကတြော့ အခု ကုလသမဂ်ဂက သံအမတျကွီးကို လကျခံထားတဲ့အနအေထားပေါ့နောျ သူတို့ဘယျလို သံအမတျကွီးကို သတျမှတျထားသလဲရှင့ျ။

သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး။ ။ ကြေးဇူးပါခငျဗြ ကနြောျတော့ ဒီမှာ အားလုံးပေါ့နောျ ၊ ဒီမှာ လုပျဖောျကိုငျဖကျတှပေေါေ့နာျ ကနြော့ျ counterpart တှကေို အရမျးကြေးဇူးတငျပါတယျ။ သူတို့အနနေဲ့ ကနြော့ျကို ဆကျပွီးတော့ ထောကျခံနတေယျ ၊ နောကျပွီးတော့ ကနြော့ျအနနေဲ့ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာအမွဲတမျးကိုယျစားလှယျအနနေဲ့ ဆကျပွီးတော့ အသိအမှတျပွုနတေယျ။ အဲဒီလို အသိအမှတျပွုတဲ့အတိုငျး ဆကျပွီးတော့ မွနျမာအမွဲတမျးကိုယျစားလှယျတဦးအနနေဲ့ ထိတှေ့ဆကျဆံတဲ့ဟာပေါ့နောျ အဲဒါကို ကွည့ျခငြျးအားဖွင့ျ ကနြော့ျအနနေဲ့ ပွညျသူရှေးခယြျတဲ့ အစိုးရက ခန့ျအပျတဲ့ သံအမတျကွီးအမွဲတမျးကိုယျစားလှယျတဦးအနနေဲ့ ဆကျလကျပွီးတော့ လုပျငနျးတှကေို ကနြောျ ဆကျလကျ ဆောငျရှကျနတေယျပေါ့နောျ။ အခုလုပျငနျးတှကေို အဓိက ဆောငျရှကျတဲ့ ဥစ်စာကတော့ ကနြောျတို့ စဈအာဏာရှငျ ကဆြုံးရေး ၊ ဒီမိုကရစေီ ပွနျလညျရရှိရေး နဲ့ မတရားဖမျးဆီးထိနျးသိမျးခံထားရတဲ့ ကနြောျတို့ ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ တခွား အထိနျးသိမျးခံထားရသူတှေ လှတျမွောကျရေးအတှကျ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာအမွဲတမျးကိုယျစားလှယျအနနေဲ့ ဆောငျရှကျနတေဲ့ အနအေထားရှိနပေါတယျခငျဗြ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံမှာ မွနျမာ့အရေး အရေးပေါျအစညျးအဝေးခေါျဖို့ ဆိုပွီးတော့ တောငျးဆိုခကြျတှပေေါ့နောျ အဲဒါတှကေရော ဘယျလောကျအထိ အလားအလာ ဘယျလို ဖွဈလာနိုငျပါသလဲ။

သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး။ ။ ဒါကတော့ ခုန Resolution377 အောကျကနပွေီးတော့ အထူးအစညျးအဝေးခေါျဖို့။ ဒါတှကေတော့ လူတှကေနပွေီးတော့ စပွီး Float လုပျလာတယျလို့ ကနြောျ သုံးသပျပါတယျခငျဗြ။ ဒါနဲ့ ပတျသကျလို့ ကနြောျတို့ အသိုငျးအဝိုငျးကွားထဲမှာတော့ ပွောဆိုသံကတော့ အခုအထိ မရှိသေးပါဘူး။ ခုန ကနြောျ ပွောသလို အခုလုပျနဟော အခုသှားနတေဲ့ ပုံမှနျ အထှထှေညေီလာခံ အစညျးအဝေး အောကျကနပွေီးတော့ ခေါငျးစဉျတခု အောကျကနပွေီးတော့ ဆှေးနှေးပွီးတော့ ဒီ ဆုံးဖွတျခကြျတခု ခနြိုငျဖို့အတှကျကို ဆောငျရှကျနတေဲ့ဥစ်စာပေါ့နောျ ။ အထူး အစညျးအဝေးခေါျတာတော့ မဟုတျပါဘူးခငျဗြ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ ဒီလို လကျရှိသှားနတေဲ့ အခု အထှထှေညေီလာခံ ပုံမှနျအစညျးအဝေး သဘောမြိုးကနပွေီးတော့ မွနျမာ့အရေး တကယျလို့ ဆုံးဖွတျခကြျ ခမြယျဆိုရငျရော အဲဒါကရော ထိရောကျမှုရှိလာနိုငျမလား။

သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျး။ ။ ဘာပွောပွောလေ ကနြောျတို့ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံက ခလြိုကျတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျတှကေတော့ Moral obligation တော့ အကုနျလုံးရှိကွပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီလိုမြိုး ဆုံးဖွတျခကြျတခု ခနြိုငျတယျဆိုရငျ စဈကောငျစီအပေါျ ဖိအားပေးတဲ့ဟာတခု ထပျမံရရှိတယျလို့တော့ ကနြောျတို့ သုံးသပျလို့ ရပါတယျ။ ဒါလညျး ဘာပဲပွောပွော နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးနဲ့ရော ကနြောျတို့ သံတမနျအသိုငျးအဝိုငျးမှာ လုပျနတေဲ့သူနဲ့ရော ၊ CSO တို့ INGO တို့တှကေရော ဒါကို အကိုးအကားတခု ထပျသုံးပွီးတော့ စဈကောငျစီကို ပိုပွီးတော့ ဖိအားပေးနိုငျမယ့ျ စာရှကျစာတနျးတခုတော့ ရလာမယျလို့တော့ ကနြောျမွငျပါတယျခငျဗြ။ ဘာပဲပွောပွော မရှိတာထကျစာရငျ ရှိတာလေးတခုကတော့ ထိရောကျမှု ရှိတယျလို့ ကနြောျသုံးသပျပါတယျခငျဗြ။