{{Zawgyi/Unicode}}
လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲကစပြီး အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်ကို ကျင့်သုံးနိုင်ရေး ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ရဲ့ တင်ပြချက်ကို ကော်မရှင်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတချို့ ဒီနေ့တေ့ွဆုံစဉ် သဘောတူခဲ့ကြပါတယ်။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရပါတီ NLD က မဲမသမာမှုတွေ လုပ်ခဲ့တဲ့အတွက် ပါတီကို ဖျက်သိမ်းဖို့ စဉ်းစားဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းကို မခင်ဖြူထွေးက တင်ပြပါမယ်။
အချိုးကျကိုယ်စားပြု PR စနစ်ကျင့်သုံးရေးနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေတချို့ ပြင်ဆင်ရေး စတဲ့ကိစ္စတွေကို နိုင်ငံရေးပါတီတချို့နဲ့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်တို့ ဒီနေ့ မေလ ၂၁ ရက်၊ နေပြည်တော်မှာ တေ့ွဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒီဆွေးနွေးပွဲကို တက်ရောက်တဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေက အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ် ကျင့်သုံးဖို့ ကော်မရှင်ဖက်က တင်ပြတာကို လက်ခံပြီး ဘယ်လိုပုံစံနဲ့လုပ်သွားမယ်ဆိုတာ ဆက်ဆွေးနွေးဖို့ သဘောတူခဲ့ကြတယ်လို့ ပြည်သူ့ပါတီ တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှုး ၂ ဦးကျော်ကျော်စိုးက ဗီအိုအေကိုခုလိုပြောပါတယ်။
"PR စနစ်ကိုအများစုကလက်ခံတယ်။ အဲတိုင်းသွားဖို့ အများစုအားလုံးနီးနီး လက်ခံပါတယ်။ လက်ခံပြီးဘယ်လိုပုံစံသွားမလဲ တယောက်နဲ့တယောက် တပါတီနဲ့တပါတီမတူကြဘူး။ သဘောတူညီချက်ရတာကတော့ အဲ PR စနစ်ကိုသွားမယ် သွားဖို့ကိုဘယ်လိုပုံစံနဲ့သွားမလဲဆိုတာကိုပေါ့။ ဖိုရမ်လုပ်မယ် နိုင်ငံရေးပါတီတွေရယ် UEC ရယ် အရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေရယ်ပါပြီး ဖိုရမ်လုပ်ပြီး ပုံစံချမယ်ဆိုတာကိုသဘောတူခဲ့တယ်။ ကျနော်ဆွေးနွေးတာကတော့ UEC အကြောင်းပါ။ ၂၀၀၈ အရ UEC သည် အနိုင်ရပါတီကဘဲဖွဲ့တယ်။ ခုတပ်က အာဏာယူထားတဲ့တပ်ကဘဲ UECကိုဖွဲ့တယ် UEC အနေနဲ့ အစိုးရနဲ့တထပ်ထဲကျနေတာ မဖြစ်သင့်တာဆွေးနွေးခဲ့တယ်"
ဆွေးနွေးပွဲတက်ရောက်ခဲ့တဲ့ မွန်အမျိုးသမီးပါတီ ဥက္ကဌ မိသိန်းရှင်ကတော့ အချိုးကျကိုယ်စားပြု စနစ်ကျင့်သုံးနိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်မှုနဲ့ပတ်သတ်လို့ သူ့အမြင်ကိုခုလိုပြောပါတယ်။
" နောင်လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲ ဘယ်လိုမဲပြိုင်ကြမလဲ ဘယ်စနစ်နဲ့သွားမလဲ အဲပေါ်မှာဆွေးနွေးကြတာပါ။ PR စနစ်ကကောင်းတာပြောတာရှိတယ်။ မသင့်တော်သေးဘူးလို့ပြောတာရှိတယ်အဲပေါ်အဖြေတခုမထွက်သေးဘူး။အခြေအတင်ဆွေးနွေးနေတုန်းပါဘဲ။ ပါတီတွေလှုပ်ရှားမှူပိုင်းက သူတို့အားပေးတဲ့အပိုငိးရှိတယ်။ပုံမပျက်ဘဲ လှုပ်ရှားနေတာအားပေးတယ်။ အဲလိုဘယ်လိုလုပ်ရှားမလဲ ဘယ်လိုလုပ်မလဲသိပ် မဆွေးနွေးဘူး။ ကျမအမြင်ကတော့ ဘယ်လိုဖြစ်ဖြစ်လူစုံတယ်။အမြင်တွေဆွေးနွေးကြတယ်။ ဒီနိုင်ငံအေးချမ်းဖို့အတွက် အထောက်အကူဖြစ်မယ်လို့ ကျမယုံကြည်တယ်"
လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံမှာ မဲများသူ အနိုင်ရစနစ်ကို ကျင့်သုံးနေတာဖြစ်ပါတယ်။ NLD အစိုးရလက်ထက်တုန်းကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီ အခြေမခိုင်သေးတဲ့အတွက် PR စနစ်ကျင့်သုံးဖို့ အဆင်မပြေနိုင်သေးဘူးလို့ NLD တာဝန်ရှိသူတယောက်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဒီနေ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ တွေ့ဆုံပွဲအတွင်း နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ လုံခြုံရေး၊ ပါတီဝင်တွေရဲ့လုံခြုံမှုပိုင်းနဲ့ပတ်သတ်လို့ တချို့ နိုင်ငံပါတီတွေဘက်က တင်ပြလာတာတွေရှိပြီး လုံခြုံရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာ စစ်တိုင်းမှူးတွေနဲ့တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနိုင်ဖို့ တင်ပြတောင်းဆိုတာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေး ကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ပါတီဟာ မဲမသမာမှုတွေ လုပ်ခဲ့တယ်။ မဲမသမာမှုတွေဖြစ်အောင် ကြိုတင်ကြံစည်ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့အတွက်ဆိုပြီး NLD ပါတီကို ဖျက်သိမ်းဖို့နဲ့ ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို နိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်အဖြစ် စစ်ဆေးစဉ်းစားဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းစိုးက ဒီနေ့ တွေ့ဆုံပွဲ အဖွင့်မိန့်ခွန်းမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဖျက်သိမ်းမယ်လို့ ပြောပေမဲ့ အရေးယူဆောင်ရွက်မယ့် ကိစ္စအပေါ်ရှင်းရှင်း လင်းလင်းပြောဆိုတာမရှိလို့ အသေးစိတ်မသိရသေးဘူးလို့ ပြည်သူ့ပါတီက တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှုး ၂ ဦးကျော်ကျော်စိုးကတော့ ခုလိုပြောပါတယ်။
"NLD ပါတီနဲ့ ပတ်သတ်လို့ ဥက္ကဌ မိန့်ခွန်းထဲမှာကတော့ မဲမသမာမှုတွေတွေ့ရတယ် နောက်ထပ် ၈ မြို့နယ်ကျန်တယ်။ ဖော်ဖို့အဲဒါဆိုပြီးပြီ အဲဒါတွေပြီးရင်မဲလိမ်မဲခိုးတယ်ဆိုပြီး အကြောင်းပြချက်နဲ့ NLD ပါတီကို ဖျက်သိမ်းဖို့ ရှိတယ်လို့ပြောပါတယ်။ ဒါ NLD ပါတီပေါ့။ နောက်တချို့ပါတီတွေက ကော်မရှင်ဖိတ်တာမလာတဲ့ပါတီဖျက်သိမ်းဖို့ တင်ပြတာတွေရှိတယ်။ အဲဒါနဲ့ပတ်သတ်လို့ ကော်မရှင်ကပါတီတွေမှာ အကြောင်းမျိုးမျိုးကြောင့်မတက်နိုင်တာရှိမယ်။ သူတို့နည်းနည်းသည်းခံစောင့်မယ် ။ သို့သော် လုပ်သင့်တဲ့အချိန် လုပ်သင့်တာလုပ်မယ်လို့ပြောပါတယ်"
ဒီနေ့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဖိတ်တဲ့ပွဲကို အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD၊ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် SNLD၊ ချင်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် CNLD တို့အပါအဝင် လက်ရှိတရားဝင်ပါတီတွေရဲ့ ထက်ဝက်နီးပါးလောက် မတက်ခဲ့ကြပါဘူး။
နိုင်ငံရေးပါတီ ၉၁ ပါတီကို ဖိတ်ကြားခဲ့တဲ့အနက် ပါတီ ၅၉ ပါတီ တက်ရောက်ခဲ့တာပါ။
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခဲ့တဲ့ မြို့နယ် ၃၁၅ မြို့နယ်မှာ မြို့နယ် ၈ မြို့နယ်သာစစ်ဆေးဖို့ကျန်တော့တာမို့NLD ပါတီနဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကို အရေးယူဆောင်ရွက်မှုတွေ မကြာခင် စတင်နိုင်တယ်လို့ ဒီနေ့ဆွေးနွေးပွဲတက်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေက ခန့်မှန်းနေပါတယ်။
NLD ပါတီရဲ့ ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ ပါတီဝင်အများစုကို စစ်အာဏာသိမ်းချိန်ကစလို့ ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းထားသလို တချို့ကိုလည်း ပုဒ်မမျိုးစုံနဲ့ အမှုဖွင့်ထားတဲ့အတွက် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရပါတယ်။
.......................................................
Your browser doesn’t support HTML5
{{Unicode}}
လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲကစပွီး အခြိုးကြ ကိုယျစားပွုစနဈကို ကငြ့ျသုံးနိုငျရေး ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျရဲ့ တငျပွခကြျကို ကောျမရှငျနဲ့ နိုငျငံရေးပါတီတခြို့ ဒီနေ့တှေ့ဆုံစဉျ သဘောတူခဲ့ကွပါတယျ။ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ အနိုငျရပါတီ NLD က မဲမသမာမှုတှေ လုပျခဲ့တဲ့အတှကျ ပါတီကို ဖကြျသိမျးဖို့ စဉျးစားဆောငျရှကျနတေယျလို့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီက ဖှဲ့စညျးထားတဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျဥက်ကဋ်ဌက ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးကို မခငျဖွူထှေးက တငျပွပါမယျ။
အခြိုးကကြိုယျစားပွု PR စနဈကငြ့ျသုံးရေးနဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ဥပဒတေခြို့ ပွငျဆငျရေး စတဲ့ကိစ်စတှကေို နိုငျငံရေးပါတီတခြို့နဲ့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျတို့ ဒီနေ့ မလေ ၂၁ ရကျ၊ နပွေညျတောျမှာ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။
ဒီဆှေးနှေးပှဲကို တကျရောကျတဲ့ နိုငျငံရေးပါတီတှကေ အခြိုးကြ ကိုယျစားပွုစနဈ ကငြ့ျသုံးဖို့ ကောျမရှငျဖကျက တငျပွတာကို လကျခံပွီး ဘယျလိုပုံစံနဲ့လုပျသှားမယျဆိုတာ ဆကျဆှေးနှေးဖို့ သဘောတူခဲ့ကွတယျလို့ ပွညျသူ့ပါတီ တှဲဖကျအထှထှေအေတှငျးရေးမှုး ၂ ဦးကြောျကြောျစိုးက ဗီအိုအကေိုခုလိုပွောပါတယျ။
"PR စနဈကိုအမြားစုကလကျခံတယျ။ အဲတိုငျးသှားဖို့ အမြားစုအားလုံးနီးနီး လကျခံပါတယျ။ လကျခံပွီးဘယျလိုပုံစံသှားမလဲ တယောကျနဲ့တယောကျ တပါတီနဲ့တပါတီမတူကွဘူး။ သဘောတူညီခကြျရတာကတော့ အဲ PR စနဈကိုသှားမယျ သှားဖို့ကိုဘယျလိုပုံစံနဲ့သှားမလဲဆိုတာကိုပေါ့။ ဖိုရမျလုပျမယျ နိုငျငံရေးပါတီတှရေယျ UEC ရယျ အရပျဘကျအဖှဲ့တှရေယျပါပွီး ဖိုရမျလုပျပွီး ပုံစံခမြယျဆိုတာကိုသဘောတူခဲ့တယျ။ ကနြောျဆှေးနှေးတာကတော့ UEC အကွောငျးပါ။ ၂၀၀၈ အရ UEC သညျ အနိုငျရပါတီကဘဲဖှဲ့တယျ။ ခုတပျက အာဏာယူထားတဲ့တပျကဘဲ UECကိုဖှဲ့တယျ UEC အနနေဲ့ အစိုးရနဲ့တထပျထဲကနြတော မဖွဈသင့ျတာဆှေးနှေးခဲ့တယျ"
ဆှေးနှေးပှဲတကျရောကျခဲ့တဲ့ မှနျအမြိုးသမီးပါတီ ဥက်ကဌ မိသိနျးရှငျကတော့ အခြိုးကကြိုယျစားပွု စနဈကငြ့ျသုံးနိုငျဖို့ လုပျဆောငျမှုနဲ့ပတျသတျလို့ သူ့အမွငျကိုခုလိုပွောပါတယျ။
" နောငျလာမယ့ျရှေးကောကျပှဲ ဘယျလိုမဲပွိုငျကွမလဲ ဘယျစနဈနဲ့သှားမလဲ အဲပေါျမှာဆှေးနှေးကွတာပါ။ PR စနဈကကောငျးတာပွောတာရှိတယျ။ မသင့ျတောျသေးဘူးလို့ပွောတာရှိတယျအဲပေါျအဖွတေခုမထှကျသေးဘူး။အခွအေတငျဆှေးနှေးနတေုနျးပါဘဲ။ ပါတီတှလှေုပျရှားမှူပိုငျးက သူတို့အားပေးတဲ့အပိုငိးရှိတယျ။ပုံမပကြျဘဲ လှုပျရှားနတောအားပေးတယျ။ အဲလိုဘယျလိုလုပျရှားမလဲ ဘယျလိုလုပျမလဲသိပျ မဆှေးနှေးဘူး။ ကမြအမွငျကတော့ ဘယျလိုဖွဈဖွဈလူစုံတယျ။အမွငျတှဆှေေးနှေးကွတယျ။ ဒီနိုငျငံအေးခမြျးဖို့အတှကျ အထောကျအကူဖွဈမယျလို့ ကမြယုံကွညျတယျ"
လကျရှိမွနျမာနိုငျငံမှာ မဲမြားသူ အနိုငျရစနဈကို ကငြ့ျသုံးနတောဖွဈပါတယျ။ NLD အစိုးရလကျထကျတုနျးကတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီ အခွမေခိုငျသေးတဲ့အတှကျ PR စနဈကငြ့ျသုံးဖို့ အဆငျမပွနေိုငျသေးဘူးလို့ NLD တာဝနျရှိသူတယောကျက ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
ဒီနေ့ ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျနဲ့ နိုငျငံရေးပါတီတှေ တှေ့ဆုံပှဲအတှငျး နိုငျငံရေးပါတီတှရေဲ့ လုံခွုံရေး၊ ပါတီဝငျတှရေဲ့လုံခွုံမှုပိုငျးနဲ့ပတျသတျလို့ တခြို့ နိုငျငံပါတီတှဘေကျက တငျပွလာတာတှရှေိပွီး လုံခွုံရေးအတှကျ သကျဆိုငျရာ စဈတိုငျးမှူးတှနေဲ့တှေ့ဆုံဆှေးနှေးနိုငျဖို့ တငျပွတောငျးဆိုတာတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ အထှထှေရှေေး ကောကျပှဲမှာ အနိုငျရခဲ့တဲ့ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ NLD ပါတီဟာ မဲမသမာမှုတှေ လုပျခဲ့တယျ။ မဲမသမာမှုတှဖွေဈအောငျ ကွိုတငျကွံစညျဆောငျရှကျခဲ့တဲ့အတှကျဆိုပွီး NLD ပါတီကို ဖကြျသိမျးဖို့နဲ့ ဆောငျရှကျခဲ့တဲ့ပုဂ်ဂိုလျတှကေို နိုငျငံတောျသစ်စာဖောကျအဖွဈ စဈဆေးစဉျးစားဆောငျရှကျသှားမယျလို့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးသိနျးစိုးက ဒီနေ့ တှေ့ဆုံပှဲ အဖှင့ျမိန့ျခှနျးမှာ ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
ဖကြျသိမျးမယျလို့ ပွောပမေဲ့ အရေးယူဆောငျရှကျမယ့ျ ကိစ်စအပေါျရှငျးရှငျး လငျးလငျးပွောဆိုတာမရှိလို့ အသေးစိတျမသိရသေးဘူးလို့ ပွညျသူ့ပါတီက တှဲဖကျအထှထှေအေတှငျးရေးမှုး ၂ ဦးကြောျကြောျစိုးကတော့ ခုလိုပွောပါတယျ။
"NLD ပါတီနဲ့ ပတျသတျလို့ ဥက်ကဌ မိန့ျခှနျးထဲမှာကတော့ မဲမသမာမှုတှတှေေ့ရတယျ နောကျထပျ ၈ မွို့နယျကနြျတယျ။ ဖောျဖို့အဲဒါဆိုပွီးပွီ အဲဒါတှပွေီးရငျမဲလိမျမဲခိုးတယျဆိုပွီး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ NLD ပါတီကို ဖကြျသိမျးဖို့ ရှိတယျလို့ပွောပါတယျ။ ဒါ NLD ပါတီပေါ့။ နောကျတခြို့ပါတီတှကေ ကောျမရှငျဖိတျတာမလာတဲ့ပါတီဖကြျသိမျးဖို့ တငျပွတာတှရှေိတယျ။ အဲဒါနဲ့ပတျသတျလို့ ကောျမရှငျကပါတီတှမှော အကွောငျးမြိုးမြိုးကွောင့ျမတကျနိုငျတာရှိမယျ။ သူတို့နညျးနညျးသညျးခံစောင့ျမယျ ။ သို့သောျ လုပျသင့ျတဲ့အခြိနျ လုပျသင့ျတာလုပျမယျလို့ပွောပါတယျ"
ဒီနေ့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ ဖိတျတဲ့ပှဲကို အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ NLD၊ ရှမျးတိုငျးရငျးသားမြားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ SNLD၊ ခငြျးအမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ CNLD တို့အပါအဝငျ လကျရှိတရားဝငျပါတီတှရေဲ့ ထကျဝကျနီးပါးလောကျ မတကျခဲ့ကွပါဘူး။
နိုငျငံရေးပါတီ ၉၁ ပါတီကို ဖိတျကွားခဲ့တဲ့အနကျ ပါတီ ၅၉ ပါတီ တကျရောကျခဲ့တာပါ။
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပခဲ့တဲ့ မွို့နယျ ၃၁၅ မွို့နယျမှာ မွို့နယျ ၈ မွို့နယျသာစဈဆေးဖို့ကနြျတော့တာမို့ NLD ပါတီနဲ့ တာဝနျရှိသူတှကေို အရေးယူဆောငျရှကျမှုတှေ မကွာခငျ စတငျနိုငျတယျလို့ ဒီနေ့ဆှေးနှေးပှဲတကျခဲ့တဲ့ နိုငျငံရေးပါတီတှကေ ခန့ျမှနျးနပေါတယျ။
NLD ပါတီရဲ့ ထိပျပိုငျးခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ ပါတီဝငျအမြားစုကို စဈအာဏာသိမျးခြိနျကစလို့ ဖမျးဆီး ထိနျးသိမျးထားသလို တခြို့ကိုလညျး ပုဒျမမြိုးစုံနဲ့ အမှုဖှင့ျထားတဲ့အတှကျ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနကွေရပါတယျ။